Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Implebo filuas, et confcia faxa querelis.

Audiat haec aether, et fi Deus vllus in illo eft.

Talibus ira feri poftquam commota tyranni;

Nec minor hac metus eft: cauffa ftimulatus vtraque,

550

Quo fuit accinctus, vagina liberat ensem:
Arreptamque coma, flexis poft terga lacertis,
Vincla pati cogit. iugulum Philomela parabat,
Spemque fuae mortis vifo conceperat enfe.

Ille indignanti, et nomen patris vsque vocanti,
Luctantique loqui compreffam forcipe linguam
Abftulit enfe fero. radix micat vltima linguae.

555

Ipfa iacet, terraeque tremens immurmurat atrae.
Vtque falire folet mutilatae cauda colubrae,
Palpitat; et moriens dominae veftigia quaerit.

560

Hoc quoque poft facinus (vix aufim credere) fertur
Saepe fua lacerum repetiffe libidine corpus.

Suftinet ad Procnen post talia facta reuerti.

Coniuge quae vifo germanam quaerit: at ille

Dat gemitus fictos, commentaque funera narrat.
Et lacrimae fecere fidem. uelamina Procne
Deripit ex humeris, auro fulgentia lato:
Induiturque atras veftes: et inane fepulcrum
Conftituit: falfisque piacula manibus infert:
Et luget non fic lugendae fata fororis.
Signa Deus bis fex acto luftrauerat anno.

Quid faciat Philomela? fugam cuftodia claudit:
Structa rigent folido ftabulorum moenia faxo:
Os mutum facti caret indice. grande dolori
Ingenium eft: miferisque venit folertia rebus.
Stamina barbarica fufpendit callida tela:
Purpureasque notas filis intexuit albis,

565

$70

575

Indicium fceleris: perfectaque tradidit vni

Vtque ferat dominae geftu rogat. ille rogata

Pertulit ad Procnen: nec fcit, quid tradat in illis.

180

Euoluit veftes faeui matrona tyranni :

Germanaeque fuae carmen miferabile legit.

Et (mirum potuiffe) filet. dolor ora repreffit;
Verbaque quaerenti fatis indignantia linguae

P. Ouid. Naf. Opera. Tom. II.

I

Defue

Defuerunt: nec flere vacat. fed fasque nefasque
Confufura ruit: poenaeque in imagine tota eft.
Tempus erat, quo facra folent Triëterica Bacchi
Sithoniae celebrare nurus. nox confcia facris.

Notte fonat Rhodope tinnitibus aeris acuti:
Nocte fua eft egreffa domo regina: Deique
Ritibus inftruitur, furialiaque accipit arma.
Vite caput tegitur: lateri ceruina finiftro

585

590

Vellera dependent: humero leuis incubat hafta.
Concita per filuas, turba comitante fuarum,

Terribilis Procne, furiisque agitata doloris,

595

Bacche, tuas fimulat. venit ad ftabula auia tandem:

Exululatque, Euoëque fonat, portasque refringit:

Germanamque rapit: raptaeque infignia Bacchi
Induit et vultus hederarum frondibus abdit:
Attonitamque trahens intra fua limina ducit.

600

[blocks in formation]

Suftinet haec oculos; pellex fibi vifa fororis :
Deiectoque in humum vultu, iurare volenti,
Teftarique Deos, per vim fibi dedecus illud
Illatum, pro voce manus fuit. ardet, et iram
Non capit ipfa fuam Procne: fletumque fororis
Corripiens, Non eft lacrimis hic, inquit, agendum,
Sed ferro; fed fi quid habes, quod vincere ferrum
Poffit. in omne nefas ego me, germana, paraui.
Aut ego, cum facibus regalia tecta cremaro,
Artificem mediis immittam Terea flammis:

[ocr errors][merged small]

Aut linguam, aut oculos, aut quae tibi membra pudorem
Abftulerunt, ferro rapiam: aut per vulnera mille
Sontem animam expellam. magnum, quodcumque paraui.
Quid fit, adhuc dubito. peragit dum talia Procne;
Ad matrem veniebat Itys.' quid poffit, ab illo
Admonita eft oculisque tuens immitibus, Ah quam
Es fimilis patri! dixit. nec plura locuta,

620

[ocr errors]

Trifte parat facinus; tacitaque exaeftuat ira.
Vt tamen acceffit natus, matrique falutem

Attulit, et paruis adduxit colla lacertis,
Mixtaque blanditiis puerilibus oscula iunxit;

625

Mota quidem eft genetrix; infractaque conftitit ira:
Inuitique oculi lacrimis maduere coactis.

Sed fimul ex nimia matrem pietate labare

Senfit ab hoc iterum eft ad vultus verfa fororis ;

630

Inque vicem fpectans ambos, Cur admouet, inquit,
Alter blanditias; rapta filet altera lingua?

Quam vocat hic matrem, cur non vocat illa fororem?
Cui fis nupta, vide, Pandione nata, marito.
Degeneras. fcelus eft pietas in coniuge Tereo.

635

Nec mora; traxit Ityn: veluti Gangetica ceruae

Lactentem foetum per filuas tigris opacas.

Vtque domus altae partem tenuere remotam;

Tendentemque manus, et iam fua fata videntem,

Eia, et iam, mater, clamantem, et colla petentem

640

Enfe ferit Procne, lateri qua pectus adhaeret.

Nec vultum auertit. fatis illi ad fata vel vnum

[blocks in formation]

Et patrii moris facrum mentita, quod vni
Fas fit adire viro, comites famulosque remouit.
Inde, fedens folio, Tereus, fublimis auito,
Vefcitur inque fuam fua vifcera congerit aluum.

650

Tantaque nox animi eft, Ityn huc arceffite, dixit.
Diffimulare nequit crudelia gaudia Procne:

Iamque fuae cupiens exfiftere nuntia cladis;

Intus habes, quod pofcis, ait. circumfpicit ille,

655

Atque vbi fit quaerit, quaerenti, iterumque vocanti,

Sicut erat fparfis furiali caede capillis,

Profiliit: Ityosque caput Philomela cruentum

Mifit in ora patri: nec tempore maluit vllo
Poffe loqui, et meritis teftari gaudia dictis.

12

660

Thra

Thracius ingenti menfas clamore repellit,
Vipereasque ciet Stygia de valle forores:
Et modo, fi poffit, referato pectore diras
Egerere inde dapes, demerfaque vifcera geftit:
Flet modo, feque vocat buftum miferabile nati:
Nunc fequitur nudo genitas Pandione ferro.
Corpora Cecropidum pennis pendere putares;
Pendebant pennis. quarum petit altera filuas:
Altera tecta fubit. neque adhuc de pectore caedis
Effluxere notae; fignataque fanguine pluma eft.
Ille dolore fuo, poenaeque cupidine velox,
Vertitur in volucrem: cui ftant in vertice cristae:
Prominet immodicum pro longa cufpide roftrum.
Nomen Epops volucri: facies armata videtur.
Hic dolor ante diem, longaeque extrema fenectae

665

670

675

[blocks in formation]

Dum rogat, et precibus mauult, quam viribus, vti.

Aft vbi blanditiis agitur nihil, horridus ira,

685

Quae folita eft illi, nimiumque domeftica, vento;
Et merito, dixit: quid enim mea tela reliqui,
Saeuitiam, et vires, iramque, animosque minaces,
Admouique preces; quarum me dedecet vfus?
Apta mihi vis eft. vi triftia nubila pello:
Vi freta concutio, nodofaque robora verto,
Induroque niues, et terras grandine pulfo.

Idem ego, cum fratres coelo fum nactus aperto,
(Nam mihi campus is eft) tanto molimine luctor;
Vt medius noftris concurfibus intonet aether;
Exfiliantque cauis elifi nubibus ignes.

Idem ego, cum fubii conuexa foramina terrae
Suppofuique ferox imis mea terga cauernis;

[ocr errors]

690

695

Sollicito manes, totumque tremoribus orbem.
Hac ope debueram thalamos petiiffe: focerque
Non orandus erat, fed vi faciendus, Erechtheus.
Haec Boreas, aut his non inferiora locutus;
Excuffit pennas. quarum iactatibus omnis
Adflata eft tellus; latumque perhorruit aequor.
Puluereamque trahens per fumma cacumina pallam,

700

705

Verrit humum: pauidamque metu caligine tectus
Orithyïan amans fuluis amplectitur alis.

Dum volat; arferunt agitati fortius ignes.
Nec prius aërii curfus fuppreffit habenas,

Quam Ciconum tenuit populos, fua moenia, raptor.
Illic et gelidi coniux Actaea tyranni,

710

Et genetrix facta eft, partus enixa gemellos;
Cetera qui matris, pennas genitoris haberent.
Non tamen has vna memorant cum corpore natas:
Barbaque dum rutilis aberat fubmiffa capillis;
Implumes Calaïsque puer, Zethesque, fuerunt.
Mox pariter ritu pennae coepere volucrum

715

Cingere vtrumque latus; pariter flauefcere malae.
Ergo, vbi conceffit tempus puerile iuuentae,

Vellera cum Minyis nitido radiantia villo
Per mare non motum prima petiere carina.

720

[blocks in formation]
« AnteriorContinua »