In veftras venit fi tamen ille manus.

EA opus exiguum, vaftisque paratibus impar,

Quale tamen cumque eft, vt tueare, rogo.
Firma valent per fe, nullumque Machaona quaerunt:
Ad medicam dubius confugit aeger opem.
Non opus eft magnis placido lectore poëtis:

Quamlibet inuitum difficilemque tenent.
Nos, quibus ingenium longi minuere labores,
Aut etiam nullum forfitan ante fuit,
Viribus infirmi, veftro candore valemus.

Quem mihi fi demas, omnia rapta putem.
Cunctaque cum mea fint propenfo nixa fauore,
Praecipuum veniae ius habet ille liber.
Spectatum vates alii fcripfere triumphum.

Eft aliquid memori vifa notare manu.
Nos ea vix auidam vulgo captata per aurem
Scripfimus: atque oculi fama fuere mei.
Scilicet adfectus fimiles, aut impetus idem,

Rebus ab auditis confpicuisque venit?
Nec nitor argenti, quem vos vidiftis, et auri,

Quod mihi defuerint, purpuraque illa, queror.

Sed loca, fed gentes formatae mille figuris

Nutriffent carmen, proeliaque ipfa, meum.
Et Regum vultus, certiffima pignora mentis,
Iuuiffent aliqua forfitan illud opus.
Plaufibus ex ipfis populi, laetoque fauore,
Ingenium quoduis incaluiffe poteft.
Tamique ego fumfiffem tali clangore vigorem,
Quam rudis audita miles ad arma tuba.
Pectora fint nobis niuibus glacieque licebit,

Atque hoc, quem patior, frigidiora loco:

Illa Ducis facies, in curru ftantis eburno,
Excuteret frigus fenfibus omne meis.

His ego defectus, dubiisque auctoribus vfus,

Ad veftri venio iure favoris opem.

Nec mihi nota ducum, nec funt mihi nota locorum

Nomina: materiam vix habuere manus.

Pars quota de tantis rebus, quam Fama referre,

Aut aliquis nobis fcribere poffet, erat?
Quo magis, o lector, debes ignofcere, fi quid

Erratum eft illic, praeteritumue mihi.
Adde, quod adfiduam domini meditata querelam,
Ad laetum carmen vix mea verfa lyra eft.
Vix bona poft tanto quaerenti verba fubibant:
Et gaudere aliquid, res mihi visa noua eft.
Vtque reformidant infuetum lumina Solem,

Sic ad laetitiam mens mea fegnis erat.
Eft quoque cunctarum nouitas cariffima rerum :
Gratiaque officio, quod mota tardat, abeft.
Cetera certation de magno fcripta triumpho

Iam pridem populi fufpicor ore legi.
Illa bibit fitiens, lector mea pocula plenus:

Illa recens pota eft, noftra tepefcit aqua.

Non ego ceffaui, nec fecit inertia ferum:

Vltima me vasti fuftinet ora freti,

Dum venit huc rumor, properataque carmina fiunt,
Factaque eunt ad vos, annus abiffe poteft.

60

Nec minimum refert, intacta rofaria primus,

An fera carpas paene relicta manu.
Quid mirum, lectis exhaufto floribus horto,

Si Duce non facta est digna corona fuo?
Deprecor, haec vatum contra fua carmina ne quis
Dicta putet; pro fe Mufa locuta mea eft.
Sunt mihi vobifcum communia facra, poëtae;
In veftro miferis fi licet effe choro.
Magnaque pars animae mecum vixiftis, amici:

Hac ego non abfens vos quoque parte colo.
Sint igitur veftro mea commendanda fauori

Carmina, non poffum pro quibus ipfe loqui.
Scripta placent a morte fere: quia laedere viuos
Liuor, et iniufto carpere dente folet.

Si genus eft mortis male viuere ; terra moratur :
Et defunt fatis fola fepulcra meis.
Denique opus noftrae culpetur vt vndique curae,

65

70

75

Officium

Officium nemo qui reprehendat erit.

Vt defint vires, tamen eft laudanda voluntas:

Hac ego contentos auguror effe Deos.

80

Haec facit, vt veniat pauper quoque gratus ad aras;

Et placeat caefo non minus agna boue.

Res quoque tanta fuit, quantae fubfiftere fummo

Aeneïdos vati grande fuiffet onus.

Ferre etiam molles elegi tam vafta triumphi

Pondera difparibus non potuere rotis.

Quo pede nunc vtar, dubia eft fententia nobis.
Alter enim de te, Rhene, triumphus adeft.

85

Irrita verorum non funt praefagia vatum.

Danda Ioui laurus, dum prior illa viret.

90

Nec mea verba legis, qui fum fubmotus ad Iftrum,
Non bene pacatis flumina pota Getis:

Ifta Dei vox eft: Deus eft in pectore noftro

Iam pondus dices omen habere meum.
Crede, breuique fides aderit; geminabit honorem
Filius, et iunctis, vt prius, ibit equis.
Prome, quod iniicias humeris victoribus, oftrum.
Ipfa poteft folitum noffe corona caput.

Scuta, fed et galeae gemmis radientur et auro,
Stentque fuper vinctos trunca tropaea viros.

Oppida turritis cingantur eburnea muris;

105

Fictaque res vero more putetur agi.

Squallidus immiffos fracta fub arundine crines

Rhenus, et infectas fanguine portet aquas.

Barbara iam capti pofcunt infignia Reges,

Textaque fortuna diuitiora fua.

Et quae praeterea virtus inuicta tuorum

Saepe parata tibi, faepe paranda facit.

Di quorum monitu fumus euentura locuti,

Verba (precor) celeri noftra probate fide.

V 4

110

EPI

EPISTOLA V. Maximo Cottae.

uam legis, vnde tibi mittatur epiftola, quaeris? Hinc, vbi caeruleis iungitur Ifter aquis.

Vt regio dicta eft, fuccurrere debet et auctor,

Laefus ab ingenio Naso poëta fuo.

Qui tibi, quam mallet praefens deferre falutem,
Mittit ab hirfutis, Maxime Cotta, Getis.

5

Legimus, o iuuenis, patrii non degener oris,

Dicta tibi pleno verba diferta foro.

Quae, quamquam lingua mihi funt properante per horas

Lecta fatis multas, pauca fuiffe queror.

10

Plura fed haec feci relegendo faepe, nec vmquam

Non mihi, quam primo, grata fuere magis.

Cumque nihil toties lecta e dulcedine perdant,

Viribus illa fuis, non nouitate, placent. Felices, quibus haec ipfo cognofcere in a&tu,

IS

Et tam facundo contigit ore frui!

Nam quamquam fapor eft adlata dulcis in vnda,
Gratius ex ipfo fonte bibuntur aquae.

Et magis adducto pomum decerpere ramo,

Quam de caelata fumere lance iuuat.

20

At nifi peccaffem, nifi me mea Mufa fugaffet,

Quod legi, tua vox exhibuiffet opus.

Vtque fui folitus, fediffem forfitan vnus

De centum iudex in tua verba viris.

Maior et impleffet praecordia noftra voluptas,

Cum traherer dictis adnueremque tuis.

25

Quem quoniam fatum, vobis patriaque relictis,

Inter inhumanos maluit effe Getas:

Quod licet, vt videar tecum magis effe, legenda
Saepe, precor, ftudii pignora mitte tui:

30

Exemploque meo, nifi dedignaris id ipfum,

Vtere quod nobis rectius ipfe dares.

Namque ego, qui perii iam pridem, Maxime, vobis,

Ingenio nitor non periiffe meo.

Accipiant noftrae, grata futura, manus.

Dic tamen, o iuuenis ftudiorum plene meorum;

Ecquid ab his ipfis admoneare mei?

Ecquid, vbi aut recitas factum modo carmen amicis,

Aut, quod faepe foles, exigis vt recitent?
Interdum queritur tua mens, oblita quid abfit?
(Nefcio quid certe fentit abeffe fui)
Vtque loqui de me multum praefente folebas,

Nunc quoque Nafonis nomen in ore tuo eft?
Ipfe quidem Getico peream violatus ab arcu,

(Et fit periuri quam prope poena vides) Te nifi momentis video paene omnibus abfens. Gratia Dîs, menti quolibet ire licet.

Hac vbi perueni, nulli cernendus, in vrbem,

Saepe loquor tecum; faepe loquente fruor.

40

45

50

Tum mihi difficile eft, quam fit bene, dicere; quamque

Candida iudiciis illa fr. hora meis.

Tum me (fi qua fides) coelefti fede receptum,

Cum fortunatis fufpicor effe deis.

Rurfus, vt huc redii, coelum fuperosque relinquo.

55

A Styge nec longe Pontica diftat humus.

Vnde ego fi fato nitor prohibente reuerti;
Spem fine profectu, Maxime, tolle mihi.

EPISTOLA VI. Amicorum cuidam,

Nafo fuo, nomen pofuit cui paene, fodali

Mittit ab Euxinis hoc breue carmen aquis.
At, fi cauta parum fcripfiffet dextra, quis effes,
Forfitan officio parta querela foret.

Cur tamen hoc aliis tutum credentibus, vnus,
Adpellent ne te carmina noftra, rogas?

Quanta fit in media clementia Caefaris ira,

Ex me, fi nefcis, certior effe potes.

Huic ego, quam patior, nil poffem demere poenae,