Unde tenet nomen: non silvas illa, nec amnes; 628. Gravis, gravata. Falr, culter vinitorum curvus ad amputandas frondes. Nec jaculo gravis, etc. Nec dextra Pomona jaculum gestat; sed falcem, qua luxuriantes ramos recidat. Premere, eleganter pro, resecare, amputare, etiam Virg. Georg. i. 157. Luxuriem, ramos longiores, nimis se extendentes et succis fraudantes arborem. Iidem rami brachia spatiantia, luxuriose excrescentia, ut iv. 364. spatiantes ala. Passim est, in omnes partes; Virgil. Georg. ii. 370. ramos compesce fluentes; Horatius, Epod. ii. 13. Inutiles falce ramos amputans. 630. Venuste insitionem et irrigationem describit; cf. Virg. Georg. ii. 73-82. Alieno alumno; surculo ex alia arbore in aliam translato. Labentes unde centies apud poetas dicuntur rivi: sine causa igitur Heins. suadebat vel lactantibus, vel VOL. IV. lambentibus. Etiam Burmanni conject. lætantibus, i. e. fœcundantibus, carere poteramus. 635. Agrestum, nempe Deorum, quales mox nominantur. 638. Pinu præcineti; i. 699. Silvanusque. Vulgo (et in codice Regio B.) Silenusque. Sileno, Bacchi comiti nullus hic locus: at Silvanus erat Deus agrestis et Latinus, qui semper senex in antiquis monumentis exhibetur. Sed ille juvenilior suis annis, magis amoribus deditus, quam a sene expectes. De inguine Priapi vide ad ix. 344. 642. Hos quoque Vertumnus, etc.] Sequitur locus classicus de Vertumno, quocum cf. Propert. iv. 2. Quum olim esset symbolum anni vicissitudinum, poetæ inde fecerunt Deum, qui posset in omnes verti formas, unde et Vertumnus dictus sit. Propertius, ver. 3 G 650 O quoties habitu duri messoris aristas 42: "At mihi, quod formas unus ver- 643. Duri omnes rustici, messores imprimis, quia æstum facile perferunt. Laudat Burmannus ex Horatio, Epod. 3. dura messorum ilia. Imago messoris, similis messori; Propertius, Corbis in imposito pondere messor eram. 645. Tempora sæpe gerens, etc.] Propertius, ver. 25: "Da falcem, et torto frontem mihi comprime fœno: Jurabis nostra gramina secta manu." De stimulis ad ii. 127. 649. Frondator erat.] Unus Heinsii et unus Basileens. falcator erat; non male, et Nostri ingenio convenire videtur appositio Falce data falcator erat. Induerat. Thysii liber induitur, Græcismo usitato. Induerat 655 scalas, incedebat capite per gradus scalarum inserto. 651. Miles erat gladio.] Propertius, ver. 27: "Arma tuli quondam, et memini, laudabar in illis." 653. Spectate.] Quidam (non Regii codices) habent sperate; sed spectari proprie dicuntur puellæ, earumque formæ. 654. Picta vel acu, vel radio, vel variegata. 657. Tantoque potentior; multi peritior; ita et codex Regius A; sed et potentior habet pro varia lectione. Hoc Ovidianum esse sciunt, qui ea voce auctorem frequentissime uti meminerunt. Pro tanto idem codex A. cunctis. Tanto potentior solennis et elegans laudandi formula, ut tanto major, tanto melior, tanto felicior; Seneca, de Tranq. Anim. cap. 15: "Laudemus toties dignum laudibus et dicamus: tanto fortior, tanto felicior!" Potentior pomorum copia, quibus olim maxime censebantur divitiæ. 660 666 Paucaque laudatæ dedit oscula, qualia nunquam Quidam addunt duos versus, Omnibus 661. Spatiosa, patula et abundans uvis. Commode et egregie vitium ulmis adjunctarum exemplo utitur in commendando Pomonæ conjugio. Comparari enim solebat illa adjunctio cum conjugio; hinc ulmi calibes, s. viduæ dicuntur maritari, aut vite dotari, et vites nubunt ulmis, fiuntque earum conjuges aut socia; vid. Heinsius. Requiescit, nempe claviculis suis complexa ulmum. Terre acclinata ja 670 ceret. Cicero, Sen. 15. ad terram fertur, nisi fulta sit. 670. Helenes procorum nomina habet Hyginus, fab. 81: vid. idem, fab. 126. de Penelopes procis. Quæ Lap. movit Pralia, Hippodame, de qua xii. 210 sqq. Olim edebatur, timidi aut audacis; sed Heinsius ex MS. Barberin. recepit timidis, h. audacis in timidos, ut x. 544. fortis fugacibus esto. Codices ambo Regii timidi aut audacis, quod explicari deberet, timidi in pugna, audacis in struendis insidiis ; sed bona est emendatio. Me quoque pignus habe: neque enim sibi notior ille est, 679 Quam mihi: nec toto passim vagus errat in orbe. 681. Hæc loca sola.] MSS. fere omnes, Hæc, aut Nec loca magna; sed Vivianus ex suis loca sola, quod etiam in uno suo repertum recepit Heinsius. Codex Regius A. Hæc loca magna; codex B. Nec loca magna. Devovet, vovet. 684. Juvenis.] Ita pingi et fingi solebat, cinctus corona e frondibus viridibus, tenensque cornu copiæ. Quod naturale, etc. quod natura eum fecit decorum. Formasque apte, etc. Tibullus, IV. ii. 14. de Vertumno, Mille habet ornatus, mille decenter habet. 693 687. Quæ tibi poma coluntur, etc.] Fructuum primitia solebant Vertumno dari; Propertius, d. 1. ver. 11. quia vertentis fructum præcepimus anni; et ver. 13. Prima mihi variat liventibus uva racemis. 694. Idalie dicta Venus ab Idalio, monte Cypri; et Idalium quidquid Veneri sacrum aut gratum. De Rhamnuside vide ad iii. 406. 695. Multa vetustas, longa ætas. Dedit scire, ut iii. 338; Græco more. 698. Viderat a veteris, etc.] Hanc fabulam sub Arceophontis et Arsinoës 700 Iphis Anaxareten, humili de stirpe creatus; nominibus refert Anton. Liberalis, Met. 39. apte h. 1. adhibita, quia et vim movendi et metamorphosin habet. Reges Cypri originem ducebant a Telamonio Teucro, qui exciso Ilio huc migravit atque Salamina urbem, (ubi hæc res gesta; vide ver. 760.) condidit. Conditores autem urbium gentiumve solent fere a poetis veteres, antiqui, prisci vocari. A sanguine, quoad sanguinem. Perceperat. Unus Heinsii præceperat; sed mira non videbitur varietas, quum noveris quam parvum sit discrimen inter syllabas per et præ, in scriptis libris. Luctatusque diu, etc. Versum similem habes, lib. vii. 10. 704. Per spes-alumna.] Heinsius putat, per spes alumnas, ut xiii. 375. spes socias. 708. Interdum madidas, etc.] Facit hæc ex ineptis moribus amantium, foribus exclusorum. Ii enim coronas de capite demptas postibus intendebant (pro vulgari, innectere, suspendere. Exquisite Virg. Æn. iv. 506. Intendit locum sertis;) Lucretius, iv. 1171; Propertius, I. xvi. 7. Non modo co 710 ronas, sed januas etiam ipsas lucrimarum rore irrigabant; Martial. x. Epigr. 13. In nuda humo aut duro limine (cui suaviter opponitur molle latus) jacebant; Propertius, III. xiii. 16; Noster Art. Am. ii. 238. Stulte etiam januis vel preces adhibebant, vel convicia faciebant, eique imbrium verbera Jovisque fulmina imprecabantur; Tibul. I. ii. 6 sqq. Tristis sera, ut janua difficilis apud Tibullum, d. 1. 711. Surdior freto. De hoc proverbio vide Heinsium ad h. 1. Surgens fluctibus. Cadere de occasu siderum. Hadi duæ stellæ, quas manu tenet Auriga supra Tauri cornua, quarum et ortus et occasus gravissimas excitant tempestates; Theocrit. Id. vii. 53. Ferrum Noricum erat præstantissimum; Plinius, xxxiv. 14; hinc Noricus ensis Horat. I. Od. xvi. 9: erat autem Noricum Illyrici pars. Saxi radices ex Lucretio, ii. 102. Pro viva radice tenetur, olim (ut est in nostris codicibus Regiis) edebatur vivum radice tenetur: et sæpe viva saxa, ut vii. 204. |