Anceus lapfus eft, & inteeft.fina involuta multo cruore

Concidit Ancæus: glomerataque fanguine multo
Vifcera lapfa fluunt: madefactaque terra cruore
Ibat in adverfum proles Ixionis hoftem
Pirithous, valida quatiens venabula dextra.

loco mota fparguntur: atque humus infecta eft fanguine. Pirithous filius Ixionis fe

Cui procul Ægides, O me mihi carior, inquit, 405 rebatur in hoftem oppofitum,

410

Pars animæ confifte meæ: licet eminus effe
Fortibus: Ancæo nocuit temeraria virtus.
Dixit: & ærata torfit grave cufpide cornum :
Quo bene librato, votique potente futuro,
Obftitit efculea frondofus ab arbore ramus.
Mifit & Æfonides jaculum: quod cafus ab illo
Vertit in immeriti fatum latrantis, &, inter
Ilia conjectum, tellure per ilia fixum eft.
At manus Oenidæ variat: miffifque duabus,
Hafta prior terra, medio ftetit altera tergo.
Nec mora dum fævit, dum corpora verfat in
orbem;

415

420

425

Stridentemque novo fpumam cum fanguine fundit;
Vulneris auctor adeft: hoftemque irritat ad iram:
Splendidaque adverfos venabula condit in armos.
Gaudia teftantur focii clamore fecundo;
Victricemque petunt dextræ conjungere dextram :
Immanemque ferum multa tellure jacentem
Mirantes fpectant: neque adhuc contingere tutum
Effe putant: fed tela tamen fua quifque cruentant.
Ipfe pede impofito caput exitiabile preffit:
Atque ita, Sume mei fpolium, Nonacria, juris,
Dixit: & in partem veniat mihi gloria tecum.
Protinus exuvias rigidis horrentia fetis
Terga dat, & magnis infignia dentibus ora.
Illi lætitiæ eft cum munere muneris auctor.
Invidere alii; totoque erat agmine murmur.
E quibus ingenti tendentes brachia voce,
Pone age, nec titulos intercipe foemina noftros,
Theftiada clamant: neu te fiducia formæ

tecum.

agitans fpicula forti manu. Ad quem Thefeus è longinquo, o, ait, Pars anima mea mihi carior me, mane; non dedecet ftrenuos longe abeffe: virtus imprudens obfuit Ancao. Dixit ; jaculatus eft haftile corneum inftruEtum mucrone aneo. Cui fortiter jaito, aprumque percuffuro, ramus frondofus efculi impedimento fuit. Jafon jaculatus est etiam telum, quod fors ab illo detorfit in exitium canis tale fatum non meriti, & a&tum

inter ilia, impingebatur per illa in terram. At dextra

Oenida diverfum habuit eventum:& duobus jacufolo, alterum tergo medio lis libratis, prius adhafit feri: & fine cunctatione, dum furit, dum torquet cor pus in gyrum.

emittit

Spumam ftridentem cum novo cruore; qui plagam inflixit adeft, atque provocat hoftem ad iram; & immittit corufcantem haftam in armos oppofitos. Comites indicaut latitiam favente vo430 ciferatione; atque appetunt

conferere dextram cum dextra vitrice:& ftupentes` intuentur ingentem aprum porrectum vafto spatio: neque arbitrantur eum adhuc fecure tangi poffe : fed ta

men finguli cruore inficiunt fua jacula. Ipfe calcavit caput horrendum pede impofito, atque ita, Accipe, inquit, Nonacria, exuvias qua jure mihi ipfi debentur, & mihi fit laus communis Continuo porrigit fpolia viz. tergora rigentia fetis horrides, & caput confpicuum magnis dentibus. Auctor doni illi gratus eft pariter ac ipfum donum. Cateri livore tacti funt, & murmur erat per totum cætum. E quibus Theftiada porrigentes brachia cum magno clamore, depone, age, mulier, neque præripe noftram gloriam: neve confidentia pulchritudinis tibi

NOTA.

405. Agides] Thefeus Ægai filius. 408. Cornum] Haftile ex corno arbore factum.

414. Oenida Meleagri, Qeni filii.
426. Nonacria] Atalanta, à Nonacri

Arcadia monte Stygis aqua frigidiffima famofiffimo, fic dicta.

426. Juris mei] Quia aprum occiderat. 434. Theftiada Plexippus & Toxeus, Thestii filii, Meleagri avunculi.

Decipiat,

imponat; & auctor muneris tactus tuo amore procul eat. Atque ita Atalanta

auferunt donum, & jus ilLud offerendi Meleagro. Vir bellicofus non paffus eft, & fremens ira ardente, Difi se, inquit, pradones gloria aliena, quantum differant alta à minis: atque percuffit exitiali enfe pectus Plexippi nihil ejufmodi reformidantis. Non finit, harere diu Toxeum dubitantem quid agat, atque cupientem ulcafci fratrem, fimul & me

tuentem cladem eandem, qua frater modo ereptus eit; atque recalefecit ferrum, quod nece priori erat calidum, cruore fraterno. Althea deorum altaribus accumulabat munera pro filio victoria potito, cum statim intuetur fratres mortuos. Qua his vifis pectus plangit & implet urbem triftibus

clamoribas: & induit veftes pullas pofitis iis que auro erant intexta. At ftatim atque caufa eorum mortis in

435

440

Decipiat; longeque tuo fit captus amore
Auctor: & huic adimunt munus, jus muneris illi.
Non tulit ; & tumida frendens Mavortius ira,
Difcite raptores alieni, dixit, honoris,
Facta minis quantum diftent. Haufitque nefando
Pectora Plexippi, nil tale timentia, ferro.
Toxea, quid faciat, dubium, pariterque volentem
Ulcifci fratrem, fraternaque fata timentem,
Haud patitur dubitare diu: calidumque priori
Cade recalfecit conforti fanguine telum.
Dona Deum templis nato victore ferebat;
Cum videt extinctos fratres Althea referri.
Quæ plangore dato, moeftis ululatibus urbem
Implet: & auratis mutavit veftibus atras.
At fimul eft auctor necis editus; excidit omnis
Luctus: & à lachrymis in pœnæ verfus
amorem eft.

}

Stipes erat: quem, cum partus enixa jaceret
Theftias, in flammam triplices pofuere forores:
Staminaque impreffo fatalia pollice nentes;
Tempora, dixerunt, eadem lignoque tibique,
O modo nate, damus. Quo poftquá carmine

dicto
Exceffere Dex; flagrantem mater ab igne
Eripuit torrem: fparfitque liquentibus undis.
Ille diu fuerat penetralibus abditus imis:
fletibus in defiderium vin- Servatufque tuos, juvenis, fervaverat annos.
Caudex erat, quem Protulit hunc genitrix, tædafq; in fragmina

dicio patuit omnis maror

omiffus eft, & mutatus eft à

dicta.

cum Theftias effet puerpera, tres forores injecerunt in

ignem: atque trahentes fila

445

450

455

460

Imperat: & pofitis inimicos admovet ignes.
Tum conata quater flammis imponere ramum,
Coepta quater tenuit. Pugnant materque fororque,
Et diverfa trahunt unum duo nomina pectus.
Sæpe metu fceleris pallebant ora futuri :

465

fatalia admoto pollice, dixerunt, ô modo in lucem edite, prastamus eadem tempora & tibi & ftipiti. Qua fententia prolata poftquam Dea abierunt, mater abftulit lignum ardens à flamma, atque irrigavit aquis fluentibus. Ille ftipes fuerat diu occultus in intimis penetralibus; atque ibi cuftoditus defenderat tuam viam, ô adolefcens, Mater hunc depromfit, atque juffit ligna fcindi in affulas, & fupponit flammam infenfam iis in foco compofitis. Tum quater aggreffa immittere ftipitem in ignem, quater ab incapto deftitit. Affectus matris & fororis in animo Altheæ inter fe certant, & duo nomina in diverfum, trabunt animum unum. Sape vultus expallefcebat timore facinoris futuri :

475

Sæpe fuum fervens oculis dabat ira ruborem.
Et modo nefcio quid fimilis crudele minanti
Vultus erat; modo quem mifereri credere poffes.
Cumque ferus lachrymas animi ficcaverat ardor;
Inveniebantur lachrymæ tamen. Utq; carina, 470
Quam ventus, ventoque rapit contrarius æftus,
Vim geminam fentit, paretque incerta duobus :
Theftias haud aliter dubiis affectibus errat,
Inque vices ponit, pofitamque refuscitat iram.
Incipit effe tamen melior germana parente:
Et, confanguineas ut fanguine leniat umbras,
Impietate pia eft. Nam poftquam peftifer ignis
Convaluit; Rogus ifte cremet mea vifcera, dixit.
Utque manu dira lignum fatale tenebat;
Ante fepulchrales infelix adftitit aras.
Poenarumque Deæ triplices furialibus, inquit,
Eumenides, facris vultus advertite veftros.
Ulcifcor facioque nefas. Mors morte pianda eft:
In fcelus addendum fcelus eft, in funera funus.
Per coacervatos pereat domus impia luctus.
An felix Oeneus nato victore fruetur:
Theftius orbus erit? melius lugebitis ambo.
Vos modo fraterni manes, animæque recentes,
Officium fentite meum: magnoque paratas
Accipite inferias, uteri mala pignora noftri.
Hei mihi! quo rapior? fratres ignofcite matri.
Deficiunt ad coepta manus. Meruiffe fatemur
Illum, cur pereat: mortis mihi difplicet auctor.

480

485

490

Et

1 fape ira ardens spargebat
fuum ruborem in oculos.
nunc facies erat fimilis m-
nanti nefcio quid atrox, nunc
verò eam poffes arbitrari
tangi mifericordia. Et poft-
quam vehemens animi in-
dignatio ficcaverat lachry-
mas, tamen lachryma repe-
riebantur : & quemadmo
dum navis quam aura, at-
que fluctus contrarius aure

aufert patitur duplicem
violentiam, atque fluctuans
viciffim obfequitur duobus ;
fimiliter Thestias vagatur
huc illuc incertis animi
motibus; atque alternis vi-
cibus omittit iram, & exci-
tat omiffam. Nihilominus
foror incipit effe fortior ma-
tre, & ut mulceat fra-
trum manes filii fanguine
pia eft impietate. Nam poft-
quam exitiales flamma au-
ta funt, Tyra ifta, inquit,
depafcat mea pracordia. Ut-
que
tractabat ftipitem fata-
lem fava manu, mifera fte-
tit ad altaria fepulchralia;
atque, inquit, Tres furia
Dea pœnarum, convertite
veftros oculos ad facra fera-
lia. Tunio atque admitte
fcelus, funus eft expiandum
funere facinus eft perpe-

trandum pro facinore, mors pro morte. Domus nefaria disjiciatur per mærores cumulatos. An beatus Oeneus gaudebit filio victore, Theftius erit filiis privatus? Uterque juftius flebitis. Vos tantum Umbra fraterna, atque anima recens in Orcum admiffa experimini meum officium; atg, fumite inferias magno pretio comparatas, mala pignora noftri ventris. Hei mihi quo auferor? fratres parcite matri. Manus non fufficiunt ad aufus meos peragendos. Agnofcimus illum dignum esse, qui occidat; hoc tamen mihi difplicet, ut ego nato meo forem funeris causa.

NOTA.
|

475. Melior] Quia filium perdere ftatuit. 480. Sepulchrales aras] Rogum dicit, in quem ftipitem, quo filii fata continebantur, conjectura erat; quem quidem rogum venufte aram dicit, ubi occifis fratribus vifcera fua immolabat.

482. Eumenides] Furix, Alecto, Tifiphone, & Megara, Nocte & Acheronte fatæ, malefa&torum infernales ultrices.

285. Nefas] Quod Meleager in interficiendis avunculis nefas patraverat dum Althea ulcifcitur, aliud in occidendo filio admittit.

.

xippi & Toxei, quos Meleager interfecerat, pater.

488. Recentes] Novi Orci incolæ, re cens ad inferos depulfi.

489. Magno] Siquidem filium, contra jus naturæ, occidendo.

490. Inferias] Eo nomine appellantur, que Manibus fiebant, facrificia.

491. Quo rapior] Rurfus in quod ruebat nefas incerta Althea damnat.

491. Ignofcite] Ita loquitur mater quæ fratribus filium immolare veretur. 495. Autor] Se filium negat, utcumErgo

487. Theftius] Althaa, itemque Ple- que meritum, morti poffe tradere.

atque vivus & victor & in

Adeoque inultus difcedet, Ergo impune feret; vivufque, & victor, & ipfo Succeffu tumidus regnum Calydonis habebit? 495 flatus lato eventu obtinebit regnum Calydonis ? Vos ja- Vos cinis exiguus, gelidæque jacebitis umbræ ? cebitis cinis paucus & ma- Haud equidem patiar. Pereat fceleratus: & ille nes frigidi? Non equidem Spemque patris, regnique trahat, patriæq; ruinam. feram. Occidat ifte feele- Mens ubi materna eft ? ubi funt pia jura parentum ftus; atque fecum trahat fpem patris, & fimul cladem Et, quos fuftinui, bis menfum quinq; labores? 500 regni & patria. Ubi eft a- O utinam primis arfiffes ignibus infans:

bores decem menfium quos

,

nimus maternus? ubi funt Idque ego paffa forem! vixifti munere nostro: pia jura parentum? &la-Nunc merito moriere tuo. Cape præmia facti : tuli? O utinam infans com- Bifque datam, primum partu, mox ftipite rapto, buftus fuiffes primis ignibus, Redde anima: vel me fraternis adde fepulchris. 505 atque ego id permififfem! Et cupio, & nequeo. Quid agam ? modo vulnera Vita fretus es noftro benefi

cio: jam obibis tuo delicto:

fratrum

fume mercedem facinaris, Ante oculos mihi funt, & tantæ cædis imago: atque redde fpiritum bis da- Nunc animum pietas, maternaq; nomina frangunt. tum, primo partu, deinde Me miferam malè vincetis: fed vincite, fratres : torre ablato; vel me adjice Dummodo, quæ dedero vobis folatia, vosque 510 buftis fraternis. Et voveo, nequeo. Quid faciam? Ipfa fequar, dixit: dextraque auerfa trementi Nunc plaga fratribus impa- Funereum torrem medios conjecit in ignes. ita, & fimulachrum tanta Aut dedit, aut vifus gemitus eft ille dediffe, ftragis obverfatur meis oculis: Nunc Pietas & nomina Stipes: & invitis correptus ab ignibus arsit. materna molliunt mentem. Infcius atque abfens flamma Meleagros ab illa 515 Meinfelicem! modo cala- Uritur: & cæcis torreri vifcera fentit

mitofo vincetis: fed vincite Ignibus: at magnos fuperat virtute dolores. fratres: dummodo, inquit, Quod tamen ignavo cadat, & fine fanguine leto, Moret: & Ancæi felicia vulnera dicit.

ego ad mortem fequar vos

folatia qua

vobis

pra

buero: atque averfa im- Grandævumque patrem, fratremque, piafq;} 520

mifit in flammas medias

forores

manu trepida ftipitem fu- Cum gemitu, fociamque tori vocat ore fupremo;

neftum. Ille aut ingemuit, I

aut faltem vifus eft ingemifcere, atque correptus ab ignibus cunctantibus flagravit. Meleager ignarus atque abfens abfumitur eo igne; atque fentit pracordia uri secreta flamma: at vincit ingentes cruciatus virtute. Dolet tamen quod pereat morte fegni & fine vulnere: atque ait plagas Ancai esse beatas. Et appellat patrem ætate provectum cum gemitu, & fratrem, pias forores, confortem ledi ultima voce;

NOTA.

497. Ille Alios quidem filios habuit Oeneus, fed Meleagro longe difpares; quique in bello ob Plexippi & Toxei mortem orto perierunt.

500. Bis quinque ] Lunares intelfige.

For Primis] Quo tempore torrem pueri fata continentem fubmonentibus Parcis Althea flammis fubtraxerat.

506. Cupio] Fratres ulcifci; & vice verfa filium fervare. Neutrum potest quia utrumque per alterum impeditur.

509. Malè vincetis] Malè fratres dicit vincere, quos ut ulcifcatur, filium perdere ftatuit.

516. (acis] Maximis, internis, occultis, quorumque caufam ignorabat.

120. Fratrem ] Tydeum intelligo; quanquam alios Oeneo affignat Anton. Liberalis.

520. Pias] Quod quidem eventus comprobabit.

521. Sociam tori] Uxorem dicit Cleopatram.

Forfitan

Forfitan & matrem: crefcunt ignifque dolorque;
Languefcuntq; iterum. Simul eft extinctus uterque,
Inque leves abiit paulatim fpiritus auras:

Alta jacet Calydon. Lugent juvenefq; fenefq;: 525
Vulgufque, procerefque gemunt: fciffæque capillos
Planguntur matres Calydonides Eveninæ.
Pulvere canitiem genitor vultufque feniles
Foedat humi fufus; fpatiofumque increpat ævum.
Nam de matre manus, diri fibi confcia facti,
Exegit poenas, acto per vifcera ferro.

530

;

Non mihi fi centum Deus ora fonantia, linguis,
Ingeniumque capax, totumque Helicona dediffet
Triftia perfequerer miferarum dicta fororum.
Immemores decoris liventia pectora tundunt: 535
Dumq; manet corpus, corpus refoventq; foventque:
Ofcula dant ipfi, pofito dant ofcula lecto.
Poft cinerem, cineres hauftos ad pectora verfant:
Affufæque jacent tumulo: fignataque faxo
Nomina complexæ, lachrymas in nomina
fundunt.

540

ma cruciatus augentur;

minuuntur denuo: amba una funt exhaufti, & fpiritus paulatim diffipatus est in tenuem aerem. Excel

fa Calydon luctus proftrasa

eft juvenes & fenes mœrent: plebs & primores gemunt : matres Calydonides

Evenina laceras habentes comas fe tundunt. Pater humi jacens dehoneftat canos & faciem fenilem puldamnat ionvere; atque

gam atatem. Namque matrem quod attinet, manus

Ille

fibi confcia repetivit pœnas facinorus, enfe trajecto per pracordia. Si Deus prabuiffet mihi ora loquentia, centum linguis, & ingen nium capax, univerfum Heliconem, non enarrarem lugubres fermones infelicium fororum. oblita decori plangunt livida petora: & quamdiu corpus fupereft, fouent atque refovent corpus : Illud deofculantur deofculantur lectum appofitum. Poftquam in cinerem reda&tum effet cadaver, preffant cinerem collectum ad pectora, atque jacent porrecta ad fepulchrum : & complexa nomen infculptum lapidi fundunt lachrymas in nomen. Quas tandem Latonia expleta exitio domus Tarthaonia in aërem tollit pennis genitis in corpore, prater Gorgen & nurum celebris Alcmena; atque extendit prolixas alas per lacertos, & ora in roftra vertit; & ablegat eas in aves mutatas per aërem.

Quas, Parthaoniæ tandem Latoïa clade
Exfatiata domus, præter Gorgenque nurumque
Nobilis Alcmenæ, natis in corpore pennis
Allevat; & longas per brachia porrigit alas:
Corneaque ora facit; verfafque per aëra mittit. 545
V. Interea Thefeus fociati parte laboris
Functus, Erechtheas Tritonidos ibat ad arces.

V., Interea Thefeus defunctus parte laboris fibi cum multis communis revertebatur ad arces Erechthaas Minerva,