T Defcribit autem discessum suum ex vrbe, & vxoris, & cæterorú fuorum lachrymas, duramą & periculofam nauigationé fuam primo de Triftibus lóga epiftola, Quæ incipit. Cum fubit illius triftiffima noctis imago &c. Præterea primo de Ponto in epiftola ad Rufinu, eo in loco fe exulare, vbi femper maxima forent frigora, fummaq inopia bonorum omnium his queritur verfibus.

Orbis in extremi iaceo defertus arenis, Fert vbi perpetuas obruta terra niues. Non ager hic pomú,non dulces educar vuas. Non falices ripa,robora monte virent. Neue fretu laudes terra magis,æquora semper Ventorum rabie folibus orba tument. Quocunq afpicies campi cultore carentes, Vaftaq,quæ nemo vendicet,arua iacent, Hoftis adeft dextra,leuac a parte timendus. Vicinoq metu terret vtrunq latus. Altera biftonias pars eft fenfura fagittas, Altera Sarmatica fpicula miffa manu. Sui aut exilij duas fuiffe ait caufas, Quage alteram vbic fatet.altera femp fupprimit,ait eni fecundo de Triftibus. Perdiderint cu me duo crimina,carmé,& error. Alterius facti culpa filenda mihi eft,

¶ Perfæpe igitur & libros de arte amandi compofuiffe dolet, quod propterea Augufto odio effe cœparit. & alis quid vidiffe per errore, vt ob id in Scythiam relegatus fu crit offenfo Cæfare. Ait enim in fecundo de Ponto.

Neue roges,quæ fit ftulta,qua fcripfimus artem,
Innocuas nobis hæc vetat effe manus.
Et quid præterea peccarim,quærere noli.
Vt pateat fola culpa fub arte mea.
Erpaulo inferius.

Nafo parum prudens artem dum fcribit amandi,
Doctrinæ precium trifte magifter habet.
Et in tertio ad amorem.

Nec fatis hoc fuerat,ftultus quoq carmina feci.
Artibus vt poffes non rudis effe meis,
Pro quibus exiliü mifero mihi reddita merces.
Id quoq in extremis,& fine pace locis.

In eodé fic amoré fibi refpondenté inducit in fomnis.
Vtg hæc,fic vtinam defendere cætera poffes,
Scis aliud,quod te læferit,effe magis.
Et in quarto ad Carum.

Ille quidem dixit,fed me iam Care niuali
Sexta relegatum bruma sub axe tenet.
Carmina nil pfunt,nocuerur carmina quonda.
Primaq tam miferæ caufa fuere fuga.
Secundo item de Triftib.ait.
Cufaliquid vidi:cur noxia lumina feci?
Cur imprudenti cognita causa mihi eft:
Infcius A&tæon vidit fine vefte Dianam.
Præda fuit canib.non minus ille fuis,
Et in eodem.

Carminaq edideram,cum te delicta notantem
Præteri toties irrequietus eques.
Ergo,quæ iuueni mihi non nocitura putaui
Scripta parum prudens,nunc nocuere feni.
Sera redundauit veteris vindicta libelli
Diftat & a meriti tempore pæna fui.
¶ Etin Tertio.

Infcia quöd crimen viderunt lumina,plector,
Peccatum oculos eft habuiffe meum.
Non equidem totam poffum defendere culpam,
Sed partem noftri criminis error habet,

¶Vbic igitur exilij causam tum libros de arte,tum erros rem fuiffe cómemorat. Quis vero ille error fuerit, nuneß aperuit,nemagis Auguftus fibi irafcereť, Verú quia(vt ipe ait Nitimur in vetitu lemper,cupimusq negata, qdnam id fuerit,plurimi fcire conati funt, et conatur femp aliquis Quapropter fufpicati funt quidá turpe aliquod Augufti fe cretum cafu vidiffe Ouidiú, quod non placet, quia tot ies obiiciendo fcelus,immitioté reddidiffet Cæfarem, quem lenire,& placare studebat. Alij vero, quod Augufti filiam fallo Corynnæ noie amauerit, quæ, vt Plinius, & Trans quillus fcribunt,flagrauit adulteriorum infamia, & damnata eft.Qua de re fic Sidonius Poeta.

Ette carmina per libidinosa

Notum Nafo tener, Tomosą miffum,

Quondam Cæfariæ nimis puellæ

Falso nomine fubditum Corynnæ.

¶ Quod non videtur, quia,fi ita effet, grauiter, & fcien ter in Augufti maieftatem deliquiffet Ouidius,non,ut ipe vbic fcribit, per errorem, & inscienter. Præterea, Quam ficto nomine Corynnam appellauit, potitum fe teftatur in Amoribus libro primo dicens,

Singula quid referam:nil non laudabile vidi,
Et nudam preffi corpus ad vfq meum.
Cætera quis nefcit:laffi requieuimus ambỏ.
Proueniant medij fic mihi fæpe dies,

Quare fi ea vel filia, vel neptis, vel ancilla Cæfaris, vel quæcunq alia fuerit,fic illi cara, vt propterea Ouidium relegauerit,non error,fed fcelus fuiffet, non infcius vidiffet crimen,fed fciens feciffet. Adde quod in eum errorem incidit iam fenex.Corynnam uero iuuenis amauit.fic enim de fe ipfe quarto de Triftibus.

Carmina cum populo primă Iuuenilia feci.
Barba refecta mihi bisue, femelue fuit,
Mouerat ingenium toram cantata per vrbem
Nomine non vero diâa Corynna mihi.

Nec puto bic eam,quafi gaudés nominaffet, fi eius mis feriæ, & exilij fuiffet caufa, Credendum certe eft, aliquid ab Ouidio per errorem vifum,cognitüq, vt propterea ab offenfo Augufto fub artis amatoriæ culpa Tomos relega tus fit,Sed quid nam illud fuerit,cum fcri ipfe noluerit,ne quicquam quærimus,præfertim cum,ne queratur,fic ipfe iubeat.

Et quid præterea peccarim,quærere noli,

Vt pateat fola culpa fub arre mea

Exulans aut in locis afperrimis, & perinhumanis,fæpe, vt falté in mitioré locum relegaret, petiit. Quanquam vel venia impetraturu fe ab imperatore fperabat, quapropter co mortuo in quarto de Ponto fic doler.

Cœperat Auguftus deceptæ ignofcere culpæ,
Spem noftram,terras deferuitą fimul.
Quale tamen potui de colite Brute recenti
Veftra procul pofitus carmen in ora dedi.
Quæ profit pieras vtinam mihi,fitq malorum
Iam modus,& facræ mitior ira domus.

Et in eodem numen Augufti rogat, vt fibi ignofcatur, & præfertim cum de illo nouo deo facto libellum fcripfes tit,ait enim.

Tu certe fcis hæc fuperis afcite,videsq

Cæfar,& eft oculis fubdita terra tuis,
Tu noftras audis inter conuexa locatus
Sydera,follicito quas damus ore preces,
Peruenient illuc,& carmina forfitan illa,
Quæ de te fcripfi cœlite facta nouo.
Auguror his igitur flecti tu a numina,nec tu
Immedito nomen mite parentis habes.

Scripfit ante exiliú Heroidů epiftolas plurimas.De amo ribus ad Corynnä libros quinq, qs poftea diligétius reco gnitos in treis redegit,Quod fic ipfe in primo corundé. Qui modo Nafonis fueramus quinq libelli,

Tres fumus,hocilli prætulit autor opus.

De arte amandi libros treis, de remedio Amoris libros duos.Tranfmutationu libros quindecim,quos, quia non emendauerat,tum iratus, vt ipfe ait ftudio, carminibusq fuis, cum Tomos relegaretur. fua manu combuffit, cum aliis quibufdam placituris. fed quia exfcripti fuerant ante, plurimis exemplis.Propterea fic ipfe primo de Triftibus. Grata tua eft pietas,fed carmina maior imago Sunt mea,quæ mando qualiacunq legas. Carmina mutatas hominum dicentia formas, Infœlix domini,quod fuga rupit opus. Hoc ego difcedens,ficut bona multa meorum, Ipfe mea pofui mæftus in igne manu. Vtq cremaffe fuum fertur fub ftypite natum Theftias,& melior matre fuiffe foror, Sic ego non meritos mecum peritura libellos Impofui rapidis vifcera noftra rogis.

Vel eram mufas, vt crimina noftra,perofus,
Vel quod adhuc crefcens,& rude carmen erat.
Quæ,quoniá non funt penitus fublata,fed extant.
Pluribus exemplis fcripta fuiffe reor,

Nunc precor, vt viuant,& non ignaua legentem
Ocia delectent,admoneantq mei.

Non tamen ifia legi poterunt patienter ab vllo,
Nefciat his fummam,fi quis abeffe manum.

Ablatum mediis opus eft incudibus illud,
Defuit & fcriptis vltima lima meis.
Et veniam pro laude peto,laudatus abunde,
Non faftiditus fi tibi lector ero.

Hos quoq fex verfus in prima fronte libelli,
Sipræponendos effe putabis,habe.
Orba parente fuo quicunq volumina cernis,
His faltem veftra detur in vrbe locus.
Quoq magis faueas,non funt hæc ædita ab ipfo,
Sed quafi de domini funere rapta fui.
Quicquid in his igitur vitij rude carmen habebit,
Emendaturus,fi licuiffet,eram.
¶ Item in tertio.

Sunt quoq mutatæ ter quinq volumina formæ
Carmina de domini funere rapta fui.
Illud opus potuit,fi non prius ipfe periffem,
Certius à fumma nomen habere manu.
Nunc incorrectum populi peruenit in ora
In populi quid fi tamen ore mei eft,

TScripfit & Medeam tragoedia,de qua maxie & a Quintiliano,et a Cornelio tacito laudatus eft. Ait enim Fabius, Ouidij Medea oftendit, quantú vir ille præftare potuerit. fi ingenio fuo téperare, indulgere maluiffet. Sumo etiá eŭ fuiffe iudicio oftendit Seneca in fecúdo declamationů fic inquiés,Rogat? alíquádo ab amicis fuis, vt tolleret tres verfus,petiuit inuicé,ut tres exciperet,in quos illis nihil lis ceret.Confcripferat illi,quos tolli vellent fecreto,hic quos tutos effe vellet, In vtrisq Codicellis üdem verfus erant. Ex qbus primú fuiffe narrabat Albinouanus pedo,qui ins ter arbitros fuit, Semibouéq virum, femiuiruq bouem. Gelidů Boream, Gelidú nomen. ex quo apparet summi ingenij viro non iudiciú defuiffe ad compefcendu licen= tiam carminu fuorum,fed animum. Aiebat item deterio rem effe faciem, in qua nonaliquis neuus ineffer. De Me dea Tragoedia ipfe fic meminit tertio de Triftibus.

Et dedimus tragicis fcriptum regale Cothurnis,

Quæq grauis debet verba Cothurnus habet. ¶ Compoluit & librum in malos poetas, qui non extat. Item in exilio epiftolam cófolatoram ad Liuiam Augus fti de morte Drufi.De Triftibus etiä libros quing. De Pon