Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Diffudere animos; cultusque habitusque locorum Quærit Abantiades; quærenti protinus unus 766 Narrat Lyncides, moresque habitusque virorum. Quæ simul edocuit: "Nunc, o fortissime," dixit, Fare, precor, Perseu, quanta virtute, quibusque Artibus abstuleris crinita draconibus ora." 770 Narrat Agenorides, gelido sub Atlante jacentem Esse locum, solidæ tutum munimine molis ;

66

765-767. Post varias lectiones et opiniones, totum locum, omnino turbatum, ex nostris Codicibus integrum dare curavimus, ut ex comparatione lectio vera detegi possit. Et primum Codex Regius B habet Diffudere animos; cultusque genusque locorum Quærit Abantiades, moresque animumque virorum. Et Codex Regius A: Diffundere animos, cultusque genusque locorum Quærit Abantiades; moresque habitumque virorum. Post hunc ultimum versum, inter lineas et e secunda manu : Narrat Lynciddes moresque animosque virorum. Male; nam Abantiades quærit cultus locorum, et Lynciddes aliam prorsus rem exponit, scilicet mores virorum. Vulgata tres habet versus quorum unus saltem spurius est. Non opus erat dicere. Abantiadem quæsiise, et unum Lyncidden ei respondisse, vel narrásse; ea facile subaudiri poterant. Apud Homer. et Virg. videmus hujusce modi narrationes, post epulas, mensasque remotas, sine ope interrogantis, et ab uno ex convivis, in honorem Deorum, vel Heroum, vel Patriæ factas.

Omitto in his tribus versibus insulsam repetitionem, habitusque locorum, et infra, habitusque virorum. Quidni ex duabus lectionibus nostrorum Codd. unam efficiamus et simplicem, et ad rem aptissimam: Diffudere animos; cultusque genusque locorum Narrat Lynciddes, moresque animosque virorum. Sic recte fluit oratio, VOL. III.

et sequentia, Quæ simul edocuit, etc. apprime cum antecedentibus consentiunt. Lyncides, aut Lyncei filius, aut certe nomen proprium est.

769. Non tam virtute, quam artibus, in hac re opus fuisse, ex Apollod. apparet. Nec Orpheus quidquam præter δόλον memorat. Jussus autem erat a Polydecte afferre illud caput, quod tum inter adúvara referebatur. Crinita draconibus, caput, cujus crinibus immixti dracones, versu 791. Apollod. e poeta aliquo, kɛpaλàs Tεριεσπειραμένας φολίσι δρακόντων.

avus,

cis.

771. Regii nostri Agenorides; recte, nam ab Agenore Danaus, Persei prooriundus. In ea, quæ hinc sequitur, narratione præter expectatum brevis est Ovidius, quanquam Medusæ caput, propter vim mutandi corpora, in primis memorabile in mythiLocum jacentem; planum et spatiosum campum. Locum illum antiquiores collocabant in insula Oceani Atlantici (Hesiod. Th. d. 1. wéηY Ωκεανοῖο,) recentiores in continente Africæ. Pompon. Mela, III. ix. 93: Contra Ethiopas Hesperios sunt insula Gorgades, domus (ut aiunt) aliquando Gorgonum. Noster, immemor fabulæ modo narratæ, sub Atlante, ad Atlantem. Gelidus commune montium epitheton. Solida illa moles, tractus montium, forte Atlas ipse. Orpheus, d. 1. Atlantis extremis sub præcipitiis.

M m

775

Cujus in introitu geminas habitâsse sorores
Phorcydas, unius partitas luminis usum :
Id se solerti furtim, dum traditur, astu
Supposita cepisse manu; perque abdita longe,
Deviaque, et silvis horrentia saxa fragosis
Gorgoneas tetigisse domos; passimque per agros,
Perque vias vidisse hominum simulacra, ferarum-
In silicem ex ipsis visa conversa Medusa: [que
Se tamen horrendæ, clypei quod læva gerebat 781
Ære repercusso, formam aspexisse Medusæ :
Dumque gravis somnus colubrasque ipsamque te-
Eripuisse caput collo; pennisque fugacem [nebat,

773. In introitu habitabant Phorcydes, secundum Æschylem, in loco subterraneo, erantque custodes, po¶úλakes, Gorgonum. Phorcydes, Phorci et Cetus filiæ, Gorgonum sorores, ab ortu anus, ypałas, factæ, et inde Graa dictæ. Geminas seu duas habet etiam Hesiod. d. 1. quarum nomina Pemphredo et Enyo; sed a cæteris scriptoribus additur tertia, Dino. Quum pater earum a Græcis et Pópkоs et Þóρkvc scriberetur, ipsarum nomen et Phorcides et Phorcydes efferri potest. Hanc scripturam habet et Eratosth. illam alii prætulerunt. Partitas, partientes, vicissim eo utentes, παρà μέρος ἤμειβον ἀλλήλαις, Apollod. Penes quam oculus erat, ea vigilabat. Pherecydes et Æschyl. addunt, eas et unius dentis usum partitas, μονόδοντες. Dum traditur, ἐν παραδόσει Eratosth. Supposita, posita in locum manus Phorcydis. Interceptum earum oculum promisit se esse redditurum, si sibi viam ad Nymphas demonstrarent, a quibus talaria, galeam et parmam ad debellandam Medusam acciperet. Id quod factum ; Apollodorus. Aliter Eratosthenes et Hygin. Tum Palæph. monet, hunc oculum fuisse hominem prudentem, consiliarium Gor

gonum, quem ceperit, et viæ sibi ducem elegerit Perseus. Gorgones tres, Stheno, Euryale, Medusa. Ab Hesiodo vocantur aπληтоι, inaccessæ. Id quale sit, ex h. 1. intell. et procul habitabant secundum Æschyl. a Phorcydibus. Sara alibi simpliciter horrentia, quæ erecta eminent, sed. h. 1. horrentia silvis, silvis eminentibus obsita. Tungere domos, penetrare ad eas. Illa ipsa saxa, quorum multis miræ forsan formæ, partem fabulæ peperisse videntur. Simulacra et h. 1. inservire periphrasi putat Drakenb. ad Silium, xv. 86; sed nunc vis ejus vulgaris retinenda.

781. Clypei ære, clypeo æneo. Clypeos autem Veteres habebant adeo politos, ut iis pro speculis uterentur. Repercussus active, repercutiens. Vide ad x. 184. Opus autem erat hac circumspectione: nam quicunque Medusam aspexerunt, λαΐνεοι τεθνειώτες OTÝKаσiv: Orpheus. Apud eundem, Perseus eam non dormientem, sed vigilantem aversam invadit.

784. Eripuisse collo, ut Valer. Fl. vi. 619. Caput eripit Auchi. Quum caput Medusæ ense falcato amputàsset, illico prosiluit pennis fugax, alatus, Pegasus, et frater Chrysaor, Ge.

786

791

Pegason, et fratrem, matris de sanguine natos.
Addidit et longi non falsa pericula cursus:
Quæ freta, quas terras sub se vidisset ab alto;
Et quæ jactatis tetigisset sidera pennis :
Ante expectatum tacuit tamen. Excipit unus
E numero procerum, quærens, cur sola sororum
Gesserit alternis immixtos crinibus angues.
Hospes ait: "Quoniam scitaris digna relatu,
Accipe quæsiti causam: clarissima forma,
Multorumque fuit spes invidiosa procorum
Illa; nec in tota conspectior ulla capillis
Pars fuit: inveni, qui se vidisse referrent.
Hanc Pelagi rector templo vitiâsse Minervæ
Dicitur: aversa est, et castos ægide vultus
Nata Jovis texit: neve hoc impune fuisset,
Gorgoneum turpes crinem mutavit in hydros. [tes,
Nunc quoque, ut attonitos formidine terreat hos-
Pectore in adverso, quos fecit, sustinet angues."

ryonis pater. Apollod. nimia brevitate obscurus est. Cursus, iter in aere, vocabulo a navigatione sumpto. Verbis non falsa tangit vanitatem peregrinantium, qui solent multa mentiri. Ante expectatum, id est, tacuit tamen ; etiam viii. 5; Virg. Georg. iii. 348.

790. Sola illa etiam mortalis erat: Hesiod. Clarissima. Pulcherrimam feminarum fuisse Medusam ferunt; Pindarus, Pith. xii. 28. eam vocat εὐπάραον, illius itaque amore capti obstupuerunt. Spes invidiosa; quam cum invidia et æmulatione mutua sperabant multi; venuste et ex imitatione Propert. II. Eleg. i. 83: Macenas nostræ spes invidiosa juventæ. Conspectior, pulchrior.

796. Referrent.] Sic Codices nostri Regii, quod prætuli pro referret

795

799

quod legebatur; nam facto adhuc recente, plures inveniri debuerunt qui referrent se vidisse. Templo. Secundum Hesiod. Neptunus eam vitiavit in prato, ἐν μαλακῷ λειμῶνι. Nempe templum, ut réμɛvoc, omnis locus Deo

consecratus.

802. Pectore in adverso, etc.] Dono Minervæ dedit Perseus hoc Medusæ caput; illa vero vel in pectore seu thorace, ut vult etiam Eratosth. vel, secundum antiquiores, in clypeo posuit. Homer. II. E. 741. Seriores et hunc et illum eo ornant. In foro Argivorum conditum hoc caput esse aiebant: Pausan. d. 1. Cæterum hi duo postremi versus non possunt Perseo tribui; ipse enim caput adhuc habebat; neque bene ex Ovidii persona adjecti

sunt.

N. B. Argumentum hujus libri quinti Metamorphoseon, relatum invenies in serie CANTERI, supra pag. 54.

P. OVIDII NASONIS

METAMORPHOSEON

LIBER QUINTUS.

FAB. I.

DUMQUE ea Cephenum medio Danaeïus heros
Agmine commemorat, fremitu regalia turbæ
Atria complentur: nec conjugialia festa
Qui canat, est clamor; sed qui fera nuntiet arma:
Inque repentinos convivia versa tumultus
Assimulare freto possis, quod sæva quietum

1-235. Phineus et socii.] Quum Homerus, et Virgilius, Æn. ix. et libris sqq. copiosissimi sint in cædibus diligenter describendis, Noster tam hic, quam xii in pugna Centaurorum, eorum exempla sequutus est, et Phinea haud dubie assimilare Turno voluit, pugnanti et ipsi ob præreptam sibi ab advena sponsam. Notabimus autem in hac carminis parte varietatem pugnantium; qui ætate, vitæ genere, patria, ornatu, moribus, mortis genere differebant. Mirari autem licet, ex tot diversis et distantibus gentibus bellatores in Æthiopia fuisse. Non puto, Ovidium eorum nomina finxisse; sed, ut iii. 206 sqq. canum Actæonis, et ib. 605 sqq. nautarum Tyrrhenorum nomina, ab antiquiore poeta accepit. E scriptoribus, qui restant, tres tantum breviter hujus rei meminerunt; Apollodorus, II. iv, 3.

5

ubi Phineus insidiatur Perseo; Hyginus, fab. 64. quo auctore Cepheus ipse cum Agenore, cujus sponsa Andromeda fuerat, insidias struit; et Conon, 40. apud quem Andromeda duos procos habet, Phinea et Phoenicem.

2. Agmen, cœtus. Fremitus, promiscuus clamor multorum una vociferantium. Non erat hymenæus, quem festis cantibus personarent amici ante fores (xii. 214 sqq. et Statius Sylv. II. x. 87.) sed clamor bellicus, aλaλntòg, quo irruebat turba. Fera, ut sæva, solent arma, prælia, bella dici. Drakenb. ad Sil. iv. 357.

6. Assimulare freto.] Expressit Homerus, Il. B. 144: Κινήθη δ' ἀγορὴ, ὡς κύματα μακρὰ θαλάσσης, etc. Sed Schirachio locutio, assimulare possis, videtur vim comparationis frangere, et prosaicum quoddam redolere. Ferri tamen potest in tali narratione. Mare

« AnteriorContinua »