340

Pofcenti Nymphæ fine fine fororia faltem
Ofcula, jamque manus ad eburnea colla ferenti, 335
Definis? an fugio, tecumque, ait, ifta relinquo?
Salmacis extimuit, Locaque hæc tibi libera trado,
Hofpes, ait: fimulatque gradu difcedere verfo.
Tum quoque refpiciens, fruticumq; recondita filva
Delituit: flexumque genu fubmifit. At ille
Ut puer, & vacuis ut inobfervatus in herbis,
Huc it; & hinc illuc : & in alludentibus undis
Summa pedum, taloque tenus veftigia tingit.
Nec mora; temperie blandarum captus aquarum,
Mollia de tenero velamina corpore ponit.
Tum verò obftupuit, nudæque cupidine formæ
Salmacis exarfit. Flagrant quoq; lumina Nymphes;
Non aliter, quam cum puro nitidiffimus orbe
Oppofita fpeculi referitur imagine Phoebus.

345

mergit ultimam partem pedum & plantam ufque ad talos in aquis allu

Vixque moram patitur : vix jam fua gaudia 350 dentibus. Et fine cunita

differt.

355

Jam cupit amplecti : jam fe malè continet amens.
Ille, cavis velox applauso corpore palmis,
Defilit in latices: alternaque brachia ducens
In liquidis tranflucet aquis: ut eburnea fi quis
Signa tegat claro, vel candida lilia, vitro.
Vicimus, en meus eft, exclamat Naïs: &, omni
Vefte procul jacta, mediis immittitur undis:
Pugnacemque tenet: luctantiaque ofcula carpit:
Subjectatque manus, invitaque pectora tangit :
Et nunc hac juveni, nunc circumfunditur illac. 360
Denique nitentem contra, elabique volentem
Implicat, ut ferpens, quam regia fuftinet ales;
Sublimemque rapit: pendens caput illa, pedefque
Alligat; & cauda fpatiantes implicat alas.
Utve folent hederæ longos intexere truncos:

365

more

tione, delinitus tepore adblandientium aquarum,exuit tenues amictus à molli corpore. Tum verò Salmacis mirata eft, & incaluit anuda forma. Oculi etiam Nympha ardent ; non aliter quam cum Sol, plendidus in fereno calo repercutitur à fpeculo fibi objeto. Vixque moram tolerat, vix jam prorogat fuam voluptatem. Jam optat complecti, vix jam furens fe reprimit. Ille celer prorumpit in aquam, corpore leviter per

culo palmis;

movens

Lacertos per vices in nitidis aquis tranflucet ; quemadmodum fi quis operiat imagines ex ebore faltas, vel alba lilia vitro pellucido. Vicimus, exclamat Nais, Ecce meus est, &omni amictu procul depofito, sese injicit in medias aquas; & urget reluctantem, & deofculatur nolentem, & fubjicit manus, & tangit pectora invita, & modo hac circumcingit puerum, modò illac. Denique impedit reluctantem, & cupientem evadere, ficut anguis, quem avis regia tenet, aufert fublimem: ille pendens implicat caput & pedes avis, & cauda fua involvit alas illius extenfas. Vel ut hedera confueverunt implicare productos ftipetes ;

NOTA.

fe credebant, fi maximo pelvium tinnitu aut tubarum ftrepitu carminibus obftreperent, ne à Luna exaudirentur.

334. Sororia Qualia forori frater honefte dare poteft.

347. Flagrant] Amore, qui in oculis fo maxime prodit.

qui brachia viciffim movent.
353. Alternaque ] Natantium more,

362. Regia ales] Aquila, Jovis armiger, quem vocat Hor.

Miniftrum fulminis alitem.

Utque

&ut Polypus coërcet hoftem | Utque fub æquoribus deprenfum polypus hoftem correptum fub aquis, feu pedibus flagella imi-Continet, ex omni dimiffis parte flagellis.

antibus hinc inde par- Perftat Atlantiades; fperataque gaudia Nymphæ fis. Atlantiades perfeve- Denegat. Illa premit; commiffaque corpore toto rat, & recufat Nympha vo- Sicut inhærebat, Pugnes licet, improbe, dixit, 370 luptatem exspectatam. Illa Non tamen effugies. Ita Di jubeatis, & iftum rget & conjunéta toto corpo- Nulla dies à me, nec me feducat ab isto. re quemadmodum affixa erat, Quamvis, inquit, relucte Vota fuos habuere Deos: nam mifta duorum ru, peffime, non tamen di- Corpora junguntur, faciesque inducitur illis laberis : ita velitis, Dii, Una. Velut fi quis conducta cortice ramos néque ulla dies hune dif- Crefcendo jungi, pariterque adolefcere cernat. jungat à me, nec me ab eo. Preces invenerunt Deos pro- Sic ubi complexu coierunt membra tenaci, pitios: num corpora confufa Nec duo funt, & forma duplex, nec fœmina dici, duorum connectuntur, atque Nec puer ut poffint; neutrumque, & utrumque quemadmodum, fi quis vi

unus vultus illis tribuitur:

videntur.

375

deat ramos coalefcere cref-Ergo ubi fe liquidas, quo vir descenderat, undas 3 80 cendo cortice connexo, &f-Semimarem feciffe videt, mollitaque in illis

artus coaluerunt firmo com

mul augeri. Sic poftquam Membra; manus tendens, fed jam non voce virili plexu, neque duo funt, & Hermaphroditus ait, Nato date munera veftro, forma duplex, neque poffint Et pater & genitrix, amborum nomen habenti: appellari fæmina, neg, mas, Quifquis in hos fontes vir venerit, éxeat inde 385 videntur neutrum &uCum igitur Her Semivir; & tactis fubito mollefcat in undis. uterque parens nati rata vota biformis Fecit, & incerto fontem medicamine tinxit. X. Finis erat dictis; & adhuc Minyeia proles Urget opus, fpernitque Deum, feftumque 390 profanat:

trumque.
maphroditus cernit aquas
fluidas, in quas vir intra-
verat, ipfum reddidiffe fe-

minium, in altas effe en

faminates illis, porrigens manus dixit, fed non jam fano mafculo, O pater &

Motus

Tympana cum fubitò non apparentia raucis mater facite in gratiam filii Obftrepuere fonis: & adunco tibia cornu, qui habet nomen utriufque

veftrum, ut quicung, mas defcenderit in hos fontes, egrediatur inde femivir ; & emolliatur in aquis quam primum eas tetigerit. Parens uterque annuens firmavit preces fili ambigui, & infecit fontem ignoto veneno.

X. Abfolverant fuas narrationes, & adhuc Minyeia progenies promovet opus, & aspernatur Deum, & violat feftum, cum repente tympana illis non vifa perfonant rauco ftrepitu; & tibia cur❤

405

Tinnulaq; æra fonant: redolent myrrhæq;, crociq;:
Refque fide major, coepere virelcere tela,
Inq, hederæ faciem pendens frondefcere veftis. 395
Pars abit in vites: & quæ modo fila fuerunt,
Palmite mutantur: de ftamine pampinus exit :
Purpura fulgorem pictis accommodat uvis.
Jamque dies exactus erat, tempufque fubibat,
Quod tu nec tenebras, nec poffes dicere lucem; 400
Sed cum luce tamen dubiæ confinia noctis.
Tecta repente quati, pinguefque ardere videntur
Lampades, & rutilis collucere ignibus ædes :
Falfaque fævarum fimulacra ululare ferarum..
Fumida jamdudum latitant per tecta forores;
Diverfæque locis ignes ac lumina vitant.
Dumque petunt latebras parvos membrana per artus
Porrigitur; tenuique inducit brachia penna.
Nec qua perdiderint veterem ratione figuram
Scire finunt tenebre. Non illas pluma levavit: 410
Suftinuere tamen fe perlucentibus alis.
Conatæque loqui, minimam pro corpore vocem
Emittunt; peraguntque leves ftridore querelas.
Tectaque, non filvas, celebrant: lucemque perofæ
Nocte volant. Seroq; trahunt à vefpere nomen. 415
XI. Tum verò totis Bacchi memorabile Thebis
Numen erat; magnafque novi matertera vires
Narrat ubique Dei: de totque fororibus expers
Una doloris erat, nifi quem fecere forores.

ara ftridula obftrepunt :

myrrha, & croci exhalant; refque incredibilis, tela coeperunt virere, & veftes pendula frondefcere in modum hedera. Pars mus tatur in vites; & que modo fuerunt fila vertuntur in palmitem: pampinus prodit ex ftamine; purpura das plendorem uvis rubro colore istinctis. Jamque dies effluxerat, & tempus aderat, quod neque tu poffis vocare caliginem, neque lucem, fed tamen conjunctionem incerta noctis cum luce: fubitò tecta videntur concuti, r

pingues lampades lucere, d domus fplendefcere rutilu flammis fictas imagines crudelium ferarum u

lulare. Jam diu forores fefe abdunt per domum fumo plenam, & in varia loca difperfa effugiunt flammas atque lucem. Et dum quatenditur per exilia membra runt latibula, cuticula ex

involvit brachia fubtili penna, Neque tenebra patiuntur cognofcere quomodo amiferint priorem formam. Pluma illas non fuftulit: attamen fuftentata funt alis

Afpicit hanc natis, thalamoque Athamantis 420 erlucidis: cum tenens

habentem

loqui, efferunt exiguum fo

num pro corporis fui modulo; & queruntur tenui ftridore; & frequentam tecta, non filvas; & exofa lucem nocte volant, & ducunt nomen à vefpere.

XI. Tum verò poteftas Bacchi erat celebris totis Thebis; matertera refert ubique magnam potentiam novi Dei; & fola de tot fororibus erat arumna omni vacua, nifi illius quam forores illi attulerant. Juno hanc videt animo elatam ob filios, & conjugium Athamantis,

&Deum alumnum; a-Sublimes animos, & alumno numine Juno; gre hoc tulit; & fecum di-Nec tulit: & fecum, Potuit de pellice natus xit, Ortus ex adultera po

tuit transformare nautas Vertere Mæonios, pelagoque immergere, nautas, Maonias in delphinos, & Et laceranda fuæ nati dare viscera matri, immergere mari, & tradere Et triplices operire novis Minyeïdas alis: pracordia filii difcerpenda fua Nil poterit Juno, nifi inultos flere dolores? genitrici, &tegere tres

425

Minyeidas novis alis; Ju-Idque mihi fatis eft? hæc una potentia nostra eft? no nihil poterit, nifi plorare Ipfe docet quid agam. Fas eft & ab hofte doceri. multas arumnas ? Atque Quidque furor valeat, Penthea cæde fatifque id mihi fatis eft? hac eft fo- Acfuper oftendit. Cur non ftimuletur, catque 430 La potentia quam nos habemus? Ipfe edocet quid fa- Per cognata fuis exempla furoribus Ino? ciam; licet etiam doceri ab Eft via declivis funefta nubila taxo: hofte fatis fuperque Ducit ad infernas per muta filentia fedes. monftrat nece Tenther quid furor poffit. Quamobrem In Styx nebulas exhalat iners: umbræque recentes non incitetur furore, & Defcendunt illac, fimulacraq; functa fepulcris. 435 fequatur exempla fororum Pallor Hiemfque tenent latè loca fenta: novique, fuarum fimili dementia af- Qua fit iter, manes, Stygiam quod ducit ad urbem, fecta? Eft iter depreffum obductum taxo peftifera; du-Ignorant: ubi fit nigri fera regia Ditis.

cit ad fedes Stygias muto Mille capax aditus, & apertas undique portas filentio. Tigra palus Sty-Urbs habet. Utq; fretum de tota flumina terra, 440 gia emittit nebulas; um- Sic omnes animas locus accipit ille; nec ulli bra nova & manes fepulcris functi defcendunt illac. Hor-Exiguus populo eft, turbamve accedere fentit. ror & frigus, obfident late Errant exfangues fine corpore & offibus umbræ : loca fqualida: Et recentes Parfque forum celebrant, pars imi tecta tyranni; umbra nesciunt qua fit via Pars aliquas artes antiquæ imitamina vitæ qua ducit ad urbem infer

nam, aut ubi fit Palatium

445

Exercent

atri Platonis. Urbs magna habet mille aditus, & fores undique patentes: & quemadmodum mare recipit amnes totius terra, fic ille locus omnes animas; neque nimis eft parvus ad continendam ullam multitudinem, aut fentit agmina venire. Umbra exfangues vagantur fine corpore & offibus; & pars frequentat forum, pars curiam inferni regis, pars ftudia aliqua exercet ad imitationem prioris vita

450

Exercent: aliam partem fua pæna coërcet.
Suftinet ire illuc cælefti fede relicta,
(Tantum odiis iræque dabat) Saturnia Juno.
Quo fimul intravit, facroque à corpore preffum
Ingemuit limen; tria Cerberus extulit ora:
Et tres latratus fimul edidit. Illa forores
Nocte vocat genitas, grave & implacabile numen.
Carceris antè fores claufas adamante fedebant:
Deque fuis atros pectebant crinibus angues.
Quam fimul agnorunt inter caliginis umbras;, 455
Surrexere Dex. Sedes Scelerata vocatur.
Vifcera præbebat Tityos lanianda; novemque
Jugeribus diftentus erat. Tibi, Tantale, nullæ
Deprenduntur aquæ quæque imminet, effugit

arbos.

Aut petis, aut urges ruiturum, Sifyphe, faxum. 460
Volvitur Ixion; & fe fequiturque fugitque.
Molirique fuis letum patruelibus aufæ,
Affiduæ repetunt, quas perdant, Belides undas.

Quos

in terris acta ; alia pars fuppliciis urgetur. Juno Saturnia non veretur illuc defcendere, cœlefti domo deftituta: (Tantum indulgebat dolori atque odiu.) Qus statim atque fubiit, fores impulfa à facro corpore stres pitum fecerunt, Cerberus erexit tria capita, & fimul tres emifit latratus. Illá arceffit foreres nocte ortas, qua numina funt fava & inexorabilia. Sedebant ante januam carceris obferatam adamante, & pectebant nigros ferpentes ex

Quam sum primùm Dea agnoverunt inter tenebras

opacas, furrexerunt. Locus appellatur Sceleratus. Ibi Tityus dabat pracordia difcerpenda, extenfus èras per novem jugera. Tantá le, nulla aqua à te inve niuntur, & arbor que im

pendet, à te recedit. Aut petis lapfum aut furfum moves lapidem ftatim relapfum, Styphe. Ixion rotatur, & fe fimul fugit & infequitur. Et Belides non verita parare necem fuis pairuslibus intenta repetunt aquas, quas neceffe eft ftatim profundant.

NOTÆ.

450. Cerberus] Ditis aula janitor Canis centiceps, ut Horatio vifum, triceps secundum alios, leonis, lupi, & canis ora gerens.

452. Nocte genitas] Furias dicit, Ache. rontis & Noctis filias. Tres fuiffe dicuntur Tifiphone, Alecto, & Megara.

nonem,

452. Grave] Poteft hoc referri ad Jufed potius ad furias quas quafi fnb uno numine comprehenfas dicit. 453. Adamante] id eft feris firmiffimis: ut nulla vi Poenam effugere valeant qui intus claufi funt.

456. Scelerata ] Quia ibi plectuntur fcelerati.

457. Tityos Jovis fuit & Elare filius, quem ob corporis immenfam magnirudinem Terra genitum fuiffe fabulati funt. Hic Latonam de ftupro appellare aufus, fagittis Apollinis ad inferos detur

batus eft, ubi jecur perpetuo renascene vulturi affiduè præber exedendum.

458. Tantale] Tantalus Jovis ex Plote nympha filius, qui propter garrulitatem, Deorum fecretis in vulgus prolatis, vel quia Pelopem filium diis epulandum appofuir, hac poena apud Inferos eft multatus, ut inter epulas fame, in mediis aquis fiti torqueatur, cui etiam lapis imminet jamjam cadenci fimilis.

459. Arbos] Vel poma, quæ ille ftudes carpere.

460. Sifyphe] Eoli fuit filius latrocinio infamis, quem Thefeus detrufit ad inferos, ubi faxum habet ad montis verticem fubvolvendum, quod fimul ac in afcendendo elapfum eft cogitur repe

tere.