Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Ah quoties dubius scriptis exarsit amator;

Et nocuit formæ barbara lingua bonæ!
Sed quoniam, quamvis vittæ careatis honore,
Est vobis vestros fallere cura viros;
Ancillæ puerive manus ferat apta tabellas:
Pignora nec juveni credite vestra novo.
Vidi ego pallentes isto terrore puellas
Servitium miseras tempus in omne pati.
Perfidus ille quidem, qui talia pignora servat:
Sed tamen Ætnæi fulminis instar habet.
Judice me fraus est concessa, repellere fraudem:
Armaque in armatos sumere jura sinunt.
Ducere consuescat multas manus una figuras.
Ah pereant, per quos ista monenda mihi!
Nec nisi deletis tutum rescribere ceris:
Ne teneat geminas una tabella manus.
Femina dicatur scribenti semper amator :
Illa sit in vestris, qui fuit ille, notis.
Sed libet à parvis animum ad majora referre,
Plenaque curvato pandere vela sinu.
Pertinet ad faciem rabidos compescere mores.
Candida pax homines, trux decet ira feras.
Ora tument irâ; nigrescunt sanguine venæ ;
Lumina Gorgoneo sæviùs igne micant.
I procul hinc, dixit, non es mihi, tibia, tanti;
Ut vidit vultus Pallas in amne suos.
Vos quoque si mediâ speculum spectetis in irâ;
Cognoscat faciem vix satis ulla suam.
Nec minùs in vultu damnosa superbia vestro:
Comibus est oculis adliciendus amor.
Odimus immodicos (expertæ credite) fastus.
Sæpe tacens odii semina vultus habet.
Spectantem specta: ridenti mollia ride.
Innuet; acceptas tu quoque redde notas.
Sic ubi prolusit, rudibus puer ille relictis
Spicula de pharetrâ promit acuta suâ.
Odimus et mostas. Tecmessam diligat Ajax:
Nos, hilarem populum, femina læta capit.

VOL. I.

Y

490

500

510

Numquam ego te, Andromache, nec te, Tecmessa,

rogarem,

Ut mea de vobis altera amica foret.

Credere vix videor, cùm cogar credere partu,
Vos ego cum vestris concubuisse viris.
Scilicet Ajaci mulier mœstissima dixit,

Lux mea; quæque solent verba juvare viros?
Quid vetat à magnis ad res exempla minores
Sumere, nec nomen pertimuisse ducis?
Dux bonus huic centum commisit vite regendos:
Huic equites; illi signa tuenda dedit.

520

Vos quoque, de nobis quem quisque sit aptus ad

usum,

Inspicite: et certo ponite quemque loco.
Munera det dives: jus qui profitebitur, adsit:
Facundus caussam sæpe clientis agat.
Carmina, qui facimus, mittamus carmina tantúm.
Hic chorus ante alios aptus amare sumus.
Nos facimus placitæ latè præconia formæ,
Nomen habet Nemesis: Cynthia nomen habet.
Vesper et Eoæ novere Lycorida terræ:

Et multi, quæ sit nostra Corinna, rogant.
Adde, quòd insidiæ sacris à vatibus absunt:
Et facit ad mores ars quoque nostra suos.
Nec nos ambitio, nec amor nos tangit habendi :
Contemto colitur lectus et umbra foro.
Sed facilè hæremus, validoque perurimur æstu ;
Et nimiùm certâ scimus amare fide.
Scilicet ingenium placidâ mollimur ab arte:
Et studio mores convenienter eunt.
Vatibus Aoniis faciles estote, puellæ.
Numen inest illis; Piëridesque favent.
Est Deus in nobis; et sunt commercia cœli.
Sedibus ætheriis spiritus ille venit.
A doctis pretium scelus est sperare poëtis.
Me miserum! scelus hoc nulla puella timet.
Dissimulate tamen, nec primâ fronte rapaces
Este. Novus viso casse resistet amans.

550

540

550

Sed neque vector equum, qui nuper sensit habenas,
Comparibus frenis, artificemque regat.
Nec stabiles annis animos, viridemque juventam
Ut capias, idem limes agendus erit.

Hic rudis, et castris nunc primùm notus Amoris
Qui tetigit thalamos præda novella tuos ;
Te solam nôrit; tibi semper inhæreat uni.
Cingenda est altis sepibus ista seges:
Effuge rivalem: vinces, dum sola tenebis.
Non bene cum sociis regna Venusque manent.
Ille vetus miles sensim et sapienter amabit:
Multaque tironi non patienda feret.
Nec franget postes, nec sævis ignibus uret;
Nec dominæ teneras adpetet ungue genas.
Nec scindet tunicasve suas, tunicasve puellæ:
Nec raptus flendi caussa capillus erit.
Ista decent pueros, ætate et amore calentes :
Hic fera compositâ vulnera mente feret.
Ignibus hic lentis uretur, ut humida tæda;
Ut modò montanis silva recisa jugis.
Certior hic amor est: brevis et fecundior ille.
Quæ fugiunt, celeri carpite poma manu.
Omnia tradantur. Portas reseravimus hosti;
Et sit in infidâ proditione fides.

560

Quod datur ex facili longum malè nutrit amorem.
Miscenda est lætis rara repulsa jocis.
Ante fores jaceat: Crudelis janua, clamet:
Multaque submissè, multa minanter agat.
Dulcia non ferimus: succo renovemur amaro.
Sæpe perit ventis obruta cymba suis.
Hoc est, uxores quod non patiatur amari :
Conveniunt illas, cùm voluere, viri.

570

Obde forem; et duro dicat tibi janitor ore,
Non potes. Exclusum te quoque tanget amor.
Ponite jam gladios hebetes; pugnetur acutis.
Nec dubito, telis quin petar ipse meis.

580

590

Dum cadit in laqueos captus quoque nuper amator; Solum se thalamos speret habere tuos.

Postmodo rivalem, partitaque fœdera lecti
Sentiat. Has artes tolle; senescet amor.
Tum bene fortis equus reserato carcere currit;
Cùm, quos prætereat, quosque sequatur, habet.
Quamlibet extinctos injuria suscitat ignes.
En ego (confiteor) non nisi læsus amo.
Caussa tamen nimiùm non sit manifesta doloris:
Pluraque sollicitus, quàm sciat, esse putet.
Incitet et ficti tristis custodia servi,

Et nimiùm duri cura molesta viri.

Quæ venit ex tuto, minùs est accepta voluptas.
Ut sis liberior Thaïde; finge metus.
Cùm meliùs foribus possis, admitte fenestrâ:
Inque tuo vultu signa timentis habe.
Callida prosiliat, dicatque ancilla, Perîmus:
Tu juvenem trepidum quolibet abde loco.
Admiscenda tamen Venus est secura timori;
Ne tanti noctes non putet esse tuas.
Quâ vafer eludi possit ratione maritus,
Quâque vigil custos, præteriturus eram.
Nupta virum timeat: rata sit custodia nuptæ.
Hoc decet hoc leges jusque pudorque jubent.
Te quoque servari, modò quam vindicta redemit,
Quis ferat? ut fallas, ad mea sacra veni.
Tot licèt observent, (adsit modò certa voluntas)
Quot fuerant Argo lumina; verba dabis.
Scilicet obstabit custos, ne scribere possis,
Sumendæ detur cùm tibi tempus aquæ?
Conscia cùm possit scriptas portare tabellas,
Quas tegat in tepido fascia lata sinu?
Cùm possit surâ chartas celare ligatas;

Et vincto blandas sub pede ferre notas?
Caverit hæc custos: pro chartâ conscia tergum
Præbeat; inque suo corpore verba ferat.
Tuta quoque est, fallitque oculos è lacte recenti
Litera: carbonis pulvere tange; leges.
Fallet et humiduli quæ fiet acumine lini,
Et feret occultas pura tabella notas.

600

610

620

630

Adfuit Acrisio servandæ cura puellæ:

Hunc tamen illa suo crimine fecit avum.
Quid faciat custos; cùm sint tot in Urbe theatra?
Cùm spectet junctos illa libenter equos?
Cùm sedeat Phariæ sistris operata juvencæ;
Quóque sui comites ire vetentur, eat?
Cùm fuget è templis oculos Bona Diva virorum,
Præterquam si quos illa venire jubet :

Cùm, custode forìs tunicas servante puellæ,
Celent furtivos balnea tuta viros:

Cùm, quoties opus est, fallax ægrotet amica;
Et cedat lecto quamlibet ægra suo:

640

Nomine cùm doceat, quid agamus, adultera clavis,
Quasque petas, non det janua sola, vias.
Fallitur et multo custodis cura Lyæo:

Illa vel Hispano lecta sit uva jugo.

Sunt quoque quæ faciant altos medicamina somnos;
Victaque Lethæâ lumina nocte premant.

Nec malè deliciis odiosum conscia tardis
Detinet; et longâ jungitur ipsa morâ.

Quid juvat ambages, præceptaque parva movere;
Cùm minimo custos munere possit emi?

650

Munera (crede mihi) capiunt hominesque Deosque: Placatur donis Jupiter ipse datis.

Quid sapiens faciat? stultus quoque munere gaudet.
Ipse vir, accepto munere, mutus erit.

Sed semel est custos longum redimendus in annum :
Sæpe dabit, dederit quas semel, ille manus.
Questus eram (memini) metuendos esse sodales :
Non tangit solos ista querela viros.
Credula si fueris, aliæ tua gaudia carpent ;
Et lepus hic aliis exagitandus erit.

660

Hæc quoque, quæ præbet lectum studiosa locumque;
Crede mihi, mecum non semel illa fuit.

Nec nimiùm vobis formosa ancilla ministret :
Sæpe vicem dominæ præstitit illa mihi.

Quò feror insanus? quid aperto pectore in hostem
Nitor; et indicio prodor ab ipse meo?

« AnteriorContinua »