Imatges de pàgina
PDF
EPUB
[ocr errors]

Circus, Romae dicebatur locus in valle Murcia inter Auentinum et Palatinum montes, a Tar. quinio Prifco delectus et inftrutus, vt ibi in deorum honarem, populique gratiam, varii ludi, ac certamina, celebrarentur. Hinc aliquamdiu vnus fuit, et, quum plures fimiles exftruerentur, Circus Maximus vocari coepit. Longitudo trium cum dimidio. latitudo vnius et circuitus octo ftadiorum erat; altera extremitas in hemicyclum definebat, altera erat rectilinea. Hac in parte oftia diuerfa erant, quae adpellabantur carceres, et e quibus equi emittebantur. Area illius clauftris, atque Euripo, ne fera animalia erumpere alicubi valerent, Septa; circum illam vero gradus ftructi erant, vel fedilia, quae primum lignea, deinde lateritia, tandemque marmorea, et ea ratione facta erant, vt nemo fpectantium alterius profpectum impediret. Praecipui circenfes ludi erant: curfus qui vel curribus fiebat, vel equis, atque his vel fingularibus, vel defultoriis; certamen gymnicum, in quo curfores, pugiles, et luctatores inter fe certabant; ludus Troiae, in quo pueri nobiliores, turmatim in equis difcurrentes Speciem ludicri certaminis cuiusdam exhibebant. Venatio; qua ferae inter fe, vel cum hominibus pugnabant. Pugna equeftris vel pedeftris, quae veri belli quafi fimulacra erant; ac naumachia denique, fiue proelii naualis adfimilatio. His accedebat fpectaculum gladiatorum, quod munus proprie vocari, et a magiftratibus, i.e. aedilibus, quaeftoribus, praeto ribus, confulibus, et ipfis etiam imperatoribus, qui populi captabant gratiam," edi, vel dari folebat. Circus Maximus ; Faft. II, 392. circus magnus, idera; Faft. VI, 477. fummus circus, pro parte anteriore circi; Faft. VI, 205. circus apertus; Met. XII, 102. Circus capax populi, vtpote in quo 260000. federe potuiffe Plinius

[ocr errors]

cet,

teftatur; Art. I, 136. circus vacuus, a pompa Circenfi fcili quae iam praeterierat. Am. III, 2. 65. Ĉircus, qui in valle fuit cui dein arcae Grimanae nomen inditum, quique circus Florae dictus eft: quoniam in eo Florales ludi venatione beftiarum non fane faeuientium, fed lepufculorum et caprearum, itemque meretricum, quae plerumque ad extremum nudabantur, faltatione et gefticulationibus lafciuis, circa finem Aprilis et initium Maii celebrari confueuerunt. Faft. V, 189. f. conf. Chloris. licentia Circi; Trift. II, 283. Circi certamina; Pont. I, 4. 15. Sollemni ludos celebrare cirFaft. V, 597.

CO,

Ciris, auis, in quam Scylla, Nifi filia, conuerfa eft. Nonnulli alaudam, vel ciphium interpretantur; fed haud dubie rectius ea auis intelligitur, quae vulgo Egretta vocatur. Met. VIII, ISI.

Ciftis myfteria Veneris condita non funt; vt v.c. in facris Cereris Ciftae inter fymbola habebantur, fignificantes, claufa atque arcana in iis omnia haberi debere. Eadem de Dionyfi et Proferpinae facris, quae aliqui Cereris facris coniunéta fuiffe arbitran. tur memoriae prodita obferues. Art. II, 609.

Cithaeron, mons Boeotiae Baccho facer, dictus a cithara Orphei, qui fuper eo frequenter canere folebat. In hoc bini nepotes Cadmi, et Pentheus quidem a Bacchis, Actaeon vero a canibus fuis, difcerpti funt. Met. II, 223. III, 702.

Clanis, centaurus in Pirithoi nu. ptiis occifus; Met. XII, 379. alius a Perfeo interfectus, Met. V, 140, et 143.

Claros, nauale Colophonis, munitum atque haud dubie ab vrbe ipfa feparatum; unde oppidum a quibusdam dicitur, vbi nobile Apollinis oraculum erat. Met. I, 516.

a 3

1,516 Hine Clarius deus, Apollo, Art. II, 80. Met. XI, 413. Faft.I,20. Clarius poeta, Antimachus, Colophonius, qui Lyden meretricem infano amore profequutus poema in illius ho. norem fcripfit. Trist. I, 6. I. Claua, teli genus, qua Hercules vtebatur; Met. ÍX, 114, et 236. Faft. V, 393. claua grauis, Faft. II, 325. trinodis, Her. IV, 115. Faft. I, 575.

domitrix ferarum; Her. IX, 117.

Claudia, (Quinta) matrona nobiliffima, quae, quum in ftupri fufpicionem veniffet et fimu lacrum Matris Idaeae in vado Tiberis haereret, vt nulla vi attrahi poffet; ad comprobandam pudicitiam fuam, Zona impofita eam mouit, et adduxit. nulli Veftalem virginem fuiffe dicunt, fed probare nequeunt. Faft. IV, 305, et 343. Pont.I, 2. 144.

Non

Claudius, i.e. M. Claudius Marcellus, qui Syracufas cepit A. V. 541. Errat autem Nafo; fi quidem Veneris Erycinae tem plum, quod dictator vouit Fa. bius Maximus, iam dicatum erat A. V. 538. alterum vero illud prope portam Collinam, quod hic nofter diferte nominat, demum A.V. 572. Ad prius ebiam non ad pofterius, eft referendum quod de monitu Sibyllae tradit; tefte Liuio, et aliis. Faft. IV, 874. Clauiger, Hercules, qui clauam gerebat, Met. XV, 22, et 284. Faft. I, 544. IV, 67. Clauigera Vulcani proles; Periphe tes latro, qui iuxta Epidaurum ferrea fua claua omnes hofpites perimebat. Met. VII. 437. vi. Claua.

Clauiger Deus, Ianus, qui iam

olim in dextra manu tenens clauem; vt temporis principium, et anni reclufar, formabatur. Faft. I, 228. Claufus (Atta) qui poftea Appius Claudius dictus, et apud

Romanos princeps familiae Clau-
diae factus eft; Faft.IV,305.
Clauforum nominis heres, i e.
Claudia. Faft. V, 155.

Clauus latus, particula feu plagula purpurea in tunicis Roma norum. Duplex vero apud eos clauus erat; anguftus, qui conStabat duobus arctioribus fegmentis purpureis, per vtrumque humerum ad infimam tunicae oram productis; et latus, qui vno fegmento latiore per pectus ad imam tunicam defcendebat. Ille anguftus Equitum, hic vero, la tus, fenatorum fere ac praetexHinc purpura

tatorum erat. cum lato clauo, tunicam defignat, qua Nafo praetextatus cum fratre fuo indutus eft; Trift. IV, 10. 28. Haec vero claui menfura coacta eft, quum is fumta virili toga ad clauum equeftrem, i. e. anguftum, transiit. Trift. IV, 10. 35.

[blocks in formation]

verum etiam ad collocandas illius filias, fi parenti copiae deeffent, numos conferebat, ac fi inteftatus deceffiffet, patronum fuum heredem legitimum habebat. Et haec confuetudo primo quidem Romae tantum inter fenatores ac plebeios obtiSed crefcente republica vniuerfi populi in prouinciis, vel

nuit.

[ocr errors][merged small][merged small]

Clio, una Mufarum, a uλéos, gloria, quam eruditio parit, fic adpellata. Faft. V, 54. Clio Cliûsque forores, Mufae caeterae, Art I, 27. Clitorius fons,

vicinus oppido Arcadiae; quod Clitoris et Clitorium vocatur; cuius aqua eam poteftatem habere dicitur, vt, qui guftauerit illam, vini taedium capiat. Met. XV,322, Clodia via; non illa Appia decantatiffima, quae plane alio ducebat; fed tertius viae Flaminiae ramus, a porta Flamen tana incipiens, atque per Arretium, Florentiam ac Piftorium ferens Lucam. Pont. I, 8. 44. Clotho, una Parcarum, Iouis ac Themidis filia, ἀπὸ τὸ κλώ. Beir dicta, quod nere fignificat. Ea enim coluna geftare, nendo vitae humanae terminum praefcribere credita eft. Fait. VI, 757. Liu. 239.

ac

Clufius, Ianus, a cludendo vel claudendo: quia templum eius pacis tempore claudebatur; bello autem indicto patebat quod Patulcio nomen dedit. Faft. I, 129, et 130.

Clymene, Oceani ac Tethyos filia, vt Hefiodus auctor eft. Met. IV, 204. Alia fortaffis Clymene, Phaethontis mater, Met. I, 765. Liu. v. 111. Clymenus, vnus ex agmine Phinei, qui Oditen in Perfei nuptiis occidit; Met. V, 98. Clypeata virorum feges, de iis, qui e dentibus draconis, a Cad

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

Clytaemneftra, Tyndari ac Ledae filia, quae, quum Agamemnonem, maritum fuum, per infidias interemiffet, tandem ab Orefte, filio fue, itidem fublata eft. Nux, 26. add. Am.I, 7.9. Clytie, Oceani ac Tethyos filia,

nympha ex Nereidum numero, et amica Solis; Met. IV, 206. Clytus, a Perfeo occifus; Met. V, 87.

Cnidos, Cariae vrbs, vi. Gnidos. Coa Battis, vi. Battis. Coa veftis, pro bombycina, cuius Cea, vfus in infula Co, i. e. primum inuentus a Pamphila quadam Latoi filia, tefte Pli nio; Art. II, 298. Sab.III, 45. Coae matres, in Eurypyli vrbe, in vaccas conuerfae, Met. VII, 363.

Cocalus, Siciliae rex, qui Daedalum Minois iram fugientem hofpitio excepit; cuius autem filiae eumdem poftmodo interfe cerunt; Met. VIII, 261. conf. Daedalus.

Coeleftes duas vicit Venus;

Iunonem ac Mineruam deas, iudice nimirum Paride Troiano. Faft. IV, 121.

Coeleftis ianitor aulae, Ianus, Faft. I, 139. Coeleftum Mater alio nomine Mater Idaea, Phrygia, Mater deum, etc. Faft. IV, 276. Coeli arx, vi. Arx. Coelifer Atlas, vi. Atlas. Coelius mons, vnus ex feptem vrbis Romae, qui primum Quer quetulanus a genere arborum, quo foecundus erat; deinde Coe44 lius

[ocr errors]

lius a Coele Vibenna qui cum Etrufcis fuis, fuppetias ferens Tarquinio Prifco, in eo confederat; tum Tiberii Caefaris voluntate Auguftus; ac tandem Lateranus a Lateranorum nobi liffimorum ciuium magnificen tiffimis aedibus, eo loco, vbi hodie bafilica Lateranenfis eft, exftructis, adpellatus eft. Faft. III, 835. Coelius puluerulentus, Faft. III, 522.

Coeli commercia in vatibus vtpote in quibus deus ineffe olim credebatur; Art. III, 549. coeli fores, quibus Ianus praefidet, Faft. I, 125. coeli limina; Trift. V, 11. 25. regna coeli; Am. III, 8. 35. coeli fceptra; Faft. IV, 594. coeli honor; Met. I, 194. coeli ius; Met. XV, 39. coeli ftatio; Met. II, 115.

Coeranos, Lycius, Iphiti filius, ab Vlyffe interfectus; Met. XIII, 257.

Coeus, Coeli ac Terrae filius, gigas, Latonae pater; Met. VI, 366.

Cognitor eum fere apud veteres fignificabat, qui defendit alterum in iudicio, et in praefentis cauffam venit, ita vt eamdem velut fuam tueatur. Nofter autem id vocabuli vfurpat pro iudice extraordinario, eoque trifti ac feuero; Am. I, 12.24. Colchi, populus Afiae, in Colchide, de qua ftatim. Neque vero iftos Nafo intelligit; fed eos, qui Medeam fugientem perfequuti, quum illam adfequi non poffent, circa Tomos et infulas Brigeidas confederunt. Trift. II, 191. Colchis, regio Afiae, poft Henio chos Sub Caucafius atque Mofchicis montibus fita, Iberia, Armeniae parte, Cappadocia, et Ponto Euxino cincta, hodie Mengrelia dicta. Trift. III, 9. 12. Rem. 262.

Colchis, gentile nomen, Medea; Trift. III, 9. 15. Am. II, 14. 29. conf. Medea.

[blocks in formation]

Collis Lyceus, mons Arcadiae, a frequentia luporum ita dictus, Pani facer; Met. I, 698.

Collis Pagafaeus, Pelius mons dictus a Pagafis, oppido Thef faliae maritimo, quod illi vi. cinum; Faft. V, 401.

Collis Palatinus, mons Romae inter feptem praecipuus, ita diEtus, quod Arcades cum Euandro palantes, i. e. nullo ordine vagantes, in illum locum venerint. Alii tamen a Palatia, Latini vxore, nomen deriuant vt originationes alias mittamus. Prima fuit fedes urbis et imperii. Hodie fuffeffionibus et fubterraneis meatibus totus quafi penfilis, nec quidquam memoratu dignum habet, fi hortes Far nefianos exceperis. Met. XV,

560.

Collis Quirinus, al. Quirinalis, unus ex feptem illis Romanis, ita dictus, quod in eo Quirini templum effet. Recentiori tempore Caballinus (Monte Cavallo) adpellatus eft, a duabus ftatuis marmoreis, equos referentibus, et a Conftantino M. vt vulgo putant, illuc translatis. Met. XIV, 836. Colles Romulei, vrbs Roma, fpeciatim lucus in colle Quirinali; Met. XIV, 845. f.

Colophonius Idmon, Colophone in Ionia oriundus , artifex in lana murice tingenda, Arachnes pater; Met. VI, 8. Colubri

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

Colubriferum monftrum, caput Medufae; Met. V, 241. colubris crinita mater equi volucris, Medufa, mater Pegafi; Met. VI, 119. f. Columbae Cythereïades, dictae a Cytheris, urbe Cypri, ad quam primum deuecta Venus Concha eft, quum mari nata effet. Met. XV, 386. conf. Cythera. Columbae Thisbeae, a Thisbe, vrbe Boeotiae, cuius portus et nauale columbis plenum erat. Met. XI. 300. Columbae maternae, i. e. Veneris currum trahentes; Met. I, 2. 23.

a

Comae anguineae, Medufae Gorgonis; Trift. IV, 7. 12. Her. XIX, 134. Implicitae angue minante comae, Cerberi, canis iftius tricipitis, cui non folum draconis caudam, fed et dorfum variis ferpentum capitibus refertum, poetarum aliqui attribuerunt; qua de re et Medufaeum monftrum (Met. X, 22.) a Nafone dicitur. Her. IX, 94. Comae arboreae, arborum fron des; Am. II, 16. 36. coeleftes, Horarum, Florae comitum, quas antiqui pro deabus coluerunt, quasque multi non diuerfas a Charitibus, feu Gratiis, declararunt; etiamfi plures diffentiant. Faft. V, 220.

comae

Comans ftella, feu, crinita, in quam Iulii Caefaris animam effe conuerfam ideo creditum fuit, quoniam ludis, quos primo con. fecratos ei heres Auguftus edebat, cometes per feptem dies adfiduo fulfit; tefte Tranquillo, Met. XV, 749.

Combe, Ophii filia, Curetum mater. Triplices autem Curetes ab antiquis memorantur, nempe in Aetolia, Phrygia, et Creta. Aetoliae pars a monte Curio etiam Curética vocata eft: Pleu. ron vero erat ad montem Cu. rium. Ali Comben, fopi fi liam, defignant, quae, quod prima inueniffet arma aerea, ἀπὸ τὸ χαλκό, Chalcis co

[ocr errors]

gnominata eft, et marito fuo centum filias peperiffe dicitur. Met. VII, 383.

Comes Argolici Oreftae, Pylades; Trift. I, 9. 27. Comes Bootae Orion, Art. II, 55. Cometes, Lapitha, in Pirithoi nuptiis oppreffus Met. XII, 284. Comicus, qui mediis, dum nabat, in vndis periit; Menander, nouae comoediae princeps, dum in Piraeco portu nataret, fub. merfus. Alii Eupolim, prifcae comoediae fcriptorem, vel ab Alcibiade, vel ab iis, in quos fabulam fcripferat, in mare praecipitem datum intelligunt; quem tamen alii in Aegina deceffiffe, ac fepultum effe teftantur. Qui de Terentio Afro hunc locum exponunt non firmiore quadam ratione innitun. tur. In Ibin, 593. Compita, quafi competa, quia plures viae in ea competunt, i. e. conueniunt, funt loca in quadriuiis, vbi facrificia, finita agricultura, a rufticis celebra bantur. Nec vero omne triuium, aut quadriuium, inter compita numerabatur; verum ea tantum, quae Ianum Quadrifrontem cum fignis Larium habe bant. Faft. I, 142. HI, 615. V, 140. Am. III, 1. 18. Concha fonax, tuba, Tritonibus tributa a poëtis; Met. I, 333. ftrata concha Sidonide tincta,

[ocr errors]

i. e. purpurea. Purpura enim proprie eft concha, fuccum, quo veftes tinguntur, mediis in fau cibus habens, et cum ipfa vita emittens; quam ob rem et viuas capi oportet. Caeterum non alia erat praeftantior purpura, quam Sidonia aut Tyria. Met. X, 267.

Concilium deorum; Met XIV,
812. concilium ferarum;
Met. X, 143. £.
Concordia, dea apud Romanos.

cui M. Furius Camillus aedemftruxit A. V. 386, Tiberius

d5

autem

« AnteriorContinua »