Percutiensque leuem modo natis aëra pennis,
Stringebat fummas ales miferabilis vndas.
Dumque volat; maefto fimilem, plenumque querelae
Ora dedere fonum, tenui crepitantia roftro.
[Vt vero tetigit mutum et fine fanguine corpus;
Dilettos artus amplexa recentibus alis,
Frigida nequidquam duro dediť oscula roftro. ]
Senferit hoc Cëyx, an vultum motibus vndae
Tollere fit vifus, populus dubitabat: at ille
Senferat. et tandem, Superis miferantibus, ambo
Alite mutantur. fatis obnoxius îsdem
Tunc quoque manfit amor, nec coniugiale folutum
Foedus in alitibus. coëunt, fiuntque parentes:
Perque dies placidos, hiberno tempore, feptem
Incubat Halcyone pendentibus aequore nidis.
Tum via tuta maris: ventos cuftodit, et arcet
Acolus egreffu: praeftatque nepotibus aequor.
Hos aliquis fenior circum freta lata volantes
Spectat et ad finem feruatos laudat amores.
Proximus, aut idem, fi fors tulit, Hic quoque, dixit,
Qui, nifi fenfiffet prima noua fata iuuenta,
Forfitan inferius non Hectore nomen haberet:
Quamuis eft illum proles enixa Dymantis.
Aefacon vmbrofa furtim peperiffe fub Ida
Fertur Alexirhoë, Granico nata bicorni.
Oderat hic vrbes: nitidaque remotus ab aula
Secretos montes, et inambitiofa colebat
Rura: nec Iliacos coetus, nifi rarus, adibat.
Non agrefte tamen, nec inexpugnabile Amori
Pectus habens, filuas captatam faepe per omnes
Adfpicit Hefperien patria Cebrenida ripa,
Iniectos humeris ficcantem fole capillos.
Vifa fugit Nymphe: veluti perterrita fuluum
Cerua lupum, longeque lacu deprenfa relicto
Accipitrem fluuialis anas. quam Troïus heros
Infequitur: celeremque metu celer vrguet amore.
Ecce latens herba coluber fugientis adunco
Dente pedem ftringit: virusque in corpore linquit.
Cum vita fuppreffa fuga eft. amplectitur amens
Exanimem: clamatque, Piget, piget effe fecutum :
Sed non hoc timui: nec erat mihi vincere tanti.
Perdidimus miferam nos te duo. vulnus ab angue,
A me cauffa data eft. ego fim fceleratior illo,
Ni tibi morte mea mortis folatia mittam.
Dixit et e fcopulo, quem rauca fubederat vnda,
Se dedit in pontum. Tethys miserata cadentem
Molliter excepit: nantemque per aequora pennis
Texit: et optatae non eft data copia mortis.
Indignatur amans inuitum viuere cogi,
Obftarique animae, mifera de fede volenti
Exire. vtque nouas humeris adfumferat alas,
Subuolat atque iterum corpus fuper aequora mittit.
Pluma leuat cafus. furit Aefacos: inque profundum
Pronus abit, letique viam fine fine retentat.
Fecit amor maciem; longa internodia crurum,
Longa manet ceruix; caput eft a corpore longe.
Aequor amat; nomenque tenet, quia mergitur, illi.
P. OVIDII NASONIS
METAMORPHOSEON
Nefcius adfumtis Priamus pater Aefacon alis
Viuere, lugebat: tumulo quoque nomen habenti
Inferias dederat cum fratribus Hector inanes.
Defuit officio Paridis praefentia tristi,
Poftmodo qui rapta longum cum coniuge bellum
Adtulit in patriam: coniurataeque fequuntur
Mille rates, gentisque fimul commune Pelasgae.
Nec dilata foret vindicta; nifi aequora faeui
Inuia feciffent venti; Boeotaque tellus
Aulide pifcofa puppes tenuiffet ituras.
Hic patrio de more Ioui cum facra paraffent;
Vt vetus accenfis incanduit ignibus ara;
Serpere caeruleum Danaï videre draconem
In platanum: coeptis quae ftabat proxima facris.
Nidus erat volucrum bis quattuor arbore fumma:
Quas fimul, et matrem circum fua damna volantem,
Corripuit ferpens; auidaque recondidit aluo.
Obftupuere omnes. at veri prouidus augur
Theftorides, Vincemus, ait: gaudete, Pelasgi.
Troia cadet; fed erit noftri mora longa laboris.
Atque nouem volucres in belli digerit annos.
Ille, vt erat, virides amplexus in arbore ramos,
Fit lapis et feruat ferpentis imagine faxum.
Permanet Aöniis Nereus violentus in vndis:
Bellaque non transfert: et funt, qui parcere Troiae
Neptunum credant; quia moenia fecerit vrbi.
At non Theftorides. nec enim nefcitue, tacetue,
Sanguine virgineo placandam virginis iram
Effe Deae. poftquam pietatem publica cauffa,
Rexque patrem vicit; caftumque datura cruorem
Flentibus ante aram ftetit Iphigenia miniftris ;
Victa Dea eft: nubemque oculis obiecit; et inter
Officium turbamque facri, vocesque precantum,
Suppofita fertur mutaffe Mycenida cerua.
Ergo vbi, qua decuit, lenita eft caede Diana;
Et pariter Phoebes, pariter maris ira receffit:
Accipiunt ventos a tergo mille carinae:
Multaque perpeffae Phrygia potiuntur arena.
Orbe locus medio eft inter terrasque, fretumque,
Coeleftesque plagas, triplicis confinia mundi;
Vnde, quod eft vsquam, quamuis regionibus abfit,
Infpicitur; penetratque cauas vox omnis ad aures.
Fama tenet, fummaque domum fibi legit in arce :
Innumerosque aditus, ac mille foramina tectis
Addidit, et nullis inclufit limina portis.
Note dieque patent. tota eft ex ore fonanti:
Tota fremit: vocesque refert: iteratque quod audit.
Nulla quies intus, nullaque filentia parte.
Nec tamen eft clamor, fed paruae murmura vocis:
Qualia de pelagi, fi quis procul audiat,
Effe folent: qualemue fonum, cum Iuppiter atras
Increpuit nubes, extrema tonitrua reddunt.
Atria turba tenent: veniunt leue vulgus, euntque:
Mixtaque cum veris paffim commenta vagantur
Millia rumorum: confufaque verba volutant.
E quibus hi vacuas implent fermonibus aures:
Hi narrata ferunt alio. menfuraque ficti
Crefcit; et auditis aliquid nouus adiicit auctor.
Illic Credulitas, illic temerarius Error,
Vanaque Laetitia eft, confternatique Timores,
Seditioque repens, dubioque auctore Sufurri.
Ipfa quid in coelo rerum, pelagoque geratur,
Et tellure, videt, totumque inquirit in orbem.
Fecerat haec notum,
Graias cum milite forti
Aduentare rates: neque inexspectatus in armis
Hoftis adeft. prohibent aditu, litusque tuentur
Troës: et Hectorea primus fataliter hafta,
Protefilaë, cadis: commiffaque proelia magno
Stant Danaïs: fortisque animae nece cognitus Hector.
Nec Phryges exiguo, quid Achaïa dextera poffet,
Sanguine fenferunt. et iam Sigaea rubebant
Litora iam leto, proles Neptunia, Cygnus
Mille viros dederat. iam curru inftabat Achilles :
Troaque Peliacae fternebat cufpidis ictu
Agmina perque acies aut Cygnum aut Hestora quaerens,
Congreditur Cygno: decimum dilatus in annum
Hector erat. tum colla iugo candentia preffos
Exhortatus equos, currum direxit in hostem:
Concutiensque fuis vibrantia tela lacertis,
Quisquis es, o iuuenis, folatia mortis habeto,
Dixit, ab Haemonio quod fis iugulatus Achille.
Hactenus Aeacides. vocem grauis hafta fecuta eft.
Sed quamquam certa nullus fuit error in hafta;
Nil tamen emiffi profecit acumine ferri:
Vtque hebeti pectus tantummodo contudit itu;
Nate Dea, (nam te fama praenouimus) inquit
Ille, quid a nobis vulnus miraris abeffe?
(Mirabatur enim.) non haec, quam cernis, equinis Fulua iubis, caffis, neque onus caua parma finistrae
Auxilio mihi funt: decor eft quaefitus ab iftis.
Mars quoque ob hoc capere arma folet. remouebitur omne
Tegminis officium; tamen indeftrictus abibo,
Eft aliquid, non effe fatum Nereïde, fed qui
Nereaque, et natas, et totum temperet aequor.
Dixit et haefurum clypei curuamine telum
Mifit in Aeaciden: quod et aes, et proxima rupit
Terga nouena boum: decimo tamen orbe moratum
Excutit hoc heros: rurfusque trementia forti
Tela manu torfit: rurfus fine vulnere corpus,
Sincerumque fuit, nec tertia cufpis apertum,
Et fe praebentem valuit deftringere Cygnum.
Haud fecus exarfit, quam Circo taurus aperto,
Cum fua terribili petit irritamina cornu
|