fa pyra Memnonis fubfedis fublimi igne; vortices fumi atri obfcuraverunt diei lucem: veluti, cum fluvii emittunt nebulas ortas, ne

Jupiter annuerat; cum Memnonis arduus alto 600 | Jupiter annuerat, cum excel-
Corruit igne rogus: nigrique volumina fumi
Infecere diem. Veluti cum flumina natas
Exhalant nebulas, nec Sol admittitur infra.
Atra favilla volat: glomerataque corpus in unum
Denfatur, faciemque capit; fumitque calorem 605
Atque animam ex igni. Levitas fua præbuit alas.
Et primò fimilis volucri, mox vera volucris
Infonuit pennis. Pariter fonuere forores
Innumera; quibus eft eadem natalis origo.

615

que Sol infra recipitur. Nigra favilla volat, atg, conglobata in unum corpus craffatur, & formam induit, atque capit calorem & vitam ex igne. Levitas favilla

primo fimilis avi, mox vera avis ftrepitum fecit pennis fimul forores innumera ftrepitum fecere, quibus eft eadem origo natalis. Terque circumvolant pyram: & ter clamore confono proruperunt

Terq; rogum luftrant: & confonus exit in auras G10 propria effecit alas: Atque
Ter clangor. Quarto feducunt caftra volatu.
Tum duo diverla populi de parte feroces
Bella gerunt: roftrifque, & aduncis unguibus iras
Exercent; alafque adverfaque pectora laffant.
Inferiæque cadunt cineri cognata fepulto
Corpora: feque viro forti meminere creatas.
Præpetibus fubitis nomen facit auctor; ab illo
Memnonides dictæ, cum Sol duodena peregit
Signa, parentali perituræ Marte rebellant.
Ergo aliis latraffe Dymantida flebile vifum :
Luctibus eft Aurora fuis intenta; piasque
Nunc quoque dat lachrymas, & toto rorat in orbe,
IV. Nec tamen everfam Trojæ cum mœnibus
effe

620

Spem quoq; fata finunt. Sacra, & facra altera patre
Fert humeris,venerabile onus,Cythereius heros. 625

in aërem, Quarto velatu
dividunt agmen in duas
partes. Tum duo favi po-
puli bella gerunt ex diverfis
partibus atque exercent iras
roftris curvis unguibus;
&fatigant alas & pectora
adverfa: atque corpora co-
gnata decidunt inferia condi-
to cineri; & recordantur fe fi-
mul ortas effe ex ftrenuo viro,

Auctor dedit nomen avibus
Memnonides dicuntur, mo

ritura bellum gerunt Marte parentali, cum Sol permeavit duodecim figna. Adeoque aliis vifum erat lugubre quod Hecuba in canem verteretur: Aurora vacat fuis doloribus ; & nunc etiam fundit pios fletus, & rorem fpargit toto orbe.

IV. Neque tamen fata patiuntur fpem Trojanorum periisse una cum muris. Heros Cythereius portat facra, & patrem Anchisem altera facra humeris, pondus venerabile.

NOTÆ.

606. Animam ] Propter motum cele rem quidam Philosophi animam ignea naturæ dixerunt.

612. Duo] Quia in duas partes divifi : ut Gladiatorum modo, qui in funeribus patriciis exhiberi folebant, Memnonis funera cohoneftarent. Fabulam autem quod attinet, inde natam volunt, quod ex Ethiopia, quæ magis ad ortum & Auroram fpectat, aves quædam quotannis aut certe, ut aliis placet, quinto quoque anno, in Phrygiam advolarent; quas quidem aves ibi Memnoni ideo parentare voluerunt, quod illic fepultus effet rex Æthiopicus.

618. Cum Sol (i. e. ) Quotannis,

619. Parentali Parentalia facrificia erant proprie quæ Manibus fiebant.

620. Dymantida ] Hecubam Dymantis filiam, Homero; Ciffei autem Thraciæ regis, Euripidi.

622. Rorat] Poëtico more rarem Aurore lachrymas dixit.

624. Sacra] Sacra fuofque tibi commendat Troja Penates, per fomnum Æneæ dixerat Hector apud Virgilium.

624. Sacra] Patrem dicit facrum: non enim minus pium eft parentibus quam facris auxilium ferre.

625. Cythereius] Aneas filius Veneris, que Cytherea dicta eft, à Cytheris infula contra Cretam de quibus fæpius. Ccc 2 De

Ille pius eligit illam pradam | De tantis opibus prædam pius eligit illam,

tandro claffe exule per ma

de tantis divitiis, atg, fuum Afcaniumque fuum: profugaque per æquora claffe Iulum: & vehitur ab An- Fertur ab Antandro; fcelerataq; limina Thracum, ria: atque deferit or as faci- Et Polydoreo manantem fanguine terram norofas Thracum, & tellurem perfufam cruore Polydori ventis fecundu & curfu per undas felici fubit

635

Linquit: & utilibus ventis æftuqne fecundo 630 Intrat Apollineam fociis comitantibus urbem. Hunc Anius, quo rege homines, antiftite Phoebus urbem Apollinis una cum co-Rite colebantur, temploque domoque recepit: mitibus. Antus, quo rege ho- Urbemque oftendit, delubraque vota, duafque mines, quo Sacerdote Apollo Latona quondam ftirpes pariente retentas. bene colebantur, eum excepit Thure dato flammis, vinoque in thura profuso, delubro & domo: atque monCæforumque boum fibris de more crematis, Regia tecta petunt pofitique tapetibus altis Munera cum liquido capiunt Cerealia Baccho. Tum pius Anchifes: O'Phoebi lecte facerdos, 640 Fallor? an & natum, cum primum hæc moenia vidi,

firavit urbem, & templa de dicata, & duas arbores quas olim Latona paritura amplexa eft. Thure admoto ignibus, & mero fparfo in thura, atque extis taurorum maltatorum igne confumtis

de more, recedunt in fedes regias: & poftquam confediffent in excelfis toris qui inftrati erant tapetibus, fumunt dona Cerealia cum vi

Bifque duas natas, quantum reminifcor, habebas? Huic Anius niveis circumdata tempora vittis Concutiens, & triftis, ait: Non falleris, heros Maxime: natorum vidifti quinque parentem. 645 no liquido. Tum pius An- Quem nunc (tanta homines rerum inconftantia chifes, ô delette antiftes A

pollinis, Decipior? an, cum

verfat)

primum invifi hanc urbem Pæne vides orbum. Quid enim mihi filius abfens habebas, quantum recordor, Auxilii? quem dicta fuo de nomine tellus

cinta vittis candidis, at

filium, & quatuor filias? Andros habet, pro patre locumq; & regna tenente. Anius concutiens tempora Delius augurium dedit huic : dedit altera Liber 650 que mafius hæc reddit; Non deceptus es, heros maxime: Vidifti me patrem quinque liberorum : quem nunc cernis filiis prope carentem: tanta mutabilitas rerum agitat homines. Quid enim filius abfens mihi adfert opis? qui nune, pro patre locum & imperium nactus, in terra cognomine moratur. Delius huic prabuit vaticinandi peritiam; Bacchus prabuit

NOT Æ.

626. De tantis] Capto Ilio, Græci per præconem denuntiabant, ut finguli ex civibus, quod vellent, unum aliquod facrum auferrent. Eneas Deos penates fuftulit. Græci pietate viri moti permiferunt, ut unum aliquod infuper ex fuis tolleret. Ille patrem fenio confectum humeris fublatum portabat. Elian. Var. Hiftor. lib. 3. 22.

627. Afcanium] Filium Enez nemo nefcit: qui & lulus dictus eft.

628. Antandro] Quæ urbs eft Phrygiæ minoris, ad radices Ide montis, ubi Æ neæ claffis fabricata eft.

628. Scelerata] Quia ibi per fcelus mactatus Polydorus Priami filius.

630. Linquit] Quanquam ubi urbem Aneas edificaffet.

631. Apollineam ] Delum, Apollinis oraculo infignem.

632. Anius Rex Anius. Rex idem Hominum Thabique facerdos. Virg. De his Æneæ erroribus vide Virgil. Æneid. 3. 635. Stirpes ] Palmam & olivam. Vid. lib. 6. 334.

639. Cerealia] Tanem.

648. Dicta fuo] Quam tamen alii ab Eurymacho dictam volunt.

649. Andros Maris Ægai infula prima inter Cycladas.

650. Delius] Apollo, in Delo infula natus, ubi & celeberrimum habuit oraculum: quod Anii filio concreditum.

Fœmineæ

Fœmineæ forti voto majora fideque

Munera nam tactu natarum cuncta mearum

655

In fegetem, laticemque meri, baccamque Minerva
Transformabantur: divefque erat ufus in illis.
Hoc ubi cognovit Troja populator Atrides,
(Ne non ex aliqua veftram fenfiffe procellam
Nos
quoque parte putes) armorum viribus ufus
Abftrahit invitas gremio genitoris: alantque
Imperat Argolicam cælefti munere claffem.

alia dona, fupra defideria &

fidem, forti fœmines: namque omnia mutabantur ta

tu filiarum mearum in frumentum, & liquorem vini, Olivas Minerva: atque erat in illis opulenta utilitas. Poftquam Agamemnon va→ ftator Troja hoc compertum habuit, (ne credas nos etiam non expertos efe aliquo mo

Effugiunt quo quæque poteft. Euboea duabus, 660 do veftram cladem usus

Et totidem natis Andros fraterna petita eft.
Miles adeft: &, ni dedantur, bella minatur.
Victa metu pietas confortia pectora pœnæ
Dedit: & ut timido poffis ignofcere fratri;
Non hic Æneas, non, qui defenderet Andron, 665
Hector erat: per quos decimum duraftis in annú.
Jamque parabantur captivis vincla lacertis.
Illæ tollentes etiamnum libera cælo

Brachia, Bacche pater, fer opem, dixere: tulitque
Muneris auctor opem. Si miro perdere more 670
Ferre vocatur opem. Nec qua ratione figuram
Perdiderint, potui fcire, aut nunc dicere poffim.
Summa mali nota eft. Pennas fumfere; tuæque
Conjugis in volucrem, niveas abiere columbas.

viribus armorum abftrahit nolentes ex finu patris ; atque jubet ut pafcant claßem Gracam dono coelefti. Elabuntur quo cuique licet. Dua mex filia iverunt in Eubeam, atque totidem con

ceflerunt in Andron à fratre fuo poffeffam. Claffis inimica appellit: & nifi reddantur intentat bellum.

Pietas Andri fratris fuperata pavore objecit forores pona: atque, ut poffis veniam dare fratri pavido, non ibi erat neas, non Hector, quorum virtute vos Trojani invicti manfiftis in annum decimum, qui poßet

V. Talibus atque aliis poftquam convivia 675 tueri Andron. Janý, catena

dictis

parabantur brachiis captivarum. Illa obtendentes lacertos etiamnum liberos in cœ

Implerunt; menfa fomnum petiere remota.
Cumque die furgunt: adeuntque oracula Phoebi.
Qui petere antiquam matrem, cognataque juffitum, Bacche pater, dixerunt,

ades in auxilium: atý, Au

tor doni adfuit in auxilium: fiquidem perdendo eas mirando modo dici poteft adeffe in auxilium. Neque licuit cognofcere, quomodo amiferint formam, neque nunc poffim indicare. Caput damni. cognitum eft. Induerunt pennas, atque mutata funt in columbas albas aves tua uxori facras.

V Toftquam abfolverunt convivia talibus atque aliis fermonibus, conceßerunt ad somnum menSa fublata. Et furgunt cum die; & accedunt ad oracula Apollinis : qui hortatus est quærere ve

littora focia. Rex comi-Littora. Profequitur Rex, & dat munus ituris; tatur, & offert dana difcef, Anchife fceptrum, chlamydem pharetramq; 680 nepoti, Cratera Æneæ; quem quondam miserat illi Hofpes ab Aoniis Therfes Ifmenius oris. Miferat hunc illi Therfes, fabricaverat Alcon Myleus; & longo cælaverat argumento. Urbs erat: & feptem poffes oftendere portas. 685 Hæ pro nomine erant ; &, quæ foret illa, docebant. Ante urbé exequiæ, tumulique, ignefque, rogique, Effufæque comas & apertæ pectora matres Significant luctum. Nymphæ quoq; flere videntur; Siccatofque queri fontes. Sine frondibus arbos 690 Nuda riget rodunt arentia faxa capellæ. Ecce facit mediis natas Orione Thebis, Hanc non foemineum jugulo dare pectus aperto, Illam demiffo per fortia vulnera telo

furis; Anchifa fceptrum, chlamydem & pharetram nepoti, craterem Anea, quem Therfes Ifmenius bofpes illi alam miferat à regionibus Baotiis. Therfes illi hunc miferat, Alcon Myleus fabricaverat, atque fculpferat circum eum prolixam hiftoriam. Urbs erat illic calata; atque facile erat monftrare feptem portas. Ha erant loco nominis, & indicabant, quanam illa effet. Funera ante urbem, & fepulchra, & flamma, & pyra, matrona habentes capillos fparfos, & pectora nuda insuunt mærorem. Nympha videntur etiam lachrymari, julare quod fontes arefcerent. Arbor fpoliata nuda ftat: capra vellicant cautes ficcas.

Pro populo cecidiffe fuo; pulchrifq; per urbem 695
Funeribus ferri, celebrique in parte cremari:
Tum de virginea geminos exire favilla,

Ecce feulpfit mediis Thebis fi-Ne genus intereat, juvenes, quos fama Coronas

lias Orionis,hanc exhibentem peltus non muliebre nudato collo, illam occumbentem pro gente fua cultro quem alto

Nominat, & cineri materno ducere pompam.
VI. VII. Hactenus antiquo fignis fulgen-7c0

tibus ære;

vulnere ftrenue in pectus im- Summus inaurato crater erat afper acantho. merferat; elatam magni-Nec leviora datis Trojani dona remittunt : ficis exequiis per urbem, atDantque facerdoti cuftodem thuris acerram; lebri: tum duos adolefcentes Dant pateram, claramque auro gemmifque coronã. prodeuntes ex cinere virgi

que crematam in platea ce

neo, ne ftirps pereat, quos fama appellat Coronas, atque ducentes pompam in fepulturam matris.

VI. VII. Simulachra battenus enumerata in veteri are feulpta erant, crateris vero fumma ora aurato opere pratexebatur, quod Acanthum herbam referebat. Neque Trojani retribuunt munera minora quam que acceperant ; atque offerunt Sacerdoti acerram thuri fervando, offerunt pateram, atque coronam fulgentem auro atque gemmis.

NOTA.

680. Nepoti] Iulo feu Afcanio Enex | graffantem; tum propter ferale facrum filio.

682. Aoniis Pars Bootie montana Aonia di&ta eft.

682. Ifmenius] Thebanus, ab Ifmeno Bootie fluvio.

683. Alcon] Qui artifex atque fculp tor infignis erat, fuit & alius fagittandi peritia celebris, de quo Virgilius.

684. Myleus] Qui Mylas patriam habuit. Duæ autem fuerunt; hæc in Theffalia, altera in Sicilia.

686. Ha Nam Septem porta fignificant was effe Thebas Boeotias.

689. Luftum] Tum propter peftem

duarum Orionis filiarum, quæ fe fponte pro patriæ falute devoverant. Cum enim peftilentia laborarent Thebani, oraculo admoniti fuerunt eam ceffaturam, fi fe duæ virgines pro populo traderent.

690. Queri] Nam & in illis Nymphæ.

701. Acantho ] Frutex eft exoticus, femper frondens, floribus albis, quem Acaciam effe volunt. Summus autem hujus herbe foliis honor acceffit, poftquam Callimachus Archite&tus capita columnarum (quæ ab eo Corinthia dica funt) foliis Acanthi cooperiri voluit.

Inde recordati Teucros à fanguine Teucri
Ducere principium, Creten tenuere; locique
Ferre diu nequiere Jovem : centumque relictis
Urbibus, Aufonios optant contingere portus.
Sævit hyems, jactatque viros: Strophadumque

Et jam Dulichios portus, Ithacamque, Samenque,
Neritiafque domos, regnum fallacis Ulyffei,
Præter erant vecti: certatam lite Deorum
Ambraciam, verfique vident fub imagine faxum
Judicis, Actiaco quæ nunc ab Apolline nota eft, 715

cautem fub fpecie transformati judicu ;

NOTA.