Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Lufa tua eft. Generis falfa eft ea fabula. Pœnas Exige, Nife pater: merui, & fum digna perire. 45 Sed tamen ex illis aliquis, quos impia læfi, Me perimat. Cur, qui vicifti crimine noftro, Infequeris crimen? Scelus hoc patriæque, patrique, Officium tibi fit. Celeres an inania venti

[ocr errors]

Verba ferunt, iidemque tuas, ingrate, carinas? so Me miferam ! properare jubet, divulfaque remis Unda fonat , mecumque fimul mea terra recedit. Nil agis, ô fruftrà meritorum oblițe meorum Infequar invitum, puppimque amplexa recurvam, Per freta longa trahar. Vix dixerat, infilit undas, 55 Confequiturque rates, faciente Cupidine vires, Gnoffiacæque hæret comes invidiofa carinæ. Quam pater ut vidit (nam jam pendebat in auras, Et modò factus erat fulvis halyæetus alis) Ibat, ut hærentem roftro laceraret adunco. 60 Illa metu puppim dimifit, & aura cadentem Suftinuiffe levis, ne tangeret æquora, visa est: Pluma fuit: plumis in avem mutata vocatur Ciris, & à tonfo est hoc nomen adepta capillo.

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

III. Thefeus poft interfectum Minotaurum, è labyrintho fe explicat, ope Ariadnes. Abduftam deferit. Defertam ducit Bacchus, & ejus coronam fideribus inferit.

V

Ota Jovi Minos taurorum fanguine centum
Solvit, ut egreffus ratibus Curetida terram

1. Vota. ] Pro felici expeditionis bellum inferebatur, expugnatos, fucceffu: Athenis victis: quod etfi & ad deditionem fuiffe compulfos. non apertè dicat Ovidius, facilè ta- Taurorum centum. ] Hoc facrifi men intelligitur, victis Megarenficium Hecatomben vocabant. bus, Athenienfes, quibus præcipuè 2. Ut.] Simulatque. Curetida. ]

T

[ocr errors]

Contigit, & fpoliis decorata eft regia fixis. Creverat opprobrium generis, foedumque patebat Matris adulterium, monftri novitate biformis. Deftinat hunc Minos thalami removere pudorem, Multiplicique domo, cæcisque includere tectis. Dædalus ingenio fabræ celeberrimus artis

Ponit opus, turbatque notas, & lumina flexum 10 Ducit in errorem, variarum ambage viarum. Non fecùs ac liquidis Phrygius Mæander in undis Ludit, & ambiguo lapfu refluitque fluitque, Occurrensque fibi venturas afpicit undas

[ocr errors]

Et nunc ad fontes, nunc ad mare verfus apertum 15 Incertas exercet aquas, ita Dedalus implet Innumeras errore vias, vixque ipfe reverti Ad limen potuit ; tanta eft fallacia tecti.

[ocr errors]

Quo poftquàm geminam tauri, juvenisque figuram Claufit, & Actxo bis paftum fanguine monftrum, so Tertia fors annis domuit repetita novenis: Utque ope virgineâ, nullis iterata priorum

Cretenfem. Creta dicta eft Curetis terra, quia ibi olim habitarunt Curetes, five Corybantes, Jovis educatores. Vide App. c. 2.

4. Creverat, &c.] Minotaurus inrerea mole creverat; monftrum è Pafiphaë, Minois uxore, natum: fpeciem tauri, & hominis gerens:

5. Adulterium. ] Qui fabulam hanc explicant, tradunt unum ex aulicis Minois, cui nomen Taurus vitium obtuliffe Pafiphae. Prolem ex eo natam adulterio, Minotaurum dictam quafi è Minois & Tauri fanguiné procreatam.

6. Removere. 1 Ab hominum afpectu. Pudorem.] Dedecus.

7. Multiplici domo | Labyrintho. 8. Ingenio.] Artis fabrilis peritia. 9. Ponit opus. ] Fabricat labyrinthum. Notas. ] Signa, quæ partem unam ab alterâ poffent diffingue re: confundit, implica. Lumi na, &c.] Oculos in errorem ducit multo anfractu. Vulgò legitur: limina flexu c. Nempe ab ipfo ingreffu, & limine, inchoat vias flectendo multiplici

errorem 2

ambage.

[ocr errors]

11. Maander. ] Fluvius Phrygiæ. Lib. II. n. 6.

14. Verfus. ] Converfus. Fontes.] Suum caput, ac fontem.

18. Quo. Quo in tecto. Gemic. Minotaurum.

[ocr errors]

19. Atao.] Athenienf. Lib. I. n, 11. Minos victor Athenienfes hoc tributo multavit, ut tertio quoque anno feptem pueros, forte lectos, ac totidein virgines, in Cretam mitterent, à Minotauro devoran dos. Virgilius VI. Encid. quotannis illos pueros fuiffe miffos canit: alii nono quoque anno: alii tertio, ut hic Ovidius innuit.

20. Tertia fors, &c.] Poftquàm monftrum denique fuit domitum : miffis tertiâ vice & forte liberis Athenienfium, nimirum poft annos novem, à Minois victoria. Duabus primis vicibus vicerat Minotaurus: tertiâ vice, victus eft. Tunc enim, aut fpontè, cum pueris, aut forte ducta, ivit Thefeus perempto, patriam tributo trifti exemit. Aiunt interpretes adulterum, à quo temerata Pafiphaë fue rat Taurum nomine à Thefeo fingulari certamine fuiffe fuperatum : & Minoëm lætum adultero fublato, Athenienfibus tributum remififfe.

[ocr errors]

& monftro

21. Utque.] Et poftquàm. Ope, c.] Thefeus Ariadnæ, filiæ Minois operâ evafit è labyrintho. Nullis iterata.] Quam labyrinthi januam nullus ante Thefeum iterum viderat, quia nemo femel in labyrinthum ingreffus, ex eo fuerat egreffus.

Janua difficilis filo eft inventa relicto:
Protinus Ægides, raptâ Minoide, Diam
Vela dedit, comitemque fuam crudelis in illo
as Littore deftituit. Defertæ, & multa querenti
Amplexus, & opem Liber tulit ; utque perenni
Sidere clara foret, fumptam de fronte coronam
Immifit cœlo. Tenues volat illa per auras;

[ocr errors]

Dumque volat, gemmæ nitidos vertuntur in ignes, 30 Confiftuntque loco, fpecie remanente corone, Qui medius nixique genu est, anguemque tenentis.

22. Filo relicto. ] Ariadne filum Thefeo dedit, cujus capur Thefeus affixit, ac reliquit in ipfâ januâ: glomum reliquum, eundo, evol vebat. Sic Minotauro cæfo, facilè relegit veftigia. Hinc fcribunt boni codices Filo relecto.

23. Egides.] Thefeus, Egæi filius. Minoide.]Ariadnâ. Diam.] Naxum infulam Egei maris. Lib. III.

[blocks in formation]

lit, mutatis in aftra gemmis.

31. Qui medius. ] Conftiterunt gemmæ in eo cœli loco, qui est medius inter duo fidera, unum quidem, Herculem, genu nixum, quem idcirco Eyyaow aftronomi vocant: quafi τὸν ἐν τοῖς γίνασιν in genibus; alterum Ophiucum, Opoxer qua vox Græca fignificat, eum qui anguem tenet, vulgò Serpentarium. Falli videtur hoc loco vates: nam Corona Ariadnes, five Septentrionalis, inter Booten, & Herculem non inter Ophiuchum & Herculem, eft fita.

IV. Dædalus, compactis cerâ pennis, è labyrintho evolas. Ejus filius in mare decidit.

Edalus intereà Creten, longumque perofus Exilium, tactusque foli natalis amore, Claufus erat pelago. Terras licet, inquit, & undas Obftruat, at cœlum certè patet; ibimus illàc: 5 Omnia poffideat, non poffidet aëra Minos. Dixit, & ignotas animum dimittit in artes, Naturamque novat ; nam ponit in ordine pennas A minima ceptas, longam breviore fequente, Ut clivo creviffe putes: fic ruftica quondam

1. Dadalus.] In labyrinthum, cu-Patriæ: Athenarum. jus extiterat artifex, conjectus eft à Minoë, ob Thefeum ejus confiliis, & arte fervatum.

3. Claufus, &c. Effugium illi per mare nulium patebat: Creta enim infula mari cingebatur, ejusque portus omnes, & oras, Minos tenebat. Præterea tel'us eidem ob. ftructa erat, quia inclufus labyrintho fervabatur.

2. Exilium.] Dædalus Talum, feu Cœlum; five, ut alii vocant, Perdicem fororis fuæ filium interfece rat, invidens adolefcenti, à quo ferra, & circinus inventa erant. 6. Dimittit.] Intendit, applicat. Accufatus, & judicii eventum ti- 7. Naturam novat. ] Rem in namens, Athenas, patriam, relique- turâ novam excogitat, pennas homirat, & in Cretam exul voluntarius ini dando, à naturâ illi negatas fugerat, ubi labyrinthum fabrica- 9. Ut clivo. ] Adeò ut initar clivi vit, & viam qua Thefeum Ariad-affurgant: aliæ fint aliis altiores, & ne fervaret, aperuit. Soli natalis. ] longiores.

10 Fiftula difparibus paulatim furgit avenis.
Tum lino medias, & ceris alligat imas
Atque ita compofitas parvo curvamine flectit,
Ut veras imitetur aves. Puer Icarus unà
Stabat, & ignarus fua fe tractare pericla
15 Ore renidenti modò quas vaga moverat aura,
Captabat plumas: flavam modo pollice ceram
Mollibat, lufuque fuo mirabile patris

Impediebat opus. Poftquàm manus ultima cœpto
Impofita eft, geminas opifex libravit in alas
20 Ipfe fuum corpus, motâque pependit in aurâ.
Inftruit & natum : Medioque ut limite curras "
Icare, ait, moneo: ne fi demiffior ibis,

Unda gravet pennas; fi celfior, ignis adurat :
Inter utrumque vola: nec te fpectare Booten,
25 Aut Helicen jubeo, ftrictumque Orionis enfem.
Me duce carpe viam. Pariter præcepta volandi
Tradit, & ignotas humeris accommodat alas.
Inter opus, monitusque gene maduere feniles,
Et patriæ tremuere manus: dedit ofcula nato
30 Non iterum repetenda fuo, pennisque levatus
Antevolat, comitique timet: velut ales, ab alto
Quæ teneram prolem produxit in aëra nido,
Hortaturque fequi, damnofasque erudit artes ;
Et movet ipfe fuas, & nati refpicit alas.

35 Hos aliquis, tremulâ dum captat arundine pifces,
Aut paftor baculo, ftivæve innixus arator,
Vidit, & obftupuit; quique æthera carpere poffent
Credidit effe Deos. Et jam Junonia lævâ

Parte Samos fuerant, Delosque, Parosque relicta. 40 Dextra Lebinthos erat, fecundaque melle Calydna, Cum puer audaci cœpit gaudere volatu,

Deferuitque ducem, cœlique cupidine tactus
Altiùs egit iter. Rapidi vicinia folis

12. Parvo turvamine. ] Incurvan-1 ad zonam torridam vel ad frigi do flcctit. dam, propiùs accedere, fed inter utram reduxit. ] Emifit. vola.

21.Inftruit.] Edocet, quomodo alis utendum fit. Medio limite. ] Mediâ, inter folem & mare viâ.

23. Gravet. ] Humore, vaporibus, qui ex aquâ exiftunt.

24. Booten.] Signum feptentrionale. Lib. II. n. 4.

25. Helicen. ] Arcton, five Urfam Majorem. Lib. II. n. 3. Urfa minor nuncupatur Cynofura: utraque polo Septentrionali vicina. Orionis. J Eft fidus Equatori fubjectum, ac Tauro vicinum. Pingisur cum enfe ftricto. Noli ergo vel

32.

33. Damnofas. ] Icaro exitiales futuras.

36. Baculo.] Innixus pedo pasto. rali. Stive. ] Eft quafi manubrium aratri : le manche de la charrue.

39. Samos. ] Infula maris Ægæi, Junoni facra, hodie Samo; Delus, Parus, Lebinthus: ejufdem maris infulæ funt: Lebinthus nunc dicitur Levita: Calydna non abeft procul Cnido, & vocatur hodie Chirava: in mari Myrtoo, Ægæi parte.

Mollit odoratas, pennarum vincula, ceras. 45 Tabuerant ceræ, nudos quatit ille lacertos, Remigioque carens non ullas percipit auras Oraque cæruleâ patrium clamantia nomen Excipiuntur aquâ, quæ nomen traxit ab illo.

erant.

[ocr errors]

45. Tabuerant. ] Liquefactæ rium mare vocatur. Placet hæc eru ditis fabulæ interpretatio, ut dicang 46. Remigio.] Alis, quibus quafi Dædalum inveniffe artem vela na. per aerem aves remigant. Percipit.]vibus aptandi: quo facto naves MiColligit. Non infiftit aëri ; in eo fenois, quæ remis utebantur, antelibrare nequit, alis defectus. vertens effugit. Icarus velis minùs

48. Qua nomen. ] Ægæi pars Ica-peritè ufus, navim fregit.

V. Dædalus filii cafum defler: gaudet perdix; avis recens » & modò nata.

A
T pater infelix, nec jam pater, Icare, dixit,
Icare, dixit, ubi es? quâ te regione requiram,
Icare, dicebat, pennas afpexit in undis,
Devovitque fuas artes, corpusque fepulchro
s Condidit, & tellus à nomine dicta fepulti.
Hunc miferi tumulo ponentem corpora nati,
Garrula ramofâ profpexit ab ilice perdix,
Et plaufit pennis, teftataque gaudia cantu eft.
Unica tunc volucris, nec vifa prioribus annis,
10 Factaque nuper avis, longum tibi, Dædale, crimen?
Namque huic tradiderat, fatorum ignara docendam
Progeniem germana fuam, natalibus actis,

Bis puerum fenis, animi ad præcepta capacis.
Ille etiam medio fpinas in pifce notatas

15 Traxit in exemplum, ferroque incidit acuto
Perpetuos dentes, & ferræ repperit ufum
Primus & ex uno duo ferrea brachia nodo
Junxit, ut æquali fpatio diftantibus illis,
Altera pars ftaret, pars altera duceret orbem.

1. Nec jam pater.] Quia nullus il-mum. li jam filius.

4 Devovit.] Damnavit. Corpus.] In littus fcilicet à mari ejectum.

10. Longum tibi, &c.] Occafio gravis accufationis, materia fceleris diuturni exilii.

11. Huic.] Dædalo. Fatorum ignara. ] Nefciens filium fuum à Dadato necandum. Docendam. ] Artes fabriles.

12. Germana.] Soror Dædali Natalibus, &c.] Qui puer jam confecerat annos duodecim: dies natales bis fex numerabat.

13. Animi. ] Ingeniofum & ad percipienda quæ docebatur, aptiffi

[ocr errors]

14. Ille etiam, &c.] Talus obfer vavit fpinas, quæ funt in dorfo pifcium; inde fumpfit exemplum fabrilis inftrumenti, & ferream laminam perpetuo quafi dentium ordine incidit, fecuit, in ferram confor mavit.

17. Ex uno, &c.] Circinum defcribit Ovidius. Hoc alterum Tal inventum fuit. Nodo. ] Capite cir cini, globulo ferreo.

18. Junxit. Legere eft in bonis codicibus vinxit.

19. Staret.] Cum orbis, feu circulus. circino defcribitur, pes unu circiniftat quietus in circuli cent

T

« AnteriorContinua »