Inficit in liquidâ prævifos forfitan undâ. Protinus ereptas viventi peetore fibras Infpiciunt, mentesque Deûm fcrutantur in illis. Unde fames homini vetitorum tanta ciborum eft? 80 Audetis vefci, genus ô mortale ? quod, oro, Ne facite, & monitis animos advertitę noftris: Cùmque boum dabitis cæforum membra palato, Mandere vos veftros fcite, & fentite colonos.

Et quoniam Deus ora movet, fequar ora moventem 85 Rite Deum; Delphosque meos, ipfumque recludam Ethera, & augultæ reserabo oracula mentis Magna, nec ingeniis inveftigata priorum, Quæque diù latuêre, canam: juvat ire per alta Aftra; juvat terris, & inerti fede relictâ,

o Nube vehi, validique humeris infiftere Atlantis Palantesque homines paffim, ac rationis egentes, Defpectare procul, trepidosque, obitumque timentes Sic exhortari, feriemque evolvere fati.

76. In liquidd.] Quos cultros for lofophiæ meæ effata vobis aperiam, tè vidit in pelvi aliquâ, ubi purga-Delphicis oraculis vetiora. De Apol bantur ante facrificium. line Delphico, & oraculo dictum. Lib. I. n. 14. X. n. 4.

77. Fibras. Vifcerum particulas. 78. Infpiciunt.] Harufpices, qui 86. Augufta mentis. ] Divinæ. futura prædicunt, confideratis vic-Pandam oracula quæ Deus mihi timarum extis. Mentes. ] Volunta- reclufit. tem & confilia.

79. Fames. 1 Aviditas.

90. Atlantis.] Lib. IV. n. 9. Evehi fupra montes altiffimos, etiam 80.Vefei. ] Ejufmodi cibis, nem-los quibus fulciri cœlum & niti vipe carnibus. detur, qualis eft Atlas.

83. Colonos. ] Veftros ipfos agricolas. Sic aditum ad fequentem de metemplycofi difputationem aperit.

84.Ora movet.] Me ad loquendum ftimulat; hortatur ut vos doceam. 85. Delphos meos recludam. ] Phi

91. Palantes. ] Errantes. 92. Defpectare. ] Velut è fuperiori loco afpicere pronos humi & repentes.

93. Seriemque. ] Mortis conditio. nem ac naturam aperire.

Materiem vatum, falfique pericula mundi?
Corpora five rogus Aamma, feu tabe vetustas

1. O genus. ] Mortales miferi, quos mortis exterret metus!

2. Styga. Lib. IV. n. 4.

3. Materiem vatum. ] De quibus poëtæ mentiri & fingere folent plurima. Falfi mundi. ] Sic inferos vocat, quos veros effe utinam mimus multi quotidie experientur !

4. Corpora, &c.] Nolite putare vos quidpiam mali poft vitam hanc paffuros: feu veftra corpora igne, fen carie confumpta fuerint. Ta be. ] Situ, putredine. Hoc argumento nullos effe inferos probare contendit. Si funt inferi, aut cor pus patietur cruciatus, qui ibi fta

Abftulerit, mala posse pati non ulla putetis. Morte carent animæ, femperque, priore relictâ Sede, novis domibus, vivunt habitantque receptæ. Ipfe ego (nam memini) Trojani tempore belli Panthoides Euphorbus eram, cui pectore quondam o Hæfit in adverfo gravis hafta minoris Atride. Cognovi clypeum læve geftamina noftræ Nuper Abanteis templo Junonis in Argis, Omnia mutantur, nihil interit. Errat, & illinc Huc venit, hinc illuc ; & quoflibet occupat artus 15 Spiritus, èque feris humana in corpora tranfit, Inque feras nofter, nec tempore deperit ullo. Utque novis facilis fignatur cera figuris

Nec manet ut fuerat, nec formam fervat eandem; Sed tamen ipfa eadem eft: animam fic femper eandem 20 Effe: fed in varias doceo migrare figuras.

Ergo, ne pietas fit victa cupidine ventris Parcite (vaticinor) cognatas cæde nefandâ Exturbare animas, nec fanguine fanguis alatur. Et quoniam magno feror æquore, plenaque ventis 25 Vela dedi; nihil eft toto quod perffet in orbe :

Cuncta fluunt, omnisque vagans formatur imago.

tuuntur, aut anima: non corpus, in Euphorbi corpus migraffe, ac quod vel crematur igne, vel confu-folo corpore tunc mortem fenfiffe mitur vetuftate non anima, quia dictitaret. Hic videtur effe germaex uno corpore in aliud femper mi nus Horatiani loc ifenfus. grat: neque unquam orbem hunc 12. Abanteis Argis. ] Argos Pelodeferit, aut à corpore feparata vi- ponnefi civitas, ubi regnavit Abas, vit, fed ftatim ab uno in aliud tran-Acrifii pater. Lib. IV. n. 9. fit, ac proinde eft mortis expers, quæ eft disjunctio animæ à corpore. Ultraque pars argumenti hujus eft falfa: nam corpus, igne aut alio quolibet modo, confumptum reparabitur ac refurget: anima fcelerata in inferos detrudetur, & fuo. poftmodùm corpori reftituetur, ut unà cum illo æternùm puniatur.

6. Priore fede. ] Corpore.

7. Novis domibus vivunt. ] Tranfmigrant in nova corpora.

13. Errat, &c.] Animæ noftræ in omnia promifcuè fubeunt cor pora, & orbem pererrant.

14. Illinc buc venit. ] Ex illo corpore in hoc migrat: ex hoc in aliud.

16. Nofter fpiritus. ] Anima hu mana.

17. Facilis. ] Mollis, Signatur. 1 Conformatur, variatur.

21. Ergo, &c.] Cavete igitur, ne contra pietatem, hominibus cognatisque debitam, peccetis, exturbando illorum animas ex anima lium corporibus, dum ea mactabi. tis, ut indulgeatis gula.

22, Vaticinor. 1 Id vobis verus vates denuncio. Cognatas. ] Huma nas.

8. Ipfe, c. Ego ipfe, qui modò fum Pythagoras, & philofophus, in Trojano bello fui miles, Euphorbus nomine, & Panthoi filius, à Menelao interfectus : & nuper in templo Junonis quod eft in urbe Argis, agnovi clypeum à me geftatum olim in bello Trojano. Illuftrat hic 24. Equore... ] In magno argu locus Ovidianus Horatianum, Odemento, & latè patenti verfor. Temaris, &c. In quâ sub Architæ perfona ridet Pythagoram, eumque verè tandem ait effe mortuum & 26. Omnisque, &c.] Res omnes Orco ita demiffum, ut nunquam perpetuo agitatæ motu, & mutatio ande effet emerfurus; licet olim fet ne diverfam accipiunt imaginius,

25. Perftet.] Eodem duret modo, fitu, formâ.

Ipfa quoque affiduo labuntur tempora motu,

Non fecùs ac flumen, neque enim confiftere flumen, Nec levis hora poteft: fed ut unda impellitur undâ 30 Urgeturque prior veniente, urgetque fequentem : Tempora fic fugiunt pariter, pariterque fequuntur Et nova funt femper: nam quod fuit antè, relictum eft: Fitque quod haud fuerat; momentaque cuncta noCernis & emenfas in lucem tendere noctes, [ vantur. Et jubar hoc nitidum nigræ fuccedere nocti. Nec color eft idem coeli, cùm laffa quiete Cuncta jacent mediâ; cùmque albo Lucifer exit Clarus equo: rurfumque alius, cùm prævia lucis Tradendum Phoebo Pallantias inficit orbem. 40 Ipfe Dei clypeus, terrâ cùm tollitur ima Manè rubet; terrâque rubet cùm conditur imâ: Candidus in fummo eít, melior natura quod illic Etheris eft, terræque procul contagia fugit. Nec par, aut eadem nocturnæ forma Dianæ 45 Effe poteft unquam, femperque hodierna fequente Si crefcit, minor eft; major, fi contrahit orbem.

32. Relictum eft.] Præteritum eft. 33.Firque quod haud fuerat.JEvadit præfens tempus, quod antè non exftabat.

37. Cùmque, &c.] Cùm oritur Lu cifer (Lib. II. n. 3) Is auroræ ac foli præit.

38. Alius.] Color cæli.

39. Palantias.] Aurora, Pallantis, unius è Gigantibus, filia. Inf cit.] Rofeo colore tingit.

45. Dei clypeus.] Solaris orbis, inftar clypei rotundus.

42. In fummo ] Cœlo, in meridie. Melior.] Purior. Illic.] In fupremâ cœli parte.

34. Emenfas. ] Peractas, finitas. Non difplicet Emeritas noctes, quæ fcriptura è viginti fcriptis codici bus eft deprompta. Longiùs abit emerfas: quam nihilominus vocem in Ovidianum verfum immittere non dubitat, qui Ovidium edidit 46. Sicrefcit. ] Quando augetur cum notis Variorum, cujus in mu tandis carminibus confidentiam luna, & crefcit, hodie quam cras, & negligentiam in omittendis opti-eft minor : quando verò decrefcere morum interpretum locis, meritò incipit, contrahique; hodiernâ lu reprehendas. nâ fequente major eft. Contrahits], Imminuit.

35. Jubar.] Sołem.
36. Cùm laffa, &c.] Mediâ nocte.

44. Diane, Lunæ.

IV. Quatuor anni tempeftates, totidem vitæ humanær viciffitudines.

Uid? non in species fecedere quatuor annum Alpicis, atatis peragende imitaruna notre p Nam tener, & lactens, puerique fimillimus ævo, Vere novo eft: tunc herba recens, & roboris expers Turget & infolida eft, & fpe delectat agreftes:

7. Species. ] Vices, tempeftates. I quatuor ætatum vitæ noftræ. 3. Eratis. 1 Ad fimilitudinem

5. Infolida. Fragilis, non solida,

Omnia tum florent, florumque coloribus almus Ludit ager, neque adhuc virtus in frondibus ulla eft Tranfit in æftatem, poft ver, robuftior annus, Fitque valens juvenis: neque enim robuftior ætas zo Ulla, nec uberior; nec que magis ardeat, ulla est. Excipit autumnus, pofito fervore juventæ

Maturus, mitisque, inter juvenemque fenemque
Temperie medius, fparfus quoque tempora canis.
Inde fenilis hyems tremulo venit horrida paffu,
15 Aut fpoliata fuos, aut, quos habet, alba capillos.
Noftra quoque ipforum femper, requieque fine ullâ
Corpora vertuntur ; nec quod fuimusve, fumusve,
Cras erimus. Fuit illa dies, quâ femina tantum,
Spesque hominum prime, materna habitavimus alvo
20 Artifices natura manus admovit, & angi

Corpora vifceribus diftente condita matris
Noluit, èque domo vacuas emifit in auras.
Editus in lucem jacuit fine viribus infans:

Mox quadrupes, rituque tulit fua membra ferarum, 25 Paulatimque tremens, & nondum poplite firmo Conftitit, adjutis aliquo conamine nervis : Inde valens veloxque fuit; fpatiumque juventæ Tranfit, & emeritis medii quoque temporis annis, Labitur occiduæ per iter declive fenectæ. 30 Subruit hæc ævi, demoliturque prioris

Robora, fletque Milon fenior, cùm fpectat inanes
Illos, qui fuerant folidorum mole tororum

7. Ludit.] Variè pingitur. VirBus.] Vires, firmitas.

11. Excipit.] Sequitur æftatem. 13. Canis. 1 Frondes autumno pallent, aliquæ canefcunt.

rentur crura & conformarentur, në pueri vari fierent, aut vaigi.

28. Emeritis. ] Præteritis, officio & ftatione fua functis: inftar militum, qui debita ftipendia con19. Spe hominum. ] Fetus in ute fecerunt, appellanturque tunc emero materno eft veluti primordiumriti. Sunt qui malint emenfis. futuri hominis perfecti, & fpes. 29. Iter declive. ] Pronum 20. Angi..] Nimis anguftè habi- metam & interitum vergens. tare, conftringi. 30. H&c.] Senectus. Evi prioris.] Etatis juvenilis & virilis.

21. Diftenta. J Prægnantis.

24. Mox quadrupes. ] Refpicit Pythagoras ænigma decantatum, quod olim fphynx viatoribus propo nebat: nempe. Quodnam effet animal primò quadrupes, deinde bipes, poftremò tripes. Oedipus ab câ interrogatus, hominem effe ref pondit, qui primâ in infantiâ repit manibus ac pedibus, inftar quadrupedis: vir pede gemino nititur: fenex terno; nam fcipio fenibus pro tertio eft pede. Vide cap. XX. App. 26. Conamine. ] Adminiculo. So- | lebant Romani genibus infantium fulciendis ac firmandis alligare quidpiam folidum, quo fuftenta

ad

31. Milon.] Athleta Crotoniates, qui uno ictu nudæ manus taurum interficere dicebatur mortuum eundem geftare humeris, ac totum uno prandio confumere. Per filvam iter aliquando faciens arboris validæ truncum diducere, ac medium diffindere utrâque manu, quafi per jocum aggreffus eft: Sed interceptis in trunco reluctante manibus cum fe non poffet expedire, à lupis devoratus eft. Inanes. ] Debiles, invalidos.

32. Solidorum. ] Robuftorum. Terorum. 1 Lib. II. n. 193

Herculeis fimiles, fluidos pendere lacertos.
Flet quoque, ut in fpeculo rugas afpexit aniles;
35 Tyndaris: & fecum, cur fit bis rapta, requirit.
Tempus edax rerum, tuque invidiofa vetuftas,
Omnia deftruitis, vitiataque dentibus ævi
Paulatim lentâ confumitis omnia morte.

33. Fluidos.] Languidos, inertes. 35. Tyndaris.] Helena, Leda filia, & Tyndari, ut quidem puta. batur, cùm effet Jovis. Et fecum.] Et miratur anum tam deformem, qualem le videt, tantâ præditam

formâ effe potuiffe, ut rapta fuerit bis, primum à Thefeo, deinde à Paride; vel, bis rapta, primùm à Paride, deinde à Senectute, quæ Helenam velut Helenæ rapuerit.

V. Diverfas elementorum commutationes idem Pythagoras recenfet.

Hc quoque non perftant, quæ nos elementa vo

camus,

Quasque vices peragant (animos adhibete ) docebo. Quatuor æternus genitalia corpora mundus Continet, ex illis duo funt onerofa, fuoque 5 Pondere in inferius, tellus atque unda, feruntur ; Et totidem gravitate carent, nulloque premente Alta petunt, aër, atque aëre purior ignis.

Quæ quanquam fpatio diftant, tamen omnia fiunt
Ex ipfis, & in ipfa cadunt, refolutaque tellus
10 In liquidas rarefcit aquas; tenuatus in auras
Aeraque humor abit; dempto quoque pondere rurfus
In fuperos aër tenuiffimus emicat ignes.

Inde retrò redeunt, idemque retexitur ordo :
Ignis enim denfum fpiffatus in aëra tranfit;
15 Hic in aquas; tellus glomeratâ cogitur undâ :
Nec fpecies fua cuique manet, rerumque novatrix
Ex aliis alias reparat natura figuras.

2. Quas vices, &c. J Quibus obnoxia fint mutationibus ac vicifli tudinibus.

3. Quatuor corpora. ] Elementa. Genitalia. ] E quibus alia corpora generantur. Mundus æternus. ] In eo verfabantur errore, ut mundum æternum crederent, quem æternum non fuiffe conftat.

4. Onerofa. ] Gravia.

9. Cadunt. 1 Refolvuntur, defimunt, ac recidunt.

10. Tenuatus, &c.] Humor, id eft, aqua in aërem attenuatur, & rarefcit.

Lignem perventum fit. Ita ab igne ad infimum elementum, graviflimumque, defcendendo, idem tranf. mutationis ordo reperitur, ita ug ignis in aërem: aër in aquam: aqua in terram convertatur & redeat.

15. Hic in aquas.] Nempe aër de quo proximè locutus eft. Cogi. tur.] Concrefcit, & conflatur tellus ex aquâ compreffa, fpiffata

que.

16. Nec fpecies.] Nullum elementum in eâ fpecie, naturâ, forma permanet, quæ ipfi eft propria: fed in aliam perpetuâ mutatione tran13. Retrò redeunt.] Quemadmo-fit. Rerum novatrix. ] Novarum redum élementa alia in alia tranfmu- rum inventrix & creatrix: novitantur, donec a graviffimo, nempe tate gaudens. terrâ, ad fupremum & leviffimum

17. Ex aliis, &c. ] Ex aliarumo