Sed neque, quas poffet terris inducere, nubes
Tunc habuit nec quos cælo demitteret imbres.
Intonat, & dextra libratum fulmen ab aure
Mifit in aurigam; pariterque animaque, rotisque
Exuit, & fævis compefcuit ignibus ignes.
Confternantur equi, & faltu în contraria verfo,
Golla jugo eripiunt, abruptaque lòra relinquunt.
Illic fræna jacent, illic temoné revulfus
Axis: in hac radii fractarum parte rotarum:
Sparfaque funt late laceri veftigia currus.
At Phaethon, rutilos flamma populante capillos,
Volvitur in præceps, longoque per aëra fractu
Fertur: ut interdum de cælo ftella fereno,
Etfi non cecidit, potuit cecidiffe videri.
Quem procul a patria diverfo maximus orbe
Excipit Eridanus, fumantiaque abluit ora.
Najades Hefperiæ trifida fumantia flamma

Imbres. Quibus incendium) & calido, ac fpeciem ftellæ caextingueret: quippe pluvias, dentis præ fe ferunt: recte igi nubesque, æftus confumpfetur fubjungit vates, potuit ce cidiffe videri. Nam fi ftella ve ra caderet, totum terrarum orbem obrueret, quippe ter reno globo major.

rat.

Dextra ab aure. Geftum eorum, qui vibrant aliquid, ex preffit, tum, moris eft fortunata omnia vocare dextra: ut

Diverfo orbe. In remota ter

sinistra dicuntur, quæ infelirarum parte. Longe diftat Ita

lia ab Ethiopia, Phaethontis

patria.

Eridanus. Idem qui Padus, Italiæ fluvius.

Najades Hefperia.Nympha Itale. Italia vocata eft olim Hefperia magna. Hifpania vero, Hefperia ultima: quia utraque regio fpectat occidentem & Hefperum. Supra, num. 3. Trifida flamma. Fulmine.

Stella &c. Exhalationes in Pingitur cum tribus hinc & aërem fublatæ, aliquando inde cufpidibus, five radiis. ignem concipiunt,colo fereno Virg. VILL Eneid.

F

Saxum.

Corpora dant tumulo: fignant quoque carmine faxum.

Hic fitus eft Phaethon, currus auriga paterni: Quem fi non tenuit, magnis tamen excidit aufis.

Saxum. Tumulum e mar-1 Excidit magnis aufis. Rem more. Scribitur in quibusdam difficilem, & arduam, tentare codicibus factum. aufus eft,quamvis illa non fucTenuit. Feliciter guberna-cefferit. Aliquid eft, rem tantam aufum effe.

vit.

IX.

Sorores Phaethontis in arbores mutantur :
Cycnus in olorem.

At pater obductos luctu miferabilis ægro
Condiderat vultus, & (fi modo credimus) unum
Iffe diem fine fole ferunt: incendia lumen
Præbebant, aliquisque malo fuit ufus in illo.
At Clymene, poftquam dixit quæcunque fuerunt
In tantis dicenda malis; lugubris, & amens,
Et laniata finus, totum percenfuit orbem:
Exanimes artus primo, mox offa requirens..
Repperit offa tamen peregrina condita ripa:
Incubuitque loco; nomenque in marmore lectum
Perfudit lacrymis, & aperto pectore fovit.
Nec minus Heliades lugent, & inania morti
Munera, dant lacrymas, & cæfæ pectora palmis
Non auditurum miferas Phaethonta querelas
Nocte dieque vocant; adsternunturque fepulcro.

Pater. Phœbus.

Incubuit. Abjecit se pro

Obductos. Lu&u obfcura-nam in ripa.

tos: mærore dejectos.

Ufus. Utilitas. Incendia

Aperto pectore.Nudato finu.

Heliades. Solis filiæ: foro

vice folis, & diei, fun&ta funt. [res Phaethontis, facta vox ab Percenfuit. Peragravit. ήλιος, Sol.

Peregrina ripa. In ripa Eri- Inania morti, Mortuis non dani, longe a Phaethontis pa- profutura.

tria remoti.

Adfternuntur.Advolvuntur.

Luna

Luna quater junctis implerat cornibus orbem:
Illæ more fuo (nam morem fecerat ufus)
Plangorem dederant: e queis Phaethufa, fororum
Maxima, cum vellet terræ procumbere, questa est
Diriguiffe pedes, ad quam conata venire
Candida Lampetie, fubita radice retenta eft.
Tertia cum crinem manibus laniare pararet;
Avellit frondes: hæc ftipite crura teneri;
Illa dolet fieri longos fua brachia ramos.
Dumque ea mirantur, cortex humerosque manus-

que,

Ambit, & exftabant tantum ora vocantia matrem.
Quid faciat mater? nifi, quo trahit impetus illam,
Huc eat, atque illuc? &, dum licet, ofcula jungat?
Non fatis eft, truncis avellere corpora tentat,
Et teneros manibus ramos abrumpit: at inde
Sanguineæ manant, tanquam de vulnere, guttæ.
Parce precor, mater, quæcunque eft faucia clamat:
Parce,precor: noftrum laceratur in arbore corpusa
Jamque vale, cortex in verba noviffima venit.
Inde fluunt lacrymæ, ftillataque fole rigefcunt
De ramis electra novis; quæ lucidus amnis

Luna quater &c. Menfes

quatuor fluxerant.

Rigefcunt. Durantur, den

fantur.

Electra. Succina. Succinum

Nam morem. Mos, nihil eft aliud, quam ejusdem rei fre-porro veteres, tefte Plinio

quens ufus.

E queis. E quibus. Quas in ter forores.

(1. XXXVII. c. 3.) putaverunt arboris fuccum effe; hinc nomen fuccini factum. Hujusmodi gluten exfudant vulgo pinus, & cerafi. Illud hodie cenfetur optimum quod instar vifcofi bituminis, e cautibus littoreis, præfertim in mari

Terra procumbere. Humi fe profternere, ut plangeret. Exftabant. Extra corticem eo nondum obvyoluta, ftabant. Venit in verba, &c. Obduxit cortex os puellæ, vocem Baltico, profluit, ac velut altimam, nempe, Vale, pro

nunciantis.

æquoris purgamentum, concrefcit, fluctuum, quibus alluiInde. Ex illis arboribus. tur, frigore. Lege plura in PliStillata.Guttatim manantia. nii loco indicato.

F 2

Lucia

Excipit, & nuribus mittit geftanda Latinis. Affuit huic monftro proles Stheneleja Cycnus, Qui tibi materno quamvis a fanguine junctus, Mente tamen, Phaethon, propior fuit: ille relicto (Nam Ligurum populos, & magnas rexerat urbes)

Imperio, ripas virides, amnemque querelis Eridanum implerat, filvamque fororibus auctam: Cum vox eft tenuata viro; canæque capillos Diffimulant plumæ, collumque a pectore longe Porrigitur, digitosque ligat junctura rubentes: Penna latus velat, tenet os fine acumine roftrum: Fit nova Cycnus avis: nec fe cæloque, Jovique, Credit, ut injufte miffi memor ignis ab illo: Stagna petit, patulosque lacus, ignemque perofus,

Quæ colat, elegit contraria flumina flammis.

Po.

Lucidus amnis. Padus. quæ modo forores Phaethon

Nuribus. Mulieribus recens nuptis, quæ cultius or nantur. Nurus, propriè eft filii uxor.

Affuit. Præfens fuit. Huic monftro. Mira converfioni Heliadum in arbores, & lacrymarum in fuccina. Proles Stheneleja. Stheneli filius.

tis fuerant.

Tenuata. Imminuta. Diffimulant. Tegunt, re præfentant.

Junctura. Pellis quædam latior articulos pedum cycneorum jungit: iis utuntur cycni tanquam palmulis ad natan dum.

Sine acumine. Cycnis ro ftrum acutum non est, sed c. Quamvis mater-curvum & obtufum. na (Clymenes) ftirpe, tuus propinquus foret.

Qua colat. Ubi degat. Cycni non fine caufa (inquit Tullius Mente. Benevolentia. I.Tufcul.) Apollini dicati funt, Ligurum. Liguria eft pars quod ab eo divinationem haItaliæ fuperioris circa Padum bere videantur, quia prævi & Genuam. La Riviera di dentes, quid in morte boni Genoa. fit, cum cantu & voluptate Audtam. Novis arboribus, moriuntur.

X. Pha

X.

Phœbus a Superis oratus, currum & priftina munia repetit.

Squalidus interea genitor Phaethontis, & expers
Ipfe fui decoris, qualis, cum deficit orbi,
Effe folet, lucemque odit, feque ipfe, diemque,
Datque animum in luctus, & luctibus adjicit iram:
Officiumque negat mundo. Satis, inquit, ab ævi
Sors mea principiis fuit irrequieta; pigetque
Actorum fine fine mihi, fine honore, laborum:
Quilibet alter agat portantes lumina currus:
Si nemo eft, omnesque Dei non poffe fatentur;
Ipfe agat: ut faltem, noftras dum tentat habenas,
Örbatura patres aliquando fulmina ponat:
Tunc fciet, ignipedum vires expertus equorum,
Non meruiffe necem, qui non bene rexerit illos.
Talia dicentem circumftant omnia Solem

Numiną: neve velit tenebras inducere rebus,
Supplice voce rogant: miffos quoque Jupiter ignes
Excufat, precibusque minas regaliter addit.
Colligit amentes, & adhuc terrore paventes,
Phoebus equos, ftimuloque dolens, & verbere
fævit:

Sævit enim: natumque objectat, & imputat illis.

Expers fui decoris. Solita pulchritudine orbatus. Lucem odit. Captac folitu-dinem.

Sors mea. Munus, officium. Ipfe. Jupiter. Rebus. Orbi. Regaliter. Regio more. Reminis, & imperio plus utuntur, quam precibus." Imputat. Illos increpat, velut autores ejus necis: quafuerint in caufa cur filius us Phaethon perierit.

Seque ipfe. Se odit: fibi gra-ges vis ipfi ac moleftus eft. Dat animum in luctus. Totum fe mærori tradit.

Ab avi principiis. Ab ipfa mundi origine.

fi