Imatges de pàgina
PDF
EPUB

Pluraque pingebat: subitus cùm Pergama fluctus
Abstulit, et Rhesi cum duce castra suo.
Tum Dea, Quas, inquit, fidas tibi credis ituro,
Perdiderint undæ nomina quanta, vides?
Ergo age, fallaci timidè confide figuræ,

Quisquis es: aut aliquid corpore pluris habe.
Dextera præcipuè capit indulgentia mentes:
Asperitas odium, sævaque verba, movent.
Odimus accipitrem, quia semper vivit in armis,
Et pavidum solitos in pecus ire lupos.
At caret insidiis hominum, quia mitis, hirundo:
Quasque colat turres Chaonis ales habet.
Este procul lites, et amaræ prælia linguæ.

Dulcibus est verbis mollis alendus amor.
Lite fugent nuptæque viros; nuptasque mariti:
Inque vicem credant res sibi semper agi.
Hoc decet uxores: dos est uxoria, lites.
Audiat optatos semper amica sonos.
Non legis jussu lectum venistis in unum:
Fungitur in vobis munere legis amor.
Blanditias molles, auremque juvantia verba
Adfer; ut adventu læta sit illa tuo.
Non ego divitibus venio præceptor Amoris:
Nil opus est illi, qui dabit, arte meâ.

140

150

160

Secum habet ingenium, qui, cùm libet, Accipe, dicit.
Cedimus: inventis plùs placet ille meis.
Pauperibus vates ego sum; quia pauper amavi.
Cùm dare non possem munera, verba dabam.
Pauper amet cauté: timeat maledicere pauper:
Multaque, divitibus non patienda, ferat.
Me memini iratum dominæ turbâsse capillos:
Hæc mihi quàm multos abstulit ira dies!
Nec puto, nec sensi tunicam laniâsse; sed ipsa
Dixerat: et pretio est illa redemta meo.
At vos, qui sapitis, vestri peccata magistri
Effugite: et culpæ damna timete meæ.
Prolia cum Parthis, cum cultâ pax sit amicâ;
Et jocus, et caussas quidquid amoris habet.

170

Si nee blanda satis, nec erit tibi comis amanti;
Perfer, et obdura: postmodo mitis erit.
Flectitur obsequio curvatus ab arbore ramus.
Frangis; si vires experiere tuas.

Obsequio tranantur aquæ: nec vincere possis
Flumina; si contrà, quàm rapit unda, nates.
Obsequium tigresque domat Numidasque leones.
Rustica paullatim taurus aratra subit.
Quid fuit asperius Nonacrinâ Atalantâ?
Succubuit meritis trux tamen illa viri.
Sæpe suos casus, nec mitia facta puellæ
Flêsse sub arboribus Milaniona ferunt.
Sæpe tulit jusso fallacia retia collo:

Sæpe ferâ torvos cuspide fixit apros.
Sensit et Hylæi contentum saucius arcum:
Sed tamen hoc arcu notior alter erat.
Non te Mænalias armatum scandere silvas,
Nec jubeo collo retia ferre tuo.
Pectora nec missis jubeo præbere sagittis.
Artis erunt cauto mollia jussa meæ.
Cede repugnanti; cedendo victor abibis.
Fac modò, quas partes illa jubebit, agas.
Arguet, arguito; quidquid probat illa, probato:
Quod dicet, dicas: quod negat illa, neges.
Riserit, adride: si flebit, flere memento.
Imponat leges vultibus illa tuis.

Seu ludet, numerosque manu jactabit eburnos;
Tu malè jactato, tu malè jacta dato.
Seu jacies talos; victam ne pœna sequatur,
Damnosi facito stent tibi sæpe canes:
Sive latrocinii sub imagine calculus ibit;
Fac pereat vitreo miles ab hoste tuus.
Ipse tene distenta suis umbracula virgis:
Ipse face in turbâ, quâ venit illa, locum.
Nec dubita tereti scamnum producere lecto:
Et tenero soleam deme, vel adde, pedi.
Sæpe etiam dominæ, quamvis horrebis et ipse,
Algentis manus est calfacienda sinu.

180

190

200

210

Nec tibi turpe puta (quamvis tibi turpe, placebit)
Ingenuâ speculum sustinuisse manu.
Ille, fatigatæ perdendo monstra novercæ,
Qui meruit cœlum, quod prior ipse tulit,
Inter Iöniacas calathum tenuisse puellas
Creditur, et lanas excoluisse rudes.
Paruit imperio dominæ Tirynthius heros.
I nunc; et dubita ferre, quod ille tulit.
Jussus adesse foro, jussâ maturiùs horâ
Fac semper venias; nec nisi serus abi.
Occurras aliquò tibi dixerit ; omnia differ:
Curre; nec inceptum turba moretur iter.
Nocte domum repetens epulis perfuncta redibit :
Tunc quoque pro servo, si vocat illa, veni.
Rure eris, et dicet, Venias, (Amor odit inertes)
Si rota defuerit, tu pede carpe viam.
Nec grave te tempus sitiensve Canicula tardet,
Nec via per jactas candida facta nives.
Militia species amor est: discedite segnes.

Non sunt hæc timidis signa tuenda viris.
Nox, et hiems, longæque viæ, sævique dolores
Mollibus his castris, et labor omnis inest.
Sæpe feres imbrem cœlesti nube solutum ;
Frigidus, et nudâ sæpe jacebis humo.
Cynthius Admeti vaccas pavisse Phereas
Fertur, et in parvâ delituisse casâ.

220

230

240

Quod Phoebum decuit, quem non decet? exue fastus,
Curam mansuri quisquis amoris habes.

Si tibi per tutum planumque negabitur ire,
Atque erit adpositâ janua fulta serâ ;
At tu per præceps tecto delabere aperto:
Det quoque furtivas alta fenestra vias.
Læta erit, ut caussam tibi se sciet esse pericli.
Hoc dominæ certi pignus amoris erit.
Sæpe tuâ poteras, Leandre, carere puellâ :
Tranabas; animum nôsset ut illa tuum.

Nec pudor ancillas, ut quæque erit ordine prima;
Nec tibi sit servos demeruisse pudor.

250

Nomine quemque suo (nulla est jactura) saluta:

[ocr errors]

Junge tuis humiles, ambitiose, manus.

Sed tamen et servo (levis est impensa) roganti

Porrige fortunæ munera parva tuæ.

Porrige et ancillæ, quâ pœnas luce pependit
Lusa maritali Gallica veste manus.

Fac plebem (mihi crede) tuam: sit semper in illâ
Janitor, et thalami qui jacet ante fores.

Nec dominam jubeo pretioso munere dones:
Parva, sed è parvis callidus apta dato.

260

270

Dum bene dives ager, dum rami pondere nutant;
Adferat in calatho rustica dona puer.
Rure suburbano poteris tibi dicere missa;
Illa vel in Sacrâ sint licèt emta Viâ.
Adferat aut uyas, aut quas Amaryllis amabat;
At nunc castaneas non amat illa nuces.
Quin etiam turdoque licet, missâque columbâ,
Te memorem dominæ testificere tuæ.
Turpiter his emitur spes mortis, et orba senectus.
Ah pereant, per quos munera crimen habent!
Quid tibi præcipiam teneros quoque mittere versus?
Hei mihi! non multum carmen honoris habet.
Carmina laudantur: sed munera magna petuntur.
Dummodo sit dives, barbarus ipse placet.
Aurea nunc verè sunt secula. Plurimus auro
Venit honos: auro conciliatur amor.
Ipse licèt Musis venias comitatus, Homere;
Si nihil adtuleris, ibis, Homere, foras.
Sunt tamen et doctæ, rarissima turba, puellæ:
Altera non doctæ turba, sed esse volunt.
Utraque laudentur per carmina: carmina lector
Commendet dulci qualiacumque sono.

His ergo, aut illis, vigilatum carmen in ipsas,
Forsitan exigui muneris instar erit.
At, quod eris per te facturus, et utile credis,
Id tua te facito semper amica roget.
Libertas alicui fuerit promissa tuorum;
Hanc tamen à dominâ fac petat ille tuâ.

280

290

Si pœnam servo, si vincula sæva remittis;
Quod facturus eras, debeat illa tibi.
Utilitas tua sit: titulus donetur amicæ.
Perde nihil partes illa potentis agat.
Sed te, cuicumque est retinendæ cura puellæ,
Attonitum formâ fac putet esse suâ.
Sive erit in Tyriis; Tyrios laudabis amictus :
Sive erit in Coïs; Coä decere puta.
Aurata est, ipso tibi sit pretiosior auro:

Gausapa si sumsit; gausapa sumta próba.
Adstiterit tunicata; Moves incendia; clama:
Sed timidâ, caveat frigora, voce roga.
Compositum discrimen erit; discrimina lauda:
Torserit igne comam; torte capille place.
Brachia saltantis, vocem mirare canentis:
Et, quòd desierit, verba querentis habe.
Ipsos concubitus, ipsum venerere licebit,
Quod juvat; et querulâ gaudia voce notes.
Ut fuerit torvâ violentior illa Medusâ ;
Fiet amatori lenis et æqua suo.
Tantùm, ne pateas verbis simulator in illis,
Effice: nec vultu destrue dicta tuo.

300

310

Si latet ars, prodest; adfert deprensa pudorem:
Atque adimit meritò tempus in omne fidem.
Sæpe sub autumno (cùm formosissimus annus,
Plenaque purpureo subrubet uva mero;
Cùm modò frigoribus premimur, modò solvimur æstu)
Aëre non certo corpora languor habet.
Illa quidem valeat: sed, si malè firma cubârit,
Et vitium cœli senserit ægra sui;
Tunc amor et pietas tua sit manifesta puellæ:
Tunc sere, quod plenâ postmodo falce metas.

Nec tibi morosi veniant fastidia morbi;

Perque tuas fiant, quæ sinet ipsa, manus. Et videat flentem; nec tædeat oscula ferre: Et sicco lacrimas combibat ore tuas.

320

Multa vove; sed cuncta palám: quotiesque libebit, Quæ referas illi, somnia læta vide.

« AnteriorContinua »