} 485 Nudaque Phyllei juvenis ferit ora farissa. asque vibrat hastam in faNon sécus hæc resilit, quam tecti à culmine? ciem apertam juvenis Phyllei. grando : 480 Hafta non aliter ea recuß est, quam grando à faftigio Aut fi quis parvo feriat cava tympana faxo. teiti; tel li quis percutiat Cominus aggreditur : larerique recondere duro cava tympana exiguo lapiLuctatur gladium. Gladio loca pervia non funt. de. Cominus invadit, at. Haud tamen effugies: medio jugulaberis ense, que nititur abdere ensem in rigido latere. Loca non funt Quandoquidem mucro est hebes, inquit; & penetrabilia ensi: Non ta. in latus ensem men evades, ait, maltabeObliquat : longaque amplectitur ilia dextra. ra medio gladio, fiquidem Plaga facit gemitus, ceu corpore marmoris icti: cupis eft retusa : atque adi gir transversum gladium in Fractaque disliluit percuffo lamina collo. catas , & ample&titur ilia Ut fatisillæsos miranti præbuit artus; longa dextra. 1&tus ftrepic Nunc age, ait Cæneus, nostro tua corpora ferro 490 rum facit, tanquam a cor. Tentemus. Capuloque tenus dimisit in armos. pore marmoris percuffi ; lamina fra&ta est percusso Ensem fatiferum, cæcamque in viscera mo it, calla. Postquam satis corpus Verfavitque manum : vulnusque in vulnere fecit. suum Latreo percutienEcce ruuat vasto rabidi de more bimembres: dum exhibuerat, qui miraTelaq; in hunc omnes unú mittuntq; feruntq;: 495 Nunc age, inquit Caneus, tur illud non vulnerari, Tela retula cadunt. Manet imperfossus ab omnij tentemus tuum corpus noftro Inque cruentatus Cæneus Elateius ictu. ense ; arque abdidit gladium Fecerat attonitos nova res. Heu dedecus ingens leriferum capula tenus Monychus exclamat : populus superamur ab uno, humerus ; do agitavit Vixque viro. Quanquam ille vir est versavit manum cæcam per nos segnibus actis in plaga. Ecce Centauri Quod fuit ille, fumus. Quid membra immania biformes cum impetu ferunprosunt? tur suo impetuoso more , ato omnes jaciunt do ferunt arQuid geminæ vires? quid, quod fortissima rerum ma in hunc unum. Jacula In nobis natura duplex animalia junxit? obtusa. cadunt. Caneus ENec nos matre Dea, nec nos Ixione natos IT Lateïus stat illafus atque ina Esse reor; qui tantus erat, Junonis ut alcæ cruentatus ab omni icłu. No 505 Spem caperet. Nossemimari fuperamur ab hofte. i mirationem. Heu ingens op vares rapuerat illos in adSaxa, trabesque super, totosque involvite montes: probriurn ! exclamat. MongVivacemque animam mislis elidite silvis. chus, nos'tota gens vincimur. ab uno, viro, qui vix vir afto. Tametfi ile eft vir, nos fumus inertibus fa&tis quod ille fuit. Quid juvant artus ingentes Quid prosunt duplices vires hominis & equi? Quid quod natura duplex commisit in nobis vali. diffima animalia omnium ? Neque arbitror nos natos matre Dea, nec Ixione, qui tontus erat, ut spem conciperet Junonis excelfa. Nos vincimur ab baffe femiviro. Dejicite fuper illum lapides, arbores, & montes integros, atque opprimite animam vivacem immilis filvis. tatus, 479. Phyllei ] Cænei, Phylloi Theffalia per Tmesin. oppido oriundi. tisoo. Quanquam ) Centaurorum magis 488. Tercuffo ] In Centauri collum la- arguit turbam hac correctione, quam Cæmina refluit. neum laudat. 493. Vulous ] Manium enim verfando, dova vulnera faciebat. Quipe! 504 Dea] Junone, quam ftuliè glo riabantur matrem, quoniam eam Ixion 497. Inque cruentatus ] . Pro ingruen ausus effet sollicitare. Silva terte. Silva opprimat jugulum, & Silva premat fauces : & erit pro vulnere pondus. prvulnerxit& dejetam viribus utri xit ; & cafu naétus arborem 510 prohralam impetu furentis Fortè trabem nactus, validum conjecit in hostem. Auftri , mifit in firenuum Exemplumque fuit : parvoque in tempore nudus boftem : atque sociis exen. Arboris Othrys erat ; nec habebat Pelion umbras. plo fuit : & ftatim Ochrys Obrutus immani cumulo, sub pondere Cæneus que Pelion habebat umbras. Æftuat arboreo; congestaque robora duris 515 caneus oppressus vafta con Fert humeris. Sed enim postquam super ora caputq; gerie aftuat sub onere arbo- Crevit onus ; neq; habet, quas ducat, Spiritus auras ; rea, & fert fortibus humeris Deficit interdum : modo fe super aëra frustra ligna congefta. Verum enimvero postquam pondus addi- Tollere conatur, jactasque evolvere filvas. sum est super os arque caput. Interdumq; movet. Veluti, quá cernimus ecce, 520 meque anima habet aerem Ardua fi terræ quatiatur motibus Ide. quem hauriat, nonnunquam Exitus in dubio est. Alii sub inania corpus incaffum tentar sese erigere Tartara detrulum silvarum mole ferebant. in aerem, atque excutere Abnuit Ampycides; medioque ex aggere fulvis immillas "arbores. Atque Vidit avem pennis liquidas exire sub auras: 525 quam Ide illa, quam en vi- | Quæ mihi tunc primum Quæ mihi tunc primum , tunc est confpecta demus, si agitetur motibus supremum Eventus incertus eft. Hanc ubi lustrantem leni sua castra volatu Nonnulli dicebant corpus co. Mopsus, & ingenti circum clangore fonantem tumad Inferos cxile pdpexit,pariterque oculis animoque fecutus; difitetur ; atque vidit il- O salve, dixit ; Lapithææ gloria gentis, 530 MuuminitemMaxime vuondam,feducavuna, Cæneu pennis fubflavis mittere se Credita res auctore fuo eft. Dolor addidit iram : in aërem fluidum ex medio cumulo, quæ à me tum pri prefúmque ægrè tuimustotabhoftibus m. mo tum ulrimò eft visa. Nec priùs abstitimas ferrum exercere cruore; Cum Mopsus eam vidit 06- Quam data pars lero , partem fuga noxque} erintem sua agmina lento vo diremit. latu, circum ftrepentem VI. Hæc inter Lapithas, & semihomines magna voce, prosequutus som mul oculis bu mente, ô, in Centauros quit, falve Cenen, gloria Prælia Tlepolemus Pylio referente dolorem nationis Lapithèa; olim vir Præteriti Alcidæ tacito non pertulitore: maxime,nuncvn Res fidem invenit ab illo qui illius author erat. Dolor adjecit iram, atque iniquo animo umus unum obrut à tot hoftibusque antè murto fanguinem profundereum pars interfeta erat, ea nox de fuga disipavit aliam partem. VI. Tylio narrante hac certamina inter Lapithas de semiferos Centauros, Tlepolemus non tacité, quem concepit, paffus eft dolorem quoniam Hercules non erat memoratus : LOT A. 521. Ide] Mons Phrygiæ. 5;2. Auctore ] Mopso vate. 524. Ampycides ] Moplus Ampyci fi 537.. Tlepolemus ] Herculis fuit filius lius; de quo fupra, ex Aftioche bv.qui ægrè præcermissam à $24. Fulvis ) In aquilam muratum Neftore patris gloriam tulit. fuiffe volunt Cæneum. -537. Pydio } Nettore Pyli rege. 531. Unica ] Propter virturem, '& pe 438. Træteriti ] De Hercule enim ne culiarem metamorphofim. Quanquam verbum quidem Nestor protulerat ; cum in aquilam mutatum fuisse Cæneum tamen in fugandis Centauris laudem priminus conftat. mam meruiflet. Atque $ 535 Atque ait ; Herculeæ mirum est oblivia laudis atque inquit , Mirum ef Acta tibi, senior. Certè mihi fæpe referre senex te oblivioni tradidisse 540 gloriam Herculeam. Sanè Nubigenas domitos à fe pater ipse solebat. pater consueverat mihi dicere Tristis ad hæc Pylius : Quid me meminisse malorú nube genitos à se fuiffe via Cogis; & obductos annis rescindere luctus ? Etos. Ad hac Pylius meInque tuum genitorem odium, offenlasque fateri ? ftus ; Quamobrem cogis me recordati malorum , & reIlle quidem majora fide (Dî) gellit; & orbem 545 fricare dolores de'initos temImplevil meritis; quod mallem posse negari : pore ? atque agnofcere odium Sed neque Deiphobum, nec Pulydamanta, nec in tuum patrem , & ejus ipsum injurias ? Ille quidem (Dii) Hectora laudamus. Quis enim laudaverit hoftem? 'patravit facinora qua exsus perant fidem ; atque cumuIlle tuus genitor Meslenia moenia quondam lavit mundum beneficiis ; Stravit ; & immeritas urbes Elinque Pylonque 550 quod mallem poste diffimuDiruit: inque meos ferrum flammamque penates lari : sed neque laudibus extollimus Deiphobum, nec Impulit. Utque alios taceam, quos ille peremit; Polydamantem , nec ipfum Bis sex Nelidæ fuimus conspecta juventus: Heétorem : quis enim lauBis fex Herculeis ceciderunt, me minus uno, daverit bostem ? Ille tuus Viribus. Atq; alios vinci potuiffe ferendum eft . 555 Senios , atque delevit urbes pater olim diruit muros Mere Mira Periclymeni mors elt : cui posse figuras immeritas y Elin, Fya Sumere quas vellet, rursusque reponere lumtas lon : atque immifit ferrum Neptunus dederat, Nelei languinis auctor. to ignem in meam domum, Hic, ubi nequicqua est formas variatus in omnes, Atque ut filentio pratermitVertitur in faciem volucris: quæ fulmina curvis 560 dit, duodecim fuimus Nelei Ferre folet pedibus, divum gratiflima Regi. filii, juventute conspicue ; Viribus usus avis, pennis roltroque redunco, duodecim occubuerunt viria Hamatisque viri laniaverat unguibus ora. bus Herculeis, me excepto. Tendit in hunc nimium certos Tirynthius arcus : Argue tolerandum est cate ros potuiffe fuperari. Mors Atque inter nubes fublimia membra ferentem, 565 Tericlymeni eff admiranda, Pendentemque ferit, lateri qua jungitur ala. cui Neptunus au&tor Nelei Necgrave vulnus erat : sed rupti vulnere nervi Sanguinis concesserat poffe induere quas formas velleta rurfusque exuere indutas, Hic, poftquam fruftra eft immutatus in omnes fguras, induir vultum avis, qua diletiffima cona fuevit gerere aduncis unguibus fulmina regis Deorum. Usus viribus avis, pennis, do roftro curvoa & unguibus uncinatis discerpserat unltum viri. Tirynthius in hunc dirigit arcus nimium cer!os, atque attingit agentem excelsa membra inter nubes, a libratum, qua ala committitur lateri. Neque plaga erat alta; fed ner vi fratti vulnere illum NOT A 540. Senior ] Neftorem appellat, 553. Nelida ] Nelei , Neptuno faci, 544. Offensas ] Injurias quas Nestori filii. Hercules inculerat. 5$6. Periclymeni ] Qui frater erat Ne547. Deiphobum] Qui Priami fuit filius. ftoris. 547. Pulydamanta ] Nobilis fuit Troja 560. Qua fulmina ] Aquilam dicit ; nus inter fortiffimos. Priami gener. quanquam in muscam mucatum per 549. Messenia] Meslena Messenia urbis in riclymenum fcripfit Apollonii interPeloponneso; qua non mulcum diftaa pres. bac Pylus Neitoris. 564. Tirynthises ] Hercules; à Tirynthe 550. Elin] Quæ urbs fuit Elidis, eciam patria urbe Peloponnesi, non longe ab in Peloponneso. Argis. Deficiunt, VII. At Deus æquoreas qui cuspide tem-} 580 deftituunt, atque fubtrahunt Deficiunt, motumque negant viresque volandi. morum á vires volandi. Decidit in terram, non concipientibus auras Decidit in terrammipennis Infirmis pennis : & qua levis hæferat alæ, 570 rem; & calamus qui leviter Corporis affixi pressa eft gravitate fagitta; enf rus fuerat a'a, impaétus Perque latus summum jugulo eft exacta sinistro. eft pondere corporis afflicti, Num videor debere cui præconia rebus parte per supremum latus. Herculis, ô Rhodiæ ductor pulcherrime classis? Num 'videsr" debere landes Ne tamen ulterius, quam fortia facta filendo, 575 fattis tui Herculis, ô dux Ulciscar fratres, fólida eft mihi gratia tecum. spettatiffime claffis Rhodie ? Hæc poftquam dulci Neleïus edidit ore; Ne ramen ulciscar fratres amplius quam iacendo pul A sermone fenis repetito munere Bacchi, chra facinora , gratia" est Surrexere toris. Nox est data cætera fomno. mihi integra tecum. Postquam Neleius hæc protulit fuavi lingua, dono Bacchi perat undas, reperito ab oratione Senioris , In volucrem corpus nati Stheneleida versum à mensa recesserunt. Reliqua Mente dolet patria : fævumque perosus Achillem nox est concessa sopori Exercet memores, plus quam civiliter, iras. VII At Deus qui moderarur tridente fluétus ma Jamque ferè tracto duo per quinquennia bello, dolet animo paterno Talibus inconsum compellat Sminthea dictis : 585 corpus filii muiatum in a- O mihi de fratris longe gratissime natis, vem Stenelciam ; arg, exo- Irrita qui mecum pofuifti mania Trojæ; fus crudelem Achillem ex ** Ecquid, ut has jam jam cafuras aspicis arces, ercet hoftiliter iras memares. Jamque bello ferè pro- Ingemis ? aut ecquid tot defendentia muros ducto per decem annos, af- Millia casa doles? ecquid (ne perfequar omnes) 590 farur Smintheum intonsum Hectoris umbra fubit circum fua Pergama tracti ? buiusmodi verbis, mihi Cum tamen ille ferox, belloque cruentior ipso, cariffime omnium fratrum qui mecum fta- Vivit adhuc operis nostri populator Achilles. tufi muros inutiles Troja ; Det mihi fe : faxo, triplici quid cuspide poslim, Ecquid doles, cum vides h.03 Sentiat. At quoniam concurrere cominus hofti 595 aices jam jam ruituras ? vel ecquid luges tot_mille homines ma&atos qui tuebantur muros ? Ecquid ( ne omnes rea ce:ofear) umbra Hefforis raptatı circum muros patrios in mentem recurrit ? cum tamen ille favus Achilles, & cruculentior ipfo bello vastator nostri operis adhuc fruitur vita. Occurrat mihi : faxo fentiat, quid valeam tridente. At fiquidem non licet congredi co. minus cum bojte, rinos, meorum, 574. Rhodix ] In Rhodum insulam, in 585. Sminthea ] Apollinem dicit , cui terfecto Licymnio matris germano, Tle- à muribus qui Cretenfium lingua polemus una cum multis comitibus pro- ouintio appellancur, illud nomen imfugerat, ubi imperium adeptus eit : At-posiçum. Nugaciffimas ejus cognomique adeo inde cum novem navibus ad nis rationes seu fabulas, quas piger exbellum Trojanum eft profectus, à Sarpe- scribere apud Lil. Gyraldum Syntagm.7. done interficiendus. habes. $87. Cupije ] Tridente, qui Neptuni 586. Fratris 1 Jovis. erstlieprrum. 591. Tracti ) Bigis raptatum, & cir581. Voucrem Stheneleidu] Cygnum dicit, cum muros Iliacos ab Achille tractum in quem mutacus Cygnus Stheneli filius; Hectorem in superioribus vidimus. cuius eriam volucris Cycnum Neptuni 593. Operis ] Murorum, Trojanorum ; de filium foimam indui le supra vidimus. quibus lib. superiore. Non tem METAMORPH. LIB. XII. 36I Non datur ; occulta nec opinum perde sagitta. confice eum, nihil tale meAnnuit: atque animo pariter patruoque fuoque fuentem calamo occulto, to fentitur : atque Delius obDelius indulgens, nebula velatus in agmen sequens forub fua ira eta Pervenit Iliacum ; mediaque in cæde virorum patrui, lectus nube descendo Rara per ignotos spargentem cernit Achivos 600 dit in caftra Trojana ; & Tela Parin : faffusque Deum, Quid spicula perdis Krage virerum plebeis at Sanguine plebis? ait. Si qua eft tibi cura tuorum; viles Gracos interficienVertere in Æaciden, cælosque ulciscere fratres. atque indicans sa Dixit : & oftendens sternentem Troïa ferro Deum, Quamobrem, in. quit , tela spargis in fu 605 Corpora Peliden, arcus obvertit in illum: nera plebis ? Si follicitus Certaque letifera direxit spicula dextra. es pro tuis, converte te in Quo Priamus gaudere senex poft Hectora posset, Aaciden , atque ulciscere fratres peremtos. Dixit : do monftrans Peliden pro terentem ferro viros TrojaAt si foemineo fuerat tibi Marte cadendum ; 610 nos, intendit arcum in ilThermodontiaca malles cecidifle bipenni. lum, direxit certam sam Jam timor ille Phrygum, decus & tutela Pelafgi gittam manu fatifera. Hoc fuit , quo Priamus fenex Nominis Æacides, caput insuperabile bello, poffet latari poft Heftoremi Arserat; armarar Deus idem, idemque cremarat. cælum. Tu igitur AchilJam cinis eft; & de tam magno reftat Achille 615 les domitor tantorum heNescio quid, parvã quod non bene compleat urnā. roum , cadis per timidumi At vivit, totum quæ gloria compleat orbem. predonem puella Græce ? At fi tibi fuerat orcumbenHæc illi mensura viro responder : & hac est dum manu fæminea, malPar fibi Pelides : nec inania Tartara sentit. les occubuise securi Ther. Ipse etiam, ut cujus fuerit cognoscere possis, 620 modontiaca. Jam ille tera ror Trojanorum Æacides, honor do prasidinm gloria Grece, vir bello inviétus, crematus erat : idem Deus armis inftruxerat , atque idem uferat. Jam cinis eft , om de tanto Achille superejt nescio quid , quod non fatis impleat parvam urnam. At laus permanet , qua impleat totum mundum. Hac menfura convenit gloria illius viri ; atque ea Achilles est sibi aqualis neque damnatur exilibus Inferis. Ipfe etiam, clypeus , ut pronnm fit cogno, cere cujus fuerit, 596. Non datur ] Quia tum Achilles poft simulachrum latente , alii interfenon navigabat. &um scripserunt.. Deo verò, fagittam 597. Patruo ] Cycni enim Neptuni filii dirigente opus fuit, fiquidem ille calcapatruelis fuit Apollo; qui iræ indulgens neum duntaxat vulnerabile habuit, qua ob He&orem clientesque Trojanos occi parte infantem Scygiis undis immergens sos, patrui Neptuni animum quoque in mater prehenderat. duit, cum Achillem ulciscitur. 609. Graja ] Helena, 598. Delius ] Apollo ; quem toties in Tenthesilea Amazonum, Thermodontis Scy 611. Thermodontiaca ] Qualem gerebat . Delo insula natum diximus. this fluvii accolarum, regina. Bipennis erat 606. Direxit ] Ur ita non tam à Pari Amazonum Telum. de, quam ab Apolline ipso, ut Calaber indignatur, occisus videatur Achilles. 614. Deus ] Vulcanus, qui Teeridis roCæterum per insidias in Apollinis Thym- / gacu Achilli arma fabricaverat. bræi templo, quo ad Polyxenx nupcias 617. Gloria ] Namque omnibus prope invitacus fuerat, ab eodem tamen Faride poëtis Achilles decantatus. Zz Bella |
