Arboris Othrys erat, nec habebat Pelion umbras.
Obrutus immani cumulo, sub pondere Caencus
Aestuat arboreo, congestaque robora duris

515

Fert humeris. Sed enim postquam super ora caputque
Crevit cnus, neque habet, quas ducat, spiritus auras:
Deficit interdum; modo se super aëra frustra
Tollere conatur jactasque evolvere silvas;
Interdumque movet, veluti, quam cernimus, ecce! 520
Ardua si terrae quatiatur motibus Ide.
Exitus in dubio est: alii sub inania corpus
Tartara detrusum silvarum mole ferebant;
Abnuit Ampycides, medioque ex aggere fulvis
Vidit avem pennis liquidas exire sub auras,

525

530

Quae mihi tunc primum, tunc est conspecta supremum.
Hanc ubi lustrantem leni sua castra volatu
Mopsus et ingenti circum clangore sonantem
Adspexit: pariter oculis animaque secutus,
O salve," dixit,,, Lapithéae gloria gentis,
Maxime vir quondam, sed nunc avis unica, Caeneu!”
Credita res auctore suo est; dolor addidit iram:
Oppressumque aegre tulimus tot ab hostibus unum;
Nec prius abstitimus ferrum exercere cruore,
Quam data pars leto, partem fuga noxque removit. 535
Haec inter Lapithas et semihomines Centauros
Proelia, Tlepolemus, Pylio referente, dolorem
Praeteriti Alcidae placido non pertulit ore,
Atque ait:,, Herculeae mirum est oblivia laudis
Acta tibi, senior: certe mihi saepe referre
Nubigenas a se domitos pater ipse solebat."
Tristis ad haec Pylius:,, Quid me meminisse malorum
Cogis, et obductos annis rescindere luctus,
Inque tuum genitorem odium offensasque fateri?
Ille quidem majora fide, di! gessit, et orbem
Implevit meritis, quod mallem posse negari;
Sed neque Deiphobum nec Pulydamanta nec ipsum
Hectora laudamus: quis enim laudaverit hostem?
Ille tuus genitor Messania moenia quondam
Stravit, et immeritas urbes Elinque Pylonque

539. F. oblivio.

544. F. odia,

זי:

540

545

550

Diruit, inque meos ferrum flammamque penates
Impulit. Utque alios taceam, quos ille peremit:
Bis sex Nelidae fuimus, conspecta juventus;
Bis sex Herculeis ceciderunt me minus uno
Viribus. Atque alios vinci potuisse ferendum:
Mira Periclymeni mors est, cui posse figuras
Sumere, quas vellet, rursusque reponere sumtas
Neptunus dederat, Nelëi sanguinis auctor.

555

565

Hic ubi nequidquam est formas variatus in omnes :
Vertitur in faciem volucris, quae fulmina curvis 560
Ferre solet pedibus, divûm gratissima regi.
Viribus usus, avis pennis rostroque redunco
Hamatisque viri laniaverat unguibus ora.
Tendit in hunc nimium certos Tirynthius arcus,
Atque inter nubes sublimia membra ferentem
Pendentemque ferit, lateri quâ jungitur ala.
Nec grave vulnus erat; sed rupti vulnere nervi
Deficiunt, motumque negant viresque volandi.
Decidit in terram, non concipientibus auras
Infirmis pennis; et quâ levis haeserat alae,
Corporis adfixi pressa gravitate sagitta
Perque latus summum jugulo est exacta sinistro.
Num videor debere tui praeconia rebus

Herculis, o Rhodiae ductor pulcherrimae classis?
Nec tamen ulterius quam fortia facta silendo
Ulciscar fratres; solida est mihi gratia tecum."
Haec postquam dulci Neleïus edidit_ore:
A sermone senis repetito munere Bacchi,
Surrexere toris; nox est data cetera somno.

570

57$

At deus, aequoreas qui cuspide temperat undas, 580 In volucrem corpus nati Stheneleïda versum Mente dolet patriâ, saevumque perosus Achillem Exercet memores plus quam civiliter iras; Jamque fere tracto duo per quinquennia bello, Talibus intonsum compellat Sminthea dictis: ,,O mihi de fratris longe gratissime natis, Irrita qui mecum posuisti moenia Trojae, Ecquid, ut has jamjam casuras adspicis arces, Ingemis? aut ecquid tot defendentia muros

571. V.: C. a. pressa est gr, s.

585

595

Millia caesa doles? ecquid, ne persequar omnes, 590
Hectoris umbra subit circum sua Pergama tracti,
Cum tamen ille ferox belloque cruentior ipso
Vivat adhuc, operis nostri populator, Achilles?
Det mihi se: faxo, triplici quid cuspide possim,
Sentiat. At quoniam concurrere cominus hosti
Non datur: occultâ necopinum prode sagittâ!"
Adnuit atque, animo pariter patruoque suoque
Delius indulgens, nebulâ velatus in agmen
Pervenit Iliacum, mediâque in caede virorum
Gnara per ignotos spargentem cernit Achivos
Tela Parin; fassusque deum,,, Quid spicula perdis
Sanguine plebis?" ait. Si est tibi cura tuorum:
Vertere in Aeaciden, caesosque ulciscere fratres!"
Dixit et, ostendens sternentem Troïa ferro
Corpora Peliden, arcus obvertit in illum,
Certaque letiferâ direxit spicula dextrâ.

qua ""

600

605

610

615

Quod Priamus gaudere senex post Hectora posset,
Hoc fuit. Ille igitur tantorum victor, Achilles,
Vinceris a timido Grajae raptore maritae!
At si femineo fuerat tibi Marte cadendum:
Thermodontiacâ malles cecidisse bipenni,
Jam timor ille Phrygum, decus et tutela Pelasgi
Nominis, Aeacides, caput insuperabile bello,
Arserat. Armarat deus idem, idemque cremarat.
Jam cinis est, et de tam magno restat Achille
Nescio quid, parvam quod non bene compleat urnam.
At vivit, totum quae, gloria, compleat orbem.
Haec illi mensura viro respondet, et hâc est
Par sibi Pelides, nec inania Tartara sentit.
Ipse etiam, ut, cujus fuerit, cognoscere possis, 620
Bella movet clypeus, deque armis arma feruntur,
Non ea Tydides, non audet Oileos Ajax,
Non minor Atrides, non regno major et aevo,
Poscere, non alii; solis Telamone creatis
Laërtâque fuit tantae fiducia laudis.

A se Tantalides onus invidiamque removit,
Argolicosque duces mediis considere castris
Jussit, et arbitrium litis trajecit in omnes.

620. F.; Ipse etiam (cujus f., «. possis) Bella &ę,

6.25

LIBER DECIMUS TERTIUS.

Consedere duces, et, vulgi stante coronâ,
Surgit ad hos clypei dominus septemplicis Ajax;
Utque erat impatiens irac, Sigeïa torvo
Littora respexit, classemque in littore, vultu;
Intendensque manus,,,Agimus, proh Jupiter!"
inquit,
,,Ante rates causam, et mecum confertur Ulixes!
At non Hectoreïs dubitavit cedere flammis;
Quas ego sustinui, quas hac ego classe fugavi.
Tutius est igitur fictis contendere verbis,

20

Quam pugnare manu. Sed nec mihi dicere promtum, 10
Nec facere est isti; quantumque ego Marte feroci,
Quantum acie valeo, tantum valet iste loquendo.
Nec memoranda tamen vobis mea facta; Pelasgi,
Esse reor: vidistis enim; sua narret Ulixes,
Quae sine teste gerit, quorum nox conscia sola est. 18
Praemia magna peti fateor; sed demit honorem
Aemulus. Ajaci non est tenuisse superbum,
Sit licet hoc ingens, quidquid speravit Ulixes.
Iste tulit pretium jam nunc certaminis hujus,
Quo cum victus erit, mecum certasse feretur.
Atque ego, si virtus in me dubitabilis esset,
Nobilitate potens essem, Telamone creatus,
Moenia qui forti Trojana sub Hercule cepit,
Littoraque intravit Pagasaeâ Colcha carina.
Aeacus huic pater est, qui jura silentibus illic
Reddit, ubi Aeoliden saxum grave Sisyphon urget.
Aeacon agnoscit summus, prolemque fatetur
Jupiter esse suam. Sic ab Jove tertius Ajax.
Nec tamen haec series in causâ prosit, Achivi,
Si mihi cum magno non est communis Achille.
Frater erat: fraterna peto. Quid sanguine cretus
Sisyphio, furtisque et fraude simillimus illi,
Inserit Aeacidis alienae nomina gentis?

An, quod in arma prior nulloque sub indice veni,
Arma neganda mihi; potiorque videbitur ille,

25

30

38

40

Ultima qui cepit, detrectavitque furore
Militiam ficto, donec sollertior isto,
At sibi inutilior, timidi commenta retexit
Naupliades animi, vitataque traxit in arma?
Optima nunc sumat, qui sumere noluit ulla;
Nos inhonorati et donis patruelibus orbi,
Obtulimus qui nos ad prima pericula, simus?
Atque utinam verus furor ille aut creditus esset,
Nec comes hic Phrygias unquam venisset ad arces,
Hortator scelerum! non te, Poeantia proles, 45
Expositum Lemnos nostro cum crimine haberet,
Qui nunc, ut memorant, silvestribus abditus antris,
Saxa moves gemitu, Laërtiadaeque precaris,
Quae meruit; quae, si dî sunt, non vana precaris.
Heu, nunc ille eadem nobis juratus in arma,
Et pars magna ducum, quo successore sagittae
Herculis utuntur, fractus morboque fameque,
Velaturque aliturque avibus, volucresque petendo
Debita Trojanis exercet spicula fatis!
Ille tamen vivit, quia non comitavit Ulixen.
Mallet et infelix Palamedes esse relictus:
Viveret, aut certe letum sine crimine haberet.
Quem male convicti nimium memor iste furoris
Prodere rem Danaam finxit, fictumque probavit
Crimen, et ostendit, quo clam praefoderat, aurum. 60
Ergo aut exilio vires subduxit Achivis,

Aut nece. Sic pugnat, sic est metuendus Ulixes.
Qui licet eloquio fidum quoque Nestora vincat,
Haud tamen efficiet, desertum ut Nestora crimen
Esse rear nullum, qui eum imploraret Ulixen,
Vulnere tardus equi fessusque senilibus annis,
Proditus a socio est. Non haec mihi crimina fingi,
Scit bene Tydides, qui nomine saepe vocatum
Corripuit, trepidoque fugam exprobravit amico.
Adspiciunt oculis Superi mortalia justis:
En! eget auxilio, qui non tulit; utque reliquit,
Sic linquendus erat: legem sibi dixerat ipse.

50

55

70

40. sequ, V.; Et nunc ille e. n. i. in a. Hen pars nnn ducam #6

To magna est in MS. Berol.

60, quo clami. V.; quou jam.