To Expense of new prison,
... Ditto of public places of worship, erected by the several congregations,
... Ditto of Lunatic Asylum,
... Ditto of 261 miles, 4 furlongs, and 93 yards, of turnpike roads in the county, ... Ditto of Stonehaven turnpike road, executed at the expense of the treasury of Aberdeen, ... Ditto of Aberdeenshire canal,
... Ditto of bridges over the rivers Dee and Don, one half of the expense of which being contributed by government, the other half by the landed proprietors in the vicinity, being about
To these may be added the stock sunk in carrying on the Greenland fishery, in which there are 14 ships employed,
Besides improvements of the harbours of Peterhead and Fraserburgh.
This sum is greatly more than the value of the fee simple of the whole landed property of the town and county, at the time of the union of the two kingdoms, in the year 1707.
The collectors of the cess and public taxes for the county of Aberdeen are Hary Lumsden, and Henry Lumsden, Esqrs. The following table, with which they have kindly favoured us, will shew the sums paid by the county for the several years under-noted.
In former parts of this work, (pages 91 and 137), we had occasion to notice, that on the return of king James VI. to visit his native kingdom, in the year 1617, after his accession to the throne of England, a poem was composed by David Wedderburn, rector of the grammar school, at the desire of the magistrates, for which there was voted to him, by the town council, a remuneration of fifty merks. When this circumstance was noticed, we had not been able, in the course of our researches, to discover that work; but since, we have fortunately found, in the "Delitiæ poetarum Scotorum," printed at Amsterdam, in the year 1637, Mr. Wedderburn's poem on the king's visit to Scotland, and another on his return to England. As that publication is now become very scarce, and as these poems may be regarded as curious by many readers, we shall here present them as a specimen of the author's poetical talents, and attainments in literature; and as a testimony of the loyalty and attachment of the community of Aberdeen to their sovereign at the time.
Syneuphranterion in reditu Regis in Scotiam, 1617.
Phoebe vale, vosque una olim mea cura sorores Ite novem: vanis vestra haud ego numina votis Sollicitare paro: nec jam deserta per alta Parnassi me raptat opis spes indiga vestræ: Quippe alium facili divertitur orbita clivo Ad Phœbum, cujus facies mihi reddita, anhelo Acreis nescio quos stimulos sub pectore versat. Ægide conspecta, ferali ac Gorgonis ore Diriguere homines in saxa, at saxea corda Molliat hæc facies, atque enthea sensa ministret. O dilecta Deo facies ? cui Iupiter ipse Cesserit, ætherea vultus ut luce coruscos Indueret, Semeleque istos rediviva reposcat.
Ergo te hic sistis reducem Rex magne? tueri Ora datum? & notas audire & reddere voces ? Optatam o lucem toties! qua nulla reluxit Candidior, ne tum domita Babylone superba Magnus Alexander magni cum flexit habenas Orbis, & extremos suo sceptra extendit ad Indos. Namque licet compos tanti moderaminis, illum Attamen haud iterum post tot repetita trophæa Di voluere unquam patrios invisere fines. Numen et ecce tibi concessit, ut ante senectæ Stamina quam seræ tibi Clotho emensa, revisas Majorum, ætatisque tuæ incunabula prima.
Ergo veni, amplexare tuos, ulnisque tuorum Amplexare aveas magnorum o maxime regum. Nec vero allicimus tam opibus Gangetica tellus Quas fundit; donisve, Ophyre quæ flava caminis Excoquit Eois, vel quæ Tagus aurifer amnis In mare purpureum rapidis devolvit arenis:
Quã fidæ haud corruptū unquam libamus amorem Mentis; & hoc patrem patriæ te amplectimur uno. Quin sua tela licet jam jam mors sæva minetur, Haud nocitura tamen te viso: conjugis umbram Laodamia sui sic pressit, lætaque vitam Exhalasse viri memoratur imagine capta.
Quid vero amplexus petimus tanti hospitis? eheu
Vota retractamus: patriæ nam fumus Vlyssi Gratior illecebris etsi Lotique Deæque, Solis inaccessos habitat quæ filia lucos: Attamen amplexus, haud nostræ hæc munera sorti Conveniunt, gemino queis vix par orbis ab axe. Alcidæ nec enim debetur gloria tanta,
Fixerit æripedem cervam licet, atque tot omnes Sparserit in terras gravium monumenta laborum ; Quanta tibi, rex magne, tibi, cui monstra tre- menda
Edomuisse datum, quæ Roma effudit, & ipsa Viscera telluris nostræ: graviore periclo Deucalionais quam quo crevere sub undis Monstra ea Phœbæis quondam confixa sagittis. Ac veluti Herculeus peregrinas alite fama Tot liquit memoranda labos documenta per aras: Haud secus hinc totum virtus tua fusa per orbem. Sint Batavi, Batavisque hostis, sit Iberia testis, Sitque omnis Rheni tractus, quaque alta fluenta Vistula tot riguos spatiose effundit in agros. Et magna Hadriaci Veneti vos gloria ponti, Nos (quod in hunc toties oculos atque ora referre Publica res moneat) vos inquam appello, fidemque
Vestram illam, quam non populos modo flexerit, Ingenii fælicis acumine, quod tibi in uno atqua
Et reges regat hic, & quam unus mole sua stet. Non ita Tantalides juratos Aulide Grajum
Tot reges regumque atavos, regumque nepotes Enituit supra solio subnixus eburno:
Te ornando sese major Tritonia Pallas Annuit, & sacrant divini oracula verbi. Noctes atque dies quæ dum perpendis, & acri Iudicio rimaris, abis ad tempora prisca, Teque tuere horum exemplo, sive impius auras
Aut domus omnipotens cæli cum panditur, almus Arrius ad superas remeet, Phlegetonte relicto; Inter permistos Divis heroas ab alto
Iupiter, & totum nutu cum concutit orbem: Qualis consilio regum procerumque coacto. Progenie hinc, bis sæcla decem numerataque fastis Quam tot ævorum effert series longissima regum : Hinc veri atque æqui solerti indagine, Phoebus Quos videt, hic reges unus supereminet omnes. Scilicet is, digno virtus quæ principe digna, Quid jus fasque ferant, suus & qui regibus altis Constet honos, magna proclamat voce per omnes Terræ oras, sopitque ignes, quos monstra pararunt Igneo ab Ignati quibus ordine fluxit origo. Monstra, quibus non Armeniæ deserta peragrat Sanguinis innocuti tigris sitientior ulla. Blanda quidem specie, sed si penetralia mentis Pervia, serpentum pateant spiramina mille, Mille nocendi artes, quibus haud requiesve mo- dusve.
Illa Deus, superæ contemptum lucis ut ætas Nostra luat, Stygiis emergere pignora noctis Sedibus est passus: dedit hæc canis ora trifaucis; Argi oculos, cervique aures, unguesque Celenus, Eumenidumque alas, ac qui tegit omnia vultum Ambiguum Protei, nunc hunc, nunc protinus il- lum,
Seu nova procudant alii sua dogmata, sectas Vt foveant: quæ (proh) tot succrevere, quot us-
Pene urbes sacra lotæ baptismatis unda Hinc ferra bella movent, & dum concurrere ferro Sic properant, ferrum cognata in viscera condunt. Haud secus exanguis Cadmæi dentibus orti, Quosve ita prognatos mirata est Colchica tellus, Fraternis in se versi cecidere sub armis. Interea, quorum est tantos componere motus, Reges non id agunt, posito ut certamine, Christi Mystica membra optent corpus coalescere in unū. Ast aliæ hos agitant curæ, quin flamma perenne Duret ut ista, adhibent studiumq; operamq; pe-
Tu vero antiquæ ad fidei primæva reducis Dogmata, & unire hæc conaris ovilia sparsa, Dum non pastores sequeris, quos devius error Noxia diducit per pascua, nuda sed usque Christi sanctorumque premis vestigia patrum. O si consocies! non cluso limine Iani Augustus, tanto non Constantinus honore Magnus se jactet, quantum virtutibus addet Hoc meritum, meritisque tuis hæc maxima virtus. Nec Constantino tot pectoris indita quondam
At quamcunque novent faciem, quamcunq; fi- Munera, quot tibi sunt præsto, si expendere sæcla
Pectoris induerint, manet, æternumque manebit Consilium hoc, reges scelerato exscindere ferro.
At vero Calais Zethesque ut, sydere fausto Pulchro satos Borea quos edidit Orithya, Obscœnas dirasque procul, Phineia mensa Vt fœda sine labe foret, pepulere volucres; Haud aliter, rex magne, Aquilo, Septemque triones
Ter gemino cujus jactant se subdere colla Imperio, Harpyjas, Roma indignante, rapaces Has procul exegisti, atque hæc tibi monstra subacta
Hæc perversa sinant; quæ bella, heu horrida bella Irrequieto agitant animo: pacisque recidunt Semina prima, unam mentem, & cor cælitus unū. Sed pacis studiosus amor, sed dextera semper Innocua, ac mentis seu vis illa insita, rerum Seu longo collecta usu prudentia certant Te decorare adeo, ut dubium, diademate rex sis Major an ingenio: quo non speciosior ardet Chrysolithus, quamvis nativo interlitus auro. Namque illud tanta illustrat clementia, ut ipsos Imo hostes super irradiet, licet obvia ab ortu Et gravia & vicibus repetita pericula multis.
Tuq; adeo rex magne agedum, sic perge, nec
Impediant sanctos malesana ac hostica passim Consilia, aut quæ dira fovent molimina vota. Si Deus haud contra, quis contra insurgere tentet? Ille tuos hostes, ceu cera liquescit ab igne, Coctilis in scrupos ut testa resolvitur, omnes Conteret, atque suæ nectent sibi retia pœnæ.
Extera si regna hæc concordia fœdera pacis Respuerint peritura sui, ut Narcissus, amore: Perge tamen, rex perge tuos unire, nec ullæ Relliquiæ invidiæ subsint veterumve malorum: Inque unum cœtum & leges coeamus in unas. Hinc, veluti quæ multa virum jam sæcula vicit. Visceribus terræ penitus defigitur arbos, Brachiaque extendit, quæ non superare vel Austri Præcipites valeant, vel fulminis alitis iræ. Nempe cohors Christi solido fundamine sedes Hic positura suas, sic te tria regna sub uno Fœdera amicitiæ tandem hæc initura perennis. En, tota hæc mundi compages, nonne parentis Vnio naturæ est, gremio dum pontus opaco Se terræ insinuat, dumque oscula mutua captat? Hinc unum in celeri decurrunt flumina lapsu Oceanum, Oceanus refluas post egerit undas, Cursusque his variant vicibus, variantque recursus, Hæc elementa fovens aer se expandit ad omnes Terrasque, tractusque maris, genitalis & inde Humor, & inde hominü ac pecudū, viteq; vo- lantum.
At cæli hos campos liquidos en axis uterque Excipit amplexu. Tanta est concordia rerum. Complexus divelle istos, luxataque fiant Membra, hæ congeneres partes, en protinus omnis In chaos antiquum reditura hæc machina mundi. Sic rerum natura parens his nexibus omnes Mollit, & in nostri penitus conspirat amorem. Tum sedes una est, uno circumsona ponto, Vni hostes, uno sociique ligamine pacis Evincti, atque una hæc Arctoi climatis aura, Vna & lingua, atque una fides, Deus unus, & unus Rex, decus atque tui merito pars maxima regni.
Quæ vero comitum, quæ tanta hæc turba tuoru? Saxonidum præfecti arvis, ipsique vetusta Saxonidum de gente, tuis, en Scotia, regnis Succedunt, stabilisque tibi quin pacis olivam Prætendunt insigne manu, quæ spicula vibrans
Olim acie instructa, nostroque imbuta cruore Fortunam hic belli toties experta vicesque est. Tum vero alterius certatum est cladibus, eheu! Devotasque animas morti per tela, per hostes Dum ruere approperant, nõ flentis ab ubere matris Pignora flexerunt, non charæ conjugis ulli Amplexus, non arva suis viduata colonis. Heu desolatas urbes! heu conjuge cassas Tot viduas, charis puerosque parentibus orbos ? Alme Pater talem hinc nostris avertito pestem Finibus: & pacem divino robore firmans Hunc lætum Scotisque diem, Tamesique profectis Esse velis, nostrosque hujus meminisse nepotes. Ad sit lætitiæ Bacchus dator, & bona cornu Copia. Magnanimos namq; haud furibunda fla- gello
Sanguineo Bellona duces jam poscit ad arma, Tessera non cædit signum, non flumina inundant Sanguine: sed positis armis in sæcla recurrunt Aurea, & æternis firmissima fundamentis.
Sic eat, atque hilares libeat transmittere ludo Hinc noctes, atque inde dies: juvat, en juvat, alta Pervolitare juga, aut vasto quæ sævus in antro Abdit aper catulos. Sic poscit odora canum vis, Et lato, rex magne, tua hæc venabula ferro, Quæque feras reddit faciles hæc mitior auræ Temperies, atq; avidis jã subdita flamma medullis. Nam Venus, ut blandũ inspiret per pectora amore, Nunc Paphon, Idaliumque suum, nunc alta Cythera
Linquens, nota subit placide spelæa ferarum : Quas actas cæcis stimulis tibi, maxime regum, Cogit ovans, raucos renovant dum cornua flatus: Montium & assensu vox ingeminata remugit. Saltibus ecce etiam Fauni, Dryadesque relictis, Virgineisque choris accedit Delia cincta, Delia quæ morens, te nempe absente, tot annos Spreverat arma suis nimium desueta triumphis.
At comitum e latebris aliæ pavitantia turbant Agmina cervorum jacula, convallibus imis Præcipitant aliæ, celeri juga summa volatu Contendunt superare aliæ: simul emicat ardens Venator, cursuque leves prævertitur Euros: Nec prius absistit quam sixus arundine cervus, Quisquis is, in vacuis moribundus concidat arvis. His ubi finis erat, tandem Rex optime, lustras Tellurem patriam, quoquo vestigia flectis,
Quoquo oculos, pars nulla tuis non inclyta fastis Ostentat monumenta. Aquila hic, Romanaque signa
Cessere hic Dano de ingenti erecta trophæa: Vltima & in cineres collapsa hic gloria Pictis: Brittonum at inde plaga est tristi commissa duello. Vtraque quæ cædes mente aversata priores Ingenua pacem unanimi jam pectore spirat. Hanc reges statuisse urbem dicuntur: at ista Nobilitant regum cineres, manesque sepulchra. Hic rursus cunæque, Laresque, & chara Penates Numina, quæ primæ quondam tibi conscia lucis: Hic Postquam firmata virum te fecerit ætas Exeruit tua se virtus, vérique laboris Fortuna, usque adeo totum celebrata per orbem. Sic oculos rex pasce, urget breve labilis ævi Curriculum, serosque seni quæ lubricat annos Canities: nisi fors primos Iolaus ad annos Vt rediit dubia tectis lanugine malis, Hoc cæli tractu, puro hoc natalis & haustu Aeris, addat idem Iunonia muneris Hebe, Et plenis renovata fluant tibi stamina fusis. Sicque utinam eveniat memor ista volubilis ætas! Qua tame; hæc tanquam nunquã hinc cernenda per ævũ,
Du licet, hauri oculis avidis. Vt pompa deoru Invitat! Neptunus equos, classesque, viriles Mars animos, segetesque Ceres, Nymphæq; sa- lubres
Dant fontes, altis & flumina montibus orta, Sive Caledoniis decurrant finibus, aucta Grampius hæc cano seu vertice fundat, ut oras Lambat Abredoniæ, quippe addictissima regi Ista suo, & reliquas supra officiosa sorores, Illæ usque officiis celebres licet omnibus omnes. Vin' flores? rident horti hinc, hinc prata, corollas Dum calathis sua dona legunt nectuntque Napææ. Quin ipsa invitat cæli indulgentia, amice Cunctaque conspirant elementa, tepentibus auris Laxant arva sinus, atque omnis ubique resedit Flatus, ut æquoreis placide se attemperet undis. Tum natalitiam veluti si læta novarent Fata tibi lucem (livor depaverit atris Se licet in tenebris) totas delubra per urbes
Quæ tua, quasve ingens urbes impleveris hospes. Quin adeo tenuis si quondam rura Molorchi Alcidæ, magno quamvis Iovis incremento; Sique ipsi placuere Iovi tua tecta Philæmon; Scotia nonne tibi placeat tua, maxime regum? Dives agris, opibusque potens, quas exigit usus Vitæ etiam illustris : magis ast opulenta, superne Quæ tibi concessa est, vita: tu gloria nostra, Tu gazæ, nostrumque tuo fulgore coronas Fulgorem, laudesque quibus Mavortia gaudent Pectora, ut indigenis. Nam nos, & nostra tot illa Oppida, munitæ haud turres, haud ardua cingunt Mœnia, sed dextræ Spartanæ, vincula fœde, Teste vel invidia, nunquam servilia passæ. Quid? victi an vinci potuere? an cedere pulsi Scotigenæ ? quorum vires atque inclyta gesta Aggeribus fossisque ipsa est cohibere coacta Roma ea, quæ Parthis injecit fræna superbis. Libera colla jugo, tibi sic dat subdita regi, Vt rosea seu luce dies retegatur, opacis Seu tenebris nitidam nox lucem involverit atra; Istis nulla domus non compleat æthera votis :
En nos, summe Parens, vitæque necisq; po
Quem penes est unum, meritas tibi solvimus uni Ore animoque uno grates: quod vescimur aura Vitali, quod amica tegit concordia pennis Hæc niveis tua regna, procul discordibus armis. Quod pia sacrati sequimur compendia verbi, Muneris usque tui totum est. Tu fautor, & autor. Quippe illum incolumen præstas, quo sospite sos- Publica res, labente labat, tractura ruinam [pes Cum sonitu ingentem. Quæ ne pater optime vin- Hæc retro in pejus vergentia sæcla tuorum, [cant Da pater, o votis. Atque ut virtutis imago, Et regum exemplar vivum rex omine dextro Hactenus hoc molitus iter, sic salvus & usque Auspiciis lætis faustum hinc iter omne revolvat, Et longum, at dulcis patriæ memor, exigat ævum.
« AnteriorContinua » |