Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Nec quâ perdiderint veterem ratione figuram 410 Scire sinunt tenebræ : non illas pluma levavit ; Suftinuere tamen fe perlucentibus alis.

Conatæque loqui, minimam pro corpore vocem Emittunt; peraguntque leves ftridore querelas. Tectaque, non silvas, celebrant : lucemque perofæ 415 Nocte volant : feroque trahunt a vefpere nomen.

Tum verò totis Bacchi memorabile Thebis Numen erat; magnasque novi matertera vires Narrat ubique Dei: de totque fororibus expers Una doloris erat, nisi quem fecere forores. 420 Afpicit hanc, natis thalamoque Athamantis habentem Sublimes animos, & alumno numine, Juno ; Nec tulit: & fecum, Potuit de pellice natus Vertere Mæonios, pelagoque immergere, nautas Et laceranda fuæ nati dare vifcera matri, 425 Et triplices operire novis Minyeïdas alis ;

[ocr errors]

Nil poterit Juno, nisi inultos flere dolores? Idque mihi fatis eft? hæc una potentia noftra eft? Ipfe docet quid agam. Fas eft & ab hofte doceri; Quidque furor valeat, Pentheâ cæde fatisque 430 Ac fuper oftendit. Cur non ftimuletur, eatque Per cognata fuis exempla furoribus Ino?

Et via declivis, funeftâ nubila taxo;

Ducit ad infernas per muta silentia fedes.

Styx nebulas exhalat iners: umbræque recentes 435 Defcendunt illac, simulacraque functa fepulcris. Pallor Hiemsque tenent latè loca fenta: novique, Quà sit iter, Manes, Stygiam quod ducit ad urbem, Ignorant: ubi sit nigri fera regia Ditis.

Mille capax aditus, & apertas undique portas 440 Urbs habet: utque fretum de tota flumina terrâ, Sic omnes animas locus accipit ille; nec ulli Exiguus populo eft, turbamve accedere fentit. Errant exfangues sine corpore & ossibus Umbræ ;

.

445

450

Parsque forum celebrant, pars imi tecta tyranni ;
Pars alias artes, antiquæ imitamina vitæ.
Suftinet ire illuc, cœlefti fede relictâ,
Tantum odiis iræque dabat ! Saturnia Juno.
Quò simul intravit, facroque à corpore preffum
Ingemuit limen; tria Cerberus extulit ora,
Et tres latratus simul edidit. Illa Sorores
Nofte vocat genitas, grave & implacabile numen.
Carceris ante fores claufas adamante fedebant ;
Deque fuis atros petebant crinibus angues.
Quam simul agnorunt inter caliginis umbras,
Surrexere Deæ. Sedes Scelerata vocatur:
Vifcera præbebat Tityos lanianda, novemque
Jugeribus diftentus erat: tibi, Tantale, nullæ
Deprenduntur aquæ ; quæque imminet, effugit arbos.
Aut petis, aut urges ruiturum, Sisyphe, faxum.
Volvitur Ixion, & fe fequiturque fugitque.
Molirique fuis letum patruelibus aufæ,
Assiduæ repetunt, quas perdant, Belides undas.
Quos omnes acie poft quàm Saturnia torvâ
Vidit, & ante omnes Ixiona; rurfus ab illo

455

460

Sifyphon afpiciens, Cur hic e fratribus, inquit, 465
Perpetuas patitur pœnas? Athamanta fuperbum
Regia dives habet, qui me cum conjuge femper
Sprevit & exponit caufas odiique viæque ;
Quidque velit. Quod vellet, erat, ne regia Cadmi
Staret; & in facinus traherent Athamanta Sorores. 470
Imperium, promiffa, preces confundit in unum ;
Solicitatque Deas. Sic hæc Junone locutâ,
Tisiphone canos, ut erat turbata, capillos
Movit : & obftantes rejecit ab ore colubras.
Atque ita, Non longis opus eft ambagibus, infit. 475
Facta puta, quæcumque jubes: inamabile regnum
Defere teque refer coeli melioris ad auras.

Læta redit Juno: quam cœlum intrare parantem

Roratis luftravit aquis Thaumantias Iris.

480 Nec mora: Tisiphone madefactam fanguine fumit Importuna facem : fluidoque cruore rubentem Induitur pallam, tortoque incingitur angue; Egrediturque domo. Luctus comitantur euntem Et Pavor, & Terror, trepidoque Infania vultu. 485 Limine conftiterat: poftes tremuiffe feruntur Æolii, Pallorque fores infecit acernas ;

Solque locum fugit. Monftris exterrita conjux Territus eft Athamas: tectoque exire parabant. Obftitit infelix, aditumque obsedit, Erinnys; 490 Nexaque vipereis diftendens brachia nodis, Cæfariem excussit: motæ fonuere colubræ. Parsque jacens humeris, pars circum tempora lapfæ Sibila dant, saniemque vomunt, linguasque corufcant. Inde duos mediis abrumpit crinibus angues, 495 Peftiferâque manu raptos immisit at illi Inoosque sinus Athamanteosque pererrant ; Infpirantque graves animas: nec vulnera membris Ulla ferunt: mens eft, quæ diros fentiat ictus. Attulerat fecum liquidi quoque monftra veneni; 500 Oris Cerberei fpumas, & virus Echidna, Erroresque vagos, cæcæque oblivia mentis, Et fcelus, & lacrymas, rabiemque, & cædis amorem Omnia trita simul: quæ fanguine mixta recenti Coxerat ære cavo, viridi verfata cicutâ. 505 Dumque pavent illi, vertit furiale venenum Pectus in amborum; præcordiaque intima moviť. Tum, face jactatâ per eumdem fæpius orbem, Confequitur motos velociter ignibus ignes.

Sic victrix, jussique potens, ad inania magni 510 Regna redit Ditis; fumtumque recingitur anguem.

Protinus Æolides, mediâ furibundus in aula, Clamat, Io, comites, his retia tendite silvis; Hic modò cum gemina visa est mihi prole leæna.

515

520

Utque feræ, fequitur veftigia conjugis amens ;
Deque sinu matris ridentem, & parva Learchum
Brachia tendentem, rapit ; & bis terque per auras
More rotat fundæ : rigidoque infantia faxo
Difcutit offa ferox. Tum denique concita mater,
Seu dolor hoc fecit, feu fparsi caufa veneni;
Exululat, passisque fugit malè fana capillis;
Teque ferens parvum nudis, Melicerta, lacertis,
Evohe, Bacche, fonat. Bacchi fub nomine Juno
Risit: &, Hos ufus præftet tibi, dixit, alumnus.
Imminet æquoribus fcopulus: pars ima cavatur
Fluctibus, & tectas defendit ab imbribus undas;
Summa riget, frontemque in apertum porrigit æquor.
Occupat hunc, vires infania fecerat,
Seque fuper pontum, nullo tardata timore,
Mittit, onusque fuum: percuffa recanduit unda.
At Venus immeritæ neptis miferata labores,
Sic patruo blandita fuo eft : O! numen aquarum,
Proxima cui cœlo cessit, Neptune, poteftas ;
Magna quidem pofco: fed tu miferere meorum,
Jactari quos cernis in Ionio immenso ;

Ino;

525

530

Et Dîs adde tuis: aliqua & mihi gratia ponto eft;
Si tamen in dio quondam concreta profundo
Spuma fui, Grajumque manet mihi nomen ab illa.
Annuit oranti Neptunus : & abftulit illis,
Quod mortale fuit; majeftatemque verendam
Impofuit, nomen que simul faciemque novavit ;
Leucothoëque Deum cum matre Palamona dixit.

535

540

Sidoniæ comites, quantum valuere, fecutæ,
Signa pedum primo vidêre novissima faxo;
Nec dubium de morte ratæ, Cadmeïda palmis
Deplanxere domum, fciffe cum vefte capillos.
Utque parum juftæ, nimiumque in pellice fævæ
Invidiam fecere Deæ. Convicia Juno

Non tulit: &, Faciam vos ipsas maxima, dixit,

545

Sævitiæ monumenta meæ. Res dicta fecuta eft. 550 Nam quæ præcipuè fuerat pia, Perfequar, inquit, In freta reginam faltumque datura, moveri Haud usquam potuit: fcopuloque affixa cohæsit. Altera, dum folito tentat plangore ferire Pectora, tentatos fentit riguiffe lacertos. 555 Illa, manus ut fortè tetenderat in maris undas Saxea facta manuş in easdem porrigit undas. Hujus, ut arreptum laniabat vertice crinem, Duratos fubitò digitos in crine videres. Quo quæque in gestu deprenditur, hæsit in illo. 560 Pars volucres factæ ; quæ nunc quoque gurgite in illo Equora diftringunt fumtis Ifmenides alis.

[ocr errors]

Nefcit Agenorides natam parvumque nepotem Equoris effe Deos. Luctu ferieque malorum Victus, & oftentis, quæ plurima viderat, exit 565 Conditor urbe fuâ ; tamquam Fortuna locorum Non fua fe premeret longisque erratibus actus Contigit Illyricos, profugâ cum conjuge, fines. Jamque malis annisque graves, dum prima retractant Fata domûs, releguntque fuos fermone labores; 570 Num facer ille meâ trajectus cufpide ferpens

Cadmus ait, fuerit? tum, cùm Sidone profectus
Vipereos fparsi per humum, nova femina, dentes.
Quem si cura Deûm tam certâ vindicat irâ,
Ipfe precor ferpens in longam porrigar alvum.
575 Dixit: &, ut ferpens, in longam tenditur alvum ;
Duratæque cuti fquamas increfcere fentit,
Nigraque cæruleis variari corpora guttis ;

In pectusque cadit pronus : commissaque in unum
Paulatim tereti sinuantur acumine crura.

580 Brachia jam restant: quæ restant, brachia tendit;
Et lacrymis per adhuc humana fluentibus ora,
Accede, ô conjux, accede, miferrima, dixit :
Dumque aliquid fupereft de me,me tange: manumque

« AnteriorContinua »