45

50

Quamue malis aliam quaerere coner opem ?
Siue locum fpe&to; locus eft inamabilis ; et quo

Effe nihil coto tristius orbe potest.
Siue homines; vix suạt homines hoc nomine digni :

Quamque lupi, faeuae plus feritatis habent.
Non metuunt leges, sed cedit viribus aequum;

Viếtaque pugnaci iura fub ense iacent. Pellibus et laxis arcent male frigora braccis ;

Oraque funt longis horrida tecta comis. In paucis remanent Graiae vestigia linguae :

Haec quoque iam Getico barbara facta sono Vnus in hoc populo nemo est, qui forte Latine

Quaelibet e medio reddere verba queat.
Ille ego Romanus vates (ignoscite Musae)

Sarmatico cogor plurima more loqui.
En pudet, et fateor ; iam desuetudine longa

Vix subeunt ipfi verba Latina mihi.
Nec dubito, quin fint et in hoc non pauca libello

Barbara. non hominis culpa, sed ista loci.
Ne tamen Ausoniae perdam commercia linguae ;

Et fiat patrio vox mea muta sono ;
Ipse loquor mecum, desuetaque verba retracto;

Et studii repeto figna finiftra mei.
Sic animum tempusque traho : meque ipse reduco

A contemplatu , submoueoque, mali.
Carminibus quaero miserarum obliuia rerum.

Praemia si studio consequor ista , sat est.

$5

60

65

ELEGIA VIII. Non

adeo cecidi, quamuis deiectus, vt infra

Te quoque fim: inferius quo nihil effe poteft.
Quae tibi res animos in me facit , improbe ? curue

Casibus insultas, quos potes ipse pati ?
Nec mala te reddunt mitem placidumue iacenti

Noftra, quibus poffint illacrimare ferae ?
Nec metuis dubio Fortunae ftantis in orbe

Numen, et exosac verba superba Deae ?

IO

IS

Exiget ah dignas vltrix Rhamnusia poenas !

Imposito calcas quid mea fata pede ?
Vidi ego naufragiumque, viros et in aequore mergi:

Et, Numquam, dixi , juftior vnda fuit.
Vilia qui quondam miseris alimenta negarat ,

Nunc mendicato pafcitur ipse cibo.
Pallibus ambiguis Fortuna volubilis errat,

Et manet in nullo certa, tenaxque , loco.
Sed modo laeta fauet, vultus modo sumit acerbos ;

Et tantum conftans in leuitate fua eft.
Nos quoque floruimus, fed flos erat ille caducus;

Flammaque de stipula noftra breuisque fuit.
Neue tamen tota capias fera gaudia mente;

Nou est placandi spes mihi nulla Dei.
Vel quia peccaui citra scelus ; vtque pudore

Non caret, inuidia fic mea culpa caret :
Vel quia nil ingens ad finem Solis ab ortu ,

Illo, cui paret, mitius orbis habet.
Scilicet vt non est per vim fuperabilis vlli,

Molle cor ad timidas fic habet ille preces.
Exemploque Deum, quibus acceffurus et ipfe eft,

[Cum poenae venia plura roganda petam.]
Si numeres anno Soles et nubila toto,

Inuenies nitidum saepius ifle diem.
Ergo, ne noftra nimium laetere ruina ,

Restitui quondam me quoque poffe puta.
Poffe puta fieri , lenito Principe, vultus

Vt videas media tristis in Vrbe meos :
Vtque ego te videam caussa grauiore fugatum.

Haec sunt a primis proxima vota mihi.

25

30

35

ELEGIA IX.

O tua fi fineres in noftris nomina poni

Carminibus; positus quam mihi faepe fores!
Te folum meriti canerem memor; inque libellis

Creuiflet fine te pagina nulla meis.
Quid tibi deberem tota sciretur in Vrbe:

Q3

Exsul

Exsul in amissa fi.tamen Vrbe legor.
Te praesens mitem, te nosset serior aetas :

Scripta vetuftatem fi modo noftra ferent.
Nec tibi ceflaret doctus bene dicere lector:

Hic tibi seruato vate maneret honor.
Caesaris est primum munus, quod dụcimus auras ;

Gratia post magnos est tibi habenda Deos.
Ille dedit vitam ; tu , quam dedit ille, tueris :

Et facis accepto munere poffe frui.
Cumque perhorruerit casus pars maxima noftros;

Pars etiam credi pertimuiffe velit,
Naufragiumque meum tumulo spectarit ab alto,

Nec dederit nanti per freta saeua manum ; Seminecem Stygia reuocasti folus ab vnda.

Hoc quoque quod menores poffumus efle, tuum eft. Di tibi se tribuant cuni Caesare semper amicos :

Non potuit votum plenius esse meum.
Haec meus argutis, si tu paterere , libellis

Poneret in mulma Iluce videnda labor.
Se quoque nunc, quamuis est iussa quiefcere, quin te

Nominet inuitum, vix mea Musa tenet.
Vtque canem pauidae načtum vestigia ceruae

Luctantem frustra copula dura tenet. Vtque fores nondum reserati carceris acer

Nunc pede, nunc ipsa fronte, laceffit equus ; Siç mea, lege data vincta atque inclusa, Thalia

Per titulum vetiti nominis ire cupit.
Ne tamen officio memoris laedaris amici,

Parebo 'iussis (parce timere) tuis.
At non parerem , nisi fi meminiffe putares.

Hoc quod non prohibet vox tua'; gratus ero.
Dumque (quod o breue fit! ) lumen folare videbo:

Seruiet officio fpiritus iste tuo..

E

30

35

E L E GIA X.
Vt fumus in Ponto, ter frigore conftitit Ifter:

Facta est Euxini dura ter vnda maris.

At

1

10

IS

At mihi iam videor patria procul effe tot annis,

Dardana quot Graio Troia fub hofte fuit.
Stare putes; adeo procedunt tempora tarde :

Et peragit lentis paflibus annus iter.
Nec mihi folftitium quidquam de noctibus aufert:

Efficit anguftos nec mihi bruma dies.
Scilicet in nobis rerum natura nouata est ;

Cumque meis curis omnia longa facit.
Num peragunt folitos communia tempora motus

Suntque magis vitae tempora dura meae ?
Quem tenet Euxini mendax cognomine litus,

Et Scythici vere terra sinistra freti.
Innumerae circa gentes fera bella minantur ;

Quae fibi non rapto vivere turpe putant.
Nil extra tutum est. tumulus defenditur aegre

Moenibus exiguis, ingenioque loci.
Cnm minime credas; vt aues, densiflimus hostis

Aduolat, et praedam vix bene visus agit.
Saepe intra muros claufis venientia portis

Per medias legibus noxia tela vias.
Eft igitur rarus, qui rus colere audeat : isque

Hac arat infelix, hac tenet arma manu.
Sub galea paftor iunctis pice cantat anenis;

Proque lupo panidae bella verentur ques.
Vix ope castelli defendimur: et tamen intus

Mixta façit Graiis barbara turba metum.
Quippe fimul nobis habitat discrimine nullo

• Barbarus : et tecti plus quoque parte tenet.
Quos vt non timeas , poflis odifle videndo

Pellibus et longa tempora tecta coma.
Hos quoque, qui geniti Graia creduntur ab vrbe,

Pro patrio cultu Persica bracca tegit.
Exercent illi fociae commercia linguae.

Per gestum res est significanda mihi.
Barbarus hic ego sum; quia non intelligor vlli:

Et rident ftolidi verba Latina Getae.
Meque alam de me tuto mala faepe loquuntur :

39

35

Forsitan

40

Forsitan obiiciunt exsiliumque mihi.
Vtque fit , in me aliquid, fi quid dicentibus illis

Abnuerim, quoties adnuerimque, putant.
Adde, quod iniuftum rigido ius dicitur ense:

Dantur et in medio vulnera saepe foro.
O duram Lachesin , quae tam graue fidus habenti

Fila dedit vitae non breuiora meae !
Quod patriae vultu, veftroque caremus, amici;

Quodque hic in Scythicis finibus esse queror;
Vtraque poena grauis. merui tainen Vrbe carere;

Non merui tali forfitan effe loco.
Quid loquor ah demens? ipsam quoque perdere vitam

Caesaris offenso numine dignus eram.

Quod

10

E LEGIA XI.
od te nefcio quis per iurgia dixerit effe

Exsulis vxorem, litera questa tua est.
Indolui; non tam mea quod fortuna male audit,

Qui iam confueui fortiter effe miser :
Quam quia, cui minime vellem, fim caussa pudoris ;

Teque rear nostris erubuiffe malis.
Perfer, et obdura. multo grauiora tulisti,

Cum me surripuit Principis ira tibi.
Fallitur ifte tamen, quo iudice nominor exsul.

Mollior est culpam poena fecuta meam.
Maxima poena mihi est, ipsum offendifle; priusque

Venislet mallem funeris hora mihi.
Quafla tamen nostra est, non fracta , nec obruta puppis :

Vtque caret portu ; fic tamen exstat aquis.
Nec vitam , nec opes, nec ius mihi ciuis ademit,

Quae merui vitio perdere cuncta meo.
Sed quia peccato facinus non adfuit illi,

Nil nisi me patriis iuffit abeffe focis.
Vtque aliis , numerum quorum comprendere non est ,

Caesareum numen, fic mihi, mite fuit.
Ipse relegati, non exsulis, vtitur in me

Nomine: tuta fuo iudice cauffa mea eft.

IS

20