Hoc querulam Prognen Halcyonenque facit.

Hoc erat, in gelido quare Paeantius antro

Voce fatigaret Lemnia faxa fua.

Strangulat inclufus dolor, atque exaeftuat intus :

Cogitur et vires multiplicare fuas.

Da veniam potius; vel totos tolle libellos;

Hoc, mihi quod prodeft, fi tibi, lector, obest.

Sed neque obeffe poteft: vlli nec fcripta fuerunt

65

Noftra, nifi auctori perniciofa fuo.

At mala funt fateor. quis te mala fumere cogit?
Aut quis deceptum ponere fumta vetat ?

Ipfe nec emendo: fed vt hic deducta legantur ;
Non funt illa fuo barbariora loco.

Nec me Roma fuis debet conferre poëtis.

Inter Sauromatas ingeniofus ero.
Denique nulla mihi captatur gloria, quaeque

Ingenio ftimulos fubdere Fama folet.
Nolumus adfiduis animum tabefcere curis :

eunt.

Quae tamen irrumpunt, quoque vetantur,
Cur fcribam docui: cur mittam, quaeritis, iftos?
Vobifcum cupiam quolibet effe modo.

Ecquid, vt e Ponto noua venit epistola, palles;

Et tibi follicita foluitur illa manu?

Pone metum; valeo. corpusque, quod ante laborum

Impatiens nobis inualidumque fuit,

Sufficit, atque ipfo vexatum induruit vfu.

An magis infirmo non vacat effe mihi?

Mens tamen aegra iacet, nec tempore robora fumfit:
Adfeftusque animi, qui fuit ante, manet.

Quaeque mora fpatioque fuo coïtura putaui

Vulnera; non aliter, quam modo facta, dolent.

Scilicet exiguis prodeft annosa vetuftas,

Grandibus accedunt tempore damna malis.

Paene decem totis aluit Paeantius annis

Peftiferum tumido virus ab angue datum.

15

Telephus aeterna confumtus tabe periffet,

Si non, quae nocuit, dextra tuliffet opem. Et mea, fi facinus nullum commifimus, opto,

Vulnera qui fecit, facta leuare velit. Contentusque mei iam tandem parte laboris,

Exiguum pleno de mare demat aquae.
Detrahat vt multum, multum reftabit acerbi:

Parsque meae poenae totius inftar erit.
Littora quot conchas, quot amoena rofaria flores,

Quotue foporiferum grana papauer habet;

20

Silua feras quot alit, quot pifcibus vnda natatur ;

25

Quot tenerum pennis aëra pulfat auis;

Tot premor aduerfis. quae fi comprendere coner,
Icariae numerum dicere coner aquae.

Vtque viae cafus, vt amara pericula ponti,

Vt taceam ftrictas in mea fata manus;

30

Barbara me tellus, orbisque nouiffima magni

Suftinet; et faeuo cinctus ab hofte locus.

Hinc ego traiicerer (neque enim mea culpa cruenta eft)

Effet, quae debet, fi tibi cura mei.

Ille Deus, bene quo Romana potentia nixa eft,

35

Saepe fuo victor lenis in hofte fuit.

Quid dubitas? quid tuta times? accede, rogaque.

Caefare nil ingens mitius orbis habet.

Me miferum quid agam, fi proxima quaeque relinquunt?

Subtrahis effracto tu quoque colla iugo?

Quo ferar; vnde petam lapfis folatia rebus?

40

Anchora iam noftram non tenet vlla ratem.

Viderit: ipfe facram, quamuis inuifus, ad aram

Confugiam: nullas fubmouet ara manus.

Adloquor en abfens praefentia numina fupplex:
Si fas eft homini cum Ioue poffe loqui.
Arbiter imperii, quo certum eft fofpite cunctos

Aufoniae curam gentis habere Deos:

O decus, o patriae per te florentis imago;

O vir non ipfo, quem regis, orbe minor;

Sic habites terras, fic te defideret aether!

45

50

Sic ad pacta tibi fidera tardus eas!

Parce, precor: minimamque tuo de fulmine partem
Deme. fatis poenae, quod fuperabit, erit.
Ira quidem moderata tua eft; vitamque dedifti :
Nec mihi ius ciuis, nec mihi nomen abeft.

Nec mea conceffa eft aliis Fortuna: nec exful

Edicti verbis nominor ipfe tui.

Omniaque haec timui, quia me meruiffe videbam:

Sed tua peccato lenior ira meo eft. Arua relegatum iuffifti vifere Ponti,

Et Scythicum profuga findere puppe fretum.. Iuffus ad Euxini deformia litora veni

Aequoris. haec gelido terra fub axe iacet.

60

Nec me tam cruciat numquam fine frigore coelum,
Glebaque canenti femper obufta gelu;

65

Nefciaque eft vocis quod barbara lingua Latinae ;
Graiaque quod Gético victa loquela fono;
Quam quod finitimo cinctus premor vndique Marte;
Vixque breuis tutum murus ab hofte facit.
Pax tamen interdum, pacis fiducia numquam eft.
Sic nunc hic patitur, nunc timet arma
Hinc ego dum muter, vel me Zanclaea Charybdis

locus.

Deuoret, atque fuis ad Styga mittat aquis, Vel rapidae flammis vrar patienter in Aetnae :

Vel freta Leucadii mittar in alta Dei.

Quod petitur, poena eft: neque enim mifer effe recufo,

70

75

ELEGIA ÍII.

Illa dies haec eft, qua te celebrare poëtae,
(Si modo non fallunt tempora) Bacche, folent :
Feftaque odoratis innectunt tempora fertis,

Et dicunt laudes ad tua vina tuas.

Inter quos memini, dnm me mea fata finebant,
Non inuifa tibi pars ego faepe fui.

Quem nunc fuppofitum ftellis Cynofuridos Vrfae

Juncta tenet crudis Sarmatis ora Getis.

Quique prius mollem, vacuamque laboribus egi
In ftudiis vitam, Piëridumque choro;
Nunc procul a patria Geticis circumfonor armis,

Multa prius pelago, multaque paffus humo.
Siue mihi cafus, fiue hoc dedit ira Deorum;

Nubila nafcenti feu mihi Parca fuit: Tu tamen e facris hederae cultoribus vnum

Numine debueras fuftinuiffe tuo.

An, dominae fati quidquid cecinere Sorores,

Omne fub arbitrio definit effe Dei?

Ipfe quoque aethereas meritis inuectus es arces,
Qua non exiguo facta labore via eft.

Nec patria eft habitata tibi: fed ad vfque niuofum
Strymona venifti, Marticolamque Geten:
Perfidaque, et lato spatiantem flumine Gangen,
Et quascumque bibit decolor Indus aquas.
Scilicet hanc legem nentes fatalia Parcae
Stamina bis genito bis cecinere tibi.

Me quoque, fi fas eft exemplis ire Deorum,
Ferrea fors vitae difficilisque premit.
Illo nec leuius cecidi; quem magna locutum

Reppulit a Thebis Iuppiter igne fuo.

Admonitu matris condoluiffe potes.

Vt tamen audiftis percuffum fulmine vatem,

Et potes, adfpiciens circum tua facra poëtas,

Nefcio quis noftri, dicere, cultor abeft.

Fer, bone Liber, opem: fic altam degrauet vlmum

35

Huc ades, et cafus releues, pulcherrime, noftros,

Vnum de numero me memor effe tuo.

Sunt Dis inter fe commercia. fc&tere tenta

45

Caefareum

Caefareum numen numine, Bacche, tuo.

Vos quoque, confortes ftudii, pia turba, poëtae,
Haec eadem fumto quisque rogate mero.
Atque aliquis veftrum, Nafonis nomine dicto,

Deponat lacrimis pocula mixta fuis:
Admonitusque mei, cum circumfpexerit omnes:
Dicat, Vbi eft noftri pars modo Nafo chori?
Idque ita; fi veftrum merui candore fauorem:

Nullaque iudicio litera laefa meo eft.

Si, veterum digne veneror cum fcripta virorum,
Proxima non illis effe minora reor.

Sic igitur dextro faciatis Apolline carmen:

Quod licet, inter vos nomen habete meum.

Litore ab Euxino Nafonis epistola veni,

Laffaque facta mari, laffaque facta via.

Qui mihi flens dixit, Tu, cui licet, adfpice Romam.
Heu quanto melior fors tua forte mea!

Flens quoque me fcripfit: nec qua fignabar, ad os eft
Ante, fed ad madidas gemma relata genas.

Triftitiae cauffam fi quis cognofcere quaerit;

Oftendi folem poftulat ille fibi.

Nec frondem in filuis, nec aperto mollia prato
Gramina, nec pleno flumine cernit aquas.

Quid Priamus doleat, mirabitur, Hectore rapto;
Quidue Philoctetes ictus ab angue gemat.
Dî facerent vtinam, talis ftatus effet in illo,

Vt non triftitiae cauffa dolenda foret.
Fert tamen, vt debet, cafus patienter amaros:
More nec indomiti frena recufat equi.

50

55

10

15

Nec fore perpetuam fperat fibi numinis iram
Confcius in culpa non fcelus effe fua.

Saepe refert, fit quanta Dei clementia, cuius
Se quoque in exemplis adnumerare folet.

20

Nam quod opes teneat patrias, quod nomina cinis;

Denique quod viuat, munus habere Dei.

Te