480

x Cum labo

do Sicilia annonâ, fterilitatém illam & pe

nuriam qua

fementis

terræ credita falleret depofitum, fignificari vo lunt fabula hac de

Proferpina à

Plutone

x Nefcit adhuc ubi fit: terras tamen increpat emnes.
Ingratafque vocat, nec frugum munere dignas; 475 raret aliquan.
y Trinacriam ante alias,in qua z veftigia damni
Repperit. Ergo illic feva vertentia glebas.
Fregit aratra manu, a parilique irata colonos
Ruricolafque boves letho dedit, arvaque juffit
bFallere depofitum, vitiatéque femina fecit.
Fertilitas terra latum vulgata per orbem
Sparfajacet: primis fegetes moriuntur in herbis.
Et modo Sol nimius, nimius modo corripit imber,
Sidera nunc, ventique nocent; avidaque volucres
Semina jacta legunt:lolium,tribulique fatigant 485
Triticeas meffes, c& inexpugnabile gramen.
Tum caput Eleis & Alpheias extulit undis:
Rorantefque comas à fronte removit ad aures,
Atque ait, O toto quafite virginis orbe,
Et frugum genitrix, immenfes fifte labores,
Neve tibi e fide violenta irafcere terra.
Terra nihil meruit,patuitque invita rapine.
Nec fum pro patria fupplex; huc hospita veni.
Pifa mihi patria efl: & ab Elide ducimus ortu ;
Sicaniam peregrina colo: fed gratior omni
Hac mihi terra folo eft; hos nunc Arethufa penates, fpecies enu-
Hanc habeo fedem; quam tu mitiffima,ferva:
Mota loco curfim, tantique per aquoris undas
Advehar fOrtygiam ; veniet narratibus hora

raptâ. Natalis Comes. 5.1.

14. C.

Supra ad verf. 347.

490 Zonam ut modò verf.

470.

a Al. Paris terque irata. b Terræ fal lentis depo495 fitum & fpem mentitæ

merat Horat. 1. ode 3.1. Fundufque mendax;

Tempeftiva meis, g cum tuh curaque levata, 500 arbore nung
Et vultus melioris eris: mihi pervia tellus
Prebet iter, fubterque imas ablata cavernas

aquas, culpante, nunc torrentia agros fideta, nunc hiemes

iniquas, vide que nos ad Georg. Virg. 1. 1. c Carduus, lappa, filix, aliæque herbæ male, quibus terra mater eft, & quæ nulla arte, nullo labore evelli vinci que poffunt: cum fatis contra inimicatur & novercatur. d Arethufam fabulantnr & Elidis ex Peloponnefo occultis fubter mare cuniculis lapfam rurfus emanare in Ortygia inf. prope Syracufas. fupra verf. 409. & infra verf $76. e Depofitum cum fide reddenti, fertili, nifi tu vetes, Siciliæ finfulam juxta Syracufas in Sicilia, olim ponte junctam continenti, poftea aggere. Αμπνευμα σεμνὸν Αλφες Κλειναν Συραοσσών Ιάλω», Ορτυγία Δέμνιν Αρ Tid, cum refpectu quodam ad alteram Ortygiam, Delon. g Iutra, verf. $48. erunt opportuna illa & molliffima fandi tempora, h Sollicitudine & dolore.

i Non vifa mihi fub

k Profundo

Hic caput attollo, idefuetaque fidera cerno.

tervis Labenti. Ergo dum k Stygio fub terris gurgite labor,
Vifa tua eft oculis illic Proferpina noftris :
Illa quidem triftis, nec adhuc interrita vultu,
Sed regina tamen, fed m opaci maxima mundi,
Sed tamen inferni pollens matrona tyranni.
Mater ad auditas ftupuit, cen faxea, voces,
Attonitaque din fimilis fuit; utque dolore
Pulfa gravi gravis eft amentia, curribus auras
Exit in athere as. Ibi toto nubila vultu

certè mea 'tu lapfa eft A rethufa, fi ea viderit quæ Stygio in gurgite fada fint.

omninò profundo, li fub mari quidam amnes, inquit Plinius lib. 2. cap. Iog. odio maris ipfa

fubeunt vadai

505

510

n Ante Jovem fparfis ftetit o invidiofa capillis,
Proque meo veni fupplex tibi, Juppiter,inquit,
p Sanguine,proq; tuo: fi nulla eft gratia matris, 515
Nata patrem moveat,nu fit tibi cura, precamur,
Vilior illius, quod noftro eft edita partu.

ficut Arethu- En q quafita din tandem mihi nata reperta eft :
fa fons Syra- Si reperire vocas amittere certiùs; aut i

cufanus, &c.

fanias in At

Refert Pau-Scire ubi fit, reperire vocas.Quod rapta;feremus,520 Dummodo reddat eam; neque enim prædone marito ticis Cererem Filia digna tua eft, fi jam mea filia non eft.

Argis à Pe

ex Chrylan

lafgo accep- Juppiter excepit, Commune eft pignus onufque tam hofpitio, Nata mihi tecum: fed, fi modò nomina rebus de filiæ raptu Addere vera placet, non hoc injuria factum, 525 thide cogno- Verùm amor eft: neque erit nobis gener ille pudori, ville. Didy-Tu modò diva velis, Ut defint cætera. Quantum eft Tharreus in Effe Jovis fratrem Quid,quòd non cætera defunt? proverbiis, Nec cedit nifi r forte mihi? Sed tanta cupido Hermenius indicâffe

mns &

Cereri raptum Proferpinæ tradunt. Alii Cabarim quendam e

Si tibi difcidii eft, repetet t Proferpina cœlum, 530
Lege tamen certa, fi nullos contigit illic,

Ore cibos: nam fic parcarum fædere cautum eft.
Dixerat. At Cereri certum eft educere natam.

Paro infula. Triptolemum aut Celeum alii. m Obfcuri, nigri, inferni.
Paulo fecus refertur hæc fabulæ pars. 4. I. Faftorum.
o Invidiam motura
utrique & Jovi & Plutoni. p Filia. q Tu non in venta reperta es. La&tus erat
levior. 1. 1. v. 6;4. Vide & que nos ibi. In fortilegio mundi, quo mihi
coeli, ille ceffit inferorum imperium. Sic Mss. & Melius quam quod vulgo
leg. diffidii. Auras fuperas vitæ quibus ante fuebatur.

u Non

540

u Non ita fata finant: quoniam jejunia virgo
Solverat, &,cultu dum fimplex errat in hortis, $35
x Paniceum curva decerpferat arbore x pomum,
Sumtaque pallenti y feptem de cortice grana
Prefferat ore fun. Solufque ex omnibus illud
Afcalaphus vidit : quem quondam dicitur z Orphne,
Intes Avernales haud ignotiffima Nymphas
Ex Acheronte fuo furvis peperiffe fub antris,
Vidit,& indicio reditum crudelis ademit.
Ingemuit regina Erebi, teftemque a profanum
Fecit avem fparfumq;caput Phlegethontide lympha
In roflrum, & plumas, & grandia lumina vertit.545
Ileb fibi ablatus fulvis amicitur in alis,
Inque caput crefcit, longofque reflectitur ungues,
Vixque movet natas per incertia brachia pennas :
Fedaque fit volucris venturi nuncia luctus,
Ignavus bubo, dirum mortalibus omen.

:

u Ex Stoa,

natur fatums
ipfumque
exuperat
Jovem,
x Malum

in qua domi

granaturu.

y Miffus tamen Mercurius 4. Faftor.fcitatum, utrum

Proferpina maafijet jejuna, refert,

rapta tribus folvit jejunia granis Pu Dica quæ lento cortice

poma tegunt. Gorgyram vocat Apollodorus

lib. 1. aliterque refert hanc fab. Ceres, inquit, Afcalapho Acherontis, & Gorgytæ filio, quod in filiam fuam teftimonium dixit, grave apud inferos fuperimpofuit faxum, a Al.projanam. b Forma propria exuius.

Syrenes. FAB. 9.

Home to tais, cabeloides, unde

Ic tamen indicio pœnam linguâque videri

d Pluma, pedefque avium, cum virginis ora geratis?

c Sirenes.

filiæ Acheloi

& Terplicho res Quas fi voluptates interpretemur, taurino fanè impetu aut flumineo impellunt, nec minus fuavitate fua alliciunt ad perniciem. hilaris poena, mors blanda, gaudium crudele. Martialis Epigr. 64.1. 3. adi Sap. ver. Domini Verulamii: Siren, fex Voluptas de adulatoribus funt qui interpretentur. Sabiuus de liberalium artium gymnafio, Rhetorices imprimis & poëticæ, quæ tamen ab honefto degenerant inftituto quem lege, & Scalig. 5. poet. a Voluptates quidem fuperne & prima fronte pulchræ videntur; inferne, perque ventris fubmoenia & quæ fub ventre funt belluinæ, & exitu amare. Nec minus artes logodædalæ fpecie quidem honeftæ apparent, plerumque tamen failere & ex mala cauffa bonam, ex bona malam reddere audent profiteri, Horatius defidiam vo◄ cat improbam Sirena.

e An

e Aliæ ab aliis adferuntur cauffæ.

Je Anquia, cum legere flores proferpina vernos, In comitum numero mifle Sirenes eratis? Quam poflquam toto fruftra quafiftis in orbe, tamine earum Protinus, ut veftram fentirent æquora curam, Poffe fuperfluctus alarum infiftere remis

Sed de cer

cum Mufis

de cantu perniciolo, &c. multa

Poëtæ, ethi

Optafiis: facilefque Deos habuiftis, & artus
Vidiftis veftros fubitis flavefcere pennis.

i, mytholo-e tamen ille canor mulcendas natus ad aures,
Tantaque dos oris lingue* ne perderet usum:

gi, quos adi

*al deper-Virginei vultus & vox bumana remanfit.

deret.

f Arbiter æquus, fe

quelter fine exceptione.

gUt per fex menfes, qui

Arethufa in Fontem. FAB. 10.

AF

555

560

Tfmedius fratrifque fui maftaque fororis Juppiter,ex aquo volvente dividit annum: 565 Nunc dea regnorum numen commune duorum, Cum matre efi totidem,totidem cum conjuge menfes. h Vertitur extemplo facies & mentis, &oris: Nam modo qua poterat Diti quoque mæsta videri, Lata dea frans eft; Ut Sol, qui tectus aquofis Nubibus antè fuit, victis è nubibus exit. Exigit alma Ceres, h nata fecura recepta, alios, quibus Que tibi caufa fuga; cur fis, Arethusa, facer fons. vifit Borealia Conticuêre unda : quarum Dea fuftulit allo

bus Sol in fignis elt Auftralibus, apud mari

tum fit, infra

terram fex

figna, emer

gat, matu-; refcat, in horrea deportentur fruges, Vel etiam quod

Luna, quæ

eadem eft

570

Fonte caputi viridesque manu ficcata capillos 575
k Fluminis Alphët veteres narravit amores.
Pars ego Nympharum, qua funt in Achaïde, dixit,
Unafui: nec me ftudiofius altera faltus

Legit, nec pofuit fludiofiùs altera caffes.

Sed quamvis forma nunquã mihi fama petita eft 580 que Profer- Quamvis fortis eram, formosa nomen habebam : Nec mea me facies nimium laudata juvabat.

pina & Diana, ex æquo utrumque

Hemifphærium, fuperius atque inferius illuftret. h Redi ad verf. roo. i Ex nativo aquarum colore, tribuuntur à poëtis viridis & cæruleus color Nympharum capillis. Al. Fluminis Elei. lege dialogum Neptuni & Alphei, in dialogis marinis Luciani. /Obiit, luftravit.

Quáque

143

m Simplex a neglecto formæ cultu, quod aliæ

quâ

adque alia gandere folent, egom ruftica dote orporis erubui, criménque placere putavi. assa revertebar, meminin Styniphalide fylva. fus erat,magnufque labor geminaverat aftum 585 fibi honori, nvenio fine vortice aquas, fine murmure euntes Perfpicuas ad humum: per quas numerabilis altè alculus omnis erat, quas tu o vix ire putares, arana falita dabant, nutritaque populus undd ponte fua natas ripis declivibus ambras. Icceffi, primúmque pedis veftigia tinxi, Poplite deinde tenus, neque eo contenta recingor, Molliaque impono falici velamina curve,

hoc mihi crimini duxi, ut formam, placere poffem, adftruerem 590 StymhaJus Arcadia in Peloponnefo mons. eft & urbs. balti quippe Aluminis

600

P Pro Natan
tium geftu.
14. verf.353.
9 Si Mss.
cum vulgò
leg, fontis.

In nonnullis vet. cod. tranfponun tur bi duo verfus.

"Vudaque merger aquis;quas dum ferinque trahoque,
Mille modis labens, pexcuffaque brachiajacto, 595 leni agmine.
Vefcio quod medio fenfi fub gurgite murmur,
Territaque infiflo propioris margine q ripa.
Quo properas, Areibufa? Suis Alpheus ab undis
Quò properas? iterum rauco mihi dixeratore.
Sic ut eram fugio fine veflibus; altera veftes
Ripa meas habuit; tantò magis inftat, & ardet;
Et quia nuda fui, fum vifa paratior illi
Sic ego currebam, fic me ferus ille premebat,
Ut fugere accipitrem penna trepidante columbe,
Ut folet accipiter trepidas urgere columbas.
Ufque fub Orchomenon, Pfophidaque,Cyllenenque,
Manaliofque finus,gelidumq; Erymanthon,& Elum
Curr refuftinui; nec me velocior ille:
Sed tolerare diu curfus ego viribus impar
Non poteram; t longi patiens erat ille laboris.

605

610

Urbem Arcadiæ, non Procul à

Mantineâ,
fed & alia
eft cognomi-
nis in Bro-
tiâ, inter

Thefpiam &
Corcueam.
1 Λέγεται

καὶ τοιάδε ἐς + Αλφειόν, ὡς ἀνὸς εἶν θηρευτής, &c. Narrant, inquit Paufa aias in Eliacis prioribus, Alpheum fuifle venatorem; Ama e Arethutam, & ipfam venatricem, quæ cum fugeret amantem, in infula Ortygiæ prope Syracufas in fontem converfam fuiffe. Alpheum, ut ipfam fequeretur, in amnein item mutatum fubter mare meare ac fonti illi Syracufano mifcere. Quod ut credam verum effe, adducor Delphici Apollinis refponfo, is enim Archiam Corinthium coloniam Syracufas deducendam hortatus dixit: Ogly in is Zeito ἐν ἠεροειδέϊ πόντῳ Τρινακίης καθύπερθεν, ν' Αλφειο δέμα Ελίζα, Μισγός μενον πηγαις Ευροπείης Αρεθέσης. Quod ultra probatum ita Pausanias lipidi lapfu Nili, Jordanis & aliorum fl.

Per