Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Æthereas aufus jactatis ire per auras ;
Præferrer cunctis certè gener: addere tantis
Dotibus & meritum (faveant modò numina) tente.
40 Ut mea fit, fervata meâ virtute, pacifcor.
Accipiunt legem ( quis enim dubitaret? ) & orant;
Promittuntque fuper regnum dotale parentes.

[merged small][ocr errors][merged small]

XI. Perfeus monftro marino interfecto, Andromedam liberat. Corallia unde nata fint.

E Sulcataques juve dannibus auta lacertis :
Cce, velut navis præfixo concita roftro

Sic fera, dimotis impulfu pectoris undis,
Tantùm aberat fcopulis, quantùm Balearica torto
5 Funda poteft plumbo medii tranfmittere cœli :
Cùm fubitò juvenis, pedibus tellure repulfà
Arduus in nubes abiit. Ut in æquore fummo
Umbra viri vifa eft, vifam fera fævit in umbram.
Utque Jovis præpes, vacuo cum vidit in arvo
10 Præbentem Phobo liventia terga draconem,
Occupat averfum ; neu fæva retorqueat ora,
Squamigeris avidos figit cervicibus ungues:
Sic celeri miffus præceps per inane volatu
Terga fera preffit, dextroque frementis in armo
15 Inachides ferrum curvo tenùs abdidit hamo.

1. Præfixo roftro.] Navis, quæ proram ferro præfixam habet. In navi roftrum vocatur, pars prima proræ extans, & acuta, ferro ar-1 nata; les éperons à la proue des vaiffeaux. Concita. ] Incitata.

2. Juvenum. Remigum.

ffauftæ, ac boni ominis.

10. Prabentem Phabo. ] Pandentem ad folis radios. Apricantem.

Ir. Occupat. ] Invadit ex improvifo. Inter aquilam, & draconem naturale diffidium intercedit. Averfum. A tergo. Neu, &c.] Neve draco lædere dentibus aquilam poffit reflexa in tergum cervice aquila cervicem ejus unguibus fuis

[ocr errors]

4. Balearica. Lib. II. n. 16. Tan tum aberat à fcopulo, quantum eft jud aëris intervallum quod glans plumbea, quam funda torfit, eme-comprimit. iiri poteft.

5. Medii.] Patentis, vacui. 6. Tellure repulfa pedibus.] Ut fublimem fe tolleret.

7. Abiit.] Ultimam fyllabam in iftis Ovidius producere folet. Equo re fummo.] In maris fuperficie."

9. Jovis prapes, ] Jovis ales: aquila. Præpes idem eft vulgo ac velox alis ingentibus præditus. Præpetes propriè dicebantur aves'

13. Miffus præceps.] Subitò delapfus.

14. Preffit.] Populus invafit. Armo.] Humero.

15. Inachides. ] Perfeus, Argivus< Inachus, primus Argivorum rex, in Græcia. Curvo tenus hamo.] Ufque ad capulum cui vulgo hamus additur, id eft, ferrum recurvum quod manum fistit, & continet.

Vulnere læfa gravi, modò fe fublimis in auras
Attollit, modò fubdit aquis; modò more ferocis
Verfat apri, quem turba canum circumfona terret.
Ille avidos morfus velocibus effugit alis;

20 Quàque patent, nunc terga cavis fuper obfita conchis, Nunc laterum coftas, nunc, quà tenuiffima cauda Definit in pifcem, falcato vulnerat enfe. Bellua puniceo miftos cum fanguine fluctus Ore vomit: maduere graves afpergine pennæ ; 25 Nec bibulis ultrà Perfeus talaribus aufus

Credere, confpexit fcopulum, qui vertice fummo Stantibus exftat aquis, operitur ab æquore moto. Nixus eo, rupisque tenens juga prima finiftrâ, Ter quater exegit repetita per ilia ferrum. 30 Littora cum plaufu clamor, fuperasque Deorum Implevêre domos. Gaudent, generumque falutant, Auxiliumque domûs, fervatoremque fatentur Caffiope, Cepheusque pater : refoluta catenis Incedit virgo, pretiumque & caufa laboris. 35 Ipfe manus hauftâ victrices abluit undà: Anguiferumque caput durâ ne lædat arenâ, Mollit humum foliis, natasque fub æquore virgas. Sternit, & imponit Phorcynidos ora Medufæ. Virga recens, bibulâque etiam nunc viva medullâ 40 Vim rapuit monftri, tactuque induruit hujus: Percepitque novum ramis, & fronde rigorem. At pelagi nymphæ factum mirabile tentant Pluribus in virgis, & idem contingere gaudent Seminaque ex illis iterant jactata per undas:

17. Subdit.] Subjicit, immergit, 19. Ille.] Perfeus.

20. Qua patent, &c.] Qua parte ictibus patent terga. Partes latesum ac tergi, molliores, quæ exftant ex aqua, & vulneri opportu næ funt, ferit. Conchis obfita. ] Squamis inftar concharum afperis contecta.

22. Definit in pifcem.] Finditur more ceterorum pifcium, & diducitur.

24. Penne. ] Talaria. Graves. } Aqua multa imbutæ.

30. Cum plaufu clamor. ] Plaufus & clamor littora & aërem implevere.

35. Abluit.] Luftrat. Suprà. n. 5 36. Caput.] Medufæ.

37. Mollit. 1 Sternit mollibus foliis.

38. Phorcynidos. } Filia Phorci.

39. Viva. Cujus medulla, & intimus fuccus adhuc vivebat nondum ficca, recèns defecta & radice.

40. Kim. Senfit vim capitis Mc... dufei; eam in fe traxit.

41. Rigorem. 1 Ramuli corallii fub aquis candidi, & molles, exempti confeftim lapidefcunt, & interdum

26. Credere. Niti, volare. Pennæ madida, funt inhabiles ad volandum. 27. Stantibus. Placidis: quiefcen-rubefcunt. tibus. Exftat. Eminet. Moto. } Procellofo: æftuante. 28. Prima. In æquor maximè prominentia.

29. Exegit. Immifit, adegit, Repetita. Sæpius vulnerata

42. Tentant. Experiuntur. 43. Idem contingere. J Virgas à fe fubftratas Medufco capiti fimili ter lapidefcere.

44. Seminaque, &c.] Iterum atque iterum virgas, capiti illă

45 Nunc quoque coraliis eadem natura remanfit, Duritiem tacto capiant ut ab aëre ; quodque

Vimen in æquore erat, fiat fuper æquora faxum,

fuppofitas tanquam corallii futuri 47: Vimen.] Virga mollis, & femina, per aquas fpargunt.

flexibilis.

XII. Perfeus grates ob victoriam agit Superis; narrat quomodo Medufa caput abftulerit.

Dis tribus ille focos totidem de cefpite ponit,

Lævum Mercurio, dextrum tibi, bellica virgo, Ara Jovis media eft: mactatur vacca Minervæ, Alipedi vitulus, taurus tibi, fumme Deorum. 5 Protinùs Andromeden, & tanti præmia facti Indotata rapit: tædas Hymenæus, Amorque Præcipiunt, largis fatiantur odoribus ignes: Sertaque dependent tectis : & ubique lyræque, Tibiaque, & cantus, animi felicia læti

[ocr errors]

10 Argumenta, fonant: referatis aurea valvis Atria tota patent; pulchroque inftrućta paratu Cepheni proceres ineunt convivia regis. Poltquàm epulis functi, generofi munere Bacchi Diffudêre animos: cultusque, genusque locorum 35 Quærit Abantiades ; quærenti protinus unus Narrat Lyncides moresque, habitumque virorum. Quæ fimul edocuit; Nunc, & fortiffime, dixit, Fare precor, Perfeu, quantâ virtute, quibusque Artibus abftuleris crinita draconibus ora. 20 Narrat Abantiades gelido fub Atlante jacentem.

1. Dis tribus. ] Jovi, Minerva, Mercurio, quibus hanc victoriam acceptam referebat. Medium locum Jovi tribuit, ut honoratiffimum : proximum palladi, cujus ope & aufpiciis præcipuè vicerat. De loco dextro & finiftro, uter fit honoratior, vide Lipfium Lib. II. Electorum. c. 2. Honorat. Lib. II. Sat. 5. & quæ ibi annotavimus ad eas voces. Tu comes exterior, &c. Focos totidem de cefpite. ] Aras gramineas tot, quot erant Dii: tres tribus.

4. Alipedi. } Mercurio.

[blocks in formation]

6. Indotata.] Hoc folo conten. tus præmio; & oblatum, dotis loco, regnum refpuens. Tadas.] Nup.nandi. sias. Supra .n. 2. Lib. I. n. 7. Hymemaus.] Deus nuptiarum præfes.

17. Simul. ] Poftquam.

18. Quanta virtute.] Heinfius legendum fufpicatur: Qua tu virtute.

7. Præcipiunt. J Adornant: magnificè præparari jubent. Legunt aliqui, precipitant, id eft, acceleiant. Satiansur] Implentur. Igues.] [sum

20. Jacente.] Planum fpatio

[ocr errors]

Effe locum, folidæ tutum munimine molis : Cujus in introitu geminas habitaffe forores Phorcydas, unius fortitas luminis ufum. Id fe folerti furtim, dum traditur, aftu 25 Suppofitâ cepiffe manu, perque abdita longè; Deviaque, & filvis horrentia faxa fragofis Gorgoneas tetigiffe domos, paffimque per agros, Perque vias vidiffe hominum fimulacra, ferarumque In filicem, ex ipfis, vifâ converfa Medufâ. 30 Se tamen horrendæ, clypei, quod læva gerebat, Ære repercuffo, formam afpexiffe Medufæ ; Dumque gravis fomnus colubrasque,ipfamque tenebat, Eripuiffe caput collo ; pennisque fugacem Pegafon, & fratrem, matris de fanguine natos 35 Addidit, & longi non falsa pericula curfus : Quae freta, quas terras, fub fe vidiffet ab alto; Et quæ jactatis tetigiffet fidera pennis.

[ocr errors]

21. Solide molis. ] Rupis: muti., cepit à pallade clypeum ære nitide 23. Phorcydas.] Seu Phorcynidas, pellucidum, inftar fpeculi crystalPhoci filias. Præter Gorgones tres, lini. In eo Medufam impune af fucrunt aliæ duæ Phorci filiæ, quas pexit, & obtruncavit. Repercuffo, ] Ifaias, Graas, dixere græci, hoc Lib. III. n. 7. eit, vetulas, quia illas cum canitie 34. Pegafon. ] E colli Medufæ renatas fingunt. Iftæ unum habebant fecti cruore aiunt nata duo quædam oculum communem, quem fibi in- monftra: unum, equum alatum, vicem tradebant utendum: hunc qui Pegafus dictus eft, à voce Græca illis abftulit Perfeus, eoque ufquemy, Fons: quia prope fontem ad Medufæ antrum pervenit. Vide Natalem Comitem. Lib. VII. c. 12. Item adagium. Orci galea. Erafm. Unius, &c. Quæ unum tantum oculum haberent, eumque non infixum capiti, fed exemitilem, & velut infititium.

2

natus, aut frontis Hippocrenes auctor fuit: alterum, hominem gladio inftru&tum, cui nomen Chryfaor, quæ vox Græca, enfe aureo armatum fonat & quem Pegafi fratrem vates nofter appellat. Ipfe Pegafus à Diis poftea datus eft Bellerophonti, ut Chimæram interficeret: fontem Hippocrenen in ParGor-naffo extudit ungula: demum inter fidera eft relatus. Vide App. c. 14. 29. Matris.] Medufæ, cujus è sanguine geniti.

24. Aftu. Dolo, induftria. Traditur.] Ab una forore, alteri 27. Tetigiffe.] Acceffiffe. goneas.] Suprà n. 9.

29.Ex ipfis.Hominibus, & feris. 30. Horrenda.] Anguibus crinitæ. Scribit Pierius bellatrices quafdam in Africa feminas comere caput anguium pellibus confueviffe. Hinc nata fortaffe Medufæ fabula.

31. Ere repercuffo, &c.] Perfeus, ne vifo Medufæ capite, in faxum ipfe quoque verteretur, ac

35. Addidit.] Narrare perrexit. 36. Sub fe.] Infra fe, in terra. Alto.] Colo: fummo aere.

37. Et que, &c.] Ut propius ad ipfas ftellas volando acceffiffet, Arcton, Cancrum, n 9.

116

P. OVIDII METAMORPHOSEON

LIBER QUINTUS.

SYNOPSIS

Cepheni, dum opprimere Perfeum bello parant, ab eo mutantur in faxa. Origa fontis Hippo. crenes. Mufa in aves transformant fefe , & Pieri filias in picas vertunt. Dii bello Giganteo in varias animantium figuras transfor. mati. Raptus Proferpina. Hanc Ceres dum orbe toto quarit, puerum procacem, in ftellionem; Lyncum in Lyncem mutat; Proferpina Afcalaphum in bubonem, Cyane & Arethufa fontes fiunt; Sirenes, aves. Triptolemus artem frumenti ferendi docet.

1. Phineus Cephenos in Perfeum concitat : pugna conferitur.

D

Umque ea Cephenûm medio Danaeïus heros
Agmine commemorat, fremitu regalia turbæ.
Atria complentur : nec conjugialia fefta
Qui canat, eft clamor; fed qui fera nunciet

arma:

Inque repentinos convivia verfa tumultus.

Ea.] Quæ narrantur in fine libri fuperioris. Cephenum.] Cephenorum: procerum & amicorum Cephei. Suprà. Lib. IV. n. 12. Danaeius. Perfeus, Danaës filius,

Lib. IV. n. 9.

3. Nec, &c.] Neque ille eft clamor plaudentium, & tripudiantium, qualis nuptias deces: hune merito compares turbato mari, &

« AnteriorContinua »