x Virgines Veftales.

LoL Scal.

Obvia turba ruit, quaque ignes Troica fervat 730
Vefta tuos: latoque Deum clamore falutant.
Quaque per adverfas navis cita ducitur undas,
Thura fuper ripas, aris ex ordine factis

Parte ab utraque fonant: & odorant aëra fumis,
Subjectos. Letaque Y conjectos incalfacit hoftia cultros. 735
lamque caput rerum, Romanam intraverat urbem:
Erigitur ferpens, fummoque acclivia malo
Colla movet, fedefque fibi circumfpicit aptas.
Scinditur in geminas partes circumfluus amnis,
Infula nomen habet, laterumque à parte duorum
Porrigit aquales media tellure lacertos.
Huc fe de Latia pinu Phœbeïus anguis
Contulit: & finem, a fpecie cœlefte refumpta,
Luctibus impofuit, venitque falutifer urbi.

Cur fibi ia infula Tiberi

na fedem le

gerit fcula pius, vide

apud Plutarchum, problem. 94. * Refumpta imagine diviDa, depofita auguinea. b Non receptus aliunde Deus, fed In

digena, Indiges. vide quæ

H

Iulii Cæfaris per cometam Apotheo-
fis. FAB. 51.

740

Ic tamen acceffit delubris advena noftris: 745 Cafar b in urbe fua Deus eft, quem Marte, toPræcipuum,non bella magis finita triumphis, (gaque Refque domi gefta, properataque gloria rerum In fydus vertere novum, ftellamque comantem,' Quam & fua progenies. Nec enim de Cafaris actis 750 Vllum majus opus, quam quod pater extitit hujus. e Scilicet aquoreos plus eft domuiffe Britannos, fupra. Deos Perque & papyriferi feptemflua flumina Nilz enim reliquosh Victrices egiffe rates, Numidafque rebelles,

nos ad 12.1. Aa. Indigesem Anear fcis ipfa. & quæ ad 608. verf. 1. 14.

d

Cinyphium Lubam, K Mithridateifque tumentem,
Nominibus Pontum, Populo adjecisse Quirini, 756
Et multos meruiffe, aliquos egiffe triumphos,
Quam tantum genuiffe virum, quo prafide rerum
Humano generi, fuperi, faviftis abunde.
Ne foret hic igitur mortali femine cretus,

760

accepimus (inquit Val. Maximus) Cæfares de. dimas, in Præfat. ad Tiberium. c Infra ad .verf. 848. d Octavius Auguftus, adoptione Iulii Cæfaris filius & hæres. quem C. O&avio peperit Accia filia Iuliæ fororis C. Iulii Cæfaris, e Ironicè elevat gefta Cæfaris, quo adoptionem Augufti confiliis geftifque omnibus præferat. f Mari cin os, infulares. g Adi Melchioris Guilandini commentarium de papyro, & in eum animadverfiones Iofephi Scaligeri. h Devicto Ptolemæo rege. Suetonius in vita Cæfaris cap.35. ¿ Mauritaniæ regem, à Cinyphe fl. Scipiouis & reliquiarum Pharfaliæ partes tuentem. Appianus videndus, Platarchus, Dion, Suetonius, alii. k Mithridates, Ponti rex cum Romanis annos 40. bellum geffit, Pharnacem filium ejus bella ferocius moventum Cæfar ex Alexandria advolans una acie profligavit. / De triumphis Cæfaris & diverfo eorum apparatu & inftrumento lege Sueton, in Cæf, cap.37.& Vellejum lib.2.

.

765

770

η Χρυσή Αφροδίτη. Homero. n Lofra ad verf. 776. o Inf.ad v. 778. p Diomedes, filius Oenei, Calydoniæ regis vulnera vit Venerem.

Hom. Il.s. 9 Æneæ errores, defcen. fus ad Infe

Ille Deus faciendus erat. quod ut m aurea vidit
Enea genitrix, vidit quoque triften parari
Pontifici lethum, & P conjurata arma moveri :
Paliuit, & cunctis, ut cuique erat obvia divis,
Afpice, dicebat, quanta mihi mole parentur
Infidia, quantaque caput cum fraude petatur,
Quod de Dardanio folum mihi reftat Iulo.
Solane femper ero injuftis exercita curis ?
Quam modo Tydida Calydonia vulneret hafta ;
Nunc male defenfa confundant mania Troja?
Qua videam & natum longis erroribus actum,
Taclarique freto, fedefque intrare filentum,
Bellaque cum Turno gerere; aut, fi vera fatemur,
Cum Iunone magis? Quid nunc antiqua recordor
Damna mei generis? Timor hic meminiffe priori 775
Non finit. In me acui fceleratos cernitis enfes :
Quos prohibete, precor, facinufque repellite, neve
Cade facerdotis flammas extinguite Vefta.
Talia nequicquam toto Venus anxia calo
Verba jacit,fuperofq; movet: qui rumpere quamquä
Ferrea non poffunt veterum decreta fororum. 781 principibus
"Signa tamen luctus dant haud incerta futuri.
Arma ferunt inter nigras crepitantia nubes,

x Terribilefque tubas, auditaque cornua cœlo

790

ros, bella cum

Turno
, pue.
ris nota ex

Virgilio.
r Progeniem
meam. In
Cæfarem
conjuratum
à 60 amplius,
Caffio, Mar
cello, Bruto

confpiratio nis. Sueton. cap. 80. / Iulii Cæf

Pramonuiße nefas. Solis quoque triftis image 785 Pontificis
Lurida follicitis prabebat lumina terris.
Sape faces vifa mediis ardere fub aftris :
Sape inter rimbos gutta cecidere cruenta.
Carulus & vultum ferrugine Lucifer atra
Sparfus erat: fparfi lunares fanguine currus.
Triftia mille locis Stygius dedit omnia bubo;
Mille locis lacrymavit z ebur: cantufque feruntur
Auditi, fanctis & verba minantia lucis.
Victima nulla litat, magnofque inftare tumultus
a Fibra monet, cafumg, caput reperitur in extis.795
Inque foro, circumque domos, & templa deorum
Nocturnos ululaße canes, umbrafque filentum
Erraviffe ferunt, motamque b tremoribus urbem.

max. Sueteaii Cæfar. cap.13. #Ex Stoa hoc. vide quæ ad verf. 431.lib.9. u Prodigia, quæ Cafaris cædem portenderunt, lege apud Virgilium fub exita primi lib. Georgicon. Plutarchum, & Suetonium in vita Cæ

faris cap. 81. vide fis autores quos citat Index Poëticus nofter tit. Prodigia, portenta, caufas examinat Plutarchus in Coriolano. x Atque tubas, atque arma, &c. Tibul. 2. lib. s. eleg, Lucan. lib. 1. v. 578. y Funeftus. diruma mortalibus omen. lib. 5. fupra, Simulachra Deûm eburnea. Seneca Thyeft. verf. 701. Tibullus 1.lib.5. eleg. a Virg. 1. Georg. verf. 480. Tibul, di&ta eleg. Seneca Oedip. 356, verf, Lucan. 1.lib. 618. verf. b Terræ motibus.

Non

c In fenatu in Curia

Pompeii tru

cidatus eft

Cæfar 23 vulneribus confoffus.

d Homer.

Iliad. 3. e Iliad. 5. f Supra ad verf. 781. & lib. 9. v. 431. 8 Parcæ quippe de creta Iovis excipiunt,

archivique

| Non tamen infidias, venturaque vincere fata
Pramonitus potuere Deum; ftrictique feruntur 800
In templum gladii: Nec enim locus ullus in urbe
Ad facinus, diramque placet,nifi,© curia, cadem.
Tum vero Cytherea manu percuffit utraque
Pectus, &atherea molitur condere nube.

d

Qua prius infefto & Paris eft ereptus Atrida, 805
e Et Diomedeos Eneas fugerat enfes.
Talibus hanc genitor: f Sola infuperabile fatum
Nata movere paras? Intres licet ipfa fororum
Tecta trium: cernes illic molimine vafto
Ex are, & folido rerum 8 tabularia ferro,

810

Qua neque concuffum cæli, neque fulminis iram, Nec metuunt ullas tuta atque aterna ruinas. utpote libra- Invenies illic incifa adamante perenni siæ fuperum, Fata tui generis: legi ipfe, animoque notavi, Et referam, ne fis jam nunc ignara futuri. Hic fua complevit, pro quo Cytherea laboras, Tempora, perfectis, quos terra debuit, annis. Vt Deus accedat cælo, templifque colatur,

cuftodes. Martian. Capella

lib. 1.

b Tonitru.

Calique fere- Tu facies : natufque tuus, qui nominis hares

na Concutiat

fonitu, Lu

cret. lib. 2. i Iul. Cæf. complevit datam à fatis ætatem. nempe 56 annos. k O&avius Auguftus. vide quæ ad 750. verf.

815

Impofitum feret unus1 onus, cafique parenti:820
Nos in bella fuos fortissimus ultor habebit.

Illius aufpiciis obfeffa maenia pacem

Vita petent Mutina: • Pharfalia fentiet illum,
Emathiique iterum madefient cade Philippi,
Et P magnum Siculis nomen fuperabitur undis: 825
9 Romanique ducis conjux Ægyptia teda
Non bene fifa cadet; fruftraque erit illa minata
Servitura fuo Capitolia noftra Canopo.

fupra. Ms. è Quid tibi barbariem, gentefque ab utroque ja

meis unus

centes

haber natuf que fuus, ita & Regii editio. Ciofani codex, natufque fimul. I Imperii molem. 1. verf. lib. præfentis. Beilorum initium & caufa, prætextus faltem, avunculi necem ulcifci. Sueton. 1o. cap. Ang. n D. Brutum Mutiae obfederat Antonius. obfidionem levavit millas à Senatu Octavius. Sueton. 10.c. Florus.1.4.C. 4. • Perperam ab autoribus confundi Pharfalum in Theffalia, ubi depugnatum eft inter Cæf & Pompejum; & Philippos in Thracia, ubi vieti Brutus & Caffius ab O&avio & Antonio, dictum à nobis ad 1. lib. Lucani verf. 680. p Sextus Pomp. filius Cu. Pompeji Magni, navali pugna ab Octavio victus. Appian.l.s.civil.bel. q Cleopatra non bene cedent nuptiæ cum Aatonio, quos dementes ruinas Funus & imperio parantes, ad A&tium devincet Octavius Aug. Horat. 1. lib. 37 ode. Florus l.4.c.11. Sueton, 17c.Aug. Vellejus lib.2. Appian.s.l.Bell, Alex, Zonaras l,a, Dio, 1.51,

Oceano numerem? Quodcunq; habitabile tellus 830

t

r

Sueton.

c. 27. Cenfor, t Tiberium ex Livia Drufilla uxo. fed gravida impe

835 re

Suftinet, hujus erit: pontus quoque ferviet illi.
Pace data terris, animum ad civilia vertet
lura fuum, legefque feret juftiffimus autor,
Exemploque fuo mores reget, inque futuri
Temporis atatem venturorumque nepotum
Profpiciens, prolem fanita de Conjuge natam
Ferre fimul nomenque fuum curafque jubebit.
Nec. nifi cum fenior u fimiles aquaverit annos,
Æthereas fedes cognataque fydera tanget.
* Hanc animam interea cafo de corpore raptam 840
Fac jubar, ut femper Capitolia noftra; forumque
Divus ab excelfa profpectet Iulius ade.

845

Vix ea fatus erat, media cum fede fenatus
Conftitit alma Venus, nulli cernenda, fuique
Cafaris eripuit membris, nec in aëra folvi
Paffa recentem animam, cœleftibus intulit aftris.
Dumque tulit, numen capere, atque ignefcere fen-
fit,

Emifitque fimul: fimul evolat altius illa,

y

* Flammiferumque trahens fpatiofo limite crinem Stella micat, Y natique videns benefacta, fatetur Effe fuis majora, & vinci gaudet ab illo.

851

trata à Dru fo. fuccefforem nominis & Imperii creabit. น Moribus, ut interlinea ris Ms. mei. addo, pace, felicitate, Virg. 4. Ecl. Talia fecla fuis dixerunt currite fufis Concordes Parce.

Martial. 4. lib. 1. ep. & hoc vultu, vel meliore nite. Neque enim fubferi bo Pontano, cui placet Glareani fcholion;

videri fcripfifle boc : Ovidium,

Hic fue praferri quanquam vetat alta paternis,
Libera fama tamen, nullisque obnoxia jußis,
Invitum prafert, unaque in parte repugnat.
Sic magnis cedit titulis Agamemnonis Atreus
Agea fic Thefeus; fic Pelea vincit Achilles: 856 Augufto non.
Denique ut exemplis ipfos aquantibus utar,
Sic & Saturnus minor eft love. Iuppiter arces
Temperat atherias, & mundi regna a triformis;
Terra fub Augufto: Pater eft & Rector uterg.
b Dii, precor, Anea comites, quibus enfis, &

d

860

ignis Cefferunt, Diique & Indigstes, genitorque Quirina Vrbis, & invicti genitor Gradive Quirini,

dum confe

cuto annum

56, quæ fuit ætas Iulii,

quam tamen poftea fupe

ravit, annis 20. Qui enim potuit fenior effe, & æquare tamen

annos tan

tum? x In numerum Deorum, inquit Suetonius, relatus eft: non ore modo decernentium, fed & perfuafione vulgi. Si quidem ludis, quos primo confecratos ei heres Auguftus edebat, ftella crinita per 7 dies continuos fulfit,&c. creditumque eft, animam effe Cæfaris in coclum recepti,c.88. & Dio 1.45.Zonaras, alii. Augufti.ut verf.750.fupra. Sic Horat.15.ode, lib... Tydi des melior patre. a Coeli, ætheris, aëris. namque terræ & maris imperium tenet Auguftus. Divifum imperium cum love Cafar habet. b Precatione fimili librum 1.Georg.claudit Virgilius; Dii Patrii, Indigetes & Romula, Veftaque mater, &c. Necnon Seneca, Confol. ad Polybiam. & Plin. Panegyr. ad Trajanum. Vide quæ ad 625. vers, lib. 1 3. d Ad verf, 608, lib. 14.

e Sacellum

Vefte erat in
Palatio; cu

jus in parte
Apollini tem-

plum excita-
vit Auguftus,
addita poi
cu, cum bi
bliotheca.

f Al. Latius,

e

865

Veftaque Cafareos inter facrata penates.
Et cum Cafarea tu Phoebe domeftice Vesta,
Quique tenes faltus Tarpejas luppiter arces,
Quofque alios vari fas appellare, piumque eft :
Tarda fit illa dies, & noftro ferior avo,
Qua caput auguftum, quem temperat orbe relicto,
Accedat calo; faveatque precantibus abfens. 870

al.celfus. g Cum refpe&u fortaffis ad onminum Tutelarium nomina vera,
quæ ignota effe voluerunt, ne quando hoftium carmine evocarentur, Ma-
Crob, Saturnal. lib. 3. cap.9.

« Defignatu-
ris quas ope-
ribus fuis ad-

PERORATIO.

"I Amque opus exegi,quod nec Iovis ira,nec ignes,
Nec poterit ferrum, nec edax abolere vetuftas.
fignat Poete Cum volet illa dies, qui nil nifi corporis hujus
in Exordiis & Ius habet, incerti fpatium mihi finiat avi :
Epilogis, lege b Parte tamen meliore mei fuper alta perennis
lii Cæf.Scali- Aftra førar, nomenque erit indelebile noftrum.
Quaque patet domitis Romana potentia terris,
Ore legar populi: perque omnia fecula fama,
Iogeoii fa.
Si quid habent veri vatum prafagia, vivam.

cenfuram Iu-

geri cap. ult.

lib. 5.

ma & nomi-

FINI S.