Imatges de pàgina
PDF
EPUB

'Εξ αλός έρχεται, φωνή περί πολλά λεληκως,
Κινομένου κε θάλασσαν υπερφορέoιτ' ανέμοιο.
Και ποτε και κέπφοι, οπότ' εύδιοι ποτέωνται
'Αντία μελλόντων ανέμων είληδα φέρονται.
Πολλάκι αγρειάδες νήσσαι, και είν αλι διναι

185

sumta

sunt.

autem vento

diciis jam ad ea respicit quæ ex avibus cibus aquis delectatur, notasque paludes

Et primum ad pro- deserit. gnostica ex ista ave marina quæ a Græ- Cicero, qui Arati versus vertit, cis 'Epwords nominatur. Per hanc an- libro de Divinatione epwdidy reddit funotationem cum de avibus agitur, ipsis licem. Arati nominibus utar; quoniam incer. “ Rava fulix itidem fugiens e gurgite tum est quæ Latina verba Græcis me

ponti lius respondent.—Quin etiam cum Ero- Clamans nunciat horribiles instare prodius insolito more e niari ad terram cellas, veniat, voce multum perstrepens, sane Haud modicos tremulo fundens ex gutcommoto vento, mare superferatur.- ture cantus.” Ratio hujus præsagii ista est. Erodius

(Cicero Div. i. 9.] quietis aquis delectatur; cum autem Lucanus procellosum tempus metuit, æquor ingentibus undis turbatum futu

- quodque ausa volare rum esse præsenserit, ad littus prope- Ardea sublimis pennæ confisa natanti, rat, quia in maris turbati superficie Quodque, caput spargens undis, velut quam difficillime et non sine labore na

occupat imbrem," tare potest; commoto

[Lucan. Phar. v. 555.] alte supra mare volitat. Ælianus de Inter alia quæ ventum præsagiunt, a prognosticis tempestatis scribit, 'Epw. Plinio numerantur, “ Et Fulicæ matuaids kvepaios Bwêr od aird ČOLKEY MO- tino clangore.” (Plin. Hist. Nat. xviii. δηλούν, ώς αυτός 'Αριστοτέλης φυλάξας 35.] λέγει, πετόμενος δε ερωδιός της θαλάττης Ēt si recte legeris, “ Mergi maria evdů, 68mp é ovpavoù pashoeolai aiyitte- aut stagna fugientes,” (Plin. Hist. Nat. Tal. [Ælian. de Animal. vii. 7.] Cf. xviii. 35.] inter ventorum signa ab notam ad v. 240. Eadem prognostica, eodem auctore notata, ponendi sunt. permutatis mudo avium nominibus, á Plurimæ autem editiones per corruptani, Virgilio notata sunt. Quod Aratus de tu credo, punctuationem, hoc præsaépwdim scripserat, Virgilius ad mergos gium serenitatis faciunt. transtulit.

hunc errorem non cecidit Frobenius. “ Jam sibi tum curvis male temperat [C. Plin. Hist. Nat. edit. Froben. Basil. unda carinis,

1549. p. 345.] Quum medio celeres revolant ex æquore 184. Pergit ad aliam aquaticam avem mergi,

-Aliquando etiam KÉRDOL cum sereni Clamoremque ferunt ad littora;" volitent, contra futuros ventos glome[Virg. Geor. i. 362.]

ratim feruntur. Theophrastus memoHoc Virgilio placnisse videtur, sive rat, Οι κέπφοι ευδίας ούσης, όπου αν πέquod duo nomina (ερώδιον et mergum) τωνται, ανέμου προσημαίνουσι. [Theoph. eandem avem designare putaverit; sivá Sign. Vent.] Plinius idem memorat quod communem ambarum in hac re de avibus aquaticis. Cæteræque nataram esse crederit. Sed paullo in- aquaticæ aves concursantes.” [Plin. ferius, quod Aratus etiam de épwdigo di- Hist. Nat. xviii. 35.] xerat per o. 183. scil. KIVUMÉVOU KE Odras- 186–187. Sæpe etiam (ante ventum) σαν υπερφορέoιτ' ανέμοιο, Virgilius de νησσαι (anates puto), vel Αίθυιαι urinaardea scripsit:

tores in mari, alis suis terras quatiunt. -notasque paludes, Theophrastus easdem aves, cum alas Deserit, atque altum supra volat ar- quatiunt, ventum præmonere dicit; dea nubem.”

cum autem laventur, pluviam; Aroulaz (Virg. Geor. i. 364.)

και νήτται πτερυγίζουσαι, και άγριαι και Per ardeam certe aliam avem intelligit, τιθάσσαι, ύδωρ μεν σημαίνουσι δυόμεναι, quoniam ερώδιος marina avis est, et πτερυγίζουσαι δ' άνεμον. [Theoph. Sign. démarras ineppoptoer", ardea contra dule Vent.] Notandum est quod virta apud

Neque in

Αίθυιαι χερσαία τινάσσονται πτερύγεσσιν
*Η νεφέλη όρεος μηκύνεται έν κορυφήσιν.

[ocr errors]
[ocr errors]

Theophrastum eadem avis est quæ Ad prognostica respexisse videtur
Arato vñora, nempe · Anas, vocator: Carullus cum de avibus oscitantibus
literarum oo et Tt frequentissima com. cecinit,
mutatio est. Ælianus scribit Nnttal de “ Iilemque Thalle turbida rapaciør
και αίθυαι πτερυγίζουσαι πνεύμα δηλούσι procella,
ioxopóv. [Ælian. de Animal. vii. 7.] Cum devia mulier aves ostendit osci.
Maro prognosticon hoc ad fulicam tantes.”
transtulit; venturosque ventos expec-

[Catull. carm. xxiii. 5.] tare docet,

Cassiod. in libro tertio mergorum

memor, -quumque marinæ

est

“ Mergi, quibus nomen In sicco ludunt fulica.”

ex facto, cohabitatores piscium, aqua(Virg. Geor. i. 363.)

tiles volucres futuras tempestates naLucanus præsagium ad mergum trans- turaliter providentes sicca petunt, stayfert.

Ille tempestatem timens, ipso naque relinquunt. Cassiod. lib. iii. minime placuisse fatetur,

Epist. 48.] “ Aut siccum quod mergus amat ;" Titius etiam ex Suida. 16 Fulicæ (Lucan. Phar. v. 554.]

cum se in mare immergant, pessimum Per siccum, littus seu terram intellige. id est omen navigantibus ; caussam Eodem more &mpoy pro xépoov apud autem eam dicunt, qnod tranquillo Homerum, de quo Heyne copiose com- mari propter marinas belluas progredi mentatur. (Virg. Heyne illustrat. Leip. non ausint, tempestatem 'vero præsen

1803. vol. iii. p. 448.] A Plinio indi- tientes progrediantur, quo tempore care dicuntur,““ Item mergi anatesque belluæ in profunda teguntur.” [Tit. lib. pennás rostro purgantes, ventum.”[Plin. ix.] Falsa puto et vana causa prognosHist. Nat. xviii. 35,]

tici datur. Conferas etiam bæc alia ventorum ex Præsagia ventorum quæ supra citata aquaticis avibus indicia : Furias Antias, sunt confirmant hodierni meteorologici. teste Cerda, ita de ventorum ex fulica Ipse aves marinas cirea littus ant cecinit; lectionem, cum versus ut a naves Judentes, procellam prognosti. Cerda citati sunt, minime cum metrica care ex nautis nostris sæpe audivi. ratione conveniunt, aliquantulum mu- Necnon præsagium hoc ipse notavi. tavi.

188. Aut nubes in montis verticibus Utque leves fulicæ volitant super elongatur. Idem Theophrastus inter æquora classis,

tempestatis signa ponit, 'Edv éal kopuoñs Spiritus Eurorum virides quum purpu- όρους νέφος ορθόν στη χειμώνα σημαίνει. rat undas.”

όθεν και Αρχίλοχος ποίησε, γλαύχόρα" '[Fur. Ant. Cerda cit. edit. Virg. 'Ecl. et Badùs gydp hôn kúmaoi tapéroetai Tyros, Geor. 1607. p. 261.]

[ocr errors][merged small]

αμφί δ' άκρας ορθόν ίσταται νέφος. "Idem editor Claudianum etiam imi- [Theoph. Sign. Temp.] Heinsius hoc tantem notat.

vertens ita versificat. “ Heu nimium segnes, cauta qui mente

“ Adspice nam vastum turbatum flucnotatis Si revolant mergi.”

Et nubes montis vertice recta manent." '(Claud. citat Cerda-cit. edit. Virg. Ecl. [Theoph. Edit. Heins. Lug. Bat. 1613.

et Geor. 1607. p. 261.] Versus supra citatos "numquam ipse

Ne prætereamus felicissimos illos vidi, sed a Cerda sumsi. Idem ex Homeri versus, quibus in lliad. E. coPolitiano memorat,

pias aciei adversæ impetum sustinentes, “ Et repetunt siccum mergi atque ex cum nube monti insidente comparat. æquore clamant."

'Αλλ' έμενον νεφέλησιν έoικότες, ας τε [Claud. citat Cerda cit. edit. Virg. Ecl. Κρονίων

et Geor. 1607. p..261.] Νηνεμίης έστησεν επ' ακροπόλοίσιν όρεσ

tibus æquor,

p. 438.)

:D

1

190

"Ηδη και πάπποι, λευκής γήρειον ακάνθης,
Σήμ' εγένοντ' ανέμου, κώφής αλός οππότε πολλοί
"Ακροι επιπλείωσε, τα μεν πάρος, άλλα δ' οπίσσω.
Και θέρεος βρονται τε και αστραπαι ένθεν ίωσιν,
"Ενθεν επερχομένοιο περισκοπέειν ανέμοιο:

'Ατρέμας, όφρ' εύδησι μένος Βορέαο, και tavit, 'Επί πλειάδι δυομένη, εάν λάμψη άλλων

κατά Πάρνηθα, και Βρίληττον, και Υμητ Ζαχρειών ανέμων, οί τε νέφέα σκιόεντα τον, εάν μεν άπαντα καταλήψη μέγαν χειΠνοιήσει λιγυρήσι διασκεδνώσιν αέντες. μώνα σημαίνει: εάν δέ τε δύο, ελάττω· εάν [Homer Iliad. E. 522.]

δε Πάρνηθα μόνον, ευδιεινόν και εάν χειPlinius scribit, « Cum in cacaninibus μώνος όντος νεφέλη μακρά επί τον ύμητον, montium nubes consident, hyemabit.” χειμώνος επίτασιν σημαίνει. 'Αθως και [Plin. Hist. Nat. xviij. 35.]

"Όλυμπος, και όλος ορέων κορυφαί κατεχόBeccaria notavit nubes rectas mon- μεναι υπό νεφελών χειμέριον. [Theoph. tium verticibus considentes flatum Sign. Temp.) præmonere, (Beccaria Elettricismo Ar

189—191. Prognostica venti e foritificiale. sup.) ut ipse in libellulo modo bus.--Jam tum pappi, (deciduæ tanupublicato citavi. [Research. Atmos. gines), albi senium acanthi είgnum Phænom. c. vii. sect. 6. Lond. 1813.] venti fiunt, qnando multi maris muti Cum recta est nubium figura, ipsas summum supernatant, partim ante, cirrostratos vocant, cum flexuosa, cir. partim post. Ratio est quod lanuginės ros; utraque montium cacuminibus, istæ et plumæ 'levi surgente vento ante ventum aut tempestatem insideré flamine in aquæ superficiem portate solet. Aliquando aliis nubibus ut sei- in eadem ab eodem levi flatu agitantur. licet cumulis hæ cirrostrati insidant; Virgilius, Aratum diligenter secutus, cum hoc fit, ambæ in nubem diversi ge- pluribus, de quibus scripserat, ventorum neris paullatim mutabuntur, nempe in signis, subjungit, cumulostratum, quæ pro hac origine Sæpe levem paleam et frondes volinnbes composita' vocatur. Ex cumu- tare caducas, lostrato, majore particularum conden- Aut summa nantis in aqua conludere satione facta evenit nimbus in pluviam

plumas.” iturus. Nemo est, ut opinor, qui hanc

[Virg. Geor. i. 369.] diversarum nubium inosculationem uon De pappo seu lanugine caduca, ita vidit; ex qua agricolæ nostri quasi ex Nicander, certissimo indicio pluviosam tempesta- Oιά τε δη γήρεια νέον τεθρυμμένα πάππος. tem expectant. Theophrastus hanc [Nicand. Alex. citat Scap. Jex. 'sub nubium conjunctionem tempestatis in

πάππος.] dicium accipiebat. “ο εστι σημείον χει- Festus Avienns ita Arati versim vertit, μώνος, εάν νεφέλη ομόχρως, η υμενι λευκώ, Jamque super latices florum volitaré χειμέριον όταν εστώτων νεφών έτερα επι- senectam.” φέρεται, τα δε ημέρη χειμέρια. [Theoph. [Fest. Avien. Arat. prog. in Lat. vers.] Sign. Temp.) Nubes, quæ ante tem- Plinius venti indicium facit. pestatem et ventum interdum aliis aura quæ sentiatur folia luidentia. nubibus incumbunt; in montosis regi- Lanugo populi ant spinae volitans, onibus etiam super montibus et collibus aquisque plina innatans. [Plin. Hist. ipsis considunt. Attractio ista quam Nat. xviii. 35.] recentiores philosophi electricam vo- Et Politianus, teste Cerda, scribit, cant caussa esse dicitur cur nubes mu

Nec non prænuntiat Euro's too inosculant, et pluviam effundent. Pluma natans foliumve errans pappique Interdum nubes hoc modo montibus volantes." insidentes, mutato (utar scientifica lin- [Politian. cit. Cerda Virg. p. 262. gua) statu electrico, nimbi fiunt et circa 192—193. Etiam in æstate lex qna cacumina fulgura emittunt. Quod, parte fulgura tonitruaque eant, advecaussæ quamquam inscius, Theophras- pientem ventum expecta. Ratio hujus tus per fastidiosam descriptionem no- prognostici hæc est ; cum nimbi elec

[ocr errors]
[ocr errors]

OXFORD PRIZE POEM.

RHENUS. '

D. patrii indigetes, quorum sub numine præceps Congeritur rabies ventorum, et turbidus æther, Queis scopuli, magnoque fremunt plangentia fluctu Æquora, et arcano in pulsu tonitralia parent Atria cælorum, Romæ cohibete furores ! Di patrii, audaces avimos cohibete, nec ultra Impius hic nostris irrumpat sedibus Hostis!”

Hæc Pater undoso se attollens gurgite Rhenus Clamat, ut immani impositum molimine pontem,

trificati ex quibus fulgura fiunt, super- ventorum prælia vocat. veniente flamine portantur. Nihil fre- “ Sæpe ego, cum davis messorem indu. quentins observandum est tempestate

ceret arvis mutabili, quam, nubes in altiore loco Agricola, et fragili jam stringeret hordiversum cursum habere, ac eæ quæ

dea calmo, terræ viciniores sunt. Per plurima Omnia ventorum concurrere prælia experimenta circa ventos nuper a

vidi : me facta ; hoc est cum quo maxime Quæ gravidam late segetem a radicibus delectabar, quod per missas in aëra ma- imis chinas volantes istas quas vulgo balo Sublime expulsam eruerent; ita tur. loons, vocant, superiora famina, mox

bine nigro, inferiora fieri observaverim. Quum Ferret hyems culmumque levem stipuBoreas juxta terram flaverit, eodem lasque volantes.” vero tempore Auster supra illum cur

[Virg. Geor. i. 321.] sum flexerit ; tum mutatomox vento, Ventorum hoc e fulgure prognosti. Austrum juxta terram flare inveni. cnm a Theophrasto expressum videtur. Qui autem ventus supra Austrum antea Εάν, νότου πνέοντος, βορράθεν αστράπτη, flaverit, idem jam Austri locum habet. Tavéral. [Theoph. Sign. Vent.] Etiam, Aliquando quatuor aut quinque ventos Και όθεν αν αι αστραπαι πυκναι γίνωνται, eodem termpore, sed diversa altitudine, εντεύθεν πνεύματα γίνεται θέρους όταν fantes per has machinas aerias nion- αστραπαί και βρόνται γίνωνται, εντεύθεν stravi. Horum ventorum singulus in πνεύματα γίνεται ισχυρά. εάν μέν σφόδρα vice sua super telluris superficiem fa- και ισχυρών αστράπτη, θάττον και σφοδρόvit. His notatis nequaquam mirum TEPOV Tveúdovoiv. (Virg. Geor. i. 321.) videatur cur fulmina, ex qua parte ve- A Plinio sensus paullo mutatur. “Cum niunt, ventum ex ea prognosticare 80- ab Aquilone tantum (fulgurat), in poste lent. Plinias simpliciter de nubibus rum diem aquam portendit; cum a sep: monet. 66 Nubes cum

sereno cælo temtrione, ventum ; cum ab Austro vel feruntur, a quacunque parte id est, ex- Coro aut Favonio, nocte serena, fulgu. pectentur venti.” [Plin. Hist. Nat. raverit, ventum et imbrem ex iisdem xviii. 35.)

regionibus demonstrabit.” [Plin. Hist. Ceterum cum tempestas est, venti Nat. xviii. 35.] Panllo inferius obser. diversis et subito mutantibus cursum vat, Tonitrua matutina ventum sig. flaminibus fare solent, unde Virgilius, nificant; iinbrem meridiana. [Plin. de tempestate agens, concurrentia Hist. Nat. xviii. 35.)

Cæsareasque videt radianti in margine turmas:
Lignorum interea violenta compede vinctus,
Undarum vortex injecta mole laborat,
Atque repercusso luctantur litora fluctu.
Fervet opus, junctasque exæquat machina ripae.
Extemplo turbati animi; pavor, iraque gentes
Extimulant, trepidatque novo Germania marte.
Quin et terrificus Bardarum accendere clangor
Indigenas acies, totaque ardescere ripa
Agmina. Cærulei ad strepitum coiere Suëvi,
Vangionesque truces, et torto crine Sicambri:
Signa canunt; reboant æris nemora excita pulsu,
Antraque barbarico sacrorum exercita cantu
Dant gemitum, sanctæque tremunt in litore sylvæ:
Tum Pater ingentis præsumens omina famæ,
Attollit faciem, et fatis dia ora resolvit.

“ At Tu, siste pedem, qui jam felicibus armis
Fretus, adhuc placidos conturbas milite fines!
Indigetes metuas lucorum accendere Divos !
Cæruleos aditus sylvarum lugubre Numen
Insidet, et sacræ caliginis Horror obumbrat,
Pallentesque habitant Formæ, quas nocte silenti
Incola formidat: sæpe illum ad prælia cantu
Exacuunt Bardæ, et nemorum bacchata reclamant
Avia ; quæ circum Teuthates fulminat ingens,
Turbineque armisono graditur mavortius Hesus,
Lucorumque pater Taranis.- Ne Tu irrita contra
Impius arma feras ! neque enim tibi lecta valebunt
Agmina. Nonne vides, ut sacris cincta corollis
Votiva erumpit ferali ardore juventus!
Illis festa dies : ita pronæ in bella cohortes
Subjecere necem pedibus, dum fortia munit
Sanctus corda furor, patriæque amor anxius urget;
Quippe nec oppressam claudet mors inclyta vitam,
Nec mơsti in Stygio pallebunt litore manes ;
Sed florentem iterum membris induta juventam
Olim anima ad solitas remeabit martia sedes,
Atque iterum dulci pro libertate recumbet
Cara inter nenora, et patrii juga conscia cultus.

Quo, furiose, ruis? Quid Romæ audacia quæret?
Arvane cincta gelu, et nunquam viduata pruinis
Litora, et antiquam populi turbare quietem !
Siste aquilas, Cæsar! neque enim me victor inultus
Pollueris. Magnum Ausoniæ prosternet honores
Exitium, serosque manet vindicta nepotes.

« AnteriorContinua »