Achelous auctus pluvia ob ftruxit viam, remoratus eft redeuntem. Subi domum meam, inquit, illuftris Ce Claufit iter, fecitque moras Achelous eunti, Imbre tumens. Succede meis, ait, inclyte, tectis, Cecropida; nec te committe rapacibus undis. 550 copida ; neque te objice un- Ferre trabes folidas, obliquaque volvere magno du furentibus. Confueve- Murmure faxa folent. Vidi contermina ripæ Cum gregibus ftabula alta trahi: nec fortibus illic Profuit armentis, nec equis velocibus effe. Multa quoque hic torrens nivibus de monte folutis runt abripere tigna integra, &devolvere moles tranfver fas cum magno fonitu. Vidi excelfa fabula propinqua ripa avelli cum gregibus: neque illic profuit quic quam armentis quod effent de monte, abforbuit multa Corpora turbineo juvenilia vortice merfit. } 555 valida, neque equis quod Tutior eft requies; folito dum flumina currant effent celeres. Hic etiam torrens, nivibus liquefactis corpora juvenilia vortice in modum turbinis fe volven te. Securior eft mora donec Aluenta ferantur confueto alVeo j donec fua foffa conti neat paucas aquas. Thefeus Jamque duas lucis partes Hyperione menfo, affenfus eft, &, inquit, Difcubuere toris Thefeus comitefq; laborum : 565 utar, Acheloe, & domo & Hac Ixionides, illa Trozenius heros fusasu tus; atque ufus eft Parte Lelex, raris jam fparfus tempora canis. utroq. Intrat atria exftru- Quofque alios parili fuerat dignatus honore &a pumice multum concavo, 570 tophis afperis. Terra erat Amnis Acarnanum, lætiffimus hofpite tanto. madida lento mufco, Concha Protinus appofitas nudæ veftigia Nymphæ diftinguebant fupremum la- Inftruxere epulis menfas: dapibufque remotis cunar alterno murice. Jam- In gemma pofuere merum. Tum maximus heros que Sole permenfo duas partes diei, Thefeus &, focii labo- quora profpiciens oculis fubjecta, Quis, inquit, rum fefe compofuerunt in le- Ille locus? digitoque oftendit: &, Infula nomen &tos ; hac parte Ixionides, illa Lelex heros Trazenius, jam diftinéta habens tempora paucis crinibus canis ; aliique quos fluvius Acarnanum, festivissimus ob tantum hofpitem, dignos judicaverat eo honore. Continuo Nympha nudos pedes habentes appofuerunt dapes menfis admotis, & epulis fublatis fuderunt vinum in gemmeum poculum. Tum beros maximus procul videns maria oculis obverfa, Quis, ait ille locus? indicat digito: atque affigna nomen } 575 Quod gerat illa, doce. Quanquam non una · Intumui: quantufque feror, cum plurimus, unquã; Ad hac fluvius, Non eft, inquit, unum quod videmus. Quinque terra funt porrecta: decipiunt oculos parva differentia intervalli. Atque, ut minus ftupeas vindictam Diana neglecta; ha infula fuerant Naiades: qua cum immolaffent decem juven Tantus eram: pariterque animis immanis & undiscos, atque invitaffent Deos 585 In freta provolvi. Fluctus nofterque marifque 590 ruris ad facra, agitaverunt choreas feftas noftri oblita. Inflatus fum, atque tantum intumefcens excurro quantu cum maximè exundo: & aqualiter terribilis ira & fluEtibus abripui nemora à nemoribus, & campos à campis. Et protraxi in mare Nymphas tum denig, nos reveri tas, cum loco. Unda noftra & fresi divellit folum conjun&tum, atque divifit in totidem partes, quot vides E chinadas in mediis fluctibus. VI. Caterum uti cernes ipfe procul, ecce una infula mihi accepta procul abiit. Infula grata mihi. Perimelen navita dicit. Nauta vocant Perimelen. Ego fuftuli huic amata ne men virgineum. Quod pa 600 vit ex caute corpus filia fetum enixura. Excepi Affer opem; merfæque precor feritate paterna fustentans natantem, dixi, tridentifer, qui confecutus es forte imperium in aquas incertas proximum calo, in quo nos fluvii facri fubfiftimus, in quem fluimus, buc adfis, atque aquus aufculta oranti, Neptune. Ego bfui, huic quam fero. Si parens Hippodamas effet lenis & juftus, aut minus impius, debuit illius mifereri, & nobis parcere. Subveni, & prabe quafo, fubmerfa favitia paterna locum habitationis: vel concedatur ut ipfa fit lo- Da, Neptune, locum: vel fit locus ipfa licebit. cus. Complectar hanc etiam. Hanc quoque complectar. Movit caput æquoreus Deus maris capite annuit, atque movit omnes aquas fuo rex: nutu. Nympha exterrita eft: Concuffitque fuis omnes affenfibus undas. tu timido: & dum illud tan go, adverti univerfum cor natabat egomet tangebam Extimuit Nymphe: nabat tamen. Ipfe natantis 605 pectus natantis micans mo- Pectora tangebam trepido falientia motu: Dumque en contrecto, totum durefcere fenfi fus indurari, & vifcera pre-Corpus; & inducta condi præcordia terra. terra appofita. Dum Dum loquor; amplexa cft artus nova terra natantes, verba facio; nova terra Et gravis increvit mutatis infula membris. complexa eft membra nanVII. Amnis ab his tacuit. Factum mirabile tia, & in infulam ponderofam auta eft verfis artubus. cunctos nes tetigerat. Filius Ixio 610 VII. Poft hac fluvius fi-Moverat. Irridet credentes: utque Deorum luit. Factum mirandum om- Spretor erat, mentifque ferox Ixione natus; nis exfibilat fidem adhiben-Ficta refers, nimiumque putas, Acheloë, potentes tes; atque ut erat Deorum Effe Deos, dixit; fidant adimuntque figuras. 615 contemtor & fuperbo animo, Obftupuere omnes, nec talia dicta probarunt: Ante omnefque Lelex, animo maturus & ævo, Sic ait: Immenfa eft, finemque potentia cæli Non habet: & quidquid Superi voluere,peractú eft. Quoque minus dubites; tiliæ contermina 620 Vana memoras, inquit, atque credis Deos nimium poffe, Acheloe, fiquidem prabent atque tollunt formas. Omnes mirati funt ; neque ejufmodi verbis faverunt: Lelex anne omnes, men quercus te fapiens atque atate, fic Collibus eft Phrygiis, modico circumdata muro. dicit: Potestas Deorum eft Ipfe locum vidi: nam me Pelopeia Pittheus infinita, neque terminis ul-Mifit in arva fuo quondam regnata parenti. lus comprehenditur : & quod-Haud procul hinc itagnum; tellus habitabilis olim; folutum eft. Et ut minus Nunc celebres mergis fulicifque paluftribus cumque Dii cupierunt ab hafites, quercus eft proxima tilia in valibus Thrygis cincta parvo muro. Eg vidi locum: nam Pittheus mifit me in agros Pelopeios, qui olim fub poteftate fuerant fui patris. Non longe us} 625 undæ. inde lacus; terra olim hofpitalis: Nunc aqua frequentata à mergis & fulicis paluftribus. Ta exigua quidem, tecta ftipu lis & arundine paluftri. Verum Baucis pia vetula, atque Philemon in illo tu gurio convenerunt atate integra: illo fenectutem con635gnofcendo reddiderunt eam traxerant: & inopiam afacilem, neque tolerandam averfo animo. Neg, intereft ibi utrum voces heros an fervos: univerfa familia duo funt; iidem & imperant & obtemperant. Poftquam igi Parva quidem, ftipulis & canna tecta paluftri: 630 640 655 Interea medias fallunt fermonibus horas: tur Dii adierunt exiguam cafam, atque fubierunt parvam januam capite inclinato, fenex hortatus eft quietem prabere artubus, oblato fedili, quod officiofa Baucis fternit craßo texto. Deinde abftulit calidum cinerem foco, atque excitat ignes hefternos, atque fouet frondibus & cortice arido, & per ducit ad flammas spiritu anili ; & attulit ligna in multa fegmenta divifa, & ramufculos ficcos tecto dereptos, fregit, & admovit exiguo cacabo; & concidit olera qua fuus conjux collegerat in horto riguo. Ille deripit furca bicorni turpia terga porci pendentia trabe fumida; atque abfcindit de tergo diu fervato parvam partem mollit abfciffam aquis bullientibus. Interea tadium tollunt tempo is interjecti colloquio,& faciunt ne cunctatio molefta fit. Ibi erat crater fagineus fuspenfus clavo ab anfa curva: is impletur aquis calidis, atque accipit membra lavanda. In medio erat torus de lentis ulvis impofitus lecto, sponda & pedibus falignis. Hunc fternunt vefte, quam non nifi tempore fefto foliti erant depromere: fed & illa veftis & vilis & vetus erat, non erubefcenda letto faligno. Dii accubuerunt. nus accincta & tremens admovet menfans; verum pes tertius menfa erat inaqualis, later fecit aqualem: qui poftquam fubjectus demfit NOTA. 631. Philemon] Hunc Poëtæ villicum fuiffe nonnulli volunt. 641. Dimovit] Ea cura mores totamque aniculæ rationem ob oculos ponit Poëta, ut ipfam coram cernere vi A rum lardum domitum & co&tum effet. 662. Tefta] Fragmentum aliquod teftæ, quod, ne menfa titubaret, pedis brevitati opitulatur. 662. Clivum] Non quidem quod effet, verum quod ob pedis brevitatem effe viSuftulit; dearis. inaqua'itatem, menta viri-Suftulit; æquatam mentæ terfere virentes. ex lor intemerata Talladis, & corna autumnalia defruto condita, & cichoreum, & raphanus, o cafeus recens, bova leviter verfata in levi cinere: atque hæc omnia in vafibus ex argilla fadis. Postea fculptus urceus ex eodem luto apponitur in menfa, & pocula falta fago, obducta intus ceris flavus. Breve eft tempus, & foci dederunt dapes calidas: & rurfus apponitur vinum novum. Atque hæc lum fepofita vicem praftant bellariis. Tum nux, tum ficus arida juncta funt corrugaris dactylis, itemque pruna mala fragrantia in corbibus, cum racemis collectis ex rubris vitibus. Favus albus est in medio. Lata facies addita eft fuper omnia & voluntas neque fegnis neque parca. Interea cum advertunt urceum repleri per fe quoties evacuatus effet, at pau Candidus in medio favus eft. Super omnia vultus Sponte fua, per feque vident fuccrefcere vina, 680 Baucis & pavidus Philemon ad preces confugiunt manibus in cœlum fublatis, & veniam implorant epulis, atque exiguo apparatui. Unicus anfer erat, cuftos viliffima villa, quem domini volebant occidere in gratiam Deorum hofpitum. Ille velox pennis laffat lentos annis, & diu effugit; atque tandem vifus eft confugiffe ad Deos ipfos. Illi probibuerunt occidi, 670. Ceris Multus eft nimirum in ligno illinendo ceræ ufus. 671. Epulas] Lardum nempe cum oleribus. Cæterum, ut ut apparatus levis, & cibi tenues, more tamen Romano ordinata coena; ut ejus ineuntis ferculum, deinde folidiot noviffime Bellaria appofita fuerint 674. Carica] Eo nomine appellantur ficus, cujus generis in Syria effe Plinius meminit. 674. Palmis] Dactylos volgo vocitant. Dates. pitolio, quod fopitos cuftodes ad ar684. Cuftodia] Anferes etiam in Cacis defenfionem, adverfus Gallos excitaviffent, publice ali ex Plutarcho difcimus. |