Imatges de pàgina
PDF
EPUB

infimo populo, Peleu, ne- Noftra patent, Peleu; nec inhofpita regna tenemus. que poffidemus imperium Adjicis huic animo momenta potentia clarum 285 ftra voluntati validas ra- Nomen, avumque Jovem. Nec tempora perde

barbarum. Addis huic no

tiones, nomen illuftre, &

precando:

Jovem avum: neque ab- Quod petis, omne feres. Tuaque hæc pro parte

utere tempore orando: ba

bebis quodcumque pofcis :

videto,

atque credas bac qualia Qualiacunque vides. Utinam meliora videres! cumque cernis tua effe pro Et Alebat, Moveat quæ tantos cauffa dolores, cer- Peleufque comitefque rogant. Quibus ille

parte utinam potiora cerneres ! Atque lachrymabatur. Peleus & focii ex

profatur:

290

ille 29 quirunt qua cauffa cieat Forfitan hanc volucrem, rapto quæ vivit, & omnes tantos macrores. Quibus - Terret aves, femper pennas habuiffe putetis. le refpondet: Forte existi-Vir fuit: & tanta eft animi conftantia, quantum metis banc avem qua vef Acer erat, belloque ferox, ad vimque paratus, citur prada, & perfequiNomine Dædalion; illo genitore creatus Etam fuiffe plumis. Ho-Qui vocat Auroram, cæloque noviffimus exit. mofuit, nomine Dadalion Culta mihi pax eft; pacis mihi cura tenendæ, tantum eft mentis ro- Conjugiique fuit: fratri fera bella placebant. Illius virtus reges, gentefque fubegit:

tur omnes aves, femper te

bur

, quantum favus erat.

bello acer, atque expe

[ocr errors]

295

ditus ad cadem genitus Quæ nunc Thisbeas agitat mutata columbas. 300 illo patre qui præcedit Au-Nata erat huic Chione: quæ dotatiffima forma roram, & ultimus egre- Mille procis placuit, bis feptem nubilis annis. ditur calo. Ego pacem amavi, follicitus fui pacis Fortè revertentes Phoebus, Maïaque creatus, fervanda atque connubii: Ille fuis Delphis, hic vertice Cyllenæo,

crudelia bella grata erant Videre hanc pariter, pariter traxere calorem. 305 fratri. Illius virtus vicit reges & nationes, qua Non tulit ille moras: virgaque movente foporem vicit Spem Veneris differt in tempora noctis Apollo; columbas Thisbeas. Filia ei Virginis os tangit. Tactu jacet illa potenti: fuit Chione : qua cum

nunc transformata vexat

effet pulcherrima placuit mille rivalibus, viro matura quatuordecim annis. Fartè Apollo,& filius Maia redeuntes, ille fuis Delphis, hic cacumine Cyllenes, hanc fimul adfpexerunt, fimul amore correpti funt. Apollo producit fpem Veneris in tempus noctis ; ille non paffus eft cunctationem, atque tangit os puella baculo inducente fomnum. Illa fternitur tactu potenti;

[blocks in formation]

Vimque Dei patitur. Nox cælum fparferat aftris;

[ocr errors]

& violatur à Deo Nox parferat cælum fideribus,

Phoebus anum fimulat; præceptaque gaudia 3.10 Apollo fingit fo anum, at

fumit.

315

Ut fua maturus complevit tempora venter ;
Alipedis de ftirpe Dei verfuta propago
Nafcitur Autolycus, furtum ingeniofus ad omne:
Qui facere affuerat, patriæ non degener artis,
Candida de nigris, & de candentibus atra.
Nafcitur è Phoebo (namque eft enixa gemellos)
Carmine vocali clarus, citharaque Philammon.
Quid peperiffe duos, & Diis placuiffe duobus ;
Et forti genitore, & progenitore Tonanti

que capit gaudia antè rapta. Poftquam uterus maturus abfolvit fua tempora, Autolycus nafcitur proles aftuta de ftirpe Dei alipedis verfutus ad omne furtum, qui non alienus ab arte paterna folitus erat vertere alba in atra, atque atra in alba. Philammon infignis carmine fonoro, atque lyra, nafcitur ex Apolline. (Nam

Effe fatam prodeft? an obeft quoque gloria 320 que emifié geminos.) Quid

multis?

Obfuit huic certè. Quæ fe præferre Dianæ
Suftinuit; facicmque Dex culpavit. At illi
Ira ferox mota eft: Factifque placebimus, inquit.
Nec mora; curvavit cornu: nervoque fagittam
Impulit; & meritam trajecit arundine lingua. 325
Lingua tacet: nec vox tentataque verba fequuntur:
Conantemque loqui cum fanguine vita reliquit.
Quem (mifera o pietas!) ego tum patruoque

dolorem

Corde tuli, fratrique pio folatia dixi.

Quæ pater haud aliter, quam cautes murmura

ponti,

$330

juvat genuiffe duos, gratam fuifle duobus Diis, effe genitam ftrenuo pa

tre, &avo Jove? An etiam gloria multis nocet ? Nocuit certè hic; qua non

verita eft fe anteponere Diana, atque reprehendit vultus Dea. At illa in

cenfa eft ira crudeli: at

vit arcum >

que, inquit, Placebimus faltis. Nec mora, finuaatque emifit fagittam nervo, & tranf fixit calamo linguam meritam. Lingua filet; neque vox, neque verba, qua emittere conabatur Chione, fequuntur; & vita & fanguis deftituit ni

tentem loqui.

Accipit: & natam delamentatur ademtam. Ut verò ardentem vidit; quater impetus illi In medios fuit ire rogos: quater inde repulfus Concita membra fugæ mandat: fimilifq; juvenco Quem dolorem (ô infelix Pietas) ege tum paffus fum animo patruo, & confolationes obtuli pio fratri. Quas pater non fecus audit quam rupes audiunt strepitum maris; atque ufque valde lamentatur filiam fublatam. Cum verò adfpexit eam flagrantem, quater ille conatus eft fefe immittere in medios rogi ignes: quater inde prohibitus in fugam vertit celeres pedes; atque fimilu juvenco

[blocks in formation]

335

ferenti cervice onufta acu- Spicula crabronum preffa cervice gerenti,
leos vesparum, qua nullum Qua via nulla ruit. Jam tum mihi currere vifus
ferè eft iter, prorumpit. Plus homine eft: alafque pedes fumfiffe putares.
Jam tum mihi vifus eft
currere plus quam homo pof- Effugit ergo omnes; veloxque cupidine leti
fit; atque crederes pedes Vertice Parnaffi potitur. Miferatus Apollo,
induiffe alas. Adeoque fefe Cum fe Dædalion faxo mififfet ab alto,
fubtraxit omnibus; & celer

340

morts defiderio, pervenit ad Fecit avem, fubitis pendentem fuftulit alis;
cacumen Parnaffi. Cum Da- Oraq; adunca dedit, curvos dedit unguibus hamos,
dalion fe dediffet precipitem Virtutem antiquam, majores corpore vires.
ab excelfa rupe, Apollo mi-Et nunc accipiter, nulli fatis æquus, in omnes
feratus mutavit in accipi-
trem, & levavit cadentem Sævit aves; aliifque dolens fit cauffa dolendi. 345
IX. Que dum Lucifero genitus miracula narrat

alis fubito natis; atque ro.

firum aduncum fecit, adje-De conforte fuo; curfu feftinus anhelo

cit uncos hamatos unguibus; Advolát armenti cuftos Phoceus Anetor. præbuit quidem fortitudi

nem priftinam, vires verò Heu Peleu, Peleu, magnæ tibi nuncius adfum ampliores quam ut illi tam Cladis, ait! quodcunque ferat, jubet edere? 350 parvo corpori conveni- Peleys:

Liis

IX. Que monftra dum filius Phofpori refert de fuo fratre; Anetor Thoceus Paftor armenti feftino cur

355

rent. Atque nunc accipi- Pendet & ipfe metu trepidat Trachinius heros.
ter nulli non inimicus feri-
tatem exercet in omnes;& Ille refert: Feffos ad littora curva juvencos
dolens eft cauffa dolendi a- Appuleram, medio cum Sol altiffimus orbe
Tantum refpiceret, quantum fupereffe videret.
Parfque boum fulvis genua inclinarat arenis,
Latarumque jacens campos fpectabat aquarum :
Pars gradibus tardis illuc errabat, & illuc :
Ju anhelans adcurrit. Heu Nant alii, celfoque exftant fuper æquora collo.
Peleu, Peleu, inquit, hic
Templa mari fubfunt, nec marmore clara, nec auro;
Sed trabibus denfis, lucoque umbrofa vetufto. 360
quodcunque habeat. Ipfe Nereides Nereufque tenent. Hos navita templi
Edidit effe Deos, dum retia littore ficcat.
Juncta palus huic eft denfis obfeffa falictis,
Quam reftagnantis fecit maris unda paludem.
Inde fragore gravi ftrepitans loca proxima 365

fum tibi nuntius magni damni! Peleus hortatur aperire

heros Trachinius folicitus eft,

tremit ex timoré. Ille narrat: Egeram tauros laffos ad obliqua littora, cum Sol excelfifimus medio orbe

zantum retro cerneret quan

tum videret fupereffe. A

terret

Bellua vafta lupus, filvifque paluftribus exit, que pars juvencorum genua! flexerat in flays arenis, & recubans profpiciebat aquor vaftarum aquarum: pars huc & illuc vagabatur lentis paffibus: alii natant, & eminent altis cervicibus fuper aquas. Templum adjacet mari, neque marmore infigne neque auro; fed opacum fpiffis arboribus & antiquo luco. Nereidibus & Nereo facrum, Nauta qui ficcat retia in littore dixit hos effe Deos templi. Talus confita fpiffis falitis eft huic proxima, quam aqua maris aftuantis fecit. Hic Lupus ingens fera, cujus fauces falmainus inftar omnia proterentes infesta erant spumis & craffo tabo,

NOTA.

347. Conforte] Dadalione fratre 348. Phocens Ex Phocide Achaia regiuncula oriundus.

352. Littora] Aquatum aut ad refrigerium.

353. Media cum] Periphrafis eft me

ridiei. Sic lib. 3.

[ocr errors]

Jamque dies medius rerum contraxerat

urabras,

Et Sol ex aquo méta distabat utraque.
363. Palus Locum luporum latebris
accommdodatiffimum defcribit.

Oblitus

[ocr errors]
[ocr errors]

370

380

Oblitus & fpumis & fpiffo fanguine rictus
Fulmincos; rubra fuffufus lumina flamma.
Qui, quanquam fævit pariter rabieque famequé,
Acrior eft rabie, neque enim jejunia curat
Cæde boum, diramque famem fatiare, fed omne
Vulnerat armentum, fternitque hoftiliter omne.
Pars quoque de nobis funefto faucia morfu,
Dum defenfamus, leto eft data. Sanguine littus
Undaque prima rubent, demugitæque paludes. 375
Sed mora damnofa eft, nec res dubitare remittit.
Dum fupereft aliquid, cuncti coëamus, & arma,
Arma capeffamus, conjunctaque tela feramus.
Dixerat agreftis. Nec Pelea damna movebant:
Sed memor admiffi Nereida colligit orbam
Damna fui inferias exftincto mittere Phoco.
Induere arma viros, violentaque fumere tela.
Rex jubet Oetæus; cum queis fimul ipfe parabat
Ire. Sed Halcyone conjux excita tumultu
Profilit, &, nondum totos ornata capillos,
Disjicit hos ipfos: colloque infufa mariti,
Mittat ut auxilium fine fe, verbifque precatur
Et lachrymis; animafque duas ut fervet in una.
Æacides illi, Pulchros, Regina, piofque
Pone metus: plena eft promiffi gratia veftri.
Non placet arma mihi contra nova monftra moveri.
Numen adorandum pelagi eft. Erat ardua turris;
Arce focus fumma; feffis loca grata carinis.
Adfcendunt illuc, ftratofque in littore tauros
Cum gemitu afpiciunt, vaftatoremque cruento 395

385

390

atque oculi erant pleni rutilante igne, erumpit filvu paluftribus cum ingenti ftrepitu, atque frendens terrotem incutit locis proximis. qui licet fimul furit propter famem atque rabiem, hementior eft tamen propter rabiem. Neque enim intendit explere jejunia & acrem famem morte taurorum, fed

ve

maltat totum armentum

&proterit hostiliter. Pars etiam noftrum vulnerata letali morfu, dum conamur arcere, interfetta eft. Littus & prima aqua & paludes mugitu boum repleta rubent fanguine. Sed cun&tatio eft perniciofa, neque res finit bafitare. Quamdin aliquid reftat, omnes conveniamus, & arma, arma induamus, & feramus jacula focia. Rufticus abfolverat. Neque clades tangebat Teleum: Verum recordans facinoris patrati, ratiocinatur Nereidem filio privatam mittere Phoco mactato inferias ex fuis dispendiis. Rex Oetaus imperat viros fumere arma, & capere fava miffilia; cum quibus ipfe volebat proficifci. Sed uxor Halcyone evocata ftrepitu prorumpit ex Gynæceo,

[ocr errors]

& nondum compofitos habens amnes capillos, disturbat hos ipfos, atque projecta in collum conjugis, orat voce atque lachrymis ut mittat auxilium, & ipfe non proficifcatur, fed ut præfens tueatur duas animas in una. acides illi dixit, Omitte Regina, honeftos & pios timores: gratia veftri promiffi eft integra. Mihi non eft animus arma parare adverfus nova monftra. Nympha maris eft adoranda. Erat turris excelfa, atque focus in fuprema arce; loca jucunda navibus fatigatis. Illuc fcandent, atque vident cum dolore boves maltatos in littore, atque favum populatorem ritu

NOTÆ.

368. Fulmineos] Sic fæpe de apri dentibus nofter, ut lib. 8: 289. & Lib. to: 550. quod ardenti afflatu fint ricus & omnia proterant inftar fulminis.

375. Demugita] Contra Grammatices rationem formatum eft participium.

380. Nereida] Pfamathen dicit Nerei filiam Phoci matrem, quam Peleus confcius fibi parricidii nato credit inferias referre velle per hanc cædem boum.

381. Damna fui] Id eft, cadem Boum, Sui pro Sua.

383. Rex Oetaus ] Ceyx rex Thrachinis, quam urbem Hercules fub Oeta monte condidit.

388. Una] Halcyones vitam à Ceycis vita pependifle exitus declarat: illo enim in mari fubmerfo, ipfa quoque dolore vitam finit.

389. Pulchros] Laudabiles ; utpote pro mariti falute.

393. Focus] Pharos feu ignita turris, noctu lucens, cujus beneficio nautæ iter fuum ad portum dirigerent.

Ore

[ocr errors]

Sanguinolento, gerentem pro- Ore ferum, longos infectum fanguine villos. lixos pilos inquinatos fan- Inde manus tendens in aperti littora ponti, guine. Peleus porrigens manus verfus littora vaftiffima Cæruleam Peleus Pfamathen, ut finiat iram, maru, precatur glaucam Orat; opemq; ferat. Nec vocibus illa rogantis Ffamathen, ut ponat iram, Flectitur acide. Thetis hanc pro conjuge 4co Accepit veniam. Sed enim irrevocatus ab acri Cæde lupus perstat, dulcedine fanguinis asper, Donec inhærentem laceræ cervice juvencæ Marmore mutavit. Corpus præterque colorem Omnia fervavit : lapidis color indicat illum Jam non effe lupum, jam non debere timeri. Nec tamen hac profugum confiftere Pelea terra Fata finunt: Magnetas adit vagus exful, & illic Sumit ab Hæmonio purgamina cædis Acafto.

atý, prabeat auxilium. Neque illa movetur precibus Aacida orantis. Thetis fupplex impetravit hane veniam, pro marito. At enim Lupus imperterritus perftat in violenta ftrage, dulcedine fanguinis irritatus, donec vertit in faxum affixum colla dilaniata juvenca: atque corpus retinuit omnia prater colorem. Color faxi declarat illum jam non effe lupum, jam non debere reformidari. Neque tamen

[ocr errors]

405

X. Interea fratrifque fui, fratremque fecutis 410 Anxia prodigiis turbatus pectora Ceyx, fata patiuntur Peleum ma- Confulat ut facras hominum oblectamina fortes, Ad Clarium parat ire Deum : nam templa profanus Invia cum Phlegy is faciebat Delphica Phorbas. Confilii tamen ante fui, fidiffima, certam Te facit, Halcyone, cui protinus intima frigus

nere in hac terra. Erro profugus pergit ad Magnetes, atque ibi expiationem accipit ab Acafto Theffalico. X Interea Ceyx attoni

tus, & habens pectus foli

415

citum monftris fratris fui, & iis qua fecuta funt fratrem, conftituit proficifci ad Deum Clarium, ut confulat facra oracula, qua folatia afferunt hominibus anxiis; nam impius Phorbas reddebat templa Delphica inacceffa cum Phlegyis. Attamen, Halcyone fideliffima, is tibi antea indicat fententiam fuam. Cujus ftatim tremor

NOT A.

[blocks in formation]

410. Fratris] Dædalionis qui in accipitrem mutatus.

410. Fratrem fecutis ] Interfecta utpote à Diana Chione, fratris filia: quibus adde que Pelei caufa evenerant, lupum viz. in lapidem mutatum.

413. Clarium] Ad Apollinis Clarii oraculum. Fuit namque Claros Ioniæ civitas juxta Colophonem Apollinis oraculo nobilis.

413. Templa] Quæ quidem, cum propiora effent, breviori tempore & minori labore, nifi Phorbas obstitiffet, Ceyx adire potuiflet.

414. Phlegyi] Populi fuerunt Thessaliæ facrilegi, templum etiam Delphicum fpoliare aggreffi, qui tandem ab irato Neptuno diluvio funt perditi.

414. Phorbas] Theffalus, Lapitha filius, latro ferox qui obvios ad pugillatum cogebat, & interficiebat. Deos quoque provocare aufus, donec ab Apolline fuperatus morte eft multatus.

Offa

« AnteriorContinua »