Springfield, Ill., ar y 26 o Fedi a bu farw yr 28. Ni wyddys fod dim afiechyd arno yn cychwyn. Yr oedd yn wyr i Vincent Roberts, Iron Ridge, Wis. "Peaceful be thy silent slumber, Peaceful in the grave so low, Thou no more wilt join our number,

Thou no more our songs shalt know."

Selected by MARY ANN JONES, Emmett. Medi 30, yn Mineral Ridge, Ohio, yn 30 ml. oed, ein hanwyl frawd crefyddol HOWELL THOMAS, wedi hir a phoenus gystudd, gan adael priod a 4 o blant bychain heblaw brodyr a ehwiorydd a pherthynasau lawer i alarh eu colled ar ei ol. Claddwyd ef yn nghladdfa y Bedyddwyr yn y lle pryd y gweinyddwyd gan yr ysgrifenydd. Yr oedd yn fab Wm. a Jane Thomas, Pentre Estyll, ger Abertawe, D. C. Ymunodd mewn priodas a Mary, mereh Thomas a Mary Manuel o'r un lle yn y fl. 1855. Daeth ef i'r America ychydig dros flwyddyn yn ol, a daeth ei deulu ar ei ol tua 9 mis yn ol-ni bu ein brawd yn iach er pan ddaeth ei deulu drosodd-a bu tuag wyth mis heb allu gwneud dim dros ei deulu. Mae ei ewythr, R. T. Davies a'i deulu, ei gydweithwyr a'i gymydogion a'r eglwys y perthynai iddi wedi bod yn dda a helaeth eu cyfraniadau tuag at y teulu trallodus. Mae yr ardaloedd yma yn darparu er anfon ei weddw a'i blant bychain yn ol i'r hen wlad at ei pherthynasau. Dymunem ar fod yr hwn a addawodd fod yn Farnwr y weddw a Thad i'r amddifaid yn amddiffynydd iddynt ar eu taith dros y môr, ac yn ymgeledd parhaus i'n hanwyl chwaer a'i rhai bychain anwyl. Yr oedd ein brawd ymadawedig yn un oedd wedi llafurio yn helaeth i gyraedd gwybodaeth yn egwyddorion y gelfyddyd o ganu-yr oedd yn fedrus a defnyddiol yn y gwaith o ganu mawl i'r Arglwydd a chredwn ei fod heddyw yn uno â'r dorf ddedwydd yn y nef iganu cân Moses a chân yr Oen. Bydded i'w briod a'i blant, ei berthynasau a'r eglwys oll gael y fraint o dyuu yn mlaen i'r un lle dedwydd. Gyda yr hanes cewch dri phenill a gyfansoddodd yr ysgrifenydd ar amgylchiad claddedigaeth eln hanwyl frawd, pa rai a ganwyd o'i flaen o'r tŷ tua'r bedd. J. P. THOMAS. Dymunir i'r Diwygiwr godi yr uchod. Wele eto un brawd anwyl

Wedi cael ei dori i lawr
Gadael wnaeth ei blant a'i briod
Yma yn myd y cystudd mawr,
Aeth ef adre' o'i holl boenau,
Aeth at Grist ei Brynwr byw,
Mae addewid lawn i'w weddw
A'i rai bach yn ngair ein Duw.
Wrth ei hebrwng tua'r beddrod
Canwn glod i'r Icsu glân
Am ei alw a'i ddal flwyddi

Trwy bob croes i dynu 'mlaen,
Mae yn awr uwchlaw pob ofnau
Yn y Baradwysaidd wlad
Yno 'n uwch ei gân na Gabriel

Am rinweddau Dwyfol waed.
Hoff berth'nasau, a chantorion,
Eglwys Dduw, a phawb yn nghyd,
Peidiwch wylo ar of Howell

Aeth o'i boen i'r dedwydd fyd,
Ceisiwch gael yr un parodrwydd
Rhan yn Nghrist a'i farwol glwy'
Fel y caffom gyd gyfarfod

Na raid byth ymadael mwy.

Hyd. 1, yn Ironton, O., o'r dropsy, Mrs. MARY T. DAVIS, priod J. T. Davis, esq., masnachwr cyfrifol yn y dref hon, wedi bod yn gystuddiol am agos i fiwyddyn o amser. Merch ydoddd hi i Mrs. Rebecca Lewis, Llangadog, D. C. Ganwyd hi yn y flwyddyn 1818, ac ymbriododd a Mr. J. T. Davis, Llanddeusant, D. C. yn y flwyddyn 1838. Buont yn cadw store yn Llanboidy, sir Gaerfyrddin ac yn Merthyr Tydfil. Ymfudasant i'r wlad hon yn y flwyddyn 1849, a sefydlasant yn Carbondale a Scranton, Pa., a daethant i'r lle hwn yn 1854. Buont yn llwyddiannus a charedig iawn at achos crefydd er pan yn y lle hwn, fel ag y mae gweinidogion a phregethwyr o bob enwad yn dystion fod

ei chartref yn gartref cysurus i bawb. Yr oedd yn hynod yn ei sirioldeb felly i'r bachgen ieuane o'r college-a'r hen weinidog parchus yr un modd. Gwnaeth meddygon y dref hon en goreu iddi; ac hefyd o drefydd cym'dogaethol, a Philadelphia,ond methu a wnaeth yr oll-a brenin y dychryniadau gariodd y fuddugoliaeth. Yr oedd yno dyrfa anarferol wedi ymgasglu i'w chynhebrwng-gweinyddwyd yno y gwasanaeth crefyddol gan y Parch. James Thomas (W.) a'r ysgrifenydd. Yr oedd yn aelod crefyddol yn eglwys y T. C., a thra y bu dangosodd garedigrwydd mawr tuag at yr achos, fel ag y gwelir heddyw yn y capel-un o'r pethau diweddaf o wnaeth gyda'r achos oedd anrhegu yr eglwys o set a Lestri Cymun gwerthfawr. Ond ni chafodd y fraint o gyfranogi o honynt ond un waith. Gobeithio yr ydym heddyw ei bod yu caet yfed gwin cariad yr Oen yn newydd o lestri aur y nef-cofiwn ninau yn barhaus am y rhodd hon-y Sabboth canlynol pregethodd yr ysgrifenydd ef phregeth angladdol oddiar Esiah 38: 1. Gwelwn ni fel eglwys ei heisiau yn fawr yma-ond gadawodd briod hoff ar ei hol sydd yn galaru a'i galon yn teimlo ei golled. Nerthed yr Arglwydd ein hanwyl frawd yn yr amgylchiad rhag rhoddi dim yn ei erbyn ef na'i oruchwyliaethau. Rhaid i ni bellach adael chwaer hoff-ae yntau briod anwyl, hyd fore y cydgyfarfyddiad-wel trefnwn ein tai, canys marw fyddwn ninau hefyd-medd y bugail tlawd, a'i chyfaill galarus DAVID HARRIES.

Hyd. 14, yn Ysbytty McDougal, Fort Schuyler, New York, Mr. JAMES H. BUSHNELL, mab i Harry Bushnell, ysw., Utica, ac wyr o du ei fam i'r diweddar Evan George, Trenton, yn 39 mlwydd oed. Perthynai i Gatrawd 117eg N. Y. Cafodd ei glwyfo yn mrwydr Deep Bottom, yr hyn a fu yn angau iddo. Čladdwyd ef yn mynwent Utica.

Medi 30, yn ardal Penymynydd, Steuben, N. Y., MORRIS, mab Mr. Owen D. ac Elinor Jones, yn fl. a 9 mis oed. Claddwyd ef yn mynwent French Road, a gweinyddwyd gan y brodyr Richard F. Jones a Morris Roberts.

Hyd. 21, yn Holland Patent, ar ol blynyddau o gystudd, Mr. WILLIAM E. JONES, mab i Mr. Edw. Jones, Penymynydd, Steuben, oed tua 26 neu 27.

Yn ddiweddar, yn un o'n Hysbyttai, (nis gallwn hysbysu y lle gyda sicrwydd) Mr. WILLIAM G. JONES, y Ffarm, ardal Trenton, N. Y.

Ebrill 29, yn Blakeley, Pa., ELMER, mab i Griffith ac Elizabeth Williams, yn ddwy flwydd oed. Eto ar y 6ed o Fai, FRANKLIN eu mab, yn 4 bl a 6 mis oed. Eu clefyd yedd y dwymyn ddu.

nghydnabyddiaeth ddiffuant inau am eu caredigrwydd a'u sirioldeb efengylaidd tu ag ataf pan ar ymweliad gyda hwynt.-Credaf y bydd melus gan laweroedd o honynt, yn gystal a minau, adgofio helyntion a digwyddion “y gasgl" hon pan gyfarfyddom oll mewn gwlad well. G. GRIFFITHS, Utica, N. Y., Diweddar o Milwaukee, Wis.

SYMUDIAD GWEINIDOGION. Mae y Parch. Evan Griffiths o ardal Iowa City, Iowa, wedi derbyn galwad unfrydol oddiwrth yr eglwys Gynulleidfaol yn 11th st., New York, a bydd yn symud i New York tua diwedd y mis hwn neu ddechreu Rhagfyr.

Y Parch. Griffith Griffiths, diweddar o Milwaukee, sydd wedi dechreu ar ei lafur gweinidogaethol yn yr hen eglwys Gynulleidfaol ar heol Whitesboro, Utica, er dechreu y mis diweddaf (Hydref.) Bydded i Ben mawr yr Eglwys { fod yn nawdd i'w achos yn Milwaukee ac Iowa, yn eu hymddifadrwydd presenol, a bendithio ein hanwyl frodyr yn helaeth â llwyddiant a chysur yn nghylchoedd newydd eu llafur.

Y Genhadaeth Dramor.-Byddai yn dda iawn genym allu rhoi ychydig o hanes y Genhadaeth Dramor yn y CENHADWR o fis i fis. Mae ein bwriad i ymdrechu gwneud hyny, a byddai yn dda genym gael cymorth ein brodyr yn hyn. Mae maes y Genhadaeth yn eang-fel y dywedai ein Gwaredwr, gallwn ninau ddweyd, "y maes yw'r byd," a dyledswydd yr eglwys Gristionogol ydyw llafurio ynddo ac ymdrechu ei ddiwyllio, heb eithrio nac esgeuluso un rhan o hono, gan ystyried mai eiddo Mab Duw trwy y pwrcas mawr ar Galfaria ydyw oll..

Cyfarfod mawr y Burdd Americanaidd, sef y Genhadaeth Dramor, a gynaliwyd yn ddiweddar yn Worcester, Mass. Hwn oedd y cyfarfod lluosocaf o'r "American Board" a gafwyd erioed eto yn ein gwlad, ac yr oedd yn gyfarfod o'r dyddordeb mwyaf. Amlygwyd cydymdeimlad dwys y cyfarfod ag achos yr Undeb yn y dyddiau presenol, a gobaith mawr y bydd ein byddinoedd yn llwyddiannus, ac y gwaredir ni fel gwlad yn fuan oddiwrth orthrwm cywilyddus y gaethfasnach a'r gaethwasanaeth, yr hyn a ddygodd arnom y trallodion hyn.

Jeff Davis yn anobeithio.-Mewn Newyddiadur a gyhoeddir yn ninas Macon, Georgia, (y Macon Telegraph, Medi 24) rhoddir adroddiad o Araeth a draddodwyd gan Jeff. Davis y dydd cyn hyny, Medi 23, yn a ddinas hono, yn yr hon y mae yr Arch-rebel hwn yn cwyno wrth ei bobl fod eu hachos mewn caledi-fod diy ran o dair o fyddin y De yn absenol heb genad, ac nad oes ganddynt ond ychydig o ddynion i'w cael yn awr rhwng 18 a 45 heb eu galw allan. Arwydd dda ydyw gweled dynion mewn dryg

ioni yn dechreu digaloni-mae yn argoeli nad ydynt yn mhell iawn oddiwrth fod yn barod i roi eu harfau i lawr.

Yr ymosodiad ar Missouri.-Mae y rebel Sterling Price yn blacnori plaid o tuag 28,000 o guerrillas, neu derfysgwyr llofruddiog yn Missouri, yn dinystrio llawer o feddiannau a bywydau. Pentrefydd Glasgow, Ridgely, Brunswick, Kee'sville, Fayette, Burmada a Carrolton ydynt wedi eu hyspeilio, a llofruddiaethau creulawn wedi eu cyflawni. Ond yn ol yr hanes diweddaf a'n cyrhaeddodd yr oedd y gelynion yn cilio yn ol-y Cadfn. Blunt a Curtiss yn eu dylyny Cadf. Rosecrans hefyd oedd ar y maes i'w gwrthsefyll.

Kansas yn ymarfogi.-Mae Llywodraethwr Kansas yn galw allan yr holl ddinasyddion o 18 hyd 60 oed, fel milwyr y dalaeth, mewn ymddiffyniad, a llawer eisoes o'r rhai hyn wedi myned drosodd i gynorthwyo Missouri yn y cyfwng presenol.

Yr ymruthriad i Vermont.-Ddydd Mercher, Hyd. 19, daeth tuag 20 o ddyhirod lladronig i dre' dawel St. Albans yn Vermont o Canada. Yn dri dosbarth ymosodasant ar yn un mynudau ar y tri Ariandy, ac ysbeiliasant hwy o $223,000, saethasant i lawr rai o'r dinasyddion, lladratasant nifer o geffylau o'r stablau a chyfrwyau o'r siopau, a chiliasant yn ol i Canada. Gan nad oedd neb milwyr yn y dref, nid oedd ganddynt un amddiffyniad. Ond danfonwyd swyddogion a milwyr ar eu llwybr hyd i Ganada, a chymerwyd 12 neu ychwaneg o honynt i garchar yno, ac mae Govenor General Canada mewn modd teilwng wedi gorchymyn milwyr y Dywysogaeth allan i gynorthwyo mewn dal y lladron a'r llofruddion hyn. Hysbysir yn awr mai rhan o ddylynwyr y drygionus John Morgan oedd yr ymosodwyr hyn. Nid annhebygol yw y gwneir rhuthriadau cyffelyb ar ryw fanau ar ein cyffiniau gogleddol eto, megys Buffalo ac efallau fanau eraill.

Buddugoliaeth fawr eto trwy Sheridan.-Ddydd Mercher, Hyd 19, tra yr oedd y Cadf. Sheridan yn absenol oddiwrth filwyr ar ryw neges o'i eiddo yn Washington, y gelynion a ddefnyddiasant yr adeg i ymosod arnynt, a chawsom rai colledion mewn gwyr a magnelau. Ond tua chanol dydd dychwelodd, ac ail drefnodd ei fyddin, ac enillodd un o'r buddugoliaethau mwyaf o du milwyr yr Undeb a gofrestrwyd eto. Cymerodd 52 o fagnelau oddiar y gelynion, ac yn eu plith o'r 22 o fagnelau prês newyddion a wnaed yn ddiweddar yn Richmond cymerodd 20-cymerodd hefyd tua 12,000 o ddrylliau-a 3,600 o garcharorion-300 o honynt yn swyddogion milwrol. Dywedir na bydd y golled yn mhob dull o du y gwrthryfelwyr ddim llai na 10,000 a wyr! Ond bu ein colled ninau yn fawr hefyd, er i ni gael y fuddugoliaeth.

CYF. 25, RHIF. 12.

Duwinyddiaeth.

YR ADGYFODAID-A LLAWENYDD Y

NEF.

Dangosi i mi lwybr bywyd; digonolrwydd llawenydd sydd ger dy fron, ar dy ddeheulaw mae digrifwch yn dragywydd. SALM 16: 11.

Yn llythyrenol mae y geiriau yn brophwydoliaeth am ad gyfodiad Crist. Yn yr adnod flaenorol dywedir, Ni adewi fy enaid yn uffern, ac ni oddefi i'th Sanct weled llygredigaeth," Y gair "uffern" a olyga, nid sefyllfa y damnedigion, (ni bu enaid y Gwaredwr erioed yno,) ond yr "Hades," y gysgodfa, neu y byd anweledig. Ni "adawyd" ei enaid yn yr anweledig fro ddim yn hwy nag oedd yn ddigonol i brofi ei fod yn wir wedi profi marwolaeth. "Ac ni oddefi i'th Sanct weled llygredigaeth." Fe drefnodd rhagluniaeth fod

RHIF. OLL 300.

barn." Ond am adgyfodiad y saint y carwn son ychydig yn awr.

1. Adgyfodiad a fydd ac nid creadigaeth.Adgyfodi" ydyw y term ysgrythyrol a ddefnyddir ar hyn. Pan oedd yr Arglwydd Iesu yn nesu at fedd Lazarus, dywedodd wrth Martha, er ei chysuro yn ei-thrallod, "Adgyfodir dy frawd drachefn." Martha a ddywedodd wrtho, "Mi a wn yr adgyfodir ef yn yr adgyfodiad y dydd diweddaf." Yr Iesu a ddywedodd wrthi "Myfi yw yr adgyfodiad a'r bywyd, &c." Yr oedd Martha yn hollol glir yn ei golygiadau y cyfyd Duw y meirw yn y dydd diweddaf. 1 Cor. 15: 12-15 “Ac os pregethir Crist, ei gyfodi ef o feirw, pa fodd y dywed rhai yn eich plith chwi, nad oes adgyfodiad y meirw. Eithr onid oes adgyfodiad y meirw ni chyfodwyd Crist chwaith. Ac os Crist ni chyfodwyd, ofer yn wir yw ein

aeth. Er i angau ei gael i'w derfynau ac i'w feddiant, ni chafodd ei niweidio. “Ni oddefi i'th Sanct &c." Cymaint oedd cariad y Tad

thau. Fe'n ceir hefyd yn gau dystion i Dduw &c." Ymresymu y mae yr apostol yn y bennod nodedig hon i brofi athrawiaeth yr ad

"Dangosi i mi lwybr bywyd "-h. y. llwybr yn ol i fywyd o diriogaeth angau. "Digonolrwydd llawenydd sydd ger dy fron." Esgynodd y natur ddynol yn mherson Crist i lawenydd tragwyddol.

Ond gellir ystyried y geiriau fel iaith hyderus y Salmydd drosto ei hun, ac fel iaith pob Cristion, wrth edrych yn mlaen at fore y farn a gogoniant y nef. Gwnawn rai sylwadau ar bwys y geiriau,

I. Ar adgyfodiad gorfoleddus y saint.

Mae yr ysgrythyrau yn dangos yn amlwg y bydd adgyfodiad i'r cyfiawn ac i'r anghyfiawn hefyd y bydd rhai yn cyfodi i fywyd tragywyddol, a rhai i warth a dirmyg tragywyddol. "Pawb a'r sydd yn y beddau a gly want ei leferydd ef, a hwy a ddeuant allan, y rhai a wnaethant dda i adgyfodiad bywyd a'r rhai a wnaethant ddrwg i adgyfodiad

yn ymresymu oddiwrth y ffaith o adgyfodiad Csist, ac ni a wyddom i'w wir gorff ef adgyfodi. "Deuwch," medd yr angel, "gwelwch y fan y gorweddodd yr Arglwydd." Fe ddangosodd Crist fod ei wir gorff ef wedi adgyfodi trwy ddangos ôl yr hoelion yn ei ddwylaw a'i draed, ac ôl y way wffon yn ei ystlys, ac yn y corff hwnw, dan glwyfau y croeshoeliad, yr esgynodd i'r nef. Mae holl hanes adgyfodiad ac esgyniad Crist yn profi hyn.

2. Adferiad o fro marwolaeth fydd yr adgyfodiad. "Dangosi i mi lwybr BYWYD." Marwolaeth a deyrnasa ar bawb yn y bedd. "Nid oes na gwaith, na dychymyg, na gwybodaeth na doethineb yn y bedd, lle yr wyt ti yn myned.” “Pridd ydwyt, ac i'r pridd y dychweli." "Tir tywyllwch fel y fagddu, a chysgod angau a heb drefn" yw y bedd. Sefyllfa o fywyd bythol yw y nefoedd. Mae pob peth yno yn cael ei ddynodi â bywyd. Bywyd yn y gân, bywyd yn y mwynderau, byw

358

www

yd yn yr holl gymdeithas. O mor hardd fydd yr olwg ar y gwaredigion yn dyfod i fyny o lwch y ddaear! Er mai yr un corff fydd ganddynt, bydd cyfnewidiad rhyfedd wedi cymeryd lle ynddo erbyn y dydd hwnw! "Efe a heuir mewn llygredigaeth, ac a gyfodir mewn anllygredigaeth, efe a heuir mewn anmharch ac a gyfodir mewn gogoniant &c." Bywyd nefol, bywyd bythol a fydd mwyach, heb ddim gweddillion nac olion marwolaeth -"Dangosi i mi lwybr bywyd."

wrth ei wregys i guro y ddór ac i roi tro y yr agoriad, deuant oll allan ar unwaith-ac ni bydd oesoedd o hano yn ngwely y bedd wedi bod iddynt ond megys munud awr?

II. Llawenydd y nef, "Digonolrwydd llawenydd sydd ger dy fron &c." Am y llawenydd hwn sylwn,

fod anmhosibilrwydd yn natur pethau i adgyfodiad gymeryd lle. Ond gan mai Duw a gyfyd y meirw, inae pob dadl o'r fath yn diflanu yn ddim. Mewn atebiad i'r Saduceaid, y rhai a wadent yr adgyfodiad, ein Hiachawdwr a ddywedai, "Ni wyddant yr ysgrythyrau, na GALLU DUW." Mae y Duw a roddodd fywyd yn y dechreu yn ddigonol i'w adferu, ac efe a'i gwna.

4. Bydd adgyfodiad y saint yn fuddugoliaeth ar angau. Llawer a orchfygwyd gan angau, a llawer a orchfygir eto, ond caiff angau ei hun ei orchfygu yn y diwedd y gorchfygwr cyffredinol a orchfygir. "A phan ddarffo i'r llygradwy hwn wisgo anllygredigaeth, ac i'r marwol hwn wisgo anfarwoldeb, yna y bydd yr ymadrodd a ysgrifenwyd, Angan a lynewyd mewn bnddugoliaeth &c." Dyna fuddogoliaeth olaf y Cristion. "Y gelyn diweddaf a ddinystsir yw yr angau." O'r fath deimlad hyfryd a feddianna fynwesau y saint yn nydd yr adgyfodiad cyffredinol wrth ganfod fod pob gelyn wedi ei orchfygu-yna canant yn hyfryd, "I Dduw y byddo y diolch, yr hwn sydd yn rhoddi i ni fuddugoliaeth trwy ein Harglwydd Iesu Grist."

5. Bydd yr adgyfodiad yn cymeryd lle yn annysgwyliadwy. "Ar darawiad llygad wrth yr udgorn diweddaf-y meirw a gyfodir yn anllygredig, a ninau a newidir." Ar unwaith y daw yr holl saint adref-bob yn un ag un y maent yn myned i lawr i'r bedd; ond deuant allan ar un waith wrth alwad eu Hanwylyd Iesu. "Ystafell waitio," fel y dywedai yr anwyl John Roberts o Lanbrynmair, ydyw y bedd, lle y mae y saint yn aros eu gilydd. Ond pan ddelo y Gwr y mae yr agoriadau

yddoedd a giliant a'r bryniau a symadant; eithr fy nhrugaredd ni chilia oddiwrthyt a chyfamod fy hedd ni syflmedd yr Arglwydd sydd yn trugarhau wrthyt." Sicr, trwy eu perthynas à Christ, a phreswylfod yr Ysbryd ynddynt yn ernes bywyd tragywyddol. "Ac os plant, etifeddion hefyd &c." Llawenydd sicr ydyw llawenydd y nef. Pa beth bynag sydd yn ansier, mae y diwedd yn sicr i bawb o'r saint.

2. Bydd llawenydd y nef yn llawenydd mawr. "Digonolrwydd llawenydd sydd ger dy fron"-dim prinder, ond pob llawnder. Mae holl bethau y nef yn tueddu i wneud y teulu yn ddedwydd--eu bod eu hunain yno,bod Iesu eu Gwaredwr yno,-gweled y rhai a'u carant yno, a phawb fydd yno yn eu caru, a hwythau yn caru yr holl deulu, ac heb neb yn eisiau o'r rhai a'i carant ac a'i gwasanaethant Ef. Gweled eu hiachawdwriaeth wedi ai chwblhau yn gyson ag anrhydedd yr orsedd. O fe fydd y llawenydd hwn yn llawenydd mawr! Llawenydd yn digoni fydd llawenydd y nef. Peth anhawdd iawn yw digoni meddw dyn yn y byd yma. Nid oes neb wedi ei ddigoni ag hapusrwydd yma. Nid yw y saint eu hunain yn eu hagwedd oreu yma, yn gwbl fel y dymunent fod. Ac nid yw ysprydoedd y rhai a berffeithiwyd fry wedi eu cyflawn ddigoni eto. Bydd eu llawenydd yn helaethach o ddydd yr adgyfodiad allan nag ydoedd o'r blaen. "Digonir fi pan ddihunwyf a'th ddelw di."

3. Llawenydd "ger bron yr Arglwydd" fydd llawenydd y nef. Ei fod ger ei fron a arwydda y bydd yn deilliaw yn uniongyrchol oddiwrtho-y bydd yn llawenydd yn ei fodd