« Qui concolor flammeo, quo nova nupta pudoris & boni ominis gratia vela. tür.

b Thraciæ pop. ad Ilma

rum montem
& Biftoni-
dem lacum.
Neque enim
feliciter celle-
re nuptiæ. vi-

de I. 6. verf.
428.
dLib. 4.
verf. 6o.

e Virgil, 4.

Georg refert

Eurydicen

dum fugeret

Aritaum in cidiffe in co

lubrum cujus

morfu interiit.

LIBER X.

Orpheidefcenfus ad inferos, & Olenus &
Lethaa in arbores. F AB. I.

INde per immenfum, a crecens velatus amictu,

Athera digreditur, ↳ (sconumque Hymenæus ad

oras

Tendit: & Orpheia nequicquam voce vocatur.
Affuit ille quidem: cfed nec folemnia verba,
Nec latos vultus,nec felix attulit omen.

d Fax quoque; quam tenuit, lacrymofo firidula fume
Utque fuit: nullofque invenit motibus ignes.
Exitus aufpicio gravior; e nam nupta per berbas
Dum nova Naïadum turba comitata vagatur,
Occidit, in talum ferpentis dente recepto.

10

Quam fatis ad fuperas poftquam Rhodopeïus aurus Deflevit vates, ne non tentaret & umbras, Ad Styga fTanaria eft aufus defcendere porta, Perque g leves populos, fimulacraque functa fepulcro Perfephonem adiit,ħ inamæna que regna tenentem is Umbrarum dominum,pulfifque ad carmina nervis Sic ait: Oipofiti fub terra numina i mundi, in quem decidimus quicquid mortale creamur, Si licet, & falfi pofitis ambagibus oris, Vera loqui finitis; Non huc, ut opaca viderem Tartara, defcendi, nec uti villofa colubris Ternak Medufai vincirem guttura monstri : antrum, cujus Caufa via eft conjux, in quam calcata venenum Vipera diffudit, crefcentefque abftulit annos. 1 Poffe pati volui ; nec me tentaße negabo: Vicit amor; Jupera Deus hic bene natus in ora eft. An fit & bic, dubito: fed & hic tamen auguror effe: Famsque fi veteris non eft mentita mrpine,

f Tenaris promontorium elt La coniæ, ubi

vaftus hiatus, teter mephites, auditus ftrepitus oc cationem de

dere fabulan.

tibus patere hic defceufum ad infe

ros. Virg. 4.

20

-25

Vos quoque junxit amor. Per ego hac loca plena ti

moris,

c.

Georg. fuper bac eadem re; Tenavias etiam fauces, alta ofia Ditis & caligantem, g Umbras, auimas. h Lib. 4. verf. 432. & quos in Indice Poëtico monftrat tit. in eri. i Inferorum. Jege quæ Coelius Rhodigia. lib. z. cap 13. k Cerberi. quem, ut & Orthum Geryonis canem peperit ex Pyphaone Echidua Medufæ progenies. /Volui quidem, & quod in me fuit, laboravi ferre ja&uram & defiderium dile&tæ conjugis, m Lib 5. verf. 386.

Per

Per n Chats hoc ingens, vaftique filentia regni, 30n Lib. I.
Eurydices oro properata retexite fata.
Omnia debentur vobis: panlumque morati,
Serius aut citius fedem properamus ad unam.
Tendimus huc omnes; hæc eft domus ultima:
Dofque

35

Humani generis p longiffima regna tenetis.
Hec quoque cum juftos matura peregerit annos,
Juris erit veftri: pro munere pofcimus ufum.
Quod fi fata negant veniam pro conjuge; certum eft
Nolle redire mihi : letho gaudete duorum.

t

46

verf. 6.
• Serius,
ocyus Sors
exitura Ho-
rat. 3. lib. 3.
Ode. πᾶσιν
ἀνθρώποις

ὀφείλεται απο
θανεῖν ἢ πρόσ

τερον ἡ ὕστερον. Arch:nus,

Longius aut propius fors Jua quemque manet. Propert. 2. lib. 28. eleg Latiffimè Patentia,om. Dium capacif fima, non la

bitura finem. 4 Cithare

Talia dicentem, q nervofque ad verba moventem,40
Exangues flebant anima: nec r Tantalus undam
Captavit refugam, ftupuitquer Ixionis orbis,
Nec carpferer jecur svolucres: urnifque vacarunt
Belides; inque tuo fedifti, Sifyphe, faxo.
Tum primum lacrymis victarum carmine fama eft
Eumenidum maduiffe genas; unec regia conjux
Suftinet oranti, ne, qui regit ima, negare;
Eurydicenque rocant: umbras erat illa vecentes
Inter, & inceffit paßu de vulnere tardo.
Hane fimul & legen Rhodopeius accipit Orpheus,
Ne flectat retro fua lumina, donec Avernas
Exierit lles: aut, irrita dona futura.
Carpitur acclivis per muta filentia trames
Arduus, ebfurus, caligine denfi opaca ;
Nec procul abfuerant telluris margine fumme:
Hic, ne deficeret, metuens, avidufque videndi
Flexit amans oculos: & protinus illa velapfa eft.
Brachiaque intendens,prendique & prendere certans, capillis Eume-
Nil nifi cedentes infelix arripit auras.

51

55

chordis verba
fociantem.
Vide lib. 4.
V. 161.
. Τον τιτυόν
XXTXYNE SUO
γύπες ἔδεσιν
Lucillius,
Antholog. 8.
rum

+ Quid
ubi illis carmi

nibus flupens
Demilit
airas bellua

centiceps Aures, intorti

ques &c. Horat. lib. 2. ode. 13. u Memoriæ proditum eft, inquit Paufanias in Bocoticis, Orpheum, uxore mortua, veniffe ad Aornum Thefprotiæ, ubi per necromantiam evocarentur umbræ: ibi, cum Euridices animam pone fequi putallet, & fua fe opinione falfum refpiciens animardvertiffet, ultro fibi ipfi, moerore confectum, mortem confcivile. Ejufinodi de Bavaro quodam refertur fabula à Sabino. Neque illepidum eft illud carmen Hifpano fcriprum idiomate & ingenio, quo invertitur hæc Orphei fabula. Abuscara su muger Orfeo baxo à elinjerna. Que por la muger no pudo baxar à otra parte Orfeo, Orpheus ad infe ros defcendit quæfitum uxorem. Nama ubi alias quarenda erat uxor? Defcendebat cantaus. Et hoc licebat viduo jam 4 calibi. Dederunt Orpheo Pluto & Proferpina ut uxorem abduceret. Pacatiorem fcilicet fore locum rati unde mulier dir feffier. umbris fane fubfecuta eft à fuppliciis fuis ce Tatio. Sed hac lege dederunt hoc Orpheo, ne illam refpiceret, priufquam ad fuperas oras reverfus edet. Ille, né cruciatum fibi ab inferis in fujeras Auvas ubucheret, confulio refpexit.

lam

* Vir quidam erat ti

midus, qui

metu Hercu

lis fpeluncam

fubiit, unde capite inclinato procum

bens, profpi

ciens aliquando Herculem, dum Cerberum traheret.diri

guit in faxum verfus. Suidam adi, in

Δειλότερο τα παρακο ποντο», & Zenobium.

|Famque iterum moriens, non eft de conjuge quic

quam

60

Quefta fuo: quid enim nifi fe quereretur amaṭam?
Supremumque vale, quodjam vix auribus ille
Acciperet,dixit: revolutaque rurfus eodem eft.
Non aliter ftupuit gemina nece conjugis Orpheus
Quam tria x qui timidus, medioportante catenas,
Colla canis vidit, quem non pavor ante reliquit, 66
am naturaj prior, faxo per corpus oborto:
Quique in fe traxit crimen, voluitque videri
Olenus effe nocens, tuque ê confifa figura
Infelix Lethea tua, junctiffima quondam
Corpora, nunc lapides, quos z humida fuftinet Ide.
Orantem,fruftraque iterum tranfire volentem
Portitor arcuerat: feptem tamen illa diebus

y

70

Lethaa for- Squalidus in ripa, a Cereris fine munere, fedit. Cura dolorq; animi,lacrymæque alimenta fuêre. 75 Effe Deos Ereti crudeles queftus,in altam

ma fua freta

fe Deabus

prætulit, Cu

jus fuperbiam Se recipit Rhodopen, pulfumq; Aquilonibus Hæmum. illæ jam ultu-b Tertius aquoreis inclufum Piscibus annum

ræ effent, u

xoris crimen

Finierat Titan: omnemque refugerat Orpheus

in fe tranftulit Femineam Venerem ; feu quod malè cefferat illi; 80 Clenus, fup- Sive fidem dederat ; multus tamen ardor babebat plicio interveniens. una Jungere se vati; multa doluêre repulfa. Ille etiam Thracum populis fuit autor, amorem uxore in lapi- In teneros transferre mares: citraque juventam verfus. Tur. Ætatis breve ver, & primos carpere flores.

itaque cum

dem fuir con

neb. lib. I.

85

cap. 23. legit. tuque ô confifa figura Infelix Lethea tua. atque interpretatur, tu, 8 Lethæa cum figura tua in lapidem obriguifti. Mei certe membranei manu exarati habent, tuque o confifa figura Infelix Leihaatua. Пogunidag, fonti. bus fcatens. a ArriT ciboabftinens. Tertia jam vice Sol emenfus fuerat Zodiacum, cujus ultimum fignum Pifces.

*Orpheium hoc theatrum noftro lib. 1. verf. 22. &

Martiali ax.

epigr. lib. Spectacul. d Quercus

qua Chaonia,

Orphei cantus, & Attis in pinum. FA B. 2.

CO

Olliserat,collemque fuper planiffima campi c Area, › quam viridem faciebant graminis ber® Umbraloco deerat, qua poftquam parte refedit (be. Diisgenitus vates, & fila fonantia movit : Umbra loco venit,non d Chaonis abfuit arbor, Non e nemus Heliadum,non frondibus afculus altis,

93

olim Moloffia,in Epiro abundat. e Populeum. lib. 2. verf. 340. Sed adi Indicem Poëticum noftrupi.tit. Arbores, quibus adde quæ Seneca in Oedipo vers.530.

Net

f Propter Daphnen. 1.1. verf 478.

g Umbram hofpitalem 95 præbens con vivantibus. Virg. 4. Georg. 4. Georg. mini firaniem pla100 tanum potantibus umbram.

Nectilia molles, nec fagus, & finnubalaurus,
Et coryli fragiles, & fraxinus utilis haftis,
Enodifque abies, curvataque glandibus ilex,
Etplatanus & genialis,acerque h coloribus impar,
Amnicolæque fimul falices, & aquatica letos,
Perpetuoque virens buxus, tenuefque myrice,
Et i bicolor myrtus, k& baccis cærula ficus.
Vos quoquel flexipedes hedera veniftis, & una
Pampinee vites, & m amicta vitibus ulni.
Ornique, & picea, pomoque operata rubenti
Arbutus,&lenta n victoris pramia palma :
Et fuccincta comas, hirfutaque vertice pinus
o Grata Deum matri: fiquidem Cybeleius Atys
Exuit hac hominem, truncoque induruit illo.

105

h Crifpo ma cularum difcurfu varia. Plin.15. c.15.

Alba & nigra. Plin. 15.

cap. 25. k Groffis. /Ciffos adolefcens fuit hiftrio & faltator Liberi patris: qui cum thyrfos exerceret,in profundum terræ hiatum cafu lapfus, interiit. Tellus in gratiam Bacchi pro juvene remifit hedera fruticem, quæ nunc etiam flexi pes eft. implicitos Itaticulorum nexus imitata ex Geoponicis Parrhafius, m Al, amica. n Ut quæ oneri impofito non cedat, fed contra nitatur. o Puer à Cybele amatus, qui cum in Sagaritide nympha peccaffet, in furorem verfus fe caftravit, mox a Dea in pinum verfus eft, de quo poft cæter. Mythologos legatur Gyraldus Syntagm. 4. & Catulli Galliambicum. & Arnobius 5. lib. & Diodorus Sic. lib. 4.

Cipariffus in cupreffum. F A B. 3.

Ancario, per ame Dodectus ab

Nunc artor, puer anteq Deo dilectus ab qillo,
Qui citharam nervis, & nervis temperat arcum.
Namque facer Nymphis r Carthaa tênentibus arva
Ingens cervus erat, latequet patentibus altas
Ipfe fuo capiti prabebat cornibus umbras:
Cornua fulgebant auro, demiffaque in armes
Pendebant teretigemmata monilia collo.
Bulla fuper frontem parvis argentea loris
Vincta movebatur ; ū parilique ætate nitebant
Auribus è geminis circum cava tempora bacce:
Ifque metu vacuus, naturalique pavore
Depofito, celebrare domos, mulcendaque colla
Quamlibet ignotis manibus præbere folebat.

Η Κωνοειδής, mere modo

in acutum

furgens pyra midalis Virg.

110 3. Æneid. coniferi cypkryff, hunc etym. ἀπὸ τα κύειν πα ρίσες τὰς ἀπ κρέμωνας, 115 qui cithara 9 Apolline, & arcu æquè claret. r Carthæis. eft autem Car

thæâ una ex quatuor urbi

bus Cex intè numero Cycladum, Cyparifi patria. t A dumbratus hic cervus ad illum Sylvie & Tyrrhidarum, An. 7. fed buic cultus elegantior. Patalis fcil. cervus. Arift. lib. 9. hift. ad animalium warlaxing. u Pares proinde & ipfi uniones. Sed Mss, noftri habent pasilique niture mitebant, minus eleganter.

Sed

* Sylvani hunc fuiffe

amafium tradit Servius

ad verí, 20. 1. Georg.

Sed tamen ante alios Caa pulcherrime gentis
Gratus eratx Cypariffe tibi: tu pabula cervum
Ad nova, tu liquidi ducebas fontis ad undas,
Tu modo texebas varios per cornua flores,

Nunc eques in tergo refidens huc latus & illac
Virg.cervan Mollia purpureis frenabas ora capifiris.

manfuetam à Sylvano infcio interemptam, hinc puerum dolore extin

no in arbo

Aflus erat, mediufque dies: folifque vapore
Concava littorei fervebant brachia Cancri.
Feffus in herbafa pofuit fua corpora terva
Cervus, & arborea frigus ducebat ab umbra.

120

125

130

Aum Sylva-Hunc puer imprudens jacule Cypariffus acuto rem verfum. Fixit: &, ut favo morientem vulnere videt, Pierius lib. Velle mariftatuit. Qra non folatia Phœbus 25. Hieroglyph. AfcleDixit? &, ut leviter, pro materiaque doleret, piadem citar Admonuit: gemit ille tamen, munufque fupremum authorem.no-Hoc petit à fuperis, ut tempore lugeat omni. bori inditum famque per immenfos egefto fanguine fletus, In vividem verti ceperunt membra colorem: Et modo qui nives pendebant fronte capilli, Horrida cafaries fieri, fumptoque rigore

men buic ar

à Cyparisa filia Borex regis Celta

rum. Didy.

fos Eteoclis

sus Cyparif Sydereum gracili spectare cacumine calum. Ingemuit: triftifque deus, Luzebere nobis,

filias fuiffe

235

149

dicit, quæ choreas ducentes in puteum devolutæ, à Tellure vicem earum miferata in arbores verfæ funt. y Cupreffum bis fimulare ut alibi non raro, nec ubi vacet puda marginis area, obvenit. Cupreffum rogis adhiberi fcribit Varro propter gravem uftrinæ nidorem. amovendi fcilicet tetri cadaveris gratia. Plin. lib.16: cap. 33. est Diti facra, & ideo funebri figno ad domos pouta, hoc ne quis nefcius ingreffu pollueretur; illud, quia excifa non repullulat recidiva.

y Lugebifque alios, aderifque dolentibus, inquit.

Lib. 1. verf.

15. & 181. a Hos alii in

Da dieta eft.

Jupiter in aquilam, & raptus Ganymedis.

T

FAB. 4.

145

ea parte MaAle nemus vates attraxerat: inque ferarum cedoniæ quæ Concilio medius, turba volucrumque fedebat. poftea Palle- Ut fatis impulfas tentavit pollice chordas, Stephan. Alii Et fenfit varios, quamvis diverfa fonarent, ip Theffalia; Concordare modes, hoc vocem carmine movit : ja Campania A Jove Mufa parens (Cedunt Jovis omnia regno) ubi Forum Carmina noflra move; Iouis eft mihi fape poteftas Vulcani. | Dicta. Prius cecini plectro graviore z Gigantes, 150 6 Hæc & quæ Sparfeque a Phlegrais vidricia fulmina campis nit Orpheus Nunc opus eft leviore lyra; b puerofque canamus

alii ftatuunt,

fequuntur ca

in gratiam

Puerorum Diis amatorum, & odium mulierum, verf. 8o. fupra.