Paris

fuiffe fama eft. Pyrrhus, Achillis filius, Priamum ad Jovis aram jugulavit: immolavit Polyxenam ad Achillis, qui ejus nuptias ambierat, tumulum (Lib. XIII. n. 13.) Andromacham Hectoris conjugem abduxit in Græciam. fagitta Herculis a Philoctete confoffus eft. Menelaus Helenam a Deiphobo, cui post Paridem occifum nupferat, recepit.

Ulyffes AftyanaЄtem Hectoris filium e fumma turri dejiciendum curavit. (Lib. XIII. 12.) Ajax, Oilei filius, Caffandra Priami filia temerata, Palladis, cujus ad ftatuam veluti ad afylum illa confugerat, iram in fe concitavit : quare facto naufragio, fulmine conflagravit. Claffis Gracorum ad Caphareos fcopulos, infulæ Eubææ, allifa (Lib. XIV. 10.) magnam partem periit, Nauplii fcelere, qui dolens filium fuum Palamedem ab Ulyffe falfo crimine accufa tum, & a Græcis damnatum, ignes nocturnos e cautibus extulit, ad quas claffis, portum rata, per tenebras temere ap pulit. Contigit Troja excidium anno Mundi bis millefimo octingentefimo feptuagefimo, cum Ailon Hebræis jus diceret. Cæfa effe perhibentur in eo bello, Græcorum octingenta octoginta fex millia: Trojanorum vero, ante captam urbem, fexcenta feptuaginta sex millia.,

CAPUT

Agamemnon domum redux, Clytemneftræ & Egyfthi, ejus adulteri, ferro cecidit. Oreftes ultus eft patris mortem, perempta matre: quam cum obverfari sibi semper crederet tædis & ferpentibus armatam, oraculum confuluit. Eo jubente, in Tauricam Cherfonefum contendit comite Pylade, regis Strophi filio: cujus amicitiam cum i maximis antea periculis, tum in hoc præcipue loco eft expertus.

pro

Mos erat, ut hofpites ac peregrini comprehenderentur, Dianæ, quæ ibi colebatur, immolandi. Capti Pylades, & Oreftes, adducuntur ad Thoantem, fummum facerdotem. Is novorum hofpitum nobilitate permotus, & indole liberali, cum utrumque fervare, falvis patriæ legibus, non poffet; alterum, ducta forte, incolumen fore nunciat. Hic vero celebris orta eft inter Pyladen & Oreften contentio, dum alter alterius perire loco certat. Sors 'Oreften addixit neci. Præerat Dianæ facris Iphygenia', Oreftæ foror, illuc per Dianam ex Aulide translata, cum cervam in illius mactandæ locum fuppofuit, ut Ovidius narrat Lib. XII n. 2. Iphygenia, cum ferrum libraret in fratris caput, eum agnovit. Occifo Thoante, Oreftes cum forore, Pylade, & Dianæ ftatua, rediit in Græciam, ubi expiatus, & Furiarum tetro afpectu liberatus, paternum regnum feliciter adminiftravit. Eadem ftatua Dianæ in Italiam poftremo delata eft, & in Aricino collocata nemore. Templi ædituus, & facerdos iftius Dianæ Aricinæ, Rex Nemorum vocabatur, ac vulgo fervus erat fugitivus, qui tamdiu regnum illud obtinebat, dum ab alio fugitivo commiffa pugna vi&us necaretur. (Lib. XV. 11.)

CAPUT XXVII.

ULPS SE S.

Decen ecem annos Ulyffes erravit poft excifam Trojam prius, quam paternos lares reviferet. Vix ingreffus navim, in Thraciam tempestate delatus eft. Ibi regnabat Polymneflor, cujus fidei ac tutelæ Priamus filium Polydorum, & regales thefauros, ne venirent in Græcorum manus, tradiderat cuftodiendos. Polydorum rex avarus, ut auro potiretur, trucidaverat. Hecuba id cum refciviffet (nam Ulyffi in Trojana præda dividenda obvenerat) Polymeftorem adiit, velut ignara oftentansque fpem thefauri alterius, eum feduxit a regio comitatu : mox involans in vultum, -oculos illi unguibus eruit." Quo facto lapidibus a populo fuperveniente appetita, in canem rabidam mutata fuit. (Lib. XIII. n. 13. 14. 15.)

ons

Ulyffes repetita navigatione, abripitur in Africam ad Lotophagos: ita vocatos loto arbore, cujus fructus tam fuaves habebat illecebras, ut advenis oblivionem patriz afferiet, ejusque fuavitate captos e fociis fuis nonnullos Uly les amiferit. Alii redintegrato curfu, Siciham cum eo tenueront. Sex eorum Polyphemus, Cyclopum teterri devoravit. (Lib. XIV. n. 4. 5.) Ulyffes vino gra vem invafit, eique unum, quem in fronte media gerebat, oculum exfculpfit. Inde ad Eolum propere fugit, qui ventos adverfos utribus inclufos, in ejus navim congeffit, ne nocerent. Utres tumidos focii male, curiofi reclufere Ventis foloris novæ tempeftates excitatæ, nova pericua. lis jadatum Ulyffem, & a Læftrygonibus, Formianum h tus incolentibus, atque humana carne vefci folitis, pene oppreffum, infidiofa benignitate excepit Circe, famola venefica. Hæc focios Ulyffis in ferarum varia montira transformavit: ipfe artes magicas elufit inftru&tus herba Moly, fapientiæ fymbolo, a Mercurio fibi donata (Lib. XIV. num. 7.)

Eadem Circe adjuvante, adiit inferos, ubi a Tireka vate multa de rebus aliquando fibi eventuris cognovit. Pari felicitate ac prudencia Sirenum dolofos cantus, in eodem Tyrrheno littore effugit, fociorum auribus cera

obru

obturatis, ipfe ad malum alligatus.

Inde Siciliam rurfum

Præce

tenuit. Solis boves Phaetufa nympha pacebat. perat enixe fociis Ulyffes, ut facris armentis temperarent. Auditus non eft: itaque Sole irato, naves cum fociis amifit, vixque in fractæ ratis tabula enatavit ad Ogygiam infulam, ubi recenti navigio inftru&tus a nympha Calypfo, mari fe commifit,

Facto iterum naufragio, cujus auctor Neptunus, Polyphemum filium ab Ulyffe excæcatum ægre ferens, evafit ope Leucothoæ in infulam Corcyram, & acceptis ab Alcinoo, Phæacum regę, navibus Ithacam attigit. Domum fuam, ruftici cultu, ingreffus, cognofcendum fe Telemacho filio, & fidis aliquot famulis, dedit, quorum opera procis deletis, fortunas, uxoremque Penelopen, recuperavit.

Re bene gefta lætum tacitus angebat metus, ne a filio interficeretur: id enim Tirefias prædixerat: ac ne trifti vaticinio fidem faceret, cogitabat fecedere in aliquam folitudinem, cum Telegonus, quem e Circe genuerat, audito felici patris in Ithacam adventu, acceffit gratulaturus. Dum ut ignotus repellitur, nonnihil tumultus ortum eft ad fores. Procurrit Ulyffes, ut rem cognofceret, interque confufos tumultuantium clamores fagitta vulneratur a Telegono. Fieri medicina plagæ non potuit, quia jaculum veneno infectum erat.

A

CAPUT

CAPUT XXVIII.

ENEAS.

Æ neas, Veneris & Anchifa Filius, Creufam, Priami natarum unam, duxerat. E patriæ incendio elapfus, ope matris, feptem annos erravit incerto mari, ob iram Junonis, nomini Trojano femper infenfæ. His transactis Carthaginem venit, ubi, quemadmodum canunt Virgilius, & Ovidius, Dido novam condebat urbem, ab eaque menfibus aliquot retardatus, monente demum Jove perrexit in Italiam, ac victo Rutulorum rege Turno, Laviniam regis Latini filiam cum dotali regno, accepit, ac Romani imperii fundamenta jecit. (Lib. XIII. 17. 19. XIV. 4. &c.)

CAPUT XXIX.

UTILITAS E FABULIS CAPIENDA.

Cum poetæ ac doctores profanæ antiquitatis plurima, que

ad explicandam rerum naturam, aut inftruendos mores pertinent, fimulacris Deorum, & fabulis involverint: difpiciendum eft quid veri, bonive, fub iftis integumentis latest. Ita Cœlum finxerunt Saturni, five Temporis, patrem, quia Cœlum diurna & annua converfione tempus efficit. Cum vero temporis par vetuftati fit velocitas, idemque finem rebus quas produxit afferat, defcripfere Saturnum habitu fenis alati, & falce armati, qui liberos fuos devoraret.

Saturnum excepit Janus Latii rex prudentiffimus, qui profpiceret futura, præterita meminiffet: eum bifrontem idcirco pinxerunt. Rudes & incultos homines Promethens a ferino victu abductos excoluit, ac mentem veluti corporibus brutis addidit: hæc fuit caufa cur homines dictus fir e Juto finxiffe; idem ufum ignis edocuit, ac reperit quo pacto e folis radiis, puta concavo ipeculo exceptis, eliceretur. •Hinc nata multa vitæ commoda, & e commodis incommoda, nimirum morbi, febres &c. Deucalion urbes condidit, invenit artes, vitam moribus ornavit: hinc faxa in homines mutaffe prædicatur.

Amphion devinctos concordia Thebanos ad urbem ædificandam adduxit: lapides lyræ fono moviffe narratur: Atlas vero in montem converfus cælum humeris ferre, quis ut cftra fpecularetur in editiorem ascendebat locum, & celeftem excogitavit fphæran, quam fere femper præ manibus

habe