RAPH, SOLIDVM'QVE coercuit orbem? hoc eft, conti nuit folidum & durum terræ orbem. coercere enim eam no poffet, nifi undiq ipfam complecteretur. mediam nanque omnium elementorum terram effe phyfici, in primisq; Stoi ci affirmant. unde & mundi centrum effe perhibetur.{Sic ubi difpofitam} hoc loco & quattuor defcribit elementa, & ea quibus unumquodque ip/ forum eft inftructu. ¿Qui quis fuit} innuit fe igno le fuerit, qui quattuor eles menta diftinxit. [Hoc eft, tare, quis nam deorum il utrum Deum, an naturam meliorem uocet, ut fupra. illud autem intelligit, ma iorem ac potentiorem ali quem fuiffe, quá quos uul gus pro diis haberet. ] {Secuit} feparauit ac diuifit. In membra redegit} in partes diduxit. {Principio terram} pofteaquam, in quit, Chaos in quattuor e lementa diftinxit, effecit ut undiq terra foret rotun da, uariisq; rebus inftitue retur. [Eft autem noua dis ftributio, quæ terram pri mo, mox cetera elementa feorfim unumquodq; de fcribit.] {Ne non æqua lis} hoc eft, ut æqualis un QVÆSTIO autem de mundi partibus ac declinationibus COEL. aligd & ipfa contéplationis habet, pfertim in tanta opinios RHOD. num diuerfitate, mire diffidentibus etiam primæ notę aucto ribus. aduocabitur ergo ad partes, cuius etiam fupra com meminimus, Cleomedes, quo, ueluti antefignano,poetica tortuofitates rectitudini fuæ reftituentur, acnitori. Igitur Vltima poffedit, folidumque coercuit orbem. diq effet. duæ enim negationes affirmationem conftituunt. {Glomerauit} effecit in fimilitudinem magni globi & pilæ, quæ ex omni parte fibi eft æqualis. glomerare enim eft glo mum, globumq;, qui undiq, rotundus eft, efficere. a glo, mo autem, ac potius glomere (nam utro modo declina \\tur, ut ait Prifcianus) glomero uerbum deriuatur. {Tum fres ta diffudit} hoc eft, maria mediterranea immifit. nam freta proprie dicuntur maria angufta inter duas terras exiftentia, à feruendo deducta, quos Græci porthmos uocant. {Tume fcere} inflari, in tempeftatem erigi. {Rapidis uentis} rapa cibus, omnia fecum rapientibus, {Luffit} uoluit, ut Terens tius, Iubeo Chremetem faluere. iubere autem proprie eft imperare. {Ambitæ terræ} undiq a mari circundatæ. litora autem proprie maris dicuntur. nam litus eft, ut Celfus dif finit,quoufq maximus fluctus a mari peruenit, idq; M.Tul lium ait, primum conftituiffe, cum arbiter electus foret, {Stagna immenfa} maximas paludes.{Cinxit} circumdedit. Obliquis ripis non re&tis, ripæ autem pprie funt fluminu. unde riparia hirundines dictæ, quæ in fluuiorum ripis ni dos faciunt.{Flumina decliuia} prona ac deorfum labentia. {Quæ diuerfa locis} Aluminum naturam defcribit.nam quæ dam ab ipfa forbentur terra, [ut de Euphrate fcribit Pomp: Mela.hinc Lucan.lib.3.fed fparfus in agros Fertilis Euphra tes phariæ uice fungitur unda] quedam in mare deferun tur. {Campoq; recepta} campus eft terræ planicies, fed hoc loco pro æquore ponitur. {Pro ripis littora pulfant} percus tiunt, ac, ut uerbo utar Pliniano, lancinat. Eleganter autem litora a ripis diftinxit: littora nang maris, fluminum ripę di cuntur.{Luffit & extendi campos} hoc eft terræ planicies di Jatari. {Subfidere ualles} in ima defcendere. uallis autem ea oblonga concauitas dicitur, quæ eft inter duos montes uici nos. unde uallicula diminutiuum deriuatur, {Fronde tegi fyl. hoc eft arbores in fyluis nafci.eft enim fynecdoche,nam fyl.}hoc & a parte totum intelligimus, & fingularem numerum pro plurali accipimus. hanc uero figuram etiam in foluta oratio ne frequenter ufurpamus. {Tegi} cooperiri. {Lapidofos furgere montes hoc eft, montes faxofos in altum tolli. mons enim nihil eft aliud, quàm terræ tumor.unde etiã mō tes tumuli dicebantur, iuffit, autem uerbum eft fubaudiendú, quia, inquit, mundum ef Le corporeum liquet, in eo fuperna concedamus, pros pemodum neceffe eft, at que item inferna, fed antis ca quoque, & poftica, nec non dextra & finiftra. in globofo mudo locus imus intelligitur, qui medius, in quem nutu fuo uergat oia. fupernus uero,qui undique medio incubit,antica muns di dicimus, quæ ad occis duas orbis partes procliná tur: quoniam illuc annuit motus. pofteriora orienti relinquuntur, quia inde fes ratur ad occasú. ex iis pors ro confequitur liquido, ut dextras habeat feptentrio, finiftras meridies. Ex hac Cleomedis diftributione, qua ab Ægyptiis uidet ac cepiffe,ficuti in lib.de Ifis de difcimus ex Plutarcho, tollit plane ex Lucani car minibus nubilu: quod etiam fi auctor fphæræ illuftrare cos natus eft, nihilominus auribus acri lotis aceto parum fatisfes cit,mihi certe ad hac diem heft interpretatio. Agitur ergo de felici Arabia, cuius pleraq portio inter æquino&tialem cirs culum, & tropicum cacri ftatuitur ab cofmographis. in qbus regionibus,folé geftante cancro, umbra plane in meridiem, hoc eft in finiftras mudi partes nutat. Poetæ uerfus hi funt, Ignotum uobis Arabes ueniftis in orbem, Vmbras mirati nemorum non ire finiftras. Ceterum ex hac obferuatione expendant eruditi locum iftum Quidii, Vtq; duæ dextra cęlum, totidemq; finiftra, ná Parte fecant zonæ, quinta eft ardentior illis. quod eo impenfius cómonuiffe uolumus,ut fciant iam nunc bonarum litterarú ftudiofi, interpretum fiducia nunc effe in utraq aurem dormiendum. {Vtq; duæ dextra c.} quins que zonis & circulis celú fecatur in quinque partes,qbus dis ftinguitur etia terra, Earum duæ ultimæ frigore rigent, mes diam fol urit,relique inter frigus & calorem ita funt tépera tæ,ut in iis demu animantes habitare poffint: quáquam illas rum altera, in qua effe dicebantur Antipodes, nobis penitus ignoretur, [Habent aut nomina circuli uel a regione cæli,ut Arcticus & Antarcticus:uel a cauffis, ut Tropicus æftiualis, Tropicus hyemalis, fiue hybernus, & equinoctialis. na fub hoc exiftente fole,equinoctia fiunt,fub illis aut folftitia,quas eod's greci uocant. Parte dextra, q ad arcticum uergit poz lum, partem dextrá uocat poeta, ut finiftram ad antarcticú.] Zona} cingule,circuli. zona uero apud græcos fignificat & partem corporis,quæ cingitur,& cingulum ipfum,ut tho rax & peatus dicitur, & ipfius pectoris tegmentum. {Quinta eft ardentior illis} quintam poeta mediam uocat, quam ics circo ardentiorem effe ait, per eam fol bis in anno decurs rit. {Onus inclufum} periphrafis eft terræ, nam terra,quæ eft ponderofa, quinque zonis continetur atque diftinguitur. {Plagæ} regiones. qua in fignificatione corripitur prima fyllaba, quæ producitur, cum uulnera fignificantur. Aftu} feruore ac nimio calore. [Atque hoc fecundum opinio nem ueterum dixit, noftra autem ætate nautæ Lufitani é tiam hanc habitari docuerunt, Totidem RAPH. CONST.F. TOTIDEM inter utranq locauit} hoc eft duas tem peratas inter extremas & mediam collocauit, q iccirco funt temperatę, quia & frigore participant & calore. Hiuerfus multos diu torferunt, multis anfam dederunt Ouidium reprehendédi,tanq naturæ elementorum paru con fcium:cu terram & aquam dicere nihil inter fe grauitate dif ferre,nihil fit abfurdius, nis hila uero longius. Alexan der Philomenus Lugenfis, uir in utraq lingua docil mus,& paliquot olim mé pondere a fes pceptor meus,in perues qua leuior. tufto codice ita fe fcriptum inueniffe dicebat: Imminet his aer, q, quáto eft põdere terræ Pondus aquæ leuius, tanto eft onerofior igne. Que lectio penitus quadra re uf. erit.n.fenfus, Aerem tanto grauiorem effe igne, quantú aquæ põdus elemé tum terre leuitate precedit. {Imminet his aer} nunc aerem ita defcribit, ut om nia,que in eo fiút, cómemo ret {Tanto eft one.} põde, rofior,grauior. {Illic & ne bu.} in illo,ingt,acre & ne, bulæ cófiftunt & nubes.cle ganter aut inter nebulas & nubes differétiam fignauit fuiffe finguntur. [Vt apud Heliodum in Theogonia, Ακραίῳ δ' ἐ ως ἀνέμας τέκε καρτεροθύμος Αργέςίω, ζέφυρον, βορέω λαψπροκέλευθον Καὶ νότον, το φιλότητι θεος θεά εὐνηθεῖσα.] {Eurus ad auro.} quéadmodú finguli e principalibus uentis fingulas müdi partes fint fortiti, plpicue elegaterq; defcribit Nix tegit alta duas : totidem inter utranque locauit, poeta.notú eft aut müdum in quattuor partes diftin' quattuor gui,in oriété,occidété,mes múdi pat ridie,& feptétrionem. Eu tes, rus auté ὁ ἀπὸ τῆς ἔω ρέων, quod ab oriete flat, nomi natur, q latine dicitur Vul turnus, a cótinenti uulturis uolatu,cui fimilis effe uides His quoque non paffim müdi fabricator habendum tur. {Nabateaq; re.} oriētas Cum fua quifque regat diuerfo Allamina tra&tu, et, poeta.nebula.n.dicuntur uapores denfi haud longe a terris, aquis'ue recedentes. nubes aut uapor eft humidus in fublime egreffus, cuius denfitate fol obúbratur. {Et cum fulminibus} fulmina quoq;,inquit, & uenti frigora adducétes in aere ges nerantur. fulmen autem ignis eft cócurfu uentorum elifus,in terramq; delatus.fulminú uero multa funt genera,de gbus co piofe Plin.fcribit. uentus aut eft impetus aeris in unam par tem fluentis. uéti uero principalis funt quattuor quos elegan ter Ouid.defcribit. Ois fane uentus frigidus eft natura,quauis Aufter,qui per torridam zonam tranfit, calidus effe uideatur. [Etiam Hom. cofdem fere uentos tm nominat, ut Odyf.s. Σκώ δ' ευρῷ τε νότΘ τ ̓ ἔπεσε, ζέφυρος σε δυσαής, Καὶ βορέης αίθρηγενέτης, μέγα κύμα κιλιύδων. Αλλοτε μούτη νότο βορές προβάλεσκε φέρεοθαι, Αλλοτε δ' αὖτ ̓ ἄρα ζεφύρω, αζασκε διώκειν. nam ut plagas celi quattuor, ita etiam uentos totide nume rabant ueteres.uenerunt tñ poftea, qui ultra hos etiam alios quattuor adiecerint, fecundum uarietatem ortus & occafus, etiam uentos diuerfos iifdem plagis affignates. nam eftiuali ortui Boream, æquinoctiali Eurum, qué & Subsolanú, & A, pelioten gręce uocat, brumali aut Euronotum,tang medium inter Eurú & Notú, attribuebant. oppofitis aut regionibus Argefté qui & Caurus df, Zephyrum q& Fauonius,& Afri cum qué Liba græci uocant.Septétrionali aut plagæ,& Me ridionali, qm eæ certæ ac fixa manerent, Aparatiã qué lati ne Septentrioné dicút, & Notum qui idem & Aufter dicitur, affignabant. atq hac diuifionem etiã Phauorinus apud Gel lium tradit libro fecúdo, capite uigefimo fecúdo. Nouiffimi autem neq hoc numero contenti duodecim fecerunt uétos, Septétrionem quoq & Meridionalem plagam ternis parti bus diftinguetes.] {Motura}comotura ac terrefactura.{Vix núc obfi.il. hoc eft cu difficultare refiftitur uolentiæ uentoru quauis unicuiq eorú ppria loca fuerint affignata. q fi totus aer illis fuillet pmiffus,de rebus humanis actú foret. {Sua flu mina}fuos fpiritus.{Diuerfo tra.} diuerfis regionibus, Eurus ab oriente,Zephyrus ab occidente, Aufter a meridie,Boreas a feptétrione. {Quin la.mun.} diffipet ac dilacerét. {Tata est difcor.fra.}pulchra acclamatio,quali Virg.quoq utitur: Ta tę molis erat Romanam condere gentem. Venti autem ic circo fratres dicuntur, quod Aurora & Aftræį gigantis filii lia. Nabath enim Ifmaelis filius, ut Iofephus in antiq. Iudeorú fcribit,cũ 1 1 „fratri bus fuis omné terra ab Eu phrate ad mare rubrú ufq pofita tenuit,Nabatæamq; puinciam nominauit. unde lata. [Stephanus autem, vas Nabatea regna fuere appel Bario, ingt, TÂY α μόνων αράβων . ἀπὸ ναβάτες Tives.vabázus d'isivo Ex μors τινὸς.ναβάτης ἐςὶν μοιά γείας γενόμενΘ. από όν το να βάτης,ναβαταῖος,κj ναβατηνή, xopa.] {Perfidaq;}Perfis, & Perfida dicitur, regio eft Indie finitima. Variis auté mo dis orientem, unde flat Eurus, defcribit. {Iuga fubdi.} mons tes fubie&tos. {Radiis ma.} radiis folis exorientis. Matuta enim eadem effe cum Aurora, quæ antecedit folem, pers hibetur, unde matutinis declinatur. {Vesper & occiduo} Euro contrarius Zephyrus, quem Fauonium, quòd fatis omnibus faueat, latini appellant, ab occidente flat. {Pro xima funt Zephyro} Zephyrus uentus eft occidentalis amo T3 pipe: hoc eft a ferenda fatis omnibus uita. {Scy thiam,feptemq; triones} Boreas uentus eft frigidiffimus, Alans a feptentrione, qui latine ab impetuofo aquila uolatu Aquilo nominatur. Boreas auté dictus eft, ut fcribit Orion, TA's Boys, id eft a ftrepitu quem efficit: uel, ut alii uolunt, aToms Bopas, hoc eft a nutrimento, quod corpora maxime nutriat, & fana faciat, Scythia autem regio eft ad feptentrios nem fita, a Scytha rege denominata. {Septemq; trio.}prifca lingua triones boues dicebantur aratorii. [Vt & Gell. li.2. cap. 21.] Septem autem ftellæ ita in ea parte celi funt cols locatæ, ut plauftrum cum bobus effingere uideantur, que & feptentriones uocantur, & illi regioni feptentrioni nomen impofuerunt. nó eft autem hoc loco Tmefis, ut quidá putát, geam Temefin imperite uocat, cum bisyllaba dictio fit, no trifyllaba. funt.n.duæ dictiones,quæ iunctæ quidem, feptés ptrionis nomen efficiunt. {Horrifer} horrorem ac frigus fe rens. {Contraria tellus} hoc eft meridionalis plaga fepten trioni contraria. {Pluuio Auftro}aufter uentus eft calidus & pluuiofus a meridie flans, qui græce dicit Notus ao TÙS VỚ ridos: hoc eft, ab humiditate. Aufter aut ab haurieda aqua la tine uocat. Qui plura de uétis uidere cupit, legat & Vitruuiú, & Plin.& A.Gell.& Senec. de qōnibus naturalibus. illi nãq plures uentos conftituunt.Ceterum Ouidius Homerum, Virs giliumq; eft fecutus, qui fingulis celi regionibus fingulos at tribuunt uentos. {Hæc fuper impofuit} aeri, inquit, in quo uenti regnant, fuper impofitus eft æther, qui & grauitate & omni perturbatione caret. unde Luc. Pacem fumma tenent, {Liquidum æth.} purum, ab omniq; fece & perturbatione remotum. ether autem, qui r8 der, ut quidam putant, hoc eft ab ardédo,ut uero fcribit Arift. am тò da & liar,hoc eft, a femp currendo, deriuatur, idem effe cu celo a Cic.phis betur,in quo igneę formę curfus determinatos efficiunt. A iii Vix RAPH. Sidus aut latinú eft nomé, culi auræ dixit.] {Et qd dominari in cetera poffet} qd in re Vix ita limitibus difcreuerat omnia certis, ARG. Separata iam erat terra a ceteris elementis, fed homo nondum VIX ita li.} cum primum, inquit, elementa fic fuere di xit,hoc eft,in diuifione ob SA الالالالا HOMINIS CRE An&tius his animal, mentisque capacius altæ eadé confufione, eademq; mafla cú illo permifta fue rat.] {Quam fatus Iapeto hoc eft, Prometheus Iapeti filius. qui fi fuerunt homi nes,falfum eft hominé pris mum a Prometheo ex ter ra cum aqua cómista fuisse formatum. fed cum fabula fit, minime mirandú eft, fi loge a ueritate abeft. [Su? MICYL. pra autem diximus,fenten tias quafdá certas habuiffe patres de creatione,de pris mo homine, &c. quas per man' acceptas pofteri fuo modo fabulis inuoluerint. Ceterum quod ad fabula Promethei attinet: fuit hic Iapeti filius ex Afianym pha, uel,ut Hefiod. tradit, ex Clymene Oceanitide: qui cum primus hominem ex luto finxiffet,deinde co fcenfo cælo, atq; inde igne furtim in ferula deportato, Iup. indignatus Mercu. & Herculem mifit, qui uinctu illú Caucafo alligarent, us bi poftea perpetuis laniatis bus aquila cor eius exede ret. deceperat autem idem antea Iouem etiam in di ftributione carnium immo latarum, offa pinguedi ne te&ta illi apponendo, fis bi uero,que meliora effent, referuando.que res inuidia auxerat.fed poftremo tum ob uaticinii beneficium ab eodem Ioue liberatus fuir, cum illum monuiffet,ne cú Thetide cófuetudiné habe ret. ná filium, qué illa paritura effet,maioré patre fuo futurum.Plura qui uolet,ex Hefiod. & Luci.petat. Dis tigerunt. Cedere na interdum fignificat in ius alicuius uetus aut eft Prom. a mò & μber, y ante rẻ cófilia caperet,ut nire.ut hoc mihi cedit.i.in ius meum tranfit. alias cedere eft cótra Epim q poft factu demu deliberaret.] {Finxit} formaabire, et locum dare. {Nitidis pi.} fplendidis ob affidua los uit.{In effi.} in fimilitudine & imaginé.{Moderatú} regétiú tione.{Terra feras ce.}.i.terra animalia bruta accepit. feræ & gubernatiú.{Pronaq; cú fpe.} colligit hoiem ad imaginé enim quamuis proprie pro iis animalibus, que feritaté hñt, & fimilitudiné Dei fuiffe creatú. cú. n.alia aíalia curuata fint accipiantur,ut funt pardi,leones,urfi:a poetis tamen frequés in terra, homo folus ore fublimi, ad cælumq; erecto pditus ter pro omnibus brutis ponuntur.Feræ aut dictæ funt, q tos eft:ut Deu,ad cuius effigié creatus eft, affidue contépletur, & to corpore ferantur. {Volucres} aues a uolado dictæ. Volus cælu, unde origine traxit,intueaf.uidetur aut poeta ex 2.Cic. cris interdum eft adie&tiuum & alatú fignificat ac uelox. {A de nat.deo. hæc fumpfiffe. ita.n.illic eft fcriptum : Ad hanc gitabilis aer} mobilis, qui facile huc atq3 illuc impellit.{Sans puidentiam naturæ tam diligentem, tamq; folerté adiungi tius his ani.} ultimus animaliú hō ex terræ limo ad imagis multa polfunt, ex qbus intelligatur, quantæ res hominibus a né,& fimilitudiné Dei fuit creatus, fiue a Deo totius mundi Deo,quáq; eximia tributæ fint:g primum eos humo excita opifice,quod uerum effe conftat,fiue a Prometheo Iapeti fi tos celfos & erectos cóftituit,ut deorum cògnitioné, cælum hominis lio,qd' poetæ finxerunt.{Sactius his ani.} feris, pifcibus, & intuentes,capere poffent.funt.n.ex terra hoies,non ut incolę creatio, auibus,no diis, hominé fan&tiorem perfectioremq; accipias & habitatores, fed quafi fpectatores fuperarú rerú atq cæle. mus.{Alta mé.}profundæ memoria,magniq; ingenii.[Vel ftium,quarú fpectaculú ad nullú aliud genus animantiu pertis métis diuinæ magis particeps, cetera animantia propter ra net. {Cælumq; ui.uf.} fic Cic. in legib. Cú cetera animantia tioné q in folo homine eft:quam alius poeta, Diuina parti abieciffet ad paftu, folum hotem erexit ad cæli cognitione tune adi ficata do mus, fecretaq tutio ra. Eneum. pidum autem ab ope danda appellatum effe fcribit Pomp. quod in belli periculis oppidanis opem ferat. {Præcipites} altæ. unde fe quis præcipitem dare poteft. {Non tu. dire.} nulla tunc, inquit, bellica inftrumenta in ufu erant. nam tu? bas, buccinas & cornua, ut Vegetius fcribit, in exercitu has bebant Romani. Tuba uero, quæ directa eft, uocatur, Buce Sic modo, quæ fuerat, rudis, & fine imagine tellus, ARG. Ex quo chaos tenebrofum iniecta luce difcuffum eft, & difcretis elementis faciem hanc tam claram mundus accepit, deinceps quafi in ęta= tes quafdam in fecula quattuor diftributum eft, hoc eft aureum, argenteum, greum & ferreum, quibus pro qualitate fui afcripta funt nomina. nam aureum feculum dictum eft, quod Saturno regnante omnium rerum erat plena tranquillitas, non furor feuiebat armorum, non auaritia hominum fluctibus cómiferat uitam, & ceffantibus raftris inarata grauídas fruges terra *pme= bat, ociofa erat ac fecura uita mortalibus, ac fine uiciffitudine temporum continua ueris gratia fruebantur. Deinde fecundum feculum in argéteum ab aureo colore migrauit: & tunc primum eftus & ardentior cœli fuit, & gra= uiora frigora incubuere mortalibus; tunc edificata domorum tutiora fecreta. antea enim aut in antris habitabant, aut incolebant fruteta fyluaru. femina etiam tum primum fulcis cœpere comittere, cum iam terra folita ho minibus denegaret alimenta. Tertium feculum fucceffit *greum, argenteo iam durías. ibi tum capere homines inuerecundius uiuere, nam cupiditate ha bendi auaritia cum perfidia exorta eft, inde mare peruium factum, dum diuitie requiruntur. terra quoq; antea cunctis communis, limitibus, terminis difcreta, & in uenis eius non folum frumenta quæfita funt, fed & metalla inuenta. Quartum feculum ferreum, a rigore díctum eft, quod in tantam rabië furoris erupit, ut omnia fcelere cupiditatis excelleret. nam ab odiofa uita & infantientis auaritiæ grassationibus ad parricidia ufque peruentum eft. RAPH. SIC modo? hoc,inquit, modo terra, & ex illa rerum congerie fuit edu&ta,& homines antea fibi ignotos acccepit, ex quorum uariis moribus quattuor diftinăæ funr ætates, quæ a metallorum nominibus fuerunt appellate. {Sic mos do} nuper, paulo ante. {Sine ima.} fine forma & facie. {Induit} accepit. {Conuerfa} in figuram eam,quam habet, commmutata. {Aurea pri. fa.eft etas} ex uariis homi num moribus quattuor æta tes effe&tæ uidentur,quibus pro morum qualitate a me tallis nomina impofita fue re. Prima nanq aurea fuit appellata, optimis mos ribus illo tempore, quo Sa præbebat tar.regnauit, homines flos ruerint. Secunda argentea, quod quo tempore, cœpit regnare Iupiter, in uitia ho mines inclinare coeperunt. Tertia ærea quam bella ocs cuparunt. Quarta ferrea, q in ca a nullo crudelitatis genere le homines abftine re conftat. {Sata} feminata, ac ex moribus hominum effe&ta.{Quæ uin.nul.} hoc eft, punitore & caftigatore. {Reaumq;} honeftú ac uir tutes.{Necuer.mi.}piphra fis eft legum atq3 edictoru, quæ in es incifa, ut ab om nibus legi poffent,publicis parietibus affigebarur. [In æs autem incidebantur, ea perpetuo durare atq fer uari uolebant. Legunt au rem quidam, pro Ligaban tur,legebantur, q& uerbum cum præcedentibus magis conuenit. alii aut etiam p cedentia mutant, legentes, Nec uincla minacia collo Are ligabatur: fed to prior lectio potior uidet, & plus elegátiæ habet.] {Nec fu. turba} na aureæ ætatis tem pore nullus erat iudex,cum Vrea prima fata eft ætas, quæ uindice nullo cina quæ in femetipfam g reo circulo fle&itur, Core nu quod ex uiris agrefti bus argento nexum tempe ratum arte,& fpiritu canen tis, flatu fonitum emittit. Tubæ autem greæ inuens tor omnium primus Pileus Tyrrhenus fuiffe a Plin.fcri periphrafis eft litui.nam li bitur. {Non eris cor. Ale.} tuus tuba eft inflexa, & uirs ga, qua augures templum defignabant. {Non ga.nō en.er.}galea tegmen eft cas pitis ferreum. Galeam ues ro,gladium,qui & enfis di citur,& haftam Lacedemo nii inueniffe traduntur. {Si ne mi.ufu} fine militis ope ra,hoc eft fine bello & prę liís. Primi autem Afri pręs A contra Poena metusque aberant : nec uerba minantia fixo oés effent pares, ac fponte recte agerent. Primum autem ca pitis iudicium in Areopago a&tum fuiffe Plin.in.7. naturalis hift.narrat. {Ora} faciem & uultum. {Tuti} fecuri, & ab os mni iniuria remoti. {Nondum cæ. fuis} tune, inquit, nemo ad nauigandum naues fabricatus eft.unufquifq; enim fuis quis pri locis contentus erat. Primus uero Danaus ex Ægypto in mú naui Græciam adue&us effe naui fcribitur ante enim ratibus nas fit ufus. uigabatur,in rubro mari ab Erythra rege inuentis. Reperius tur tamen qui Myfos & Troian. priores illas excogitaffe in Hellefponto putent, cum tranfirent aduerfus Thracas. {Pe regrinum or.} hoc eft, alienas terras. totum enim pro parte per fynecdochem pofitum eft, nam orbis pro tota ponitur terra. unde etiam orbem terrarum dicere folemus. Peregris na autem terra dicitur in qua quis peragrat, qui in ea non fit natus. Peregrinus naq dicitur qui aliena loca peragrat.{Vi ferat} ad uidendum iret. {Pinus} arbor. fpeciem.n.pro gene re frequenter ponunt poeta. Eft aut pinus, quæ & picea di citur,arbor montana,ex qua naues conficiuntur. {Mortales} homines. {Nondum præ.} nulla tunc, inquit, oppida erant. Primi uero Ægyptii oppidum Diofpolin edificaffe narrans tur. In Græcia autem Cecrops oppidum a le Cecropiam ap pellauit,quæ nunc eft arx Athenis. aliqui Argos a Phoro neo rege ante conditum uolunt, quidam & Sicyonem. Ops cere fuftibus, quos phalan gas uocant. Miles autem dictus eft a mille, ut Eutro pius fcribit,quod cum Ros mulus initio mille ex pos pulo delectos armaffet, a numero milites appellauit. uel minime mollis xxT' Κάρπον δι' ἔφερε, «είδος άργρα Tippa, ut ait Don.{Mol lia ocia} fuauia & delicata, ab effectu, molies, mites delicatos hoies reddunt. {Peragebant} exigebat ufs que ad uitæ fine.{Ipfa quo que immunis} terra,inquit, fine ullo cultu, omnia uig Aui animalium neceffaria abunde fuppeditabat. [Ad Hefiod. illud alludens, Αυτομάτη, πολλύν τε καὶ ἄφθονον, &c. pleraque.n.ex Hefiod. & item Arato, de ętatibus huc tráftus lit Ouid.] Immunis aut,aut a cultura,ut dicimus aliqué ab of ficiis ciuilibus immune,aut fine ullo feminú munere. femina .n.q terræ comittunt,munera in ipfam collata uidentur, {Ra ftro} ligone,farculo. eft.n.inftrumentum ad excolenda terra accomodatum. {Saucia} uulnerata.cum.n.terra pfcinditur aratris,maxima tum uulnera pati uidet. {Nullo cogente}nul lo colente agros. qui.n.agros colit,cogere ipfos uidetur, ut fructus emittant. {Arbu.f.} fructus arbuti, q eft arbor admo dum humilis,poma ferens rubicuda, paulo fragis maiora, q & arbuta & unedones uocantur ab uno edendo. funt.n.gu ftu iniucunda,ut Plin.ait. {Montanaq, fraga} perite: nam in montibus fraga rubicuda ex herbulis colligunt. Virg. Ethu mi nafcentia fraga. {Cornaq;} poma funt rubicúda,q & pp nucleorum duritie lapidofa a Virg.dicunt. Lapidofaq; cor na.{Mora} poma q in rubis nafcentia funt nigra,unde & no men. Maurú náq fignificat nigrum. quæ uero in arbore nas fcuntur,ante morte Thisbes alba fuiffe dicebant. { In du.ru.} afperis & fpinofis. Rubetum aut dicitur locus rubis & fpinis confitus, ut oliuetum oliuis. Rubeta uero eft rana præfentif fimi ueneni in rubetis uiuens, unde & nomen accepit, E RAPH. ET QVA deci.} glandibus quoq inquit quæ ex quet tubus, arboribus loui dicatis, cadebat, uefcebatur illi ho mines primi. {Ver erat æter } nullæ tunc inquit erant uarias tiones temporum, fed Zephyri affidue flantes, fine ullo fe mine nafcentes fic fouebant fores, ut uer femper effe uides retur. Zephyrum aut in că effe, ut flores nafcantur, auctor eft Catul. & ante illum Hefio. cuius uerfus fic uertit: Aura parit flores tepidi fœcúda Fauoni. nam Zephy, ut diximus, latine Fauónius appellatur. Aura autem eft tenuiffimus uenti flatus ab aere acutiffimo per coag métationem dicta. {Mulce bat} leniebant,fouebant, ut non nimio neq3 calore ne que frigore arefceret.{Mox etiam fru.tel.} fruges dicú tur omnes fructus quicunq e terra nafcuntur in quibus *Non Sa- Poma quoque connumerǎ CONST.F. tare, (nam tartara re= biú arces locaq; munitiora apud omnes occuparit. Saturnus Et quæ deciderant patula Iouis arbore glandes. ARG. Cum Saturno, aurei feculi rectore, cœli arce deiecto, teneret Iu= quod fuerat ante unumi femper & ferena tranquillitate continuum, in partem turno mor- tur, unde & arbores frugi poftquam * Saturno tenebrofa in tartara miffo, tuo interp feræ a Plin. uocatur. {Nec. rilia ampu Pla.in Eu ad inferos ar&iffime uinctus:ubi nec folis tis,auc.Ho. mo de ra= catenas. Tenebrofa in tar.}tenebra rum plena. Tartarus locus eft profundiffimus diâus, παρὰ τὸ σωτεταράχθαι : in ipfo coturbata & cófufa fint oia. Innuit aut Saturnu regé fuiffe Crete,eoq; mor tuu et ad inferos detrufum. {Sub Io.mun, erat} fub im perio Iouis, qui filius Satur ni & Opis fuiffe, ac eodem partu cu Iunone editus phi betur. A nymphis aut educatus,cum adoleuillet,contra Tita nas ob captos parentes bellum geffit,illosq; liberauit. Patré deinde,quem uitæ fuæ infidias tetendiffe coperit, regno exs pulit, ad inferosq; relegauit. Iup.autem dictus eft, ut fcripfit Iupiter. Cicero, quafi iuuas pater, qué conuerfis cafibus appellamus, iuuando Iouem. A poetis pater diuum hominumq; dicit; maioribus aut noftris optimus maximus, & quidem ante optimus.i.beneficétiffimus qua maximus,quia maius eft cer teq; gratius pdeffe hoibus, opes magnas habere. Eft aut ordo. Iupiter cotraxit tépora antiqui ueris, poft fub Ioue mundus erat, Satur.miffo in tartara tenebrofa, {Cotraxit} ab breuiauit. {Antiq ueris illius ppetui quo aurea etas eft gaui a fa. fiebat. nam agri frumentis maturis quodámodo canefcere uenit Satur.Olympo Arma Iouis fugiens,& regnis exul ade Perq; hye.} anni quattuor enumerat partes, Ver, eftate, quattuor autunum, hye. Hyems eft, ut Stoici difiniunt, aer fupra terra anni par algidus ob folis in anteriora pceffum. {Aftusq;} eftatem. tes. eft aut eftas imminens terræ aer calefactus folis curfu ad fe ptentrionem uerfus. {Et inequales autú.} fcite. ná autúnus modo frigoribus contrahitur, modo caloribus diffunditur, idcircoq; morbofus habetur. Fit uero autunus folis recursu a nobis ad ea loca, unde flant auftri. Autūnus aút di&tus eft, ut ait Pop.q tum maxime collectis fructibus, hoium opes au gentur. {Et breue uer} illius ppetui comparatione uer breue dicitur.Eft aut uer aeris téperies qñ fuo ad nos curfu fol agit. {Exegit} digeffit. {Quattuor spatiis} quattuor méfuris tépo rum: fingulæ naq anni partes ex tribus menfibus conftant. {Canduit} candés, & igneus eft uilus ppter nimium eftum. Glacies aftri} cóftri&ta,& cógelata. {Vétis} non oibus, fed Borea, aliisq; frigidis. Vétorum naq frigore aqua in glacie conftringitur. {Pependit} ab arboribus, fpeluncarúq; tegmi nibus eft intelligendum. {Domus antra fue.} antrum latine fpelunca dicitur. {Et denli frut.} inter arbores & herbas fru tices medii effe dicuntur. nam & minores arboribus funt, nec hyeme ut herbæ arefcunt. {Et iunctæ cortice uirge} qui dam legunt, uinctæ, pro îunctæ, quod ipforum iudicio res linquemus. Intelligit autem poeta Crates,aut fimile quippiá & corticibus, & uirgis inter fe iun&tis contextum, quibus tym pro domibus ufi-fuerint habitantes.] |