TS 545 .H97 1966à Dividitur liber hic in partes quinque, Prima Defcriptionem HOROLOGII OSCILLATORII continet. Tertia de Evolutione & Dimenfione linearum curvarum. Quarta de Centro Ofcillationis feu Agitationis. Quinta alterius Horologii conftructionem, in quo circularis eft penduli motus, exhibet, & Theoremata de Vi Centrifuga. LVDOVICO XIV, FRANCIA. ET NAVARRÆ REGI INCLYT O. R near ENATAM, Rex maxime, reftitutamque hoc fæculo Geometriam, Galliæ præcipue debemus. Hinc enim orti, qui magna meliorique fui parte deperditam, ac veluti fepultam, inftaurarunt primi, & in lucem reduxerunt. Quorum vestigiis infiftentes, ita eam deinde, per totam Europam, excoluere viri fubtiliffimi, ut pauca jam pofterorum induftriæ ab his relicta videantur; veterum vero inventa longiffime prætervecti fint. Inhac fcientia, quam femper admiratus fum & amavi plurimum, quandocunque ad eam animum applicui, illa mihi præ cæteris propofui investiganda, quæ vel ad vitæ commoda, vel ad Naturæ cognitionem, reperta prodeffe poffent. Tunc verò optimè operam me collocaffe exiftimavi, cum in ea incidiffem, in quibus utilitas cum inveniendi difficultate, ac fubtilitate ali qua, conjuncta foret. Quod fi commendationis. nonnihil accerfere muneri noftro permittitur, ne prorfus indignum tua magnitudine appareat; non alias felicius, quam in hoc Horologii invento, utrumque illud me confecutum effe profiteor. Etenim, cum ex parte mechanicum fit inventum; ex parte altera, eaque multò præcipua, geometricis principiis conftet; id quod ad pofteriorem hanc attinet,non levi conamine, ex intimis artis receffibus petendum fuit: adeo quidem, ut inter omnia, quæ impenfiore ftudio hactenus pertractaverim, haud dubie primum huic fpeculationi locum tribuam. Quænam vero in his fit utilitas, non eft quod multis, Rex potentiffime,oftendere tibi laborem.Non folum enim diutinâ experientiâ compertum habes, ex quo regiæ tuæ penetralibus recipi meruere Automata noftra, quantum, æquabili horarum demonstratione, cæteris hujufmodi machinationibus excellant: fed & potiores ufus eorum, quibufque jam inde à principio mihi destinata fuere, non ignoras. Illos fcilicet, quos & in Caleftium obfervationibus, & in Longitudinibus locorum inter navigandum dimetiendis, præftare apta funt. Tuo enim juffu, non femel, per mare vecta fuere Horologia noftra. Tuis aufpiciis eadem nec pauca, Aftronomiæ ufibus dicata, visuntur in præclara illa Vraniæ arce, quam infigni nuper magnificentia, quantaque antehac regum nemo, exædificandam curafti. Quæ quoties mecum reputo, toties de fortuna hu jus inventi, quod in tua tempora inciderit, non parum mihi gratulari foleo. Nec jam requiret quifquam, opinor, qui quantum tibi illud debeat intelliget, cur lucubrationes has, quibus rationem ejus omnem defcriptionemque explicui, augufto Nomini tuo infcribendas duxerim. Ac minus etiam id mirabitur, qui mihi, ad hæc atque alia meditanda, tranquillum otium benignitate tua contigiffe didicerit. Namque & hujus, ut mihi aliquatenus apud te ratio confta ret, adnitendum erat; & quoquo modo conandum, ut, multis continuifque à te beneficiis affectus, nonnulla grati animi fignificatione defungerer. Scio equidem, rebus maximis, negotiifque iis intento, quæ in illo rerum faftigio pofitum agitare convenit, haudquaquam tibi liberum effe, ut ad hujufmodi contemplationes animum, alioqui rerum omnium capacem, advertas. Sed non ideo minus grata hæc fore, minufve tibi probatum iri arbitror, Rex augustisfime; cui illa maximè placere videmus, quæ plurimum publicè profunt; neque aliud magis curæ effe, quam ut nova incrementa fumant optimæ difciplinæ, novifque illuftrentur inventis. Hoc enim fatis declarat eximia illa tua, ac fingularis, tum in ipfis promovendis, tum in his qui cognitione earum præminent remunerandis, liberalitas. Quam non immenfæ, ac folito majores, bellorum impenfæ quidquam imminuunt : non Galliæ tuæ fines circunfcribunt. Vt plane te hoc agere appareat, quò non folum fub imperio tuo viventes, fed & Orbis univerfus, quacunque beneficio tuo dignus est, te regnante, eruditior, ornatior, felicior evadat. Cui veriffimæ præclariffimæque gloriæ tuæ, ita aliquid fortaffe etiam hæc literaria monumenta conducent; ut, fi viguiffe hoc tempore ftudia ista, artesque, pofteris teftari poffint, fimul illos edoceant, tuæ hoc virtuti, atque animi magnitudini, ante omnia acceptum ferendum effe. Lutetiæ Parifiorum; xxv. Mart. A. |