Quem nimio plus est indoluifle lemel.
Altera pars superest: qua turpi crimine tactus

Arguor obfcoeni doctor adulterii.
Fas ergo est aliqua coelestia pectora falli ,

Et sunt notitia multa minora tua ?
Vtque Deos, coelumque fimul sublime tuentis

Non vacat exiguis rebus adeffe Toui ;
A te pe

entem fic dum circumspicis orbem, Effugiunt curas inferiora tuas. Scilicet imperii Princeps statione reli&ta

Imparibus legeres carmina facta modis ? Non ea te moles Romani nominis vrget,

Inque tuis humeris tam leue fertur onus ;
Lulibus vt poffis aduertere numen ineptis,

Excutiasque oculis otia nostra tuis.
Nunc tibi Pannonia eft, nunc Illyris ora domanda :

Rhaetica nunc praebent Thraciaque arma metum:
Nunc petit Armenius pacem: nunc porrigit arcus

Parthus eques, timida captaque figna manu.
Nunc te prole tua iuuenem Gerrmania: sentit,

Bellaque pro magno Caesare Caesar obit.
Denique vt in tanto, quantum non exstitit vnquam ,

Corpore , pars nulla eft quae labet imperii ;
Vrbs quoque te et legum lassat tutela tuarum

Et morum , fimiles quos cupis effe tuis.
Nec tibi contingunt, quae gentibus otia praestas ;

Bellaque cum multis irrequieta geris.
Mirer in hoc igitur tantarum pondere rerum

Numquam te noftros euoluifle iocos ? At fi (quod mallem) vacuus fortaffe fuisses,

Nullum legiffes crimnen in arte mea. Tula quidem fateor frontis non effe feuerae

Scripta, nec a tanto Principe digna legi: Non tamen idcirco legum contraria iuflis

Sunt ea: Romanas erudiuntque nurus. Neue quibus scribam poslis dubitare ; libellus Quattuor hos versus e tribus vnus habet :

M 2

230

2

235

240

245

Ette

250

2:55

260

Este procul, vittae tenues, insigne pudoris ,

Quaeque tegis medios instita longa pedes,
Nil, nisi legitimum, conceffaque furta, canemus s

Inque meo nullum carmine crimen erit.
Esquid ab hac omnes rigide submouimus Arte,

Quas ftola contingi vittaque sumta vetat ? At matrona poteft alienis artibus vti ;

Quoque trahat, quamuis non doceatur, habet Nil igitur matrona legat : quia carmine ab omni

Ad delinquendum doctior esse potest. Quodcunque attigerit, fi qua eft ftudiofa finiftri,

Ad vitium mores instruet inde fuos. Sumserit Annales ; (nihil eft hirsutius illis)

Facta fit vnde parens Ilia, nempe leget. Sumserit, Aeneadum genitrix vbi prima; requiret,

Aeneadum genitrix vnde fit alma Venus. Persequar inferius, (modo fi licet ordine ferri) Poi nocere animis carm

omne genus. (Non tamen idcirco crimen liber omnis habebit.

Nil prodeft, quod non laedere poffit idem.] Igne quid vtilius ? fi quis tamen vrere tecta

Comparat, audaces instruit igne manus. Eripit interdum, modo dat medicina salutem :

Quaeque iuuans monstrat, quaeque sit herba noeens. Et latro, et cautus praecingitur ense viator :

Ille sed infidias, hic fibi portat opem. Discitur, innocuas vt agat, facundia, caussas :

Protegit haec fontes immeritosque premit.
Sic igitur carmen, recta fi mente legatur,

Conftabit nulli poffe nocere, meum.
At quiddam vitii quicumque hinc concipit, errat:

Et nimium scriptis abrogat ille meis.
Vt tamen hoc fatear: ludi quoque semina praebent

Nequitiae : tolli tota theatra iube.
Peccandi cauffam quae multis faepe dederunt,

Martia cum durum fternit arena folum. Tollatur Circus, non tuta licentia Circi :

275

280

285

290

295

300

Hic fedet ignoto iuncta puella viro.
Cum quaedam fpatientur in hac, vt amator eadem

Conueniat, quare porticus vlla paret ?
Quis locus est templis augustior ? haec quoque vitet ,

In culpam fi qua eft ingeniosa suam.
Cum fteterit (ouis aede : Iouis fuccurret in aede,

Quam multas matres fecerit ille Deus.
Proxima adoranti Iunonia templa subibit,

Pellicibus multis hanc doluifle Deam. Pallade conspecta, natum de crimine virgo

Sustulerit quare , quaeret, Erichthoniumi. Venerit in magni templum, tua munera, Martis;

Stat Venus Vltori iuncta viro ante fores.
Isidis aede fedens , cur hanc Saturnia , quaeret,

Egerit lönio Bosporioque mari.
In Venere Anchises, in Luna Latmius heros,

In Cerere läfion, qui referatur, erit.
Omnia peruersas possunt corrumpere inentes.

Stant tamen illa fuis omnia tuta locis. At procul ab scripta solis meretricibus Arte

Submouet ingenuas pagina prima nurus." Quaecumque irrumpit, quo non finit ire facerdos :

Protinus hoc vetiti criminis acta rea est. Nec tamen est facinus moltes euoluere versus :

Multa licet caftae non facienda legant. Saepe fupercilii nudas matroua feueri ,

Et Veneris ftantes ad genus omne, vider. Corpora Vestales oculi meretricia cernunt:

Nec domino poenae res ea caussa fuit.
At cur in nostra nimia est lafciuia Musa ?

Curue meus cuiquam suadet amare liber?
Nil nifi peccatum, manifestaque culpa, fatendum eft :

Poenitet ingenii iudiciique mei.
Cur non Argolicis potius quae concidit armis

Vexata est iterim carmine, Troia, meo ?
Cur tacui Thebas, et mutua vulnera fratrum ?

Et septêm portas, fub duce quamque suo ?

305

310

315

320 Nec

M 3

325

330

335

Nec mihi materiam bellatrix Roma negabat:

Et pius est, patriae fa&a referre, labor. Denique , cum meritis impleueris omnia, Caesar,

Pars mihi de multis vna canenda fuit. Vtque trahunt oculos radiantia lumina Solis;

Traxiffent animum fic tua facta meum. Arguor immerito. tenuis mihi campus aratur :

Illud erat magnae fertilitatis opus. Non ideo debet pelago se credere , si qua

Aulet in exiguo ludere cymba lacu. Forsitan et dubitem, numeris leuioribus aptus

Sim satis; in paruos sufficiamque modos. At fi me iubeas domitos Iouis igne Gigantas

Dicere ; conantem debilitabit onus.
Diuitis ingenii est, immania Caesaris acta

Condere ; materia ne superetur opus.
Et tamen ausus eram : fed detrectare videbar,

Quodque nefas, damno viribus esse tuis.
Ad leue rurfus opus,

iuuenilia carmina, veni;
Et falso moui pectus amore meum.
Non equidem vellem: fed me mea fata trahebant,

Inque meas poenas ingeniosus eram.
Hei mihi , quod didici ! quod me docuere parentes,

Literaque est oculos vlla morata meos !
Haec tibi me inuisum lafciuia fecit, ob Artes,

Quas ratus es vetitos follicitafle toros.
Sed neque me nuptąe didicerunt furta magistro :

Quodque parum nouit, nemo docere potest.
Sic ego delicias, et mollia carmina feci ,

Strinxerit vt nomen fabula nulla meum.
Nec quisquam est adeo media de plebe maritus ,

Vt dubius vitio fit pater ille meo.
Crede mihi ; mores distant a carmine nostri.

Vita verecunda est, Mufa jocosa, mihi.
Magnaque pars operum mendax et fiếta meorum

Plus sibi permisit compositore suo.
Neo liber indicium est animi, fed honesta voluptas ,

340

345

350

355

Plurima

.300

365

370

375

Plurima mulcendis auribus apta ferens. Accius eflet atrox ; conuiua Terentius effet ;

Ellent pugnaces, qui fera bella canunt.
Denique compofui teneros non folus amores :

Composito poenas solus amore dedi.
Quid, nisi cum multo Venerem confundere vino,

Praecepit Lyrici Teïa mufa fenis ?
Lesbia quid docuit Sappho , nisi amare, puellas ?

Tuta tamen Sappho , tutus et ille fuit.
Nec tibi, Battiade, nocuit, quod faepe legenti

Delicias versu faffus es ipse tuas.
Fabula iucundi nulla eft fine amore Menandri:

Et folet hic pueris virginibusque legi.
Ilias ipsa quid est, nisi turpis adultera, de qua

Inter amatorem pugna virumque fuit ?
Quid prius est illi flamma Chryseïdos ? vtque

Fecerit iratos rapta puella duces?
Aut quid Odyssea est, nisi femina, propter amorem,

Dum vir abest, multis vna petita procis ?
Quis, nifi Maeonides, Venerem Martemque ligatos

Narrat, in obfcoeno corpora prensa toro ?
Vnde, nisi indicio magni sciremus Homeri ,

Hofpitis igne duas incaluifle Deas ?
Omne genus fcripti grauitate Tragoedia vincit ,

Haec quoque materiam semper amoris habet.
Nam quid in Hippolyto, nisi caecae flamma nouercae ,

Nobilis est Canace fratris amore fui.
Quid ? non Tantalides, agitante Cupidine currus,

Pisaeam Phrygiis vexit eburnus equis ?
Tingueret vt ferrum natorum fanguine mater,

Concitus a laeso fecit amore dolor.
Fecit amor fubitas volucres cum pellice regem,

Quaeque suum luget nunc quoque marer Ityn.
Si non Aëropen frater fceleratus amaflet ;

Auerfos Solis non legeremus equos.
Impia nec tragicos tetigiffet Scylla cothurnos,
Ni patrium crinem desecuiffet amor.

Μ 4

380

-385

390

Qui