Virgineos hostile gradus: est impetus illi 66 40 Læter," ait," doleamne geri lacrimabile bellum, In dubio est: doleo, quod Minos hostis amanti est. Sed nisi bella forent, numquid mihi cognitus esset? Me tamen accepta poterat deponere bellum Obside: me comitem, me pacis pignus haberet. Si, quæ te genuit, talis, pulcherrime rerum, Qualis es ipse, fuit; merito Deus arsit in illa. 50 O ego ter felix, si pennis lapsa per auras 39. Est impetus illi, etc.] Potentia amoris bene notatur: Impetus, vehemens cupido. Gnosia; super hoc vocabulum in Codice A inscribitur hæc glossa, Promontorium est Gnosis. Cretæ ἑκατόμπολεως eximiæ fuerunt urbes Cydon, Gnossus, Gortyn, Lyctus et mons Dicte; atque hinc poetis Cretæ epitheta. Mittere corpus de desiliente. Eratas portas; ære et ferro munitas. 43. Candida, quippe lintea. Virg. Æn. i. 469. Rhesi niveis tentoria velis. Illis tamen temporibus lintea tentoria nondum in usu. Dictai regis; vide quæ supra ad Gnosia, 40. 44. Later, ait, etc.] Placet sibi Noster in ejusmodi soliloquiis, quibus naturæ humanæ indolem describit. Etiam hoc loco gravis animi lucta; hinc enim amor pugnat insanus, illinc pietas; sed, ut fit, ad extremum vincit amor, Scyllaque patrem prodit cum patria. Confer. similis luctatio Medeæ, vii. init. Lacrimabile. Homerus, δακρυόεις πόλεμος. Horatius, bellum lacrimosum. 46. Numquid, pro numquam (quod habent Regii nostri) e primo Mediceo et Norico recte receptum; acriorem enim reddit orationem. Deponere, ut alibi ponere. Broukhusius ad Propert. II. i. 36. Poterat melius quam aliorum poterit: vide ad i. 679. Obsides fere regum liberi accipiebantur. Vid. Ciofanus. Obsidem mox ulterius declarat, reique gratæ immoratur; nam et pignora pacis sunt obsides, quia pignus omne id, quod fidem facit. 49. Quæ te genuit; Europa: gignere etiam de femina; vide Burmannum. Pulcherrime rerum etiam in Art. Amat. i. 213. et Heroid. iv. 125; Dulcissime rerum Horat. I. Sat. ix. 4; maxima rerum Claudian. i. 130. Deus, Jupiter, ii. 833 sqq. 51. O ego ter felix, etc.] Confer Euripidem, Phoen. 166. Insistere de volantibus, quando delabuntur in terram; i. 307. Fassaque me, ut iii. 2. se confessus erat. Heroica ætate mariti emebant conjuges; sed postea dos postulabatur, quæ spectabatur ut pretium, quo maritus emeretur. Hinc apud Euripidem, Med. 232. Medea queritur, mulierem cogi xpnμátwv ὑπερβολῇ Πόσιν πρίασθαι. Sponderi solebant liberi, et generi emi a parentibus. Virgilius, G. i. 31: Teque sibi Gnosiaci possim castris insistere regis. Fassaque me, flammasque meas, qua dote, rogarem, generum Tethys emat omnibus undis. Sed Scylla amore ardens vult ipsa rogare, qua dote (e forma solenni) velit emi. Patria arces, patria urbs. Æneid. i. 20. Tyria arces, Carthago; iii. 553. Caulonis arces, urbs Caulon. Cubilia, thalami, conjugium. Potens. beata. Vide ad iv. 325. 56. Utile vinci, etc.] Exemplum Jul. Cæs. comprobat hanc sententiam. 58. Facit non nisi unus Lovaniensis, unde cupide Burmannus, ea ratione, quod bellum facere, de eo qui bellum ultro infert; gerere autem de eo qui bellum illatum repellit. Cæteri, et Regii nostri, gerit bella, quod probo, pace Burmanni; nempe repetitio vocis facit ingrata est, et bellum gerere usitatius est quam facere. Causa valet is, qui habet causam justam, ut Minos, qui pro Androgeo filio inter 61 empto arma movebat. Verbo autem valere sæpe additur præpositio in, ut in dicendo, in ira valere. Vid. Heinsius. Causam, nempe justam. 60. Ut puto-qui si manet; nostri Regii, et puto-quis enim manet.— Cur suus, etc. Propertius, III. xvii. 24: Nise, tuas portas fraude reclusit Amor. Reserantur proprie portæ, hoc loco mania, urbs ipsa. Superare, absolute vincere. 64. Nam metuo, etc.] Commode hanc sollicitudinem animi sic declarat: sed ex mente Virgilii, Cir. 270. Minos vulnerari haud poterat. Dirus, ut efficacius, e præstantioribus multis recepit Heinsius, pro durus (quod habent Regii nostri,) quanquam hoc et crudelem significat. Dotalem patriam ; in dotem patriam prodere ut me accipiat, secumque habeat. Aditus, portarum ingressus. Verum velle parum est: aditus custodia servat; Claustraque portarum genitor tenet: hunc ego Infelix timeo; solus mea vota moratur. [solum 70 Dî facerent, sine patre forem! Sibi quisque profecto 74 Fit Deus: ignavis precibus Fortuna repugnat. Nox intervenit; tenebrisque audacia crevit. 70. Claustra portarum, portæ clausæ, ut iv. 85. urbis claustra. 72. Sibi quisque, etc.] Multa ipsi nostris viribus efficere possumus, quæ a Diis petimus. Non est, quod Di faciant sine patre sim; ipsa me eo liberare possum prodens eum : sententia sumpta ex Æneid. ix. 184 sqq. Dine hunc ardorem mentibus addunt-an sua cuique Deus fit dira cupido? Ignava preces, quibus non adduntur facta. Sallustius, Catil. 52. nostræ edit. p.95: Non votis, neque muliebribus suppliciis auxilia Deorum parantur: vigilando, ac agendo, bene consulendo prospere omnia cedunt: ubi secordiæ te atque ignavia tradideris, nequidquam Deos implores; irati infestique sunt. Seneca, Med. Fortuna fortes metuit, ignavos premit. Contra armate preces apud Ciceronem, Div. ix. 3. Jam hinc augetur impetus animi. 74. Jamdudum potes et nunc inter pretari, continuo. Altera; alia. Perdere gravius, quam aliorum prodere. Singula verba hic habent pondus. 81. Curarum maxima nutrix.] Novo momento opus erat, quo cœpta tam audacia confirmarentur in animo. Nor curus quidem diurnus, id est, labores et negotia per diem suscepta, finit; sed eadem silentio suo et solitudine aliud curarum genus, nempe quas amor habet, nutrit, tum tenebris, quibus facinora occultat, hominum audaciam auget. Non bene autem cure sic bis positæ. Habet somnus, ut vii. 329. ad quem locum vide. 84. Taciturnum illum ingressum præclare describit Virgilius, Cir. 209. Auribus arrectis nocturna silentia tentat, etc. In fatali nata parentem singula verba vim habent. Hinc præmissum heu facinus! fatali, quo fatum ipsius et patriæ pendebat. Hunc crinem fatalem ita explicat Georg. Sabi 85 Intrat; et, heu facinus! fatali nata parentem nus, apud quem vide similem historiam de Romilda Foro Juliensi: hic crinis significat secretum Nisi consilium, quod in capite summo; hoc autem hostibus prodito, quid superet nisi urbis expugnatio? 87. Sceleris.] Codex antiquus Jac. a Cruce, Mediceus prior, Erford. Calandr. pluresque alii, celeris. Sic etiam Priscianus locum laudat, ut doceat, celer femininum facere celeris. Heinsius vero totum versum delendum censet, quia, in Florentino S. Marci, margini ascriptus est manu recentiore. In his sane est redundantia quædam; non tamen propterea versum 87. cum Heinsio, deleam, quum Ovidius sæpe in hanc partem peccet. Si sceleris, quoniam nefanda præcessit, displicet, possis cum Prisciano celeris præferre. Regii nostri versum qualem ex cl. Gierig accepimus habent. Non temere monetur, porta eam esse progressam, egressam; eam enim pater clausam tenuerat. Pavebat Minos 95 aspiciens crinem ab ipsa Nisi filia allatum. 91. Patriosque, etc.] Et patriam et domum meam: sic infra, Patrium caput, vitam et salutem patris. Ver. 115 sqq. patris ora dicitur donâsse. Impie commendat munus suum. 95. Minos porrecta refugit ; pulchre decorum servat poeta, quo ubique justum hunc ostendit. Imagine facti, cogitatione facti, ut alibi jam observatum. Novi, inauditi. Di te submoveant fuit in imprecationibus, ut Di te eradicent, perdant, etc. Orbe suo; Heins. suadebat Orbe pio; male. Orbe suo (quod habent Regii nostri) et mox meus orbis bene sibi opponuntur : orbe suo, toto terrarum orbe, in quem Deorum potestas. 99. Jovis incunabula.] Jupiter a multis in Creta, ab aliis in Arcadia natus esse credebatur. Vide Callimachi hymnum Jov. 4 sqq. ibique Spanhem. Noster supra, ii. 405. hos sequebatur, nunc illos. Bene hoc mytho Quæ meus est orbis, tantum contingere monstrum." Dixit: et, ut leges captis justissimus auctor Hostibus imposuit, classis retinacula solvi Jussit; et æratas impelli remige puppes. Scylla, freto postquam deductas nare carinas, Nec præstare ducem sceleris sibi præmia vidit, Quo fugis," exclamat, " meritorum auctore re- O patriæ prælate meæ, prælate parenti? [licta, Noster movit amor, nec quod spes omnis in unum utitur, ut sanctitatem insulæ suæ ad- dat. Contactu hominum nefariorum polluebantur sancta. 101. Dixit; et, ut leges, etc.] Fe- 104. Scylla, freto, etc.] E nave suspensam Scyllam per mare tractam esse a Minoe alii narrant. Vid. Hey- nius ad Virg. Cirin, versu 389. Ex duxit Minos ductamque in mare ab- jici jussit: Pausanias, Cor. p. 192. Sed æquitati Minois magis convenit, 108. Quo fugis, etc.] Confer la- 111. Et scelus; quia prodidit pa- vum cumulantur. Superata jucet, ut |