Imatges de pàgina
PDF
EPUB

P. OVIDII NASONIS

METAMORPHOSEON

LIBER II.

Regia Solis erat fublimibus alta columnis,
Clara micante auro, flammasque imitante pyropo:
Cuius ebur nitidum faftigia summa tenebat:

Argenti bifores radiabant lumine valuae.

Materiem fuperabat opus: nam Mulciber illic

Aequora caelarat, medias cingentia terras,

Terrarumque orbem, coelumque, quod imminet orbi.
Caeruleos habet vnda Deos; Tritona canorum,
Proteaque ambiguum, balaenarumque prementem
Aegaeona fuis immania terga lacertis,

Doridaque, et natas: quarum pars nare videntur,
Pars in mole fedens virides ficcare capillos;
Pisce vehi quaedam. facies non omnibus vna,
Nec diuerfa tamen: qualem decet effe fororum.
Terra viros, vrbesque gerit, filuasque, ferasque,
Fluminaque, et Nymphas, et cetera numina ruris,
Haec fuper impofita eft coeli fulgentis imago:
Signaque fex foribus dextris, totidemque finiftris.
Quo fimul adcliuo Clymeneïa limite proles
Venit, et intrauit dubitati tecta parentis ;
Protinus ad patrios fua fert veftigia vultus:
Confiftitque procul. neque enim propiora ferebat
Lumina. purpurea velatus vefte fedebat
In folio Phoebus, claris lucente zmaragdis.
A dextra, laeuaque Dies, et Menfis, et Annus,
Saeculaque, et pofitae fpatiis aequalibus Horae :

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

Verque nouum ftabat, cinctum florente corona :

Stabat nuda Aeftas, et fpicea ferta gerebat.

Stabat et Autumnus, calcatis fordidus vuis.

Et glacialis Hiems, canos hirfuta capillos.
Inde loco medius, rerum nouitate pauentem

30

Sol oculis iuuenem, quibus adfpicit omnia, vidit.

Quaeque viae tibi cauffa? quid hac, ait, arce petisti,
Progenies, Phaethon, haud inficianda parenti?

Ille refert, O lux immenfi publica mundi,
Phoebe pater, fi das huius mihi nominis vfum,
Nec falfa Clymene culpam fub imagine celat;
Pignora da, genitor; per quae tua vera propago
Credar, et hunc animis errorem detrahe noftris.
Dixerat. at genitor circum caput omne micantes

35

40

Depofuit radios; propiusque accedere iuffit:
Amplexuque dato, Nec tu meus effe negari

Dignus es ; et Clymene veros, ait, edidit ortus.

Quoque minus dubites, quoduis pete munus: vt illud,

Me tribuente, feras. promiffis teftis adefto

45

Dis iuranda palus, oculis incognita noftris.
Vix bene defierat: currus rogat ille paternos,

Inque diem alipedum ius, et moderamen equorum.
Poenituit iuraffe patrem. qui terque quaterque
Concutiens illuftre caput. Temeraria, dixit,
Vox mea facta tuâ eft. vtinam promiffa liceret

50

Non dare! confiteor folum hoc tibi, nate, negarem.
Disfuadere licet. non eft tua tuta voluntas.

Magna petis, Phaëthon; et quae nec viribus iftis

Munera conueniant, nec tam puerilibus annis.
Sors tua mortalis: non eft mortale, quod optas.

55

Plus etiam, quam quod Superis contingere fas fit,
Nefcius adfectas. placeat fibi quisque licebit ;
Non tamen ignifero quisquam confiftere in axe

Me valet excepto. vafti quoque rector Olympi,

60

Qui fera terribili iaculatur fulmina dextra,

Non agat hos currus. et quid Ioue maius habemus?

Ardua prima via eft: et qua vix mane recentes

Enitan

Enitantur equi: medio eft altiffima coelo;
Vnde mare et terras ipfi mihi faepe videre

Fit timor, et pauida trepidat formidine pectus.
Vltima prona via eft; et eget moderamine certo.
Tunc etiam, quae me fubiectis excipit vndis,
Ne ferar in praeceps, Tethys folet ipfa vereri.
Adde, quod adfidua rapitur vertigine coelum,
Sideraque alta trahit, celerique volumine torquet.
Nitor in aduerfum: nec me, qui cetera, vincit
Impetus: et rapido contrarius euehor orbi.
Finge datos currus. quid agas? poterisne rotatis
Obuius ire polis, ne te citus auferat axis?
Forfitan et lucos illic, vrbesque, domosque
Concipias animo: delubraque ditia donis
Effe. per infidias iter eft, formasque ferarum.
Vtque viam teneas, nulloque errore traharis;
Per tamen aduerfi gradieris cornua Tauri,
Haemoniosque arcus, violentique ora Leonis,
Saeuaque circuitu curuantem brachia longo
Scorpion, atque aliter curuantem brachia Cancrum.
Nec tibi quadrupedes animofos ignibus illis,

Quos in pectore habent, quos ore et naribus efflant,
In promtu regere eft. vix me patiuntur, vt acres
Incaluere animi; ceruixque repugnat habenis.
At tu, funefti ne fim tibi muneris auctor,
Nate, caue: dum resque finit, tua corrige vota.
Scilicet, vt noftro genitum te fanguine credas,
Pignora certa petis. do pignora certa timendo:
Et patrio pater effe metu probor. adfpice vultus

[blocks in formation]

Ecce meos: vtinamque oculos in pectora poffes

Inferere, et patrias intus deprendere curas!

Denique, quidquid habet diues, circumfpice, mundus:
Eque tot ac tantis coeli, terraeque, marisque,

95

Pofce bonis aliquid: nullam patiere repulfam.

Deprecor hoc vnum; quod vero nomine poena,

Non honor eft. poenam, Phaethon, pro munere pofcis.
Quid mea colla tenes blandis, ignare, lacertis ?

100

Ne

Ne dubita, dabitur (Stygias iurauimus vndas)
Quodcumque optaris: fed tu fapientius opta.

Finierat monitus. dictis tamen ille repugnat,
Propofitumque tenet: flagratque cupidine currus.
Ergo, qua licuit genitor cunctatus, ad altos
Deducit iuuenem, Vulcania munera, currus.
Aureus axis erat, temo aureus, aurea fummae
Curuatura rotae; radiorum argenteus ordo.

104

Per iuga chryfolithi, pofitaeque ex ordine gemmae,
Clara repercuffo reddebant lumina Phoebo.

[ocr errors]

Dumque ea magnanimus Phaëthon miratur, opusque
Perfpicit: ecce, vigil rutilo patefecit ab ortu

Purpureas Aurora fores, et plena rofarum
Atria. diffugiunt ftellae: quarum agmina cogit
Lucifer, et coeli ftatione nouiffimus exit.

215

At pater vt terras, mundumque rubefcere vidit,
Cornuaque extremae velut euanefcere Lunae ;
fungere equos Titan velocibus imperat Horis.
Iuffa Deae celeres peragunt: ignemque vomentes,
Ambrofiae fucco faturos, praefepibus altis
Quadrupedes ducunt; adduntque fonantia frena.
Tum pater ora fui facro medicamine nati
Contigit; et rapidae fecit patientia flammae.
Impofuitque comae radios: praefagaque luctus
Pectore follicito repetens fufpiria, dixit:
Si potes hic faltem monitis parere paternis;
Parce, puer, ftimulis; et fortius vtere loris.
Sponte fua properant. labor eft inhibere volentes:
Nec tibi directos placeat via quinque per arcus.
Sectus in obliquum eft lato curuamine limes,
Zonarumque trium contentus fine: polumque
Effugito auftralem, iun&tamque aquilonibus Arcton.
Hac fit iter: manifefta rotae veftigia cernes.

120

1.25

130

Vtque ferant aequos, et coelum et terra calores,

Nec preme, nec fummum molire per aethera currum.

135

Altius egreffus coeleftia tecta cremabis,

Inferius terras: medio tutiffimus ibis.

Neu

Neu te dexterior tortum declinet in anguem,
Neue finifterior preffam rota ducat ad aram:

Inter vtrumque tene. Fortunae cetera mando;

140

Quae iuuet, et melius, quam tu tibi, confulat, opto.

Dum loquor; Hefperio pofitas in littore metas
Humida nox tetigit. non eft mora libera nobis:
Pofcimur. effulget tenebris Aurora fugatis.
Corripe lora manu: vel, fi mutabile pectus
Eft tibi, confiliis, non curribus, vtere noftris :
Dum potes, et folidis etiamnum fedibus adftas;
Dumque male optatos nondum premis infcius axes.
Quae tutus fpectes, fine me dare lumina terris.
Occupat ille leuem iuuenili corpore currum:
Statque fuper; manibusque datas contingere habenas
Gaudet; et inuito grates agit inde parenti.
Interea volucres Pyroëis, et Eöus, et Aethon,
Solis equi, quartusque Phlegon, hinnitibus auras
Flammiferis implent, pedibusque repagula pulfant.
Quae poftquam Tethys, fatorum ignara nepotis,
Reppulit; et facta eft immenfi copia mundi ;
Corripuere viam, pedibusque per aëra motis
Obftantes findunt nebulas, pennisque leuati

145

150

155

[blocks in formation]

Succutiturque alte, fimilisque eft currus inani,
Quod fimul ac fenfere, ruunt, tritumque relinquunt

Quadriiugi fpatium; nec, quo prius, ordine currunt.
Ipfe pauet; nec qua commiffas flectat habenas,
Nec fcit, qua fit iter: nec, fi fciat, imperet illis.
Tum primum radiis gelidi caluere Triones,
Et vetito fruftra tentarunt aequore tingui.
Quaeque polo pofita eft glaciali proxima ferpens,
Frigore pigra prius, nec formidabilis vlli,
P. Ouid. Naf. Opera. Tom. II.

170

C

Inca

« AnteriorContinua »