Profuit et Myfo Pelias hafta duci.

Confugit interdum templi violator ad aram,

Nec petere offenfi numinis horret opem.
Dixerit hoc aliquis tutum non effe; fatemur,

Sed non per placidas it mea puppis aquas.
Tuta petant alii. Fortuna miferrima tuta eft:
Nam timor euentus deterioris abeft.
[Qui rapitur fatis, quid praeter fata requirat?
Saepe creat molles afpera fpina rofas.]
Qui rapitur fpumante falo, fua brachia cauti
Porrigit, et fpinas duraque faxa capit.
Accipitrem metuens pennis trepidantibus ales
Audet ad humanos feffa venire finus.
Nec fe vicino dubitat committere tecto,
Quae fugit infeftas territa cerua canes.

Da,

precor, acceffum lacrimis, mitiffime, noftris:
Nec timidis rigidam vocibus obde forem.

Verbaque noftra fauens Romana ad Numina perfer,
Non tibi Tarpeio culta tonante minus.

Mandatique mei legatus fufcipe cauffam:

Nulla meo quamuis nomine cauffa bona eft.

Iam prope depofitus, certe iam frigidus, aegrae
Seruatus per te, fi modo feruer, ero.

Nunc tua pro lapfis nitatur gratia rebus;

Principis aeterni quam tibi praeftat amor.

59

Nunc tibi et eloquii nitor ille domefticus adfit,
Quo poteras trepidis vtilis effe reis:
Viuit enim in vobis facundi lingua parentis;

adoro;

Et res heredem repperit illa fuum.
Hanc ego non, vt me defendere tentet,
Non eft confeffi cauffa tuenda rei.

Num tamen excufes erroris imagine factum,
An nihil expediat tale mouere, vide.

Vulneris id genus eft; quod cum fanabile non fit,

Non contrectari tutius effe putem.

Lingua, file: non eft vltra narrabile quidquam.

Poffe velim cineres obruere ipfe meos.

S 4

60

Sic

Sic igitur, quafi ne nullus deceperit error,

Verba face, vt vita, quam dedit ipfe, fruat. Cumque ferenus erit, vultusque remiferit illos,

Qui fecum terras imperiumque mouent;
Exiguam ne me praedam finat effe Getarum,

Detque folum miferae mite, precare, fugae.
Tempus adeft aptum precibus. valet ipfe, videtque,
Quas fecit vires, Roma, valere tuas.
Incolumis coniux fua puluinaria feruat:

Promouet Aufonium filius imperium.
Praeterit ipfe fuos animo Germanicus annos,
Nec vigor eft Drufi nobilitate minor.

Adde nurus, neptesque pias, natosque nepotum,
Ceteraque Auguftae membra valere domus.
Adde triumphatos modo Paeonas, adde quieti
Subdita montanae brachia Dalmatiae.
Nec dedignata eft abiectis Illyris armis

Caefareum famulo vertice ferre pedem.

Ipfe fuper currrum placido spectabilis ore
Tempora Phoebea virgine nexa tulit.

Quem pia vobifcum proles comitauit euntem,
Digna parente fuo, nominibusque datis.

Fratribus adfimilis, quos proxima templa tenentes

85

Diuus ab excelfa Iulius aede videt.

His Meffallinus, quibus omnia cedere debent,

Primum laetitiae non negat effe locum.

Quidquid ab his fupereft, venit in certamen amoris :

Hac hominum nulli parte fecundus eris.

90

Hunc colis, ante diem per quem decreta merenti
Venit honoratis laurea digna comis.

Felices, quibus hos licuit fpectare triumphos,
Et Ducis ore Deos aequiparante frui.
At mihi Sauromatae pro Caefaris ore videndi,

Terraque pacis inops, vndaque vincta gelu.

95

Si tamen haec audis, et vox mea peruenit iftuc;
Sic tua mutando gratia blanda loco.

Hoc pater ille tuus, primo mihi cultus ab aeuo,

Si

Si quid habet fenfus vmbra diferta, petit.

Hoc petit et frater, quamuis fortafle veretur,

Seruandi noceat ne tibi cura mei.

Tota domus petit hoc: nec tu potes ipfe negare,

Et nos in turbae parte fuiffe tuae.

Ingenii certe
Artibus exceptis, faepe probator eras.
Nec mea,

quo nos male fenfimus vfos,

fi tantum peccata nouiffima demas, Effe poteft domui vita pudenda tuae. Sic igitur veftrae vigeant penetralia gentis;

Curaque fit Superis Caefaribusque tui:

Mite, fed iratum merito mihi Numen, adora;

Eximat vt Scythici me feritate loci.

Difficile eft, fateor, fed tendit in ardua virtus:
Et talis meriti gratia maior erit.

Nec tamen Aetnaeus vafto Polyphemus in antro
Accipiet voces, Antiphatesue, tuas:

115

Sed placidus facilisque Parens, venjaeque paratus;
Et qui fulmineo faepe tine igne tonat.

Qui, cum trifte aliquid ftatuit, fit triftis et ipfe:

Cuique fere poenam fumere poena fua eft.

Venit et ad vires ira coacta fuas.

Victa tamen vitio eft huius clementia noftro :

Qui quoniam patria toto fumus orbe remoti ;

Nec licet ante ipfos procubuiffe Deos;

Quos colis, ad Superos haec fer mandata facerdos:

Adde fed et proprias in mea verba preces.

Sic tamen haec tenta, fi non nocitura putabis.
Ignofcas: timeo naufragus omne fretum.

EPISTOLA III. Maximo.

Maxime, qui claris nomen virtutibus aequas,

Nec finis ingenium nobilitate premi;

Culte mihi (quid enim ftatus hic a funere differt ?)

Supremum vitae tempus adusque meae:

Rem facis, adflictum non auerfatus amicum,

Qua non eft aeuo rarior vlla tuo.

120

125

Turpe quidem dictu, fed (fi modo vera fatemur)

Vulgus amicitias vtilitate probat.

Cura, quid expediat, prius eft, quam quid fit honeftum:

Et cum Fortuna ftatque caditque fides.

Nec facile inuenias multis e millibus vnum,

Virtutem pretium qui putet effe fui.

Ipfe decor, recte facti fi praemia defint,

Non mouet, et gratis poenitet effe probum.

Nil, nifi quod prodeft, carum eft. i, detrahe menti
Spem fructus auidae, nemo petendus erit.

At reditus iam quisque fuos amat, et fibi quid fit
Vtile, follicitis fupputat articulis.

Illud Amicitiae quondam venerabile numen

Proftat, et in quaeftu pro meretrice fedet.

10

s

20

Quo magis admiror, non, vt torrentibus vndis,
Communis vitii te quoque labe trahi.

Diligitur nemo, nifi cui Fortuna fecunda eft.

Quae, fimul intonuit, proxima quaeque fugat.

En ego, non paucis quondam munitus amicis,

Dum flauit velis aura fecunda meis;

Vt fera nimbofo tumuerunt aequora vento,
In mediis lacera puppe relinquor aquis.
Cumque alii nolint etiam me noffe videri,

Vix duo profecto tresue tuliftis opem.

Quorum tu princeps, nec enim comes effe, fed auctor,

Nec petere exemplum, fed dare dignus eras.

Te, nihil ex acto, nifi, non peccaffe, ferentem,
Sponte fua probitas officiumque iuuant.
Iudice te mercede caret, per feque petenda eft
Externis virtus incomitata bonis.
Turpe putas abigi, quia fit miferandus,

amicum;

Quodque fit infelix, definere effe tuum.

Mergere quam liquidis ora natantis aquis.

25

30

35

Mitius eft laffo digitum fupponere mento;

40

Cerne, quid Aeacides poft mortem praeftet amico:
Inftar et hanc vitam mortis habere puta.
Pirithoum Thefeus Stygias comitauit ad vndas:

A Sty.

A Stygiis quantum fors mea distat aquis! Adfuit infano iuuenis Phoceus Oreftae:

Et mea non minimum culpa furoris habet. Tu quoque magnorum laudes admitte virorum;

Vtque facis, lapfo, quam potes, adfer opem. Si bene te noui; fi quod prius effe folebas,

Nunc quoque es, atque animi non cecidere tui.
Quo Fortuna magis faeuit, magis ipfe refiftis:

Vtque decet, ne te vicerit illa, caues.
Et bene vti pugnes, bene pugnans efficit hoftis.
Sic eadem prodeft cauffa, nocetque mihi.
Scilicet indignum, iuuenis rariffime, ducis

Te fieri comitem ftantis in orbe Deae.

Firmus es; et, quoniam non funt ea, qualia velles,

Vela regis quaffae qualiacumque ratis.

Quaeque ita concuffa eft, vt iam cafura putetur,

Reftat adhuc humeris fulta ruina tuis.

Ira quidem primo fuerat tua iufta, nec ipfo
Lenior, offenfus qui mihi iure fuit.

Quique dolor pectus tetigiffet Caefaris alti,

Illum iurabas protinus effe tuum:

Vt tamen audita eft noftrae tibi cladis origo;

65

Diceris erratis ingemuiffe meis.

Tum tua me primum folari litera coepit;
Et laefum fle&ti fpem dare poffe Deum.

Mouit amicitiae tum te conftantia longae;

Ante tuos ortus quae mihi coepta fuit.

70

Et quod eras aliis factus, mihi natus amicus:

Quodque tibi in cunis ofcula prima dedi.

Quod, cum veftra domus teneris mihi femper ab annis

Culta fit, effe vetus nunc tibi cogor onus,

Me tuus ille pater, Latiae facundia linguae,

75

Quae non inferior nobilitate fuit,

Primus vt auderem committere carmina Famae,

Impulit. ingenii dux fuit ille mei.

Nec, quo fit primum nobis a tempore cultus,

Contendo fratrem poffe referre tuum.

80

Te