Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Redditur, et dulces concorditer exigit annos.
Dat mihi præterea, tanquam se parva dedisset
Dona, canem munus : quem quum sua traderet illi
Cynthia; "currendo superabit," dixerat," omnes."
Dat simul et jaculum, manibus quod, cernis, ha-
bemus.

Muneris alterius quæ sit fortuna requiris ?
Accipe: mirandi novitate movebere facti.
Carmina Laïades non intellecta priorum

NUS. Exigit; plurimi, egimus. Exigit, agit; Virgilius, Æn. i. 74: Omnes ut tecum annos exigat. Venusta sententia est in tanquam se, etc.

759. Carmina Laiades, etc.] Hanc fabulæ partem narrant etiam Pausanias, Bœot. p. 746; Antoninus Liberalis, cap. ult.; Palæphatus, cap. 8; Suidas, in Teλuíoia; Hyginus, P. A. ii. 35. Laiades, Edipus, Laii filius, carmina, ænigma Sphingis, quæ ob ambages, ænigma obscurum et ambiguum vates obscura erat, solverat, explicuerat; quo facto monstrum illud de monte, quem tenebat, se præcipitaverat. Carmen, formula quæcunque verborum. Quanquam ænigma, illud Sphinx a Musis edocta credebatur, eratque carmine conceptum, unde Xpnoμòs vocatur. Vide Valken. ad Euripid. Phoen. 50. Similiter Æschylus, Eum. 308. povoav orvyɛpàv, triste carmen, vocat. Ingenio opus erat ad ænigma intelligendum. Priores, homines ante Edipodis adventum. Ambages de sermonibus obscuris et ambiguis. In immemor ambagum non est, ut Schirachius putabat, sarcasmus ineptus; sed talia solent de mortuis sine contemptu dici. Recte Sphinx vates dicitur, quia carmina canebat, eaque obscura, non intellecta prioribus. Monstrum illud Thebanis immiserat, secundum alios, Bacchus (Schol. Hesiodi, p. 261;) secundum alios, Juno; VOL. III.

[ocr errors]

756

Apollodorus, iii. 5; Schol. Euripidis, ad Phoen. 1748. Forte alii tradiderant, a Themide id factum, certe ænigma suppeditatum. Sed dubitatur, an Ovidius hæc scripserit, quæ Heinsius nobis dedit. Nam antea edebatur: Carmina Naiades non intellecta priorum Solvunt ingeniis—suarum, Scilicet alma Themis: nec talia liquit inulta. Protinus Aoniis immissa est bellua Thebis, Cessit et exitio multis: pecorique sibique Ruricola, etc. Eam lectionem defendunt Parrhasius, Epist. Quæst. 38. et Schirachius. Intelligunt illi Naiadas nymphas Citharonidas, Apollinis nutrices, quæ priscis temporibus vaticinatæ erant. Pausan. Boot. iii. p. 718. Hæ igitur solvunt, explicant, carmina, oracula, nempe Themidis. Hinc illa non amplius colitur a Thebanis, et imago ejus præcipitata, proruta, in templo jacet. Hunc suum contemptum non tulit æquo animo Themis, sed immisit Thebanis belluam, etc. His attingitur fabula, quam ignoramus. In verbis nonnulla offendunt. Non enim apparet, cur poeta tam contemptim de Themide loquutus sit, nec rò scilicet ex usu Veterum adhibitum. Id melius ponitur, ubi sententiæ proferuntur, iii. 135. aut quum quis indignatur irridetve aliquid, ii. 471. Aliquid tamen auctoritatis lectioni illi accedit ex Lactantii Argumento, ubi hæc leguntur: The

3 I

760

765

Solverat ingeniis; et præcipitata jacebat
Immemor ambagum, vates obscura suarum.
Scilicet alma Themis non talia linquit inulta :
Protinus Aoniis immittitur altera Thebis
Pestis; et exitio multi pecorumque suoque
Rurigenæ pavere feram: vicina juventus.
Venimus; et latos indagine cinximus agros.
Illa levi velox superabat retia saltu;
Summaque transibat positarum lina plagarum.
Copula detrahitur canibus, quas illa sequentes
Effugit, et volucri non segnius alite ludit.
Poscor et ipse meum consensu Lælapa magno.
Muneris hoc nomen: jamdudum vincula pugnat
Exuere ipse sibi, colloque morantia tendit.

bani Naiadibus, Nymphisque futura prædicentibus, Themidis Dea obscura dantis responsa, templum everterunt. Nisi cum Heinsio dicere velis, auctorem illum in mendosos incidisse Codices, et inveteratum esse errorem. Aoniis, Boeotiis Aonia enim pars est Bootiæ.

764. Pestis, bellua terram vestans, ut pestis Nemaa, Heroid. ix. 61. Descriptio sequens lupum indicare videtur; sed ex Antonino et Apollodoro vulpem fuisse scimus. Dicta est Teumesia a Teumeso, monte Bootiæ. Ea Amphitryonis (non Edipodis) tempore molesta erat Thebanis. Ei, ne plures raperet, Thebani unum singulis mensibus puerum devorandum apponebant. Antoninus, Apollodorus. Hinc arcessitur Cephalus cum cane suo. Rurigena novum vocabulum. Vicina juventus. Vide ad viii. 300.

767. Levis saltus, ut Phædrus I. fabula xii. 8. Cursus levis, celer, quasi corpus leve esset. Hyginus, P. A. 35. vulpes, cui datum dicebatur, ut omnes canes effugere posset, Versus Summa

770

que, etc. redundanter adjectus superiori. In hoc versu Basileensis Codex dat pictarum, non improbante Burmanno, quia plagæ variis plumarum coloribus distinctæ fuerint.

769. Copula detrahitur, etc.] Hæc narratio exacta satis est et minutissima quæque ante oculos ponit. Illa autem diligentia opus erat, quum Cephalus vellet et naturam monstri immissi et celeritatem canis sui in luce collocare. Et in rebus, quibus devoti sumus, enarrandis tam copiosi esse solemus. Copula, funiculus, quo ducuntur canes venatici, vinculum, quo ligantur. Detrahitur; primus Palatinus, distrahitur, ut copulam ruptam impetu canum significet. Ludit pro eludit, quod viii. 687: sic deludere, Halicut. 25; ludificari, Silius Italicus, vii. 642. Lalaps Græcis proprie est turbo. A velocitate et impetu nomen hoc inditum fuit cani.

773. Pugnat exuere; conatur detrahere, vincula, lorum quo tenebatur, vel ipsam copulam.

Vix bene missus erat, nec jam poteramus, ubi esset, Scire: pedum calidus vestigia pulvis habebat; 775 Ipse oculis ereptus erat: non ocior illo

780

Hasta, nec excussæ contorto verbere glandes,
Nec Gortyniaco calamus levis exit ab arcu.
Collis apex medii subjectis imminet arvis :
Tollor eo, capioque novi spectacula cursus:
Quo modo deprendi, modo se subducere ab ipso
Vulnere visa fera est: nec limite callida recto,
In spatiumve fugit; sed decipit ora sequentis,
Et redit in gyrum, ne sit suus impetus hosti. 784
Imminet hic, sequiturque parem: similisque tenenti
Non tenet, et vacuos exercet in aera morsus.
Ad jaculi vertebar opem: quod dextera librat
Dum mea, dum digitos amentis indere tento,
Lumina deflexi, revocataque rursus eodem
Rettuleram; medio, mirum! duo marmora campo
Aspicio fugere hoc, illud latrare putares.

775. Calidus, in quo calida adhuc recentia, vestigia pedum. Glandes plumbeæ. Cretenses, quorum urbs Gortyne, nobilissimi erant jaculatores, præstantissimosque faciebant, arcus et sagittas. Confer ii. 727; xiv. 825. Verber, lorum fundæ. Exit, avolat.

780. Tolluntur aves in aera, hinc et qui ascendunt in montem. Capio spectacula, specto, ut iii. 246. Novi, inauditi. Sequitur locus non minus ingeniose scriptus, quam i. 533 sqq. quem conferas. Decipit exquisite, effugit. Ne sit suus, etc. ne uti possit impetu, quo solet in prædam ferri.

785. Parem, nempe cursu. Verba imminet-tenet condonabimus ingenio Ovidii, quod nimis immoratur ejusmodi rebus. Sed bene vacuus mor

791

[blocks in formation]

Scilicet invictos ambo certamine cursus

800

Esse Deus voluit; si quis Deus affuit illis.
Hactenus; et tacuit. "Jaculo quod crimen in ipso?"
Phocus ait: jaculi sic crimina reddidit ille: 795
Gaudia principium nostri sunt, Phoce, doloris.
Illa prius referam: juvat o! meminisse beati
Temporis, Æacida, quo primos rite per annos
Conjuge eram felix! felix erat illa marito!
Mutua cura duos, et amor socialis habebat.
Nec Jovis illa meo thalamos præferret amori:
Nec me quæ caperet, non si Venus ipsa veniret,
Ulla erat: æquales urebant pectora flammæ.
Sole fere radiis feriente cacumina primis,
Venatum in silvas juveniliter ire solebam :
Nec mecum famulos, nec equos, nec naribus acres
Ire canes, nec lina sequi nodosa sinebam :
Tutus eram jaculo: sed quum satiata ferinæ
Dextera cædis erat; repetebam frigus et umbras,
Et, quæ de gelidis halabat vallibus, auram.
Aura petebatur medio mihi lenis in æstu;
Auram expectabam: requies erat illa labori.

792. Invictos ambo; Regii nostri, ambos. Hyginus: Jupiter nescius, quid faceret, ut Ister ait, utrosque ut lapides convertit. Nihil definit Pausanias, p. 746.

794. Quod crimen ; respice ad ver. 690 sqq.

796. Gaudia principium doloris ; ita Diis placitum ut voluptati moeror comes consequatur. Sic Plautus in Amphytrione, et supra versu 454: Sollicitique aliquid lætis intervenit. Tertia inde pars fabulæ, in qua nota affectus animi. Heinsius, e Cantabr. Noric. et duobus aliis, sint invexerat. Id probandum esset, si non doloris,

805

810

sed narrationis sequeretur. Ad ordinem narrationis potius illa prius referam pertinent. Itaque sunt revocavi. Rite, ut decet. Felix. Vide ad versum 698.

800. Cura et de amore conjugum consanguineorumque, et de studio placendi dicitur. Duos, ambos. Socialis, conjugalis. Conjuges socii tori. Inde et socius atque socialis amor. De habebat, vide ad 667. Equales, æquæ. Confer iv. 62.

804. Sole fere, etc.] Conf. Art. Amat. iii. 695-746. ubi eadem res narrata. Feriente. Vide ad iii. 181. Juveniliter, studio juvenili. Naribus

66

66

820

Aura," recordor enim," venias," cantare solebam: Meque juves, intresque sinus, gratissima, nostros: Utque facis, relevare velis, quibus urimur, æstus." Forsitan addiderim, sic me mea fata trahebant, 816 Blanditias plures: et, "Tu mihi magna voluptas," Dicere sim solitus: "tu me reficisque, fovesque : Tu facis, ut silvas, ut amem loca sola; meoque Spiritus iste tuus semper captatur ab ore.' Vocibus ambiguis deceptam præbuit aurem Nescio quis; nomenque Auræ tam sæpe vocatum Esse putans Nymphæ, Nympham mihi credit amari. Criminis extemplo ficti temerarius auctor Procrin adit, linguaque refert audita susurra. 825 Credula res amor est: subito collapsa dolore Ut sibi narratur, cecidit; longoque refecta Tempore, se miseram, se fati dixit iniqui ; Deque fide questa est: et crimine concita vano, Quod nihil est, metuit; metuit sine corpore nomen;

acres, sagaces; iii. 212. naribus utilis. Tutus, omnino instructus; quo sensu alibi et lætus. Satiata cædis Græca syntaxis. Halabat, spirabat.

813. Aura, recordor, etc.] In hac cantilena singula fere verba sunt ambigua, possuntque et de aura et de puella capi. Doering. in Ecl. Vett. poet. ad Ovidium, Art. Amat. iii. putat, Αύρα pronunciatum esse "Αβρα, quo nomine concubina notata sit. Apud Pherecydem Cephalus non minus ambigue ὦ Νεφέλα, παραγένου clamitabat. In altero Artis Amat. loco, Quoque meos releves astus-Accipienda sinu, mobilis Aura, veni. Intresque sinus gratissima; qui æstuant, pectus captandæ auræ aperiunt; ibi enim potissimum calores sentiuntur.

819. Sola, deserta. Spiritum aut anhelitum alterius captant etiam col

loquentes, iv. 72. Nescio quis. Secundum Pherecydem fuit servus, ex quo de marito Procris quæsivit.

824. Auctor, nuncius, ut xi. 666. Susurra alii substantive capiunt pro susurros, alii cum lingua conjungunt.

826. Credula res amor est ; sic Art. Amat. iii. 720: Quia amans semper, quod timet, esse putat. Collapsa cecidit plenius, quam collapsa est, quod verb. de delinquentibus animo. Ut sibi narratur; Codices nostri, Ut mihi narratur, quod potest recipi dummodo post versum præcedentem comma ponatur. Immo præsens pro præterito, narratur pro narratum est, contorte dictum videtur. Fati iniqui, cui fatum irascitur, miser.

830. Nomen sæpe de re inani et vana: aura corpore caret.

« AnteriorContinua »