Hicpofuit: nomeng fimul, quod poßit equorum Admonuiffe, iubet deponere: quique fuifti Hippolytus, dixit, nunc idem Virbius efto. Hoc nemus inde colo, de disque minoribus vnus Numine fub domina lateo, atque affentior illi Non tamen Aegeria luctus aliena leuare Damna valent, montis iacens radicibus imis Liquitur in lacrymas, donec pietate dolentis Mota foror Phabi gelidum de corpore fontem Fecit, &aternas artus tenuauit in vndas.
De gleba per Tufcum agricolă mota, & in puerum Tagen verfa, qui poftea Tufcos arufpicinam docuit. Præterea de Romuli hafta in cornum mutata.
At nymphas tetigit noua res,& Amazone natus Haud aliter fupuit, quam cum Tyrrhenus arator Fatalem glebam motis afpexit in aruis
Sponte fua primum, nullóque agitante moueri Sumere mox hominis, terrag amittere formam„ Orag venturis aperire recentia fatis Indigene dixere Tagen, qui primus Hetrufcan Edocuit gentem cafus aperire futuros. Vig Palatinis hærentem collibus olim Cum fubitò vidit frondefcere Romulus haftam, Que radice noua, non ferro ftabat adacto,
Et iam non telum, fed lenti viminis arbor Non expectatas dabat admirantibus vmbras.
Cippus Genutius Prætor vrbem victor triumphans initurus, in vn- da fe cornutum confpexit, & ma- nu cornua explorabūdus tetigit. Harufpex regnaturum refpondit, fi vrbem introiffet. Re Patribus indicata, id vnquam fe facturum negauit. Tum tantus agri modus omnium fententia ei decretus, quantũ vnius diei fpacio circum- arare poffet:&vt capitis eius fimu- lacrum cornutum portæ quâ in- trare debuiffet, ad eiusdem me- moriam perennem affigeretur.
Aut fua fluminea quum vidit Cippus in vnda Cornua: vidit enim, falsámque in imagine credens Effe fidem, tetigit, nec iam fua lumina damnans Reftitit, vt victor donito veniebat ab hofte, Ad cœlumque oculos, eodem cornua tollens: Quicquid,ait, fuperi monftro protenditur ifto, Seu latum est aliquid, patrie, populoque Quirini: Siueminax, mihi fit: viridique è cefpite factas Placat odoratis herbofas ignibus aras
Vináque dat pateris, mactatarúmque bidentum Quid fibi fignificent trepidantia confulit exta. Qua fimul afpexit Tyrrhena gentis arufpex, Magna quidem rerum molimina vidit in illis, Non manifefta tamen: cum verò fuftulit acre Apecudis fibris, ad Cippi cornua lumen, Rex, ait, ô falue: tibi enim, tibi, Cippe, tuísque Hic locus, Latia parebunt cornibus arces: Tu modò rumpė moras, portásque intrare patentes Appropera, fic fata iubent: námque vrbe receptus Rexeris, & fceptro tutus potiere perenni. Rettulit ille pedem, toruámque à manibus vrbis Auertens faciem; procul, o procul omina, dixit, Talia Dy pellant, multóque ego iuftius auum Exul agam, quam me videant Capitolia regem Dixit, extemplo populumque grauémque fenatum Conuocat: ante tamen capitis noua cornua fronde Velat, aggeribus factis à milite forti Infiftit,prifcosque deos de more precatus: Est, aut, hîc vnus,quem vos nifi pellitis vrbe, Rex erit, is qui fit figno, non nomine dicam: Cornua fronte gerit, quem vobis indicat augur, Si Romam intrabit,famularia iura daturum. (Ille quidem potuit portas irrumpere apertas, Sed nos obftitimus,quamuis coniunctior illo Nemo mihi est)vos vrbe virum prohibete Quirites: Vel, fi dignus erit, grauibus vincite catenisz Aut finite metum fatalis morte tyranni.
Qualia fuccinétis, vbi trux infibilat Eurus, Murmura pinetis fiunt, aut qualia fluctus Aequorei faciunt, fi quis procul audiat illos Tale fonat populus ; fed per confufa trementis Verba tamen vulgi vox eminet vna: quis ille est? Et fpectant frontes, prædictag, cornua quærunt. Rurfus ad hos Cippus; quem pofcitis, inquit, habetisz Et dempta capiti, populo prohibente, corona, Exhibuit gemino præfignia tempora cornu. Demifere oculos omnes, gemitum dedere, Atque illud meritis clarum (quis credere poßit?) Inuiti videre caput: nec honore carere vlterius paffi, feftam impofuere coronam. At proceres, quoniam muros intrare vetaris, Ruris honorattantum tibi, Cippe,dedere, Quantum depreffe fubiectis bobus aratro Complecti poffes, ad finem lucis ab ortu: Cornuag, auratis miram referentia formam Poftibus infculpunt longum manfura per auum. Peftilentia atrociffimè graffante, Romani Apollinem fcitatum Delphos mittunt, quod eius depellenda facerent. Refpondit, Æfculapium aduocandum. Epidaúrum legati, quibus ipfe deus per quietem fe offerens eo habitu,quo in æde colebatur,fub ima
gine magni ferpentis eos fecu- turum fpondet.
Pandite nunc Mufæ præfentia numina vatum (Scitis enim, nec vos fallit fpatiofa vetuftas) Vnde Coronidem circumflua Tybridis alti Infula Rumulea facris arcefferit vrbis. Dira leues quondam Latias vitiauerat auras, Pallidag exanguifquallebant corpora morbo. Funeribus fefi poftquam mortalia cernunt Tentamenta nihil, nihil artes poffe medentum, Auxilium calefte petunt, mediámque tenentis Orbis humum Delphos adeunt oracula Phœbi; Vtá falutifera miferis fuccurrere rebus Sorte velit, tantæg vrbis mala finiat, orant. Et locus, & laurus, & quas habet ipfe pharetras Intremuere fimul, cortinaque reddidit imo
Hanc adyto vocem, pauefactáque corpora mouit. (les. Quod petis hinc ppiore loco: Romane, petif Et pete nanc propiore loco necApolline vobis Qui minuat luctus, opus eft;fed Apolline nato. Ite bonis auibus, prolemq; accerfite noftram. Iuffa dei prudens poftquam accepere fenatus, Quam colat, explorat iuuenis Phœbeius vrbem, Quig petant ventis Epidauria littora mittunt. Qua fimul incurua mißi tetigere carina, Confilium, Graiosque patres adicre daréntque Orauere Deum, qui præfens funera gentis
« AnteriorContinua » |