Dixit; & implicuit materno brachia collo: 2-765 Mota magis dicti fibi criminis; utraque cælo orbem, 770 Sole fatum. Si ficta loquor, neget ipfe videndum verum patrem. Dubium eft, an Clymene fit magis talta oratione Phaetontis, an dolore criminis fibi objecti. Ambos lacertos tetendit ad calum; & refpiciens lucem Solis, Juro tibi, ait, per ifum fplendorem pectabi lem radiis micantibus, qui nos audit & intuetur, te ortum ifto Sole quem vides, te ifto ortum, qui regit munhibeat fe fpectandum mihi, dum: fi vana dico; ipfe pro&ifte dies fit ultimus noftris Si modò fert animus; gradere: & fcitabere 775 oculis ab ipfo. Emicat extemplo lætus poft talia matris Dicta fuæ Phaethon ; & concipit æthera mente. Neque eft tibi diffi cile certiorem te facere de domo paterna Domus unde oritur fita eft juxta noftram terram. Si faltem cupis vade, ipfum interrogabis. Illice Phaethon hilaris profilit poft talia verba matris fua; & calum animo prafumit, Et pervadit fuos Æthiopes, & Indos fitos fub caloribus fidereis, & gnavus pervenit ad ortus patris. 38 LIBER II. ARGUMENTUM. Ui cnm aliquando Phaetonti Apollinem, ut falfum ac fuppofitium patrem, objeciffet; ille currus Solaris imperium ad diem unum à patre in pignus veræ ftirpis petiit. Quo impetrato, terra ab eo tota accenditur, & inter cætera nigrefcunt Ethiopes. Phaethontem deinde fulmine percuffum dum lugent forores, & una cognatus Cygnus; illa in arbores, bic in cygnum mutatur. Tum Jupiter luftrato terrarum orbe, ac priftino vigori restituto, in Callistonem incidit, eamque, fumpta Diana forma, stupravit. Ob id irata Juno, Callistonem in urfam convertit: quam pofter Arcas filius transfixurus fuerat, nifi utrumque Jupiter inter fidera retuliffet. Qua de re cum apud Oceanum Juno conquesta effet, in cælum relata fuit humeris pavonum, qui nuper variegati fuerant: ficut & corvus nuper ex albo niger erat redditus, cum Cornicis monitis, quæ illi tum fuam in cornicem, tum Nyctimenes in noctuam mutationem explicarat, non obtemperaffet, fed audacter Coronidis adulterium ad Apollinem detuliffet. Ejus deinde filio, Efculapio, cum futura prædiceret Ocyroë, in aquam ira divina vertitur. Tum Chiron pater, Apollinis auxilium frustra invocavit: quod ille jam inde Elide pastor factus, aliud ageret, neglectis etiam bubus. Id quod Mercurio illos furandi occafionem dedit, qui deinde Batti, cum is folus effet furti confcius, perfidia fe commutando deprehenfa, in indicem lapidem eum convertit. Inde in Atticam ingreffus, Herce, Cecropis filia, potitur. Cui dum invidet foror Arglauros, in faxum obrigefcit. Postea Jupiter, cum ipfum boves Agenoris ad litus advertere juffiffet fumpta tauri fpecie, Europam per mare in Cretam tranfvexit. P. OVID. 39 C. P. OVIDII NASONIS Metamorphofeon R LIBER II. 5 Egia Solis erat fublimibus alta columnis, IO INTERPRETATIO. columnis altis, infignis auro Regia Solis erat excelsa radiante, & pyropa fcintil lante cujus culmen ebur Splendidum tegebat. Valva duplices micabant fplendore argenti, Ars vincebat materiam : nam Vulcanus ibi feulpferat maria ambientia medias terras, & ambitum orbi fuperimpofitum eft. Aterrarum & cœlum quod qua habet Deos glaucos, Tritonem buccinatorem, & Pro teum mutabilem, & Ægeonem urgentem fuis brachiis vafta terga balanarum, & Doridem,& filias; quarum pars videntur natare, pars pofita fuper rupe exfiecare glaucam camam, & alia vehi à pifcibus. Vultus non eft idem omnibus, NOTA. 1. Regia] Sunt qui hic Augufti templum Apollini dicatum, aut Latini Regiam defcribi volunt, fed rectius Farn. ait, cum Phaethonte fuo Æthera concepifle Poëtam, & ex ingenio fuo hanc regix Solis defcriptionem haufifle. 2. Micante] Per intervalla lucente. 2. Pyropo] Carbunculum intellige lapillum eo, quem vocant Rubinum, preciofiore. 5. Opus] Omne id quod artcficiofiffime Vulcanus in valvis cælaverat, adeoque artificium ipfum preciofius argento.. 7. Orbi ] Terrarum & aquarum. 10 Agaona] Quem cum Briareo unum & eundem facit Homerus; alii Deum marinum, Ponti &Terræ dicunt filium: quos quidem hic fequutus eft Ovidius. 11. Doridag] Eft Doris Nympha Oceani & Tethyos filia, Nerei conjux, ex qua Nympha ortæ plurimæ, quas, de pa 8. Tritona Quem antea Neptuni tubi-tris nomine Nereidas vocaverunt. cinem fuifle diximus. Nec bes, & nemora, nec tamen omnino abfimi- Nec diverfa tamen: qualem decet effe fororum. lis, qualis debet effe fororum. Terra viros, urbefque gerit, filvafque, ferasque, 1 Tellus fert homines, & urferas, Fluminaque, & nymphas, & cætera numina ruris & fluvios, & nymphas, & Hæc fuper impofita eft cæli fulgentis imago: reliquos Deos agreftes. Fi- Signaque fex foribus dextris, totidemque finiftris gura caeli fplendentis eft con- Quo fimul acclivo Clymeneïa limite proles ftituta fuper hae:&fex con- Venit, & intravit dubitati tecta parentis; ftellationes valvis dextris, totidem lavis. Quo ftatim Protinus ad patrios fua fert vestigia vultus aty, filius Clymenes pervenit Confiftitque procul: neque enim propiora ferebat ardua via, & fubiit do- Lumina. Purpurea velatus veste fedebat mum patris incerti, conti amictu purpureo. 20 30 nuo dirigit greffus verfus ejus In folio Phoebus claris lucente smaragdis : faciem,& gradum fiftit A dextra, lævaque, Dies, & Menfis, & Annus, 25 procul: neque enim tolera- Sæculaque, & pofitæ fpatiis æqualibus Hora: bat lucem propiorem. Apollo Verque novum ftabat cinctum florente corona: pofitus erat in folio radiante Stabat nuda Eftas, & fpicea ferta gerebat: pellucidis fmaragdis, rectus Adex-Stabat & Autumnus calcatis fordidus uvis: tra & finiftra Dies, & Et glacialis Hyems canos hirfuta capillos. Menfis, & Aunus, & Sa- Inde loco medius, rerum novitate paventem cula, & Hora diftributa pa- Sol oculis juvenem quibus afpicit omnia, vidit. novum aderat redimitum Quæque viæ tibi cauffa ? quid hac, ait, arce petisti, fertis florentibus. Aftas Progenies, Phaethon, haud inficianda parenti ? adftabat nuda, & geftabat Ille refert, O lux immenfi publica mundi, coronam fpiceam. Stabat inPhoebe pater, fi das hujus mihi nominis ufum, Nec falfa Clymene culpam fub imagine celat; Pignora da, genitor; per quæ tua vera propago Credar, & hunc animis errorem detrahe noftris. Dixerat. At genitor circum caput omne ribus intervallis. Ver etiam fuper Autumnus turpis uvis preffis hyems frigida hifpidos gerens & albos capillos. Sol in medio pofitus inde intuitus eft oculis, qui bus intuetur omnia, adolefcentem perculfum rebus infolitis. Et, inquit, Quanam micantes 35 }40 Depofuit radios, propiufque accedere juffit: eft tibi caufa itineris, fili Amplexuque dato, Nec tu meus effe negari Phaethon, patri non abnegande ? quid quafivisti in Dignus es; & Clymene veros, ait, edidit ortus. hac arce? Ille refpondet; o, Quoque minus dubites; quodvis pete munus, ut Lux communis vafti orbis, Apollo pater, fi finis me ap illud pellare te eo nomine; neg, Clymene tegit crimen mendacio, fac indicia, pater, per qua ego exiftimer verus tuus filius, & tolle hoc dubium ex mente noftra. Abfolverat. At pater removit radios fplendentes circum totum caput, & imperavit adire propius; & postquam complexus effet, Neque, inquit, meritus es à me rejici, & Clymene tibi nuntiavit veram originem. Et ut minùs incertus fis, pofce quodvis donum, ut illud 50 me confequaris. Palus juranda Diis; ignota noftris oculis, fit teftis nostris promilfs. Vix bene abfolverat: ille orat currum patris, poteftatem & regimen equorum velocium in unum diem. Poenituit genitorem quod juraffet; qui movens ter quaterque caput fplendidum, dixit, tuis Verbis mea facta funt inconfiderata: utinam concederetur non fta re pollicitis; agnofco, fili, recufarem tibi hoc unum. Licet aliud tibi fuadere: votum tuum eft periculofum. Rogas magna, Phaethon, & dona qua nec apta fint tuis viribus, nec atati ufg, adeo tenera. Conditio tua eft mor Me tribuente feras. Promiffis teftis adefto 45 65 70 talis; quod cupis non eft mortale. Cupis infuper ignarus ultra quam liceat Diis confequi. Concedetur ut Deorum quifg fibi plaudat, interim nullus quifquam,præter me, poteft permanere in curru ignifero. Moderator etiam cæli magni, qui mittit terribilia fulmina tremenda Poëta vulgi opinionem, aut certè rerum primam fpeciem. 63. Mane] Perinde loquitur ac fi revera Sol ipfe nocte quiefceret: atque ita deinceps in aliis. th 67. Eget moderamine ] Quin fponte fua veriùs ruit , quam equis trahitur cur rus. 68. Qua me fubjectis ] Videtur verò Sol in mare fefe mergere, cum occidit. 69. Tethys] Quam Coeli & Terre filiam vidimus antea Oceani uxorem, ponitur pro ipfo mari. 70. Rapitur] Spatio nempe 24 horarum dicitur primum Mobile fubjectos orbes ab ortu ad occafum fuper mundi polos violento motu rapere. |